Jüpiter'in halkaları ya da Jüpiter halka sistemi, Güneş Sistemi'ndeki en büyük gezegen olan Jüpiter'in çevresinde bulunan halka sistemidir. Satürn ve Uranüs sistemlerinden sonra Güneş Sistemi'nde keşfedilen üçüncü halka sistemiydi. İlk olarak 1979'da Voyager 1 uzay aracı tarafından gözlemlendi ve 1990'larda Jüpiter yörüngesine giren Galileo uzay aracı tarafından araştırıldı.Hubble Uzay Teleskobu ve Dünya'dan da uzun süre gözlemlenmiştir. Halkaların Dünya'dan gözlemlenmesi, mevcut en büyük teleskopları gerektirir.

Jüpiter halka sistemi soluktur ve esas olarak tozdan oluşur. Dört ana bileşeni vardır: "hale halka" olarak bilinen parçacıkların kalın bir iç simit (torus); nispeten parlak, son derece ince bir "ana halka" ve malzemelerini oluşturdukları uydular Amalthea ve Thebe'den alan iki geniş, kalın ve soluk dış "gossamer halkası".
Ana ve hale halkalar uydular Metis ve Adrastea ile gözlemlenmemiş diğer ana cisimlerden yüksek hızda çarpışmalar sonucu püskürtülen tozdan meydana gelmiştir.New Horizons uzay aracı tarafından Şubat ve Mart 2007'de elde edilen yüksek çözünürlüklü görüntüler, ana halkada zengin bir ince yapı ortaya çıkardı.
Görünür ve yakın kızılötesi ışıkta, halkalar nötr veya mavi renkli olan hale halkası dışında kırmızımsı bir renge sahiptir. Halkalardaki tozun boyutu değişkendir, ancak hale hariç tüm halkalarda dairesel olmayan en büyük yarıçaplı parçacıklarda enine kesit alanı yaklaşık 15 um'dir. Hale halka muhtemelen mikrometre altı boyutlarda tozun hâkimiyetindedir. Halka sisteminin (çözülmemiş ana cisimler dâhil) toplam kütlesi iyi bilinmemektedir, ancak muhtemelen 1011 ila 1016 kilogram aralığındadır. Halka sisteminin yaşı bilinmemektedir, ancak Jüpiter'in oluşumundan beri var olabilir.
Himalia'nın yörüngesinde bir halka olabilir. Bu halkanın oluşumu için olası bir açıklama, küçük bir uydunun Himalia'ya çarptığı ve çarpışma etkisiyle materyallerin Himalia'dan fırladığıdır.
Keşif ve yapı
Jüpiter'in halka sistemi, Satürn ve Uranüs'ten sonra Güneş Sistemi'nde keşfedilen üçüncü sistemdi. İlk olarak 1979'da Voyager 1 uzay sondası tarafından gözlemlendi. Dört ana bileşenden oluşur: "hale halka" olarak bilinen parçacıkların kalın bir iç simidi; nispeten parlak, son derece ince bir "ana halka"; ve iki geniş, kalın ve soluk dış "gossamer halkası". Bilinen Jüpiter halkalarının temel özellikleri tabloda listelenmiştir.
Adı | Yarıçap (km) | Genişlik (km) | Kalınlık (km) | Optik derinlik (τ) | Toz oranı | Kütle, kg | Notlar |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hale halka | 92 000–122 500 | 30 500 | 12 500 | ~1 × 10−6 | 100% | — | |
Ana halka | 122 500–129 000 | 6 500 | 30–300 | 5.9 × 10−6 | ~25% | 107– 109 (toz) 1011– 1016 (büyük parçacıklar) | Adrastea tarafından sınırlandırılmış. |
Amalthea gossamer halkası | 129 000–182 000 | 53 000 | 2 000 | ~1 × 10−7 | 100% | 107– 109 | Amalthea ile bağlantılı. |
Thebe gossamer halkası | 129 000–226 000 | 97 000 | 8 400 | ~3 × 10−8 | 100% | 107– 109 | Thebe ile bağlantılı. Thebe'nin yörüngesinin ötesine uzanan bir kısım vardır. |
Kaynakça
- ^ a b c Smith (1979). "The Jupiter System through the Eyes of Voyager 1". Science. 204 (4396). ss. 951-957, 960-972.
