Jean Bodin (1530-1596) (okunuşu: Jan Boden) Fransız hukukçu, tarihçi, siyaset felsefesi filozofu, Paris Parlamentosu üyesi. Westfalyan egemenliği kuramıyla tanınır.
Jean Bodin | |
---|---|
Doğumu | 1530 Angers, Maine-et-Loire, Pays de la Loire, Fransa Krallığı |
Ölümü | 1596 Laon, Aisne, Picardie, Hauts-de-France, Fransa Krallığı |
Çağı | Rönesans felsefesi |
Bölgesi | Batı felsefesi |
Okulu | Rönesans hümanizmi |
İlgi alanları | Hukuk felsefesi, ekonomi, siyaset felsefesi |
Önemli fikirleri | Miktar teorisi, |
Etkilendikleri | |
Etkiledikleri |
Bodin, Reformasyon sırasında yaşamıştır ve dolayısıyla dini ve sivil ihtilafların arka planda yaşandığı bir dönemde eserlerini kaleme almış, düşüncelerini geliştirmiştir. Bu dönemde Fransa'da devletin desteklediği Katolik Kilisesi ile Huguenotlar arasında büyük bir ihtilaf mevcuttu.
Hayatı
Bodin, 1530 yılında Fransa'nın Angers kentinde, yedi çocuklu bir burjuva ailesinin dördüncü çocuğu olarak dünyaya geldi. Okul yaşı gelince ailesi onu manastırda eğitim almaya gönderdi. Ancak Bodin dinî eğitime ilgi duymuyordu. Böylelikle eğitimini sürdürmek için 1545'te Paris'e gitti. Burada çeşitli felsefe dersleri aldı ve yabancı dil öğrendi. Eğitimini sürdürürken 1547'de birinin yargılanmasını izlemek için Cenevre'ye gezi düzenledi. Döndükten bir yıl sonra Protestan nüfusun yoğun olarak yaşadığı Toulouse şehrine yerleşti.
Toulouse Üniversitesi'nde hukuk eğitimi alan Jean Bodin, mezun olduktan sonra akademide kaldı ve uzun yıllar aynı üniversitede öğretim üyeliğini sürdürdü. 1561'de akademiyi bırakıp avukatlık yapmak amacıyla Paris'e döndü. Burada ekonomi, tarih ve doğa bilimleriyle de ilgilenmeye başladı. 1566 yılında Tarihin Kolay Bilgisi İçin Yöntem adlı eserini kaleme aldı.
Hem mahkemelerde başarılı savunmalar yapan, hem de yayınlarıyla adını duyuran Jean Bodin, 1571'de Fransa Kralı IX. Charles'ın küçük kardeşi olan Alençon Dükü François'in hizmetine girdi.
Kralın taraftarları, mezhep çatışmalarını önlemenin yolunun kralın yetkilerini arttırmaktan geçtiğine inanıyordu. Bodin de bu yaklaşımı genç yaşlarında benimsedi. Ancak mezhep çatışmaları son bulmadı ve 1572'de Aziz Bartalmay Yortusu Kıyımı gerçekleşti. Çevresi tarafından hem dindar görülmeyen, hem de kimi zaman Huguenot, kimi zaman Yahudi olmakla itham edilen Bodin bu katliamdan canını zor kurtardı. Böylelikle Bodin, devlet otoritesinin bir an önce sağlanması gerektiğini ve kralın yetkilerinin artması gerektiğini savundu. Bu görüşleri doğrultusunda 1576'da Devletin Altı Kitabı' adlı eserini yayımladı.
1576'da Bodin, siyasete atıldı ve Vermandois bölgesinin mebusu olarak Genel Meclis'e girdi. Burada burjuvazinin ve bir ölçüde Kral III. Henri'nin görüşlerini savundu. Aynı zamanda mezhep çatışmalarının sona ermesi için Huguenot'lara uygulanan baskının son bulmasını savundu.
1583 yılında Alençon Dükü'nün vefat etmesi üzerine Laon kasabasına çekilen Bodin, burada savcı olarak görev yapmaya başladı. Bu sırada şaşırtıcı bir kararla, 1589'da radikal Katoliklerin kurduğu La Sainte Ligue adlı bir tarikata üye oldu. 1593'te tarikattan ayrılarak Kral IV. Henri'nin safına katıldı.
Eserleri
Her ne kadar eserleri siyaset felsefesi ve siyaset bilimi açısından önemli olsa da, eserlere tepki oldukça karışıktır; bazı yazarlar eserleri ve Bodin'in düşüncelerini övmüş, bazı yazarlarsa düşüncelerini ve örneğin metodolojisini eleştirmişlerdir. Eserlerini ilk başta Fransızca yazmış, daha sonra Latinceye tercüme etmiştir.
