John Leslie Mackie Avustralyalı bir filozoftur. Din felsefesine, metafizik ve dil felsefesine önemli katkılar sağladı ve belki de en çok meta-etik konusundaki görüşleriyle, özellikle de ahlaki şüpheciliği savunmasıyla tanınıyordur. Altı kitap yazmıştır. En çok bilinen Etik: Doğru ve Yanlış İcat Etmek (1977); kitap, cesurca "Nesnel değer yoktur" ifadesini kullanarak başlamaktadır. Kitap, etik keşfedilmek yerine icat edilmelidir tartışması üzerinedir.
Düşünceleri
Ahlaki Hata Teorisi
Mackie'nin Ahlaki Hata Teorisi'ne göre, tüm ahlaki değerlendirmeler temelde hatalıdır. "Nesnel değer diye bir şey yoktur, değerlerin nesnel olmadığını iddia etmek, muhtemelen ahlaki değerle aynı anlama gelecek olan, ahlaki anlamda iyi olmayı değil, ahlaki değer veya değersizlik olarak adlandırılan doğruluk ve yanlışlık, ödev, mükellefiyet, bir davranışın adice bir iş olarak görülmesi gibi şeyler için de geçerlidir". Buna göre, bir insanı öldürmek ahlaki olarak doğru veya yanlış olarak kabul edilemez; her iki durumda da ahlaki bir "doğruluk" iddiası yapmak hatalı olacaktır. Dolayısıyla ahlaki değerlerin nesnel bir temeli yoktur ve ahlaki doğrular veya yanlışlar metafiziksel gerçeklikler değil, insanın algılarındaki bir tür yanılsamadır.
The Argument from Relativity
Mackie, The Argument from Relativity düşüncesi altında ahlaki değerlerin nesnel ve evrensel olmadığını, bunun yerine toplumlar ve kültürler arasında göreceli olarak değişebildiğini savunur. Bu bağlamda, farklı toplumlar arasındaki ahlaki farklılıklar, "Argument from Relativity"nin temelini oluşturur Örneğin, Batı toplumlarında monogami evlilik yaygın olarak kabul edilirken, bazı diğer toplumlarda poligami evlilik biçimleri tercih edilebilmektedir. Bu durum, ahlaki değerlerin toplumdan topluma değişebileceğine bir örnek oluşturur. Bir başka örnek ise, bazı toplumlarda et yemek ahlaki bir sorun teşkil etmezken, Hinduizm gibi diğer toplumlarda hayvanların yenmesi ahlaki olarak kabul edilemez. Bu ahlaki farklılıkların nedenleri, genellikle toplumların değerlerine, kültürel geçmişlerine, dinlere ve sosyal normlara dayanır. Örneğin, monogaminin veya poligaminin kabul edilmesi, bir toplumun aile yapısına, cinsel ilişkilere ve toplumsal düzenine bağlı olabilir. Bu göreceli ahlaki değerler, ahlaki gerçekçilik veya objektif ahlaki değerlerin varlığına karşı bir zorunlu çıkarsamadır. Eğer ahlaki değerler objektif ve evrensel olsaydı, farklı toplumların aynı ahlaki değerlere sahip olması beklenirdi. Ancak, gerçekte farklı toplumlar arasında bu kadar büyük ahlaki farklılıkların olması, objektif ahlaki değerlerin varlığına karşı bir meydan okumadır.
Tuhaflık Argümanı
Mackie'nin "Argument from Queerness" (Tuhaflık Argümanı) altında öne sürdüğü argümanlar, ahlaki değerlendirmelerin tuhaf doğasını vurgular ve bu tuhaflığı Metafiziksel Argüman ve Epistemolojik Argüman olmak üzere iki temel başlıkta ele alır.