- ^ a b c Ockert-Bell (1999). "The Structure of Jupiter's Ring System as Revealed by the Galileo Imaging Experiment". Icarus. 138 (2). ss. 188-213.
- ^ a b Meier (1999). "Near Infrared Photometry of the Jovian Ring and Adrastea". Icarus. 141 (2). ss. 253-262.
- ^ de Pater (1999). "Keck Infrared Observations of Jupiter's Ring System near Earth's 1997 Ring Plane Crossing" (PDF). Icarus. 138 (2). ss. 214-223. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ a b Showalter (1987). "Jupiter's Ring System: New Results on Structure and Particle Properties". Icarus. 69 (3). ss. 458-498.
- ^ a b Esposito (2002). "Planetary rings". Reports on Progress in Physics. 65 (12). ss. 1741-1783. 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ Morring (7 Mayıs 2007). "Ring Leader". Aviation Week & Space Technology. ss. 80-83.
- ^ a b Throop (2004). "The Jovian Rings: New Results Derived from Cassini, Galileo, Voyager, and Earth-based Observations" (PDF). Icarus. 172 (1). ss. 59-77. 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ a b Burns, J. A.; Simonelli, D. P.; Showalter, M. R.; Hamilton; Porco; Throop; Esposito (2004). "Jupiter's ring-moon system" (PDF). Bagenal, F.; Dowling, T.E.; McKinnon, W.B. (Ed.). Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere. Cambridge University Press. s. 241. Bibcode:2004jpsm.book..241B. 12 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ "Lunar marriage may have given Jupiter a ring" 22 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., New Scientist, March 20, 2010, p. 16.
Dış bağlantılar
- NASA'nın Güneş Sistemi Keşifinden 19 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Jüpiter'in Halkaları 16 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- NASA Voyager proje sayfası 1 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- NASA Galileo proje sayfası 20 Aralık 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yeni Ufuklar proje sayfası 23 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Gezegen Halkası Düğümü: Jüpiter'in Halka Sistemi 30 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- USGS gezegensel isimlendirme sayfasından12 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Jüpiter isimlendirme halkaları 5 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Jupiter in halkalari ya da Jupiter halka sistemi Gunes Sistemi ndeki en buyuk gezegen olan Jupiter in cevresinde bulunan halka sistemidir Saturn ve Uranus sistemlerinden sonra Gunes Sistemi nde kesfedilen ucuncu halka sistemiydi Ilk olarak 1979 da Voyager 1 uzay araci tarafindan gozlemlendi ve 1990 larda Jupiter yorungesine giren Galileo uzay araci tarafindan arastirildi Hubble Uzay Teleskobu ve Dunya dan da uzun sure gozlemlenmistir Halkalarin Dunya dan gozlemlenmesi mevcut en buyuk teleskoplari gerektirir Jupiter in halka sisteminin dort ana bileseni gosteren bir semasi Basitlik acisindan Metis ve Adrastea yorungelerini paylasiyor olarak tasvir edilmistir Jupiter halka sistemi soluktur ve esas olarak tozdan olusur Dort ana bileseni vardir hale halka olarak bilinen parcaciklarin kalin bir ic simit torus nispeten parlak son derece ince bir ana halka ve malzemelerini olusturduklari uydular Amalthea ve Thebe den alan iki genis kalin ve soluk dis gossamer halkasi Ana ve hale halkalar uydular Metis ve Adrastea ile gozlemlenmemis diger ana cisimlerden yuksek hizda carpismalar sonucu puskurtulen tozdan meydana gelmistir New Horizons uzay araci tarafindan Subat ve Mart 2007 de elde edilen yuksek cozunurluklu goruntuler ana halkada zengin bir ince yapi ortaya cikardi Gorunur ve yakin kizilotesi isikta halkalar notr veya mavi renkli olan hale halkasi disinda kirmizimsi bir renge sahiptir Halkalardaki tozun boyutu degiskendir ancak hale haric tum halkalarda dairesel olmayan en buyuk yaricapli parcaciklarda enine kesit alani yaklasik 15 um dir Hale halka muhtemelen mikrometre alti boyutlarda tozun hakimiyetindedir Halka sisteminin cozulmemis ana cisimler dