İzebel (İbranice: אִיזֶבֶל) veya Jezebel, Tanah'ın Krallar Kitabı'nda bahsi geçen, Saydalı 'ın kızı ve İsrail Kralı Ahav'ın karısıdır.
Tanah'daki anlatıya göre İzebel, kocasıyla birlikte Baal ve Aşera'ya ibadeti ulusal ölçekte başlatmış ve Yahveh'in peygamberlerini İsrail'den tasfiye ederek 'nın onurunu zedelemiştir. Bu suçları için Omrid Hanedanı yok edilmiş, İzebel ise yüksek bir yerden aşağı atılarak öldürülmüş ve cesedi köpekler tarafından yenilmiştir.
Daha sonraki Hristiyan geleneğinde Jezebel sahte peygamberlerle ilişkilendirilmiştir.
Tanah'da İzebel
Krallar Kitabı'nda İzebel, Sur kralı kızı ve Fenike prensesi olarak tanıtılır. İzebel, İsrail'in kuzey krallığı olan Samarya Kralı Ahav ile evlenmiştir.
Bu evlilik, Omri'nin hükümdarlığı sırasında İsrail ve Fenike arasında var olan dostane ilişkilerin doruk noktasıydı ve muhtemelen Ahav'ın siyasi gücünü sağlamlaştırdı. İzebel, Süleyman'ın yabancı eşleri gibi, kendi inanç ve ibadet şeklini sürdürmekteydi, bu yüzden Ahav Samariye'de Baal tapınağında bir sunak inşa etti.
İlyas
İzebel'in Kraliçe olarak taç giyme töreninden sonra Yahvizm (Yahudiliği oluşturacak öncül inanış) için resmi kraliyet desteği zayıfladı, Baal ulusal ilah statüsüne yükseldi ve Baal'a adanmış tapınaklar ve sunaklar inşa edildi. İzebel ayrıca Samiriye'deki şiddetli bir kıtlık sırasında 450 Baal ve 400 Aşera peygamberine maddi destek sağlamak için kraliyet hazinesini kullandı. Takip eden zamanda Yahveh inancı sistematik olarak tasfiye edildi, Yahveh'ye adanmış sunaklar yıkıldı ve bu ilahın birçok peygamberi öldürüldü. Bu tasfiyelerden sadece 100 peygamber kurtuldu. Ahav'ın kraliyet mahkemesinde Yahveh destekçisi bir kişi olan , bu Yahveh peygamberlerini gizlice bir mağarada korudu.İlyas, İsrailoğullarının, Baal'ın toplulukta artan etkisi nedeniyle, Baal'a mı, Yahveh'e mi ibadet edileceği konusunda bölünmüş olduğunu belirtmiştir.
İlyas, Jezebel'in Baal ve Aşera peygamberlerini Kermil Dağı'nda bir meydan okumaya davet ederek bu tartışmaya son vermeye karar verdi. Meydan okuma, hangi tanrının sunağa konmuş kurbanlık bir boğayı yakarak kurban edebileceğini görmekti. Jezebel'in peygamberleri, çığlıklarına ve kendilerini kesmelerine rağmen, Baal'ın boğayı yakmasını sağlayamadı. Ancak İlyas, Yahveh'i çağırdığı zaman boğa yakıldı ve bu İsrailoğullarını etkiledi. Daha sonra İlyas, halka Baal ve Aşera'nın peygamberlerini ele geçirip öldürmelerini emretti. Peygamberler öldürüldükten sonra İzebel, İlyas'ın sonunun kendi peygamberleri gibi olması (öldürülmesi) için yemin etti ve bunu yapamadığı takdirde ilahi yargıyı kabul etti. İlyas, hayatını kurtarmak için vahşi doğaya kaçtı, İsrail'in Baal'a olan bağlılığı ve kalan tek Yahveh inanırı olduğu için ağıt yaktı.
Navot
Belirsiz bir süre geçtikten sonra, Ahav 'un evini ziyaret etti. Ev, şehrindeki kraliyet sarayının yakınında yer alıyordu. Kendi bahçelerini genişletebilmesi için Navot'un üzüm bağını isteyen Ahav, daha kaliteli bir bağ veya para karşılığında araziyi satın almak istedi. Navot, Ahav'a bağının atalarının mülkü olduğunu bildirerek teklifi reddetti. Ahav, sarayına döndü ve Navot'un cevabı nedeniyle somurttu ve mutsuz oldu.
İzebel, Navot'un tutuklanmasını düzenleyerek Ahav'ı neşelendirmeye karar verdi ve Navot'u Tanrı ve krala karşı küfür (sahte) suçlamasıyla infaz ettirdi. Navot şehir dışında idam edildikten sonra cesedi sokak köpekleri tarafından yalandı. İzebel daha sonra Ahav'a Navot'un bağına kolayca sahip olabileceğini söyledi. Bununla birlikte, İlyas Ahav'ı hırsızlık ve cinayet işlediği için kınadı. Ceza olarak Tanrı, Ahav'ın ölümü ile kraliyet soyunun yok edilmesinde karar kıldı. İzebel'in ölümü de, cesedi köpekler tarafından yenecek şekilde hüküm kılındı.