Metafiziksel Argüman
Mackie'ye göre, eğer ahlaki değerler objektif bir şekilde var olsaydı, bu değerlerin eylemleri doğrudan yönlendirebilmesi gerekirdi. Ancak, gerçekte insanların ahlaki değerlere uyma konusunda isteksiz oldukları ve sıklıkla arzuları veya istekleri doğrultusunda hareket ettikleri gözlemlenir. Örneğin, bir insanın bir şeyi neden çalmadığını ele alacak olursak, çalmamasının nedeni onun ahlaki açıdan yanlış olması değil, sonucunda ceza alabilecek olma korkusundan kaynaklanmaktadır. Sonucunda ceza alma ihtimali ya da korkusu olmasaydı, objektif bir "ahlaklı" eylem söz konusu olamazdı. Eğer ahlaki değerler objektif ve evrensel olsaydı, bu sadece ceza alma korkusundan kaynaklanmazdı, aynı zamanda ahlaki bir yükümlülük olarak kabul edilirdi. Fakat, insanlar genellikle ahlaki değerlere uyma konusunda isteksizdir ve bu da objektif ahlakın olmadığına dair bir işaret gösterebilir. Bu bağlamda, Mackie'nin argümanı, ahlaki değerlerin doğasının insan arzularıyla uyumsuz olduğunu ve bu nedenle objektif ahlak kavramının sorgulanması gerektiğini ileri sürer.
Epistemolojik Argüman
Mackie'ye göre, eğer objektif ahlaki değerler varsa, bu değerlere nasıl ulaşılacağı ve ahlaki eylemlerin neye göre şekilleneceği belirsizdir. Mackie, ahlaki değerlerin nasıl belirleneceği konusunda belirsizliklerin olduğunu ve bu konuda bir fikir birliğinin olmadığını savunur. Örneğin, Intuitionism'e göre ahlaki değerler doğuştan gelir, ancak bu fikir herkes tarafından kabul edilmez ve ahlaki değerlerin kaynağı hakkında çeşitli fikir ayrılıkları vardır. Mackie'nin epistemolojik argümanı, ahlaki değerlerin nasıl belirleneceği konusunda bir belirsizlik olduğunu vurgular ve bu belirsizlik, objektif ahlak kavramının geçerliliğini sorgular.
Felsefe ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ a b J. L. Mackie, Ethics: Inventing Right and Wrong (İngilizce). 1977. s. 15.
- ^ J. L. Mackie, Ethics: Inventing Right and Wrong. 1977. s. 232.
- ^ a b "J.L. Mackie, The Subjectivity of Values" (PDF). New York: Penguin Books. 1977. 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024.
- ^ Mackie, J. L. (30 Ağustos 1990). Ethics: Inventing Right and Wrong (İngilizce). Penguin UK. ISBN . 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
John Leslie Mackie Avustralyali bir filozoftur Din felsefesine metafizik ve dil felsefesine onemli katkilar sagladi ve belki de en cok meta etik konusundaki gorusleriyle ozellikle de ahlaki supheciligi savunmasiyla taniniyordur Alti kitap yazmistir En cok bilinen Etik Dogru ve Yanlis Icat Etmek 1977 kitap cesurca Nesnel deger yoktur ifadesini kullanarak baslamaktadir Kitap etik kesfedilmek yerine icat edilmelidir tartismasi uzerinedir J L Mackie etik din felsefesi metafizik dil felsefesi alanlarina onemli katkilarda bulunmustur Ozellikle metaetik alaninda yaptigi calismalar ile taninir DusunceleriAhlaki Hata Teorisi Mackie nin Ahlaki Hata Teorisi ne gore tum ahlaki degerlendirmeler temelde hatalidir Nesnel deger diye bir sey yoktur degerlerin nesnel olmadigini iddia etmek muhtemelen ahlaki degerle ayni anlama gelecek olan ahlaki anlamda iyi olmayi degil ahlaki deger veya degersizlik olarak adlandirilan dogruluk ve yanlislik odev mukellefiyet bir davranisin adice bir is olarak gorulmesi gibi seyler icin de gecerlidir Buna gore bir insani oldurmek ahlaki olarak dogru veya yanlis olarak kabul edilemez her iki durumda da ahlaki bir dogruluk iddiasi yapmak hatali olacaktir Dolayisiyla ahlaki degerlerin nesnel bir temeli yoktur ve ahlaki dogrular veya yanlislar metafiziksel gerceklikler degil insanin algilarindaki bir tur yanilsamadir The Argument from Relativity Mackie The Argument from Relativity dusuncesi altinda ahlaki degerlerin nesnel ve