Johann Anton Güldenstädt (d. 26 Nisan 1745 Riga, Letonya - ö. 23 Mart 1781, Sankt-Peterburg, Rusya) Baltık Almanı doğa bilimcisi ve kâşif.
Hayatı
Güldenstädt ailesini çocukken kaybetti. 1763'te Berlin'de eczacılık, botanik ve doğa tarihi eğitimi almaya başladı. 1767'de tıp doktorasını Frankfurt Üniversitesi'nde yaptı. Ertesi yıl, Rus İmparatorluğunun güney sınırını keşfetmek için Rus Çariçesi II. Katerina tarafından görevlendirilen Rus İmparatorluk Bilimler Akademisi'nin keşif gezisine katıldı. Keşif gezisinde Ukrayna, Astrahan, Kuzey Kafkasya ve Gürcistan'ı gezdi. Mart 1775'te Sankt-Peterburg'a döndü. Keşif gezisinde aldığı notlar, Peter Simon Pallas tarafından Reisen durch Russland und im Caucasischen Gebürge (Rusya ve Kafkas Dağları'na Seyahatler) (1787–1791) adıyla ölümünden sonra yayımladı.
Keşif gezisi biyoloji, jeoloji, coğrafya ve özellikle dilbilim alanlarına büyük katkı sağladı. Güldenstädt bölge dilleri hakkında ayrıntılı notlar aldı. Güney Kafkas dilleri arasındaki bağlantıyı raporlayan ilk kişi oldu. Güldenstädt, Akademi'deki itibarını kesin olarak tesis eden keşif gezisinin ardından doğa bilimci olarak çalışmaya devam etti.
Güldenstädt'ın keşif gezisi, Kafkasya'da yapılmış ilk sistematik çalışmaydı. Aydınlanma ruhuyla düzenlenen çağdaş keşif gezilerinin tipik bir örneği olan keşif gezisi, incelenen bölgenin hemen hemen her yönünün gözlemlenmesi ve tanımlanmasıyla yapılmıştı. Keşif gezisi, bölgenin hem "doğal" niteliklerinin (flora, fauna, coğrafya ve jeoloji) hem de bölge halkının özelliklerinin incelenmesini içeriyordu. Gezinin Osmanlılarlarla savaş içerisinde olan Ruslar için stratejik önemi vardı. Keşif gezisinin hemen ardından, Rusya'nın bölgeye, özellikle de Gürcistan'a olan ilgisi önemli ölçüde arttı. Bu ilgi, Doğu Gürcistan'ı Rus İmparatorluğu'na bağlayan Georgievsk Antlaşması ile tepe noktasına ulaştı.
Güldenstädt, 1781'de Sankt-Peterburg'da patlak veren ateş salgınında öldü.
Mirası
Güldenstädt, 1776'da yayımladığı Chaus - Animal feli adfine descriptum adlı makalesinde sazlık kedisini ilk kez tanımladı.Büyük kızılkuyruk İngilizcede Güldenstädt'ın adıyla bilinmektedir.
Yayınları
- Chaus – Animal feli adfine descriptum. Commentarii Academiae Scientiarum Imperialis Petropolitanae Volume 20, St. Petersburg 1776. Pp. 483
- Reisen durch Rußland und im Caucasischen Gebürge. Russisch-Kayserliche Akademie der Wissenschaften (Russian Imperial Academy of Sciences). St. Petersburg, Volume 1, 1787; Volume 2, 1791.
- Путешествие по Кавказу в 1770–1773 гг 26 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Puteshestvie po Kavkazu v 1770-1773 gg). Translated by T. K. Shafranovskaia. St. Petersburg: Peterburgskoe Vostokovedenie, 2002.
Kaynakça
- ^ Güldenstädt, J.A. (1776) Chaus – Animal feli adfine descriptum. Commentarii Academiae Scientiarum Imperialis Petropolitanae, Vol 20, St. Petersburg. Pp. 483
- Gnucheva, VF vd. 1940. Materialy dlia istorii ekspeditsii Akademii nauk v XVIII i XIX vekakh: khronologicheskie obzory i opisanie arkhivnykh materialov. Moskova: Izdatelstvo Akademii nauk SSSR.
- Kopelevich, Iudif 'Khaimovna 1997. Iogann Anton Gil'denshtedt, 1745-1781. Moskova: Nauka.