Ölüm
Üç yıl sonra Ahav savaşta öldü. Oğlu Ahaziya tahtını devraldı, ancak bir kaza sonucu o da öldü ve Ahaziya'nın yerine kardeşi Yoram geçti. İlyas'ın halefi olan Elyesa, havarilerinden birine Yoram'ın ordusunun komutanı Yehu'yu, Ahav'ın ailesine karşı ilahi bir ceza olması için kral olarak kutsal yağ ile yağlamasını emretti. Yehu, Yoram'ı ve yeğeni Ahazya'yı (Yahuda kralı ve muhtemelen İzebel'in kızı olan Atalya'nın oğlu) öldürdü. Daha sonra İzebel ile yüzleşmek için Yizreel'deki kraliyet sarayına yaklaştı. Yehu'nun geldiğini bilen İzebel, makyaj yaptı, süslemeli resmi bir peruk taktı ve pencereden dışarı bakarak Yehu'yla alay etti.
Yehu daha sonra İzebel'in hadım hizmetkarlarına İzebel'i pencereden dışarı atmalarını emretti. Aşağı atılan İzebel'in kanı duvar ve atlara sıçradı, Yehu'nun atı ise cesedi çiğnedi. Yehu saraya girdi, yedikten ve içtikten sonra İzebel'in cesedinin gömülmesini emretti, ancak hizmetkarlar İzebel'in sadece kafatasını, ayaklarını ve avuçlarını bulabildi. İzebel'in eti, İlyas'ın kehanet ettiği gibi sokak köpekleri tarafından yendi. Edwin R. Thiele'ye göre, İzebel'in ölümü MÖ 850 yılı civarındadır.
Kaynakça
- ^ Elizabeth Knowles, "Jezebel", The Oxford Dictionary of Phrase and Fable, OUP 2006
- ^ a b c "JEZEBEL - JewishEncyclopedia.com". www.jewishencyclopedia.com. 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2020.
- ^ 1 Kings 16:32
- ^ 1 Kings 18:19
- ^ 1 Kings 18:3–4, 13
- ^ 1 Kings 18:21
- ^ Micah 6:16
- ^ Bromiley, Geoffrey William (2009). The International Standard Bible Encyclopedia. Grand Rapids, Michigan: W. B. Eerdmans. ISBN .
- ^ "Jezebel: Bible". Jewish Women's Archive. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2020.
- ^ Edwin Thiele, , (1st ed.; New York: Macmillan, 1951; 2d ed.; Grand Rapids: Eerdmans, 1965; 3rd ed.; Grand Rapids: Zondervan/Kregel, 1983).
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Jezebel ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Izebel Ibranice א יז ב ל veya Jezebel Tanah in Krallar Kitabi nda bahsi gecen Saydali in kizi ve Israil Krali Ahav in karisidir John Liston Byam Shaw un 19 yuzyildan Izebel i tasvir eden resmi Tanah daki anlatiya gore Izebel kocasiyla birlikte Baal ve Asera ya ibadeti ulusal olcekte baslatmis ve Yahveh in peygamberlerini Israil den tasfiye ederek nin onurunu zedelemistir Bu suclari icin Omrid Hanedani yok edilmis Izebel ise yuksek bir yerden asagi atilarak oldurulmus ve cesedi kopekler tarafindan yenilmistir Daha sonraki Hristiyan geleneginde Jezebel sahte peygamberlerle iliskilendirilmistir Tanah da IzebelFrederic Leighton tarafindan Jezabel ve Ahav y 1863 Krallar Kitabi nda Izebel Sur krali kizi ve Fenike prensesi olarak tanitilir Izebel Israil in kuzey kralligi olan Samarya Krali Ahav ile evlenmistir Bu evlilik Omri nin hukumdarligi sirasinda Israil ve Fenike arasinda var olan dostane iliskilerin doruk noktasiydi ve muhtemelen Ahav in siyasi gucunu saglamlastirdi Izebel Suleyman in yabanci esleri gibi kendi inanc ve ibadet seklini surdurmekteydi bu yuzden Ahav Samariye de Baal tapinaginda bir sunak insa etti Ilyas Jezebel ve Ahab Ilyas la tanisiyor Sir Francis Dicksee 1853 1928 Izebel in Kralice olarak tac giyme toreninden sonra Yahvizm Yahudiligi olusturacak oncul inanis icin resmi kraliyet destegi zayifladi Baal ulusal ilah statusune yukseldi ve Baal a adanmis tapinaklar ve sunaklar insa edildi Izebel ayrica Samiriye deki siddetli bir kitlik sirasinda 450 Baal ve 400 Asera peygamberine maddi destek saglamak icin kraliyet hazinesini kullandi Takip eden zamanda Yahveh inanci sistematik olarak tasfiye edildi Yahveh ye adanmis sunaklar yikildi ve bu ilahin bircok peygamberi olduruldu Bu tasfiyelerden sadece 100 peygamber kurtuldu Ahav in kraliyet mahkemesinde Yahveh destekcisi bir kisi olan bu Yahveh peygamberlerini gizlice bir magarada