evrensel olmadigini bunun yerine toplumlar ve kulturler arasinda goreceli olarak degisebildigini savunur Bu baglamda farkli toplumlar arasindaki ahlaki farkliliklar Argument from Relativity nin temelini olusturur Ornegin Bati toplumlarinda monogami evlilik yaygin olarak kabul edilirken bazi diger toplumlarda poligami evlilik bicimleri tercih edilebilmektedir Bu durum ahlaki degerlerin toplumdan topluma degisebilecegine bir ornek olusturur Bir baska ornek ise bazi toplumlarda et yemek ahlaki bir sorun teskil etmezken Hinduizm gibi diger toplumlarda hayvanlarin yenmesi ahlaki olarak kabul edilemez Bu ahlaki farkliliklarin nedenleri genellikle toplumlarin degerlerine kulturel gecmislerine dinlere ve sosyal normlara dayanir Ornegin monogaminin veya poligaminin kabul edilmesi bir toplumun aile yapisina cinsel iliskilere ve toplumsal duzenine bagli olabilir Bu goreceli ahlaki degerler ahlaki gercekcilik veya objektif ahlaki degerlerin varligina karsi bir zorunlu cikarsamadir Eger ahlaki degerler objektif ve evrensel olsaydi farkli toplumlarin ayni ahlaki degerlere sahip olmasi beklenirdi Ancak gercekte farkli toplumlar arasinda bu kadar buyuk ahlaki farkliliklarin olmasi objektif ahlaki degerlerin varligina karsi bir meydan okumadir Tuhaflik Argumani Mackie nin Argument from Queerness Tuhaflik Argumani altinda one surdugu argumanlar ahlaki degerlendirmelerin tuhaf dogasini vurgular ve bu tuhafligi Metafiziksel Arguman ve Epistemolojik Arguman olmak uzere iki temel baslikta ele alir Metafiziksel Arguman Mackie ye gore eger ahlaki degerler objektif bir sekilde var olsaydi bu degerlerin eylemleri dogrudan yonlendirebilmesi gerekirdi Ancak gercekte insanlarin ahlaki degerlere uyma konusunda isteksiz olduklari ve siklikla arzulari veya istekleri dogrultusunda hareket ettikleri gozlemlenir Ornegin bir insanin bir seyi neden calmadigini ele alacak olursak calmamasinin nedeni onun ahlaki acidan yanlis olmasi degil sonucunda ceza alabilecek olma korkusundan kaynaklanmaktadir Sonucunda ceza alma ihtimali ya da korkusu olmasaydi objektif bir ahlakli eylem soz konusu olamazdi Eger ahlaki degerler objektif ve evrensel olsaydi bu sadece ceza alma korkusundan kaynaklanmazdi ayni zamanda ahlaki bir yukumluluk olarak kabul edilirdi Fakat insanlar genellikle ahlaki degerlere uyma konusunda isteksizdir ve bu da objektif ahlakin olmadigina dair bir isaret gosterebilir Bu baglamda Mackie nin argumani ahlaki degerlerin dogasinin insan arzulariyla uyumsuz oldugunu ve bu nedenle objektif ahlak kavraminin sorgulanmasi gerektigini ileri surer Epistemolojik Arguman Mackie ye gore eger objektif ahlaki degerler varsa bu degerlere nasil ulasilacagi ve ahlaki eylemlerin neye gore sekillenecegi belirsizdir Mackie ahlaki degerlerin nasil belirlenecegi konusunda belirsizliklerin oldugunu ve bu konuda bir fikir birliginin olmadigini savunur Ornegin Intuitionism e gore ahlaki degerler dogustan gelir ancak bu fikir herkes tarafindan kabul edilmez ve ahlaki degerlerin kaynagi hakkinda cesitli fikir ayriliklari vardir Mackie nin epistemolojik argumani ahlaki degerlerin nasil belirlenecegi konusunda bir belirsizlik oldugunu vurgular ve bu belirsizlik objektif ahlak kavraminin gecerliligini sorgular Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Kaynakca a b J L Mackie Ethics Inventing Right and Wrong Ingilizce 1977 s 15 J L Mackie Ethics Inventing Right and Wrong 1977 s 232 a b J L Mackie The Subjectivity of Values PDF New York Penguin Books 1977 13 Subat 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Mayis 2024 Mackie J L 30 Agustos 1990 Ethics Inventing Right and Wrong Ingilizce Penguin UK ISBN 978 0 14 196009 8 14 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mayis 2024