Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Jean Renoir (15 Eylül 1894 - 12 Şubat 1979), Fransız film yönetmeni, sinema oyuncusu ve yazardır. Empresyonist ressam Pierre Auguste Renoir'in oğludur.
Jean Renoir | |
|---|---|
 Jean Renoir 1962 yılında | |
| Doğum | 15 Eylül 1894 Paris, Fransa |
| Ölüm | 12 Şubat 1979 (84 yaşında) Beverly Hills, Los Angeles, Kaliforniya, ABD |
| Milliyet | Fransız |
| Meslek | Film yönetmeni, sinema oyuncusu ve yazar |
| Akraba | Pierre Auguste Renoir (babası) |
Yaşamı
Renoir, 15 Eylül 1894'te, Paris, Fransa'da, Empresyonist ressam Pierre-Auguste Renoir'in ikinci oğlu olarak doğdu. 1913 yılında 'nde felsefe ve matematik eğitimini tamamlayıp, önce süvari, sonra da Fransız hava kuvvetleri mensubu olarak orduya katıldı. II. Dünya Savaşı' ndan sonra terhis olunca, çömlekçi ve seramikçi olarak çalıştı. 1920 yılında babasının kızıl saçlı güzel modeli ile evlendi ve 1924'te sinema için çömlekçiliği terk etti. Jean babasından miras kalan parayla, finans ettiği ilk film olan Catherine'de oynadıktan sonra Catherine Hessling adını alan karısının beyaz perde kariyerini başlatabilmek için kendi bağımsız yapım şirketini kurdu. Catherine'in setinde edindiği bölük pölçük bilgiler, babasından miras kalan sanat sezgisi ve filmlerin hele 'in defalarca izlediği gibi Foolish Wives'ın (1922) etkisiyle donanmış olan Renoir, ertesi yıl baş rolünde karısı Catherine'in oynadığı ilk la fille d'eau'yu çevirmeye girişti. Filmin lirik nehir kıyısı görüntüleri, meslek hayatı boyunca sürekli ortaya çıkacak olan neredeyse panteist doğa duygusunun habercisi oldu. Aslında Renoir'in sessiz filmlerinin çeşitliliği daha sonraki yapıtlarının bazı özelliklerinin habercisiydi:'Nana' daki Zolavari kasvetli gerçekçilik, 'Sur un air de Charleston'un tuhaf fantezisi, 'La petite marchande d'alumattes'in dramatik dokunaklığı, 'Le tournoi dans la cite'deki tarihi törensi hava ve büyük bir kadronun ustaca kullanımı.
Ancak Renoir'in, bütün bu çeşitli elemanları tutarlı ve özgün bir bütün halinde bir senteze kovuşturarak gerçek olgunluğa erişmesi, sesin sinemaya gelişiyle oldu. Bir Feydeu farsı olan 'On purge bébé'yi beyaz perdeye uyarladıktan sonra, özellikle otantik mekan çekimleri ve müthiş stüdyo atmosferi ile dikkat çeken iki nefis gerilim filmi yaptı:'La chienne' ve 'La nutti du carrefour'. Sonra da 1930'lu yıllarda gerçekleştirdiği birkaç başyapıttan ilki olan 'Boudu sauv" des eaux'yu yönetti. Yeni gerçekçiliğin habercisi olan, gerçek mekanda çekilmiş gerilim filmi 'Toni' ile; açgözlü şehvet düşkünü bir yayımcının yanında çalışanlar tarafından katledilmesi üzeriner genelde kolektif eyleme, özelde de solcu Halk Cephesi'ne selamlar gönderen sıra dışı komik bir fantezi olan 'Le crime de Monsieur Lange'ı yaptı. Aslında Renoir'in 1930'lu yıllarda çektiği filmlerden çoğu siyasal konular üzerinedir: 'La vie nast a nous' ve 'la Marshillaise' Komünist Partisi ve sendikal örgüt için yapılmıştır. Lirik bir güzelliğe sahip asla tamamlanamamış 'Une partie de camğagne'de isei sınıf farklılıkları bir aşkı ortadan kaldırır. 'le bété humaine'de öldürücü romantik her psikolojik köşesini, zaaf ve tutkunun da aynı derecede bilincinde olarak işler. Ancak filminde en iyisi, kırda bir şatoda hafta sonu geçiren, yozlaşmış yüksek bir burjuvazinin romantik entirikalarının haritasını çıkaran, son derece dokunaklı ve karmaşık bir fars olan 'le régre du jeu'dür. Esnek, yarı doğaçlamacı çekim yöntemleri başka hiçbir filmde olmadığı girift olay örgüsüne ve karakterlere belgesel bir tat vererek, dolaysız bir zaman ve makan duygusuna ulaştığı bu film, aynı zamanda yönetmenin, yaşamın nasıl olup da bir tiyatro biçimine dönüşebileceğine ilişkin büyük meditasyonlarından ilkidir.
