Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde veya bölümünde nesnel araştırmalara ve kaynaklara dayanmaksızın sadece Kitab-ı Mukaddes'in olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Ayrıntılar için lütfen bakınız. Maddeye uygun bir biçimde Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
Athaliah (diğer yazılışları: Atalya, Athalie, Athalia, Atalia) (İbranice: עֲתַלְיָה, ʻĂṯalyâ, "Tanrı yücedir"; Yunanca: Γοθολια; Latince: Athalia) Jehoram'ın eşi, Ahaziah'ın annesi ve Yehuda Krallığı'nı altı yıl süreyle tek başına yöneten kraliçeydi. 'a göre MÖ 842 - MÖ 837 yıllarında, 'ye göre ise MÖ 842/841 ile MÖ 836/835 yılları arasında hükümdarlık yaptı. Athaliah genelde İsrail Kralı Ahab ile Kraliçe Jezebel'in kızı olduğu farzedilir. Jehoram ile olan evliliği iki krallık arasındaki anlaşmanın bir ürünüdür.
Davud'un soyundan gelen Jeroham her ne kadar Yahve ibadetine sadık kaldıysa da Athaliah'ın Baal ibadetine hoşgörüyle yaklaştı. Jehoram öldüğünde yerine oğlu Ahaziah geçti ve Athaliah ana kraliçe olarak saltanatta kalmaya devam etti. Ahaziah'ın İsrail Kralı Jehoram ile birlikte Jehu tarafından öldürülmesinin ardından başa geçen ana kraliçe Yehuda'da Baal kültürünü yaymaya çalıştı.
Athaliah, Yehuda Kraliçesi sıfatıyla, Ahaziah'ın olası bütün taht varislerini öldürttü; fakat torunu Joaş Ahaziah'ın kızkardeşi tarafından kurtarılıp din adamı 'nın yanında gizlice yetiştirildi. Altı yıl sonra Jehoiada Joaş'ı kraliçenin karşısına çıkarıp Yehuda'nın yeni kralı olduğunu söylemesi üzerine Athaliah şaşkınlığa uğradı. Acilen ayaklanmayı bastırmak için işe koyulan Athaliah hemen yakalanıp öldürüldü.
Athaliah: Ahab'ın kızı mı, kızkardeşi mi?
Birçok Tora yorumlarının bulunduğu metinlerde (yukarıda aktarıldığı gibi) Athaliah'ın Ahab ile Jezebel'in kızı olduğu anlatılır. Bazı metinlerde ise kronolojik açıdan yaklaşıldığında aslında Athaliah'ın Ahab'ın kızkardeşi olması gerektiği savunulur. Kardeşlik ilişkisini destekleyen unsurlar şunlardır:
- 2 Krallar 8:26 ve 2 Tarihler 22:2'de Yehuda'lı Jehoram'ın Omri'nin "kızı" ile evlendiği yazılıdır. İbranice'deki bat kelimesi kızı anlamına geldiği gibi bir nesile ait kadını da simgeler. Yani bat-Omri, Omri'nin kızı anlamına geldiği gibi Omri'nin soyundan gelen kadın anlamını da taşımaktadır. Günümüz tercümelerinde bu "(kız) torun" olarak gözükür (bkz.2 Krallar 8:2620 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .). Bu sefer de akla gelen soru, Athaliah'ın Ahab yerine Tora'da neden Omri ile olan ilişkisi kullanıldığıdır.
- 2 Krallar 8:29'dan çıkan sonuç ise Athaliah'ın kocası Jehoram evlilik yoluyla (hatan) Ahab hanedanlığına bağlı olmasıdır. İbranicedeki hatan kelimesi kayınpeder-damat ilişkisini belirtmek için kullanılır. Eğer Athaliah Ahab'ın kızı olsaydı Jehoram için "damat" kelimesi kullanılmalıydı; Jehoram'ın "Ahab hanedanlığının mensubu" oluşu Athaliah'ın Ahab'ın kızkardeşi yapmaktaydı.
Athaliah'ın Ahab'ın kızı olduğunu savunanların referans noktaları 2 Krallar 8:18 ve 2 Tarihler 21:6'dır. Bu kaynaklarda Jehoram'ın "Ahav'ın kızıyla evli" olduğunu bire bir yazar. (2 Tarihler 21:6'nın Süryanice versiyonunda kızkardeşi diye tercüme edilmiştir.)
Edebiyat ve müzikte Athaliah
Fransız Jean Racine 1691'de Tora'da adı geçen Kraliçe Athaliah ile ilgili adı Athalie olan bir oyun yazdı. Alman bestekâr Felix Mendelssohn ise ilk defa Berlin'de 1845'te sahneye konan bu oyun için bir beste yaptı.
1773'te Handel Athalia isimli bestesini yapıp kraliçe için "Jezebel kızı Baal'li Yehuda Kraliçesi" diye hitap etti. Baal, Eski Ahit'te anlatıldığı üzere İsrailoğullarının da zaman zaman ibadet ettiği Kenanlıların bereket tanrısıydı.
Atalya | ||
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Ahaziah | {{{title}}} MÖ 842 - MÖ 836 | Sonra gelen Joaş |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Edwin R. Thiele, The Mysterious Numbers of the Hebrew Kings (3rd ed.; Grand Rapids, MI: Zondervan/Kregel, 1983) 104.
- ^ H. J. Katzenstein, "Who Were the Parents of Athaliah?" Israel Exploration Journal 5 (1955) 194-197.