Devletin Altı Kitabı
Özgün ismiyle Les Six livres de la République, Bodin'in başyapıtıdır. 1576'da kaleme alınan eserde yazar, önce tiranlara yol gösterdiği için Machiavelli'yi, sonra da tiranları öldürmeyi savunup ardından anarşiye kapı araladıklarından ötürü Monarkomakları eleştirir.
Bodin, organik bir devlet anlayışına sahiptir ve devletin temelinde ailelerin olduğunu, devletin büyük bir aile olduğunu söyler. Mülkün aileye, egemenliğin ise yöneticiye ait olduğu görüşündedir. Bodin'e göre egemenlik; sınırsız, bölünemez ve sürekli niteliktedir. Aynı zamanda da egemenlik; adalet, kralın ve Tanrı yasalarının üzerine çıkamaz. "Herkes eğitilmelidir. Eğitim, itaatkâr olmayı öğrenmek için önemlidir." anlayışına sahiptir. Liberalizmin temellerini atmış ve savunmuştur. Bodin, tanrıyı yönetimden uzak tutmaz. Dinin, devletlerin temel prensiplerini oluşturduğu görüşüne sahiptir. Adalet anlayışını üç ilkede birleştirir; eşitlik, orantı ve birlik.
Bodin'e göre halkın prense sadık olduğu, prensin de Tanrı'ya sadık olduğu bir düzen kurulmalıdır. Böylece siyasete, ahlâkî çizgiler çekilmelidir.
Eserde insanların karakterlerinin gelişiminde iklimin önemi ve etkisi gibi çeşitli sosyolojik ve antropolojik fikirlerin yanı sıra, egemenlik üzerine de önemli fikirler barındırmaktaydı.
Bodin, vicdan özgürlüğünü savunur. Niccolò Machiavelli ile ortak yönleri; dinsel hoşgörüyü ülkenin düzeni için bir araç olarak görüyor oluşudur. Bodin'e göre kral, Tanrı'nın vekili konumundadır ve gücünü ondan alır. Farklı dinlerde insanların birbirlerine hoşgörüyle yaklaşımında din birliğinin sağlanabileceği görüşündedir.
Cadıların Şeytanî Çılgınlığı
Bodin 1580'de "La démonomanie des sorciers" adıyla yayımladığı bu eserinde o dönemde uygulanan cadı avını savunan bir tutum takınmıştır. Kitapta büyücülerin tarihinden ve 1552 yılında yapılan şeytan çıkarma ayininden bahsetmiştir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Jean Bodin 1530 1596 okunusu Jan Boden Fransiz hukukcu tarihci siyaset felsefesi filozofu Paris Parlamentosu uyesi Westfalyan egemenligi kuramiyla taninir Jean BodinDogumu1530 Angers Maine et Loire Pays de la Loire Fransa KralligiOlumu1596 Laon Aisne Picardie Hauts de France Fransa KralligiCagiRonesans felsefesiBolgesiBati felsefesiOkuluRonesans humanizmiIlgi alanlariHukuk felsefesi ekonomi siyaset felsefesiOnemli fikirleriMiktar teorisi EtkilendikleriEtkiledikleri Giovanni Botero Montesquieu Bodin Reformasyon sirasinda yasamistir ve dolayisiyla dini ve sivil ihtilaflarin arka planda yasandigi bir donemde eserlerini kaleme almis dusuncelerini gelistirmistir Bu donemde Fransa da devletin destekledigi Katolik Kilisesi ile Huguenotlar arasinda buyuk bir ihtilaf mevcuttu HayatiBodin 1530 yilinda Fransa nin Angers kentinde yedi cocuklu bir burjuva ailesinin dorduncu cocugu olarak dunyaya geldi Okul yasi gelince ailesi onu manastirda egitim almaya gonderdi Ancak Bodin dini egitime ilgi duymuyordu Boylelikle egitimini surdurmek icin 1545 te Paris e gitti Burada cesitli felsefe dersleri aldi ve yabanci dil ogrendi Egitimini surdururken 1547 de birinin yargilanmasini izlemek icin Cenevre ye gezi duzenledi Dondukten bir yil sonra Protestan nufusun yogun olarak yasadigi Toulouse sehrine yerlesti Toulouse Universitesi nde hukuk egitimi alan Jean Bodin mezun olduktan sonra akademide kaldi ve uzun yillar ayni universitede ogretim uyeligini surdurdu 1561 de akademiyi birakip avukatlik yapmak amaciyla Paris e dondu Burada ekonomi tarih ve doga bilimleriyle de ilgilenmeye basladi 1566 yilinda Tarihin Kolay Bilgisi Icin Yontem adli eserini kaleme aldi Hem mahkemelerde basarili savunmalar yapan hem de yayinlariyla adini duyuran Jean Bodin 