Renoir, 1939 yazında sinema okulu Centro Sperimentale'de ders vermek ve Pucini'nin operası 'la Yosca'yı Luchino Visconti asistanlığında yönetmek için bir davet aldı. Film renoir'in ekibiyle başladı ama, 10 Haziran 1940'ta İtalya, Fransa'ya karşı Hitler saflarınca savaşa katılınca, solcu siyasi görüşleri yüzünden Nazilerin imha listesinde yer alan Renoir, Robert Flaherty'nin yardımıyla Amerika Birleşik Devletleri'ne irtica etmek zorunda kaldığı için, başkaları tarafından tamamlandı. Orada çeşitli stüdyolara çalışarak, birbiri ardınca süratle filmler çekti. 'Swamp Water' ve 'The Southerner' (Teksaslı bir çiftçi ailesinin yoksulluk, kıskanç komşular ve düşman bir doğaya karşı kendi topraklarını işletme çabalarının yalın öyküsü) temelde mekanda çekilmiş gerçekçi yapıtlarken, Renoir diğer Amerikan filmlerinin stüdyo olanaklarından, gerçeklikten süzülmüş yapay, fantastik bir dünya yaratmak için yararlandı:'The Diary of a Chambermaid' (yer, yer 'La régle du jeu'yü hatırlatan garip bir komedi) ve 'Woman on the Beach' (karanlık bir atmosferi olan bir melodram), yönetmenin insan ilişkileri üzerine gitgide daha soyutlaşan formalize bir düşünceye ilerlediğini gösterir. Hindistan'da yaptığı 'The River', gerçek mekanda çekildi ve dramatik doruk noktalarından yoksun öyküsüyle -bir İngiliz ailesinin ölüm, doğum ve ergenlikten yetişkinleğe geçişin yol açtığı hayal kırıklıkları üzerine deneyimler- kurgusaldan çok belgeseli hatırlatan sekansları olduğu halde, bu yönde bir daha atar. Filmin alabildiğine şiirsel sükuneti, yaşamın sonu olmayan bir dere, bireysel trajedileri aşan bir doğurganlık çevrimi olduğunu yansıtır. Renoir'in ilk renkli filmi olan 'The River'ı diğerlerinden ayıran ışıklı doğal renkler, 'La carosse d'or', 'French Cancan' ve 'Eléna et les hommes' da yerlerinin, yaşamı tiyatrodan ayıran hatları bulanıklaştırmak üzere tasarlanmış ressam işi palete bıraktılar. Birinci Peru'daki bir commedia dell'arte kumpanyası üzerine, ikinci babasını yaşadığı 1890'lı yılların Paris'inde ve üçüncüsü ise on yıl önce aynı kentte geçen bu üç filmde de, kadın kahraman finalde yalnızca birkaç aşığının birini seçmek değil, aynı zamanda umutlar ve gerçeklik arasında da bir tercih yapmak zorunda kalır.