korudu Ilyas Israilogullarinin Baal in toplulukta artan etkisi nedeniyle Baal a mi Yahveh e mi ibadet edilecegi konusunda bolunmus oldugunu belirtmistir Ilyas Jezebel in Baal ve Asera peygamberlerini Kermil Dagi nda bir meydan okumaya davet ederek bu tartismaya son vermeye karar verdi Meydan okuma hangi tanrinin sunaga konmus kurbanlik bir bogayi yakarak kurban edebilecegini gormekti Jezebel in peygamberleri cigliklarina ve kendilerini kesmelerine ragmen Baal in bogayi yakmasini saglayamadi Ancak Ilyas Yahveh i cagirdigi zaman boga yakildi ve bu Israilogullarini etkiledi Daha sonra Ilyas halka Baal ve Asera nin peygamberlerini ele gecirip oldurmelerini emretti Peygamberler olduruldukten sonra Izebel Ilyas in sonunun kendi peygamberleri gibi olmasi oldurulmesi icin yemin etti ve bunu yapamadigi takdirde ilahi yargiyi kabul etti Ilyas hayatini kurtarmak icin vahsi dogaya kacti Israil in Baal a olan bagliligi ve kalan tek Yahveh inaniri oldugu icin agit yakti Navot Belirsiz bir sure gectikten sonra Ahav un evini ziyaret etti Ev sehrindeki kraliyet sarayinin yakininda yer aliyordu Kendi bahcelerini genisletebilmesi icin Navot un uzum bagini isteyen Ahav daha kaliteli bir bag veya para karsiliginda araziyi satin almak istedi Navot Ahav a baginin atalarinin mulku oldugunu bildirerek teklifi reddetti Ahav sarayina dondu ve Navot un cevabi nedeniyle somurttu ve mutsuz oldu Izebel Navot un tutuklanmasini duzenleyerek Ahav i neselendirmeye karar verdi ve Navot u Tanri ve krala karsi kufur sahte suclamasiyla infaz ettirdi Navot sehir disinda idam edildikten sonra cesedi sokak kopekleri tarafindan yalandi Izebel daha sonra Ahav a Navot un bagina kolayca sahip olabilecegini soyledi Bununla birlikte Ilyas Ahav i hirsizlik ve cinayet isledigi icin kinadi Ceza olarak Tanri Ahav in olumu ile kraliyet soyunun yok edilmesinde karar kildi Izebel in olumu de cesedi kopekler tarafindan yenecek sekilde hukum kilindi Olum Gustave Dore den Jezebel in Olumu Uc yil sonra Ahav savasta oldu Oglu Ahaziya tahtini devraldi ancak bir kaza sonucu o da oldu ve Ahaziya nin yerine kardesi Yoram gecti Ilyas in halefi olan Elyesa havarilerinden birine Yoram in ordusunun komutani Yehu yu Ahav in ailesine karsi ilahi bir ceza olmasi icin kral olarak kutsal yag ile yaglamasini emretti Yehu Yoram i ve yegeni Ahazya yi Yahuda krali ve muhtemelen Izebel in kizi olan Atalya nin oglu oldurdu Daha sonra Izebel ile yuzlesmek icin Yizreel deki kraliyet sarayina yaklasti Yehu nun geldigini bilen Izebel makyaj yapti suslemeli resmi bir peruk takti ve pencereden disari bakarak Yehu yla alay etti Yehu daha sonra Izebel in hadim hizmetkarlarina Izebel i pencereden disari atmalarini emretti Asagi atilan Izebel in kani duvar ve atlara sicradi Yehu nun ati ise cesedi cignedi Yehu saraya girdi yedikten ve ictikten sonra Izebel in cesedinin gomulmesini emretti ancak hizmetkarlar Izebel in sadece kafatasini ayaklarini ve avuclarini bulabildi Izebel in eti Ilyas in kehanet ettigi gibi sokak kopekleri tarafindan yendi Edwin R Thiele ye gore Izebel in olumu MO 850 yili civarindadir Kaynakca Elizabeth Knowles Jezebel The Oxford Dictionary of Phrase and Fable OUP 2006 a b c JEZEBEL JewishEncyclopedia com www jewishencyclopedia com 17 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2020 1 Kings 16 32 1 Kings 18 19 1 Kings 18 3 4 13 1 Kings 18 21 Micah 6 16 Bromiley Geoffrey William 2009 The International Standard Bible Encyclopedia Grand Rapids Michigan W B Eerdmans ISBN 978 0 8028 3785 1 Jezebel Bible Jewish Women s Archive 22 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2020 Edwin Thiele 1st ed New York Macmillan 1951 2d ed Grand Rapids Eerdmans 1965 3rd ed Grand Rapids Zondervan Kregel 1983 0 8254 3825 XDis baglantilarWikimedia Commons ta Jezebel ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur