Juvénal Habyarimana (8 Mart 1937 - 6 Nisan 1994), Ruandalı asker ve siyasetçidir. Habyarimana, Afrika ülkesi Ruanda'da 1973 yılından hayatını kaybettiği 1994 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.
Juvénal Habyarimana | |
---|---|
3. Ruanda Devlet Başkanı | |
Görev süresi 5 Temmuz 1973 - 6 Nisan 1994 | |
Yerine geldiği | Grégoire Kayibanda |
Yerine gelen | Théodore Sindikubwabo |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 8 Mart 1937 Ruanda-Urundi |
Ölüm | 6 Nisan 1994 (57 yaşında) Kigali |
Milliyeti | Ruandalı |
Mesleği | Asker, siyasetçi |
5 Temmuz 1973 yılında general unvanı ile Savunma Bakanlığı pozisyonunda bulunduğu bir dönemde devlet başkanı ve aynı zamanda kuzeni olan Grégoire Kayibanda'ya karşı gerçekleştirilen askerî darbe sonucu devlet başkanlığı makamına gelmiştir. Ülkeyi diktatör olarak yöneten Habyarimana 1978, 1983 ve 1988 yılında kurucusu olduğu Mouvement républicain national pour la démocratie et le développement, MRND partisi ile girdiği seçimleri %98-%99 düzeyinde oylar alarak kazanmıştır.
İktidarı boyunda mensubu olduğu Hutu etnik grubunun yararına olacak ayrımcı bir politika izleyen Habyarimana, komşu ülke Burundi'de de çoğunluğu oluşturan Hutuları iktidarda bulunan Tutsilere karşı desteklemiştir. 1990 yılından itibaren Uganda sınırına yakın bölgelerde yerleşik bulunan Tutsi asi orduları Hutu iktidarını hedef almaya başlamış, yurt dışına iltica eden Tutsilerin Ruanda'ya geri dönmelerini hedeflemişlerdir. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi 1993 yılında aldığı karar doğrultusunda ülkeye General Roméo Dallaire önderliğinde BM Barış Gücü göndermiştir. 1994 yılında uçağının düşürülmesi sonucu Burundi devlet başkanı Cyprien Ntaryamira ve ordu komutanı ile birlikte Habyarimana da hayatını kaybetmiş, yaşanan bu olayın nedenleri ile ilgili olarak tam açıklayıcı sebepler günümüze kadar da ortaya çıkarılamamıştır. Uçağın düşüşü ile ilgili olarak Tutsili asi güçler sorumlu tutulsa da, uçağın düştüğü alanın Hutular tarafından kontrol altında tutulduğu bölge içerisinde yer alması ve Tutsi güçlerinin o günkü insan ve silah gücü göz önüne alındığında böyle bir işlemi söz konusu bölgeye sızarak gerçekleştirme olasılığının düşük olması nedeniyle şüpheler daha çok Hutulu fanatiklere yönelmiş olsa da uçağın düşme sebepleri tam anlamıyla ortaya çıkarılamamıştır. Özellikle son dönemlerinde Tutsilere yönelik ılımlı adımlar atması ve Tutsileri de ülke yönetiminde söz sahibi yapma isteği ve bunlara bağlı olarak Tanzanya'da bu yönde imzaladığı antlaşmanın dönüşünde uçağının düşmesi bu yönde düşüncelerin de oluşmasına neden olmuştur.
Yaşanan bu olaydan sonra ülkede Hutu ile Tutsi etnik grupları arasında çatışmalar şiddetlenmiş ve Ruanda soykırımı olarak tarihe geçen soykırım yaşanmıştır.