Filmleri
|
|
Kaynakça
- Yeres, Artun (derleyen) (2004). "Göstermenin Sorumluluğu". İstanbul: Donkişot Yayınları. s. 361.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Jean Renoir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Jean Renoir 15 Eylul 1894 12 Subat 1979 Fransiz film yonetmeni sinema oyuncusu ve yazardir Empresyonist ressam Pierre Auguste Renoir in ogludur Jean RenoirJean Renoir 1962 yilindaDogum15 Eylul 1894 Paris FransaOlum12 Subat 1979 84 yasinda Beverly Hills Los Angeles Kaliforniya ABDMilliyetFransizMeslekFilm yonetmeni sinema oyuncusu ve yazarAkrabaPierre Auguste Renoir babasi YasamiRenoir 15 Eylul 1894 te Paris Fransa da Empresyonist ressam Pierre Auguste Renoir in ikinci oglu olarak dogdu 1913 yilinda nde felsefe ve matematik egitimini tamamlayip once suvari sonra da Fransiz hava kuvvetleri mensubu olarak orduya katildi II Dunya Savasi ndan sonra terhis olunca comlekci ve seramikci olarak calisti 1920 yilinda babasinin kizil sacli guzel modeli ile evlendi ve 1924 te sinema icin comlekciligi terk etti Jean babasindan miras kalan parayla finans ettigi ilk film olan Catherine de oynadiktan sonra Catherine Hessling adini alan karisinin beyaz perde kariyerini baslatabilmek icin kendi bagimsiz yapim sirketini kurdu Catherine in setinde edindigi boluk polcuk bilgiler babasindan miras kalan sanat sezgisi ve filmlerin hele in defalarca izledigi gibi Foolish Wives in 1922 etkisiyle donanmis olan Renoir ertesi yil bas rolunde karisi Catherine in oynadigi ilk la fille d eau yu cevirmeye giristi Filmin lirik nehir kiyisi goruntuleri meslek hayati boyunca surekli ortaya cikacak olan neredeyse panteist doga duygusunun habercisi oldu Aslinda Renoir in sessiz filmlerinin cesitliligi daha sonraki yapitlarinin bazi ozelliklerinin habercisiydi Nana daki Zolavari kasvetli gercekcilik Sur un air de Charleston un tuhaf fantezisi La petite marchande d alumattes in dramatik dokunakligi Le tournoi dans la cite deki tarihi torensi hava ve buyuk bir kadronun ustaca kullanimi Jean Renoir ve Gabrielle Renard Pierre Auguste Renoir in bir resminde goruluyor Ancak Renoir in butun bu cesitli elemanlari tutarli ve ozgun bir butun halinde bir senteze kovusturarak gercek olgunluga erismesi sesin sinemaya gelisiyle oldu Bir Feydeu farsi olan On purge bebe yi beyaz perdeye uyarladiktan sonra ozellikle otantik mekan cekimleri ve muthis studyo atmosferi ile dikkat ceken iki nefis gerilim filmi yapti La chienne ve La nutti du carrefour Sonra da 1930 lu yillarda gerceklestirdigi birkac basyapittan ilki olan Boudu sauv des eaux yu yonetti Yeni gercekciligin habercisi olan gercek mekanda cekilmis gerilim filmi Toni ile acgozlu sehvet duskunu bir yayimcinin yaninda calisanlar tarafindan katledilmesi uzeriner genelde kolektif eyleme ozelde de solcu Halk Cephesi ne selamlar gonderen sira disi komik bir fantezi olan Le crime de Monsieur Lange i yapti Aslinda Renoir in 1930 lu yillarda cektigi filmlerden cogu siyasal konular uzerinedir La vie nast a nous ve la Marshillaise Komunist Partisi ve sendikal orgut icin yapilmistir Lirik bir guzellige sahip asla tamamlanamamis Une partie de camgagne de isei sinif farkliliklari bir aski ortadan kaldirir le bete humaine de oldurucu romantik her psikolojik kosesini zaaf ve tutkunun da ayni derecede bilincinde olarak isler Ancak filminde en iyisi kirda bir