1571 de Fransa Krali IX Charles in kucuk kardesi olan Alencon Duku Francois in hizmetine girdi Kralin taraftarlari mezhep catismalarini onlemenin yolunun kralin yetkilerini arttirmaktan gectigine inaniyordu Bodin de bu yaklasimi genc yaslarinda benimsedi Ancak mezhep catismalari son bulmadi ve 1572 de Aziz Bartalmay Yortusu Kiyimi gerceklesti Cevresi tarafindan hem dindar gorulmeyen hem de kimi zaman Huguenot kimi zaman Yahudi olmakla itham edilen Bodin bu katliamdan canini zor kurtardi Boylelikle Bodin devlet otoritesinin bir an once saglanmasi gerektigini ve kralin yetkilerinin artmasi gerektigini savundu Bu gorusleri dogrultusunda 1576 da Devletin Alti Kitabi adli eserini yayimladi 1576 da Bodin siyasete atildi ve Vermandois bolgesinin mebusu olarak Genel Meclis e girdi Burada burjuvazinin ve bir olcude Kral III Henri nin goruslerini savundu Ayni zamanda mezhep catismalarinin sona ermesi icin Huguenot lara uygulanan baskinin son bulmasini savundu 1583 yilinda Alencon Duku nun vefat etmesi uzerine Laon kasabasina cekilen Bodin burada savci olarak gorev yapmaya basladi Bu sirada sasirtici bir kararla 1589 da radikal Katoliklerin kurdugu La Sainte Ligue adli bir tarikata uye oldu 1593 te tarikattan ayrilarak Kral IV Henri nin safina katildi EserleriHer ne kadar eserleri siyaset felsefesi ve siyaset bilimi acisindan onemli olsa da eserlere tepki oldukca karisiktir bazi yazarlar eserleri ve Bodin in dusuncelerini ovmus bazi yazarlarsa dusuncelerini ve ornegin metodolojisini elestirmislerdir Eserlerini ilk basta Fransizca yazmis daha sonra Latinceye tercume etmistir Devletin Alti Kitabi Ozgun ismiyle Les Six livres de la Republique Bodin in basyapitidir 1576 da kaleme alinan eserde yazar once tiranlara yol gosterdigi icin Machiavelli yi sonra da tiranlari oldurmeyi savunup ardindan anarsiye kapi araladiklarindan oturu Monarkomaklari elestirir Bodin organik bir devlet anlayisina sahiptir ve devletin temelinde ailelerin oldugunu devletin buyuk bir aile oldugunu soyler Mulkun aileye egemenligin ise yoneticiye ait oldugu gorusundedir Bodin e gore egemenlik sinirsiz bolunemez ve surekli niteliktedir Ayni zamanda da egemenlik adalet kralin ve Tanri yasalarinin uzerine cikamaz Herkes egitilmelidir Egitim itaatkar olmayi ogrenmek icin onemlidir anlayisina sahiptir Liberalizmin temellerini atmis ve savunmustur Bodin tanriyi yonetimden uzak tutmaz Dinin devletlerin temel prensiplerini olusturdugu gorusune sahiptir Adalet anlayisini uc ilkede birlestirir esitlik oranti ve birlik Bodin e gore halkin prense sadik oldugu prensin de Tanri ya sadik oldugu bir duzen kurulmalidir Boylece siyasete ahlaki cizgiler cekilmelidir Eserde insanlarin karakterlerinin gelisiminde iklimin onemi ve etkisi gibi cesitli sosyolojik ve antropolojik fikirlerin yani sira egemenlik uzerine de onemli fikirler barindirmaktaydi Bodin vicdan ozgurlugunu savunur Niccolo Machiavelli ile ortak yonleri dinsel hosgoruyu ulkenin duzeni icin bir arac olarak goruyor olusudur Bodin e gore kral Tanri nin vekili konumundadir ve gucunu ondan alir Farkli dinlerde insanlarin birbirlerine hosgoruyle yaklasiminda din birliginin saglanabilecegi gorusundedir Cadilarin Seytani Cilginligi Bodin 1580 de La demonomanie des sorciers adiyla yayimladigi bu eserinde o donemde uygulanan cadi avini savunan bir tutum takinmistir Kitapta buyuculerin tarihinden ve 1552 yilinda yapilan seytan cikarma ayininden bahsetmistir Kaynakca Agaogullari Mehmet Ali 2011 Sokrates ten Jakobenlere Bati da Siyasal Dusunceler Istanbul Iletisim Yayinlari ss 401 403 ISBN 9789750509414 Ferber Sarah 2004 Demonic possession and exorcism in early modern France London u a Routledge ISBN 0415212650