- ^ Winfed Thiel, in Anchor Bible Dictionary, David Noel Freedman and Gary A. Herion, editors (New York: Doubleday, 1992) 511-512.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya bolumunde nesnel arastirmalara ve kaynaklara dayanmaksizin sadece Kitab i Mukaddes in birincil kaynak olarak kullanildigi dusunulmektedir Ayrintilar icin maddenin tartisma sayfasina lutfen bakiniz Maddeye uygun bir bicimde kaynak ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Athaliah diger yazilislari Atalya Athalie Athalia Atalia Ibranice ע ת ל י ה ʻĂṯalya Tanri yucedir Yunanca Go8olia Latince Athalia Jehoram in esi Ahaziah in annesi ve Yehuda Kralligi ni alti yil sureyle tek basina yoneten kraliceydi a gore MO 842 MO 837 yillarinda ye gore ise MO 842 841 ile MO 836 835 yillari arasinda hukumdarlik yapti Athaliah genelde Israil Krali Ahab ile Kralice Jezebel in kizi oldugu farzedilir Jehoram ile olan evliligi iki krallik arasindaki anlasmanin bir urunudur Promptuarii Iconum Insigniorum Davud un soyundan gelen Jeroham her ne kadar Yahve ibadetine sadik kaldiysa da Athaliah in Baal ibadetine hosgoruyle yaklasti Jehoram oldugunde yerine oglu Ahaziah gecti ve Athaliah ana kralice olarak saltanatta kalmaya devam etti Ahaziah in Israil Krali Jehoram ile birlikte Jehu tarafindan oldurulmesinin ardindan basa gecen ana kralice Yehuda da Baal kulturunu yaymaya calisti Athaliah Yehuda Kralicesi sifatiyla Ahaziah in olasi butun taht varislerini oldurttu fakat torunu Joas Ahaziah in kizkardesi tarafindan kurtarilip din adami nin yaninda gizlice yetistirildi Alti yil sonra Jehoiada Joas i kralicenin karsisina cikarip Yehuda nin yeni krali oldugunu soylemesi uzerine Athaliah saskinliga ugradi Acilen ayaklanmayi bastirmak icin ise koyulan Athaliah hemen yakalanip olduruldu Athaliah Ahab in kizi mi kizkardesi mi Bircok Tora yorumlarinin bulundugu metinlerde yukarida aktarildigi gibi Athaliah in Ahab ile Jezebel in kizi oldugu anlatilir Bazi metinlerde ise kronolojik acidan yaklasildiginda aslinda Athaliah in Ahab in kizkardesi olmasi gerektigi savunulur Kardeslik iliskisini destekleyen unsurlar sunlardir 2 Krallar 8 26 ve 2 Tarihler 22 2 de Yehuda li Jehoram in Omri nin kizi ile evlendigi yazilidir Ibranice deki bat kelimesi kizi anlamina geldigi gibi bir nesile ait kadini da simgeler Yani bat Omri Omri nin kizi anlamina geldigi gibi Omri nin soyundan gelen kadin anlamini da tasimaktadir Gunumuz tercumelerinde bu kiz torun olarak gozukur bkz 2 Krallar 8 2620 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bu sefer de akla gelen soru Athaliah in Ahab yerine Tora da neden Omri ile olan iliskisi kullanildigidir 2 Krallar 8 29 dan cikan sonuc ise Athaliah in kocasi Jehoram evlilik yoluyla hatan Ahab hanedanligina bagli olmasidir Ibranicedeki hatan kelimesi kayinpeder damat iliskisini belirtmek icin kullanilir Eger Athaliah Ahab in kizi olsaydi Jehoram icin damat kelimesi kullanilmaliydi Jehoram in Ahab hanedanliginin mensubu olusu Athaliah in Ahab in kizkardesi yapmaktaydi Athaliah in Ahab in kizi oldugunu savunanlarin referans noktalari 2 Krallar 8 18 ve 2 Tarihler 21 6 dir Bu kaynaklarda Jehoram in Ahav in kiziyla evli oldugunu bire bir yazar 2 Tarihler 21 6 nin Suryanice versiyonunda kizkardesi diye tercume edilmistir Edebiyat ve muzikte AthaliahFransiz Jean Racine 1691 de Tora da adi gecen Kralice Athaliah ile ilgili adi Athalie olan bir oyun yazdi Alman bestekar Felix Mendelssohn ise ilk defa Berlin de 1845 te sahneye konan bu oyun icin bir beste yapti 1773 te Handel Athalia isimli bestesini yapip kralice icin Jezebel kizi Baal li Yehuda Kralicesi diye hitap etti Baal Eski Ahit te anlatildigi uzere Israilogullarinin da zaman zaman ibadet ettigi Kenanlilarin bereket tanrisiydi AtalyaYehuda kabilesiResmi unvanlarOnce gelen Ahaziah title MO 842 MO 836 Sonra gelen JoasAyrica bakinizTanah 2 Krallar ve 2 Tarihler Josephus 9 7 1 5 Athalia by Handel third edition 2001 page 582 Kaynakca Edwin R Thiele The Mysterious Numbers of the Hebrew Kings 3rd ed Grand Rapids MI Zondervan Kregel 1983 104 H J Katzenstein Who Were the Parents of Athaliah Israel Exploration Journal 5 1955 194 197 Winfed Thiel in Anchor Bible Dictionary David Noel Freedman and Gary A Herion editors New York Doubleday 1992 511 512