satoda hafta sonu geciren yozlasmis yuksek bir burjuvazinin romantik entirikalarinin haritasini cikaran son derece dokunakli ve karmasik bir fars olan le regre du jeu dur Esnek yari dogaclamaci cekim yontemleri baska hicbir filmde olmadigi girift olay orgusune ve karakterlere belgesel bir tat vererek dolaysiz bir zaman ve makan duygusuna ulastigi bu film ayni zamanda yonetmenin yasamin nasil olup da bir tiyatro bicimine donusebilecegine iliskin buyuk meditasyonlarindan ilkidir Renoir 1939 yazinda sinema okulu Centro Sperimentale de ders vermek ve Pucini nin operasi la Yosca yi Luchino Visconti asistanliginda yonetmek icin bir davet aldi Film renoir in ekibiyle basladi ama 10 Haziran 1940 ta Italya Fransa ya karsi Hitler saflarinca savasa katilinca solcu siyasi gorusleri yuzunden Nazilerin imha listesinde yer alan Renoir Robert Flaherty nin yardimiyla Amerika Birlesik Devletleri ne irtica etmek zorunda kaldigi icin baskalari tarafindan tamamlandi Orada cesitli studyolara calisarak birbiri ardinca suratle filmler cekti Swamp Water ve The Southerner Teksasli bir ciftci ailesinin yoksulluk kiskanc komsular ve dusman bir dogaya karsi kendi topraklarini isletme cabalarinin yalin oykusu temelde mekanda cekilmis gercekci yapitlarken Renoir diger Amerikan filmlerinin studyo olanaklarindan gerceklikten suzulmus yapay fantastik bir dunya yaratmak icin yararlandi The Diary of a Chambermaid yer yer La regle du jeu yu hatirlatan garip bir komedi ve Woman on the Beach karanlik bir atmosferi olan bir melodram yonetmenin insan iliskileri uzerine gitgide daha soyutlasan formalize bir dusunceye ilerledigini gosterir Hindistan da yaptigi The River gercek mekanda cekildi ve dramatik doruk noktalarindan yoksun oykusuyle bir Ingiliz ailesinin olum dogum ve ergenlikten yetiskinlege gecisin yol actigi hayal kirikliklari uzerine deneyimler kurgusaldan cok belgeseli hatirlatan sekanslari oldugu halde bu yonde bir daha atar Filmin alabildigine siirsel sukuneti yasamin sonu olmayan bir dere bireysel trajedileri asan bir dogurganlik cevrimi oldugunu yansitir Renoir in ilk renkli filmi olan The River i digerlerinden ayiran isikli dogal renkler La carosse d or French Cancan ve Elena et les hommes da yerlerinin yasami tiyatrodan ayiran hatlari bulaniklastirmak uzere tasarlanmis ressam isi palete biraktilar Birinci Peru daki bir commedia dell arte kumpanyasi uzerine ikinci babasini yasadigi 1890 li yillarin Paris inde ve ucuncusu ise on yil once ayni kentte gecen bu uc filmde de kadin kahraman finalde yalnizca birkac asiginin birini secmek degil ayni zamanda umutlar ve gerceklik arasinda da bir tercih yapmak zorunda kalir Filmleri1924 aktor 1925 1926 1927 1927 Catherine in ikinci versiyonu 1927 1928 1928 1928 1929 1931 1931 La Chienne 1932 1932 1932 1933 Madame Bovary 1935 1936 1936 aktor 1936 aktor 1936 Ayaktakimi Arasinda 1937 La Grande illusion Harp Esirleri 1938 La Marseillaise 1938 aktor 1939 La Regle du Jeu Oyunun Kurali aktor 1941 Swamp Water 1943 This Land Is Mine 1945 The Southerner 1946 The Diary of a Chambermaid 1946 Salute to France 1947 The Woman on the Beach 1951 The River 1953 1954 1956 1959 1959 Le Dejeuner sur l herbe 1962 Le Caporal epingle 1971 Kaynakca Yeres Artun derleyen 2004 Gostermenin Sorumlulugu Istanbul Donkisot Yayinlari s 361 ISBN 975 6511 25 7Dis baglantilar IMDb de Jean Renoir