Habyarimana'nın 6 Nisan 1994 tarihinde uçak kazasında hayatını kaybetmesi sonrasında meclis başkanı Théodore Sindikubwabo yaptığı bir radyo konuşması ile kendini devlet başkanı olarak açıklamıştır. Bu açıklamadan bir gün sonra 9 Nisan 1994'te de yemin ederek görevine başlamıştır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Juvénal Habyarimana ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Ruanda: Soykırım nasıl oldu? 21 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., BBC News, 1 Nisan 2004
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Juvenal Habyarimana 8 Mart 1937 6 Nisan 1994 Ruandali asker ve siyasetcidir Habyarimana Afrika ulkesi Ruanda da 1973 yilindan hayatini kaybettigi 1994 yilina kadar devlet baskanligi makaminda bulunmustur Juvenal Habyarimana3 Ruanda Devlet BaskaniGorev suresi 5 Temmuz 1973 6 Nisan 1994Yerine geldigi Gregoire KayibandaYerine gelen Theodore SindikubwaboKisisel bilgilerDogum 8 Mart 1937 Ruanda UrundiOlum 6 Nisan 1994 57 yasinda KigaliMilliyeti RuandaliMeslegi Asker siyasetci 5 Temmuz 1973 yilinda general unvani ile Savunma Bakanligi pozisyonunda bulundugu bir donemde devlet baskani ve ayni zamanda kuzeni olan Gregoire Kayibanda ya karsi gerceklestirilen askeri darbe sonucu devlet baskanligi makamina gelmistir Ulkeyi diktator olarak yoneten Habyarimana 1978 1983 ve 1988 yilinda kurucusu oldugu Mouvement republicain national pour la democratie et le developpement MRND partisi ile girdigi secimleri 98 99 duzeyinde oylar alarak kazanmistir Iktidari boyunda mensubu oldugu Hutu etnik grubunun yararina olacak ayrimci bir politika izleyen Habyarimana komsu ulke Burundi de de cogunlugu olusturan Hutulari iktidarda bulunan Tutsilere karsi desteklemistir 1990 yilindan itibaren Uganda sinirina yakin bolgelerde yerlesik bulunan Tutsi asi ordulari Hutu iktidarini hedef almaya baslamis yurt disina iltica eden Tutsilerin Ruanda ya geri donmelerini hedeflemislerdir Birlesmis Milletler Guvenlik Konseyi 1993 yilinda aldigi karar dogrultusunda ulkeye General Romeo Dallaire onderliginde BM Baris Gucu gondermistir 1994 yilinda ucaginin dusurulmesi sonucu Burundi devlet baskani Cyprien Ntaryamira ve ordu komutani ile birlikte Habyarimana da hayatini kaybetmis yasanan bu olayin nedenleri ile ilgili olarak tam aciklayici sebepler gunumuze kadar da ortaya cikarilamamistir Ucagin dususu ile ilgili olarak Tutsili asi gucler sorumlu tutulsa da ucagin dustugu alanin Hutular tarafindan kontrol altinda tutuldugu bolge icerisinde yer almasi ve Tutsi guclerinin o gunku insan ve silah gucu goz onune alindiginda boyle bir islemi soz konusu bolgeye sizarak gerceklestirme olasiliginin dusuk olmasi nedeniyle supheler daha cok Hutulu fanatiklere yonelmis olsa da ucagin dusme sebepleri tam anlamiyla ortaya cikarilamamistir Ozellikle son donemlerinde Tutsilere yonelik ilimli adimlar atmasi ve Tutsileri de ulke yonetiminde soz sahibi yapma istegi ve bunlara bagli olarak Tanzanya da bu yonde imzaladigi antlasmanin donusunde ucaginin dusmesi bu yonde dusuncelerin de olusmasina neden olmustur Yasanan bu olaydan sonra ulkede Hutu ile Tutsi etnik gruplari arasinda catismalar siddetlenmis ve Ruanda soykirimi olarak tarihe gecen soykirim yasanmistir Habyarimana nin 6 Nisan 1994 tarihinde ucak kazasinda hayatini kaybetmesi sonrasinda meclis baskani Theodore Sindikubwabo yaptigi bir radyo konusmasi ile kendini devlet baskani olarak aciklamistir Bu aciklamadan bir gun sonra 9 Nisan 1994 te de yemin ederek gorevine baslamistir Kaynakca Philip Gourevitch 1998 We Wish to Inform You That Tomorrow We Will Be Killed With Our Families Habyarimana nin da icerisinde oldugu ucak dusuruldu 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2015 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Juvenal Habyarimana ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ruanda Soykirim nasil oldu 21 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC News 1 Nisan 2004