- Kosven, Mark Osipovich 1955. "Materialy po istorii etnografii Kavkaza v russkoi nauke". Kavkazskii etnograficheskii sbornik. Ciltler. I, III. Ed. VK Gardanov. Moskova: Izdatelstvo Akademii nauk SSSR. Ben, Pp. 272–290. II, Pp. 267–281
- Lavrov, LI 1976. "K 250-letiiu akademicheskogo kavkazovedeniia v Rossii." Kavkazskii etnograficheskii sbornik. Cilt VI. Ed. VK Gardanov. Moskova: Izdatelstvo Akademii nauk SSSR. Pp. 3–10
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Johann Anton Guldenstadt d 26 Nisan 1745 Riga Letonya o 23 Mart 1781 Sankt Peterburg Rusya Baltik Almani doga bilimcisi ve kasif HayatiGuldenstadt ailesini cocukken kaybetti 1763 te Berlin de eczacilik botanik ve doga tarihi egitimi almaya basladi 1767 de tip doktorasini Frankfurt Universitesi nde yapti Ertesi yil Rus Imparatorlugunun guney sinirini kesfetmek icin Rus Caricesi II Katerina tarafindan gorevlendirilen Rus Imparatorluk Bilimler Akademisi nin kesif gezisine katildi Kesif gezisinde Ukrayna Astrahan Kuzey Kafkasya ve Gurcistan i gezdi Mart 1775 te Sankt Peterburg a dondu Kesif gezisinde aldigi notlar Peter Simon Pallas tarafindan Reisen durch Russland und im Caucasischen Geburge Rusya ve Kafkas Daglari na Seyahatler 1787 1791 adiyla olumunden sonra yayimladi Kesif gezisi biyoloji jeoloji cografya ve ozellikle dilbilim alanlarina buyuk katki sagladi Guldenstadt bolge dilleri hakkinda ayrintili notlar aldi Guney Kafkas dilleri arasindaki baglantiyi raporlayan ilk kisi oldu Guldenstadt Akademi deki itibarini kesin olarak tesis eden kesif gezisinin ardindan doga bilimci olarak calismaya devam etti Guldenstadt in kesif gezisi Kafkasya da yapilmis ilk sistematik calismaydi Aydinlanma ruhuyla duzenlenen cagdas kesif gezilerinin tipik bir ornegi olan kesif gezisi incelenen bolgenin hemen hemen her yonunun gozlemlenmesi ve tanimlanmasiyla yapilmisti Kesif gezisi bolgenin hem dogal niteliklerinin flora fauna cografya ve jeoloji hem de bolge halkinin ozelliklerinin incelenmesini iceriyordu Gezinin Osmanlilarlarla savas icerisinde olan Ruslar icin stratejik onemi vardi Kesif gezisinin hemen ardindan Rusya nin bolgeye ozellikle de Gurcistan a olan ilgisi onemli olcude artti Bu ilgi Dogu Gurcistan i Rus Imparatorlugu na baglayan Georgievsk Antlasmasi ile tepe noktasina ulasti Guldenstadt 1781 de Sankt Peterburg da patlak veren ates salgininda oldu MirasiGuldenstadt 1776 da yayimladigi Chaus Animal feli adfine descriptum adli makalesinde sazlik kedisini ilk kez tanimladi Buyuk kizilkuyruk Ingilizcede Guldenstadt in adiyla bilinmektedir YayinlariChaus Animal feli adfine descriptum Commentarii Academiae Scientiarum Imperialis Petropolitanae Volume 20 St Petersburg 1776 Pp 483 Reisen durch Russland und im Caucasischen Geburge Russisch Kayserliche Akademie der Wissenschaften Russian Imperial Academy of Sciences St Petersburg Volume 1 1787 Volume 2 1791 Puteshestvie po Kavkazu v 1770 1773 gg 26 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Puteshestvie po Kavkazu v 1770 1773 gg Translated by T K Shafranovskaia St Petersburg Peterburgskoe Vostokovedenie 2002 Kaynakca Guldenstadt J A 1776 Chaus Animal feli adfine descriptum Commentarii Academiae Scientiarum Imperialis Petropolitanae Vol 20 St Petersburg Pp 483 Gnucheva VF vd 1940 Materialy dlia istorii ekspeditsii Akademii nauk v XVIII i XIX vekakh khronologicheskie obzory i opisanie arkhivnykh materialov Moskova Izdatelstvo Akademii nauk SSSR Kopelevich Iudif Khaimovna 1997 Iogann Anton Gil denshtedt 1745 1781 Moskova Nauka Kosven Mark Osipovich 1955 Materialy po istorii etnografii Kavkaza v russkoi nauke Kavkazskii etnograficheskii sbornik Ciltler I III Ed VK Gardanov Moskova Izdatelstvo Akademii nauk SSSR Ben Pp 272 290 II Pp 267 281 Lavrov LI 1976 K 250 letiiu akademicheskogo kavkazovedeniia v Rossii Kavkazskii etnograficheskii sbornik Cilt VI Ed VK Gardanov Moskova Izdatelstvo Akademii nauk SSSR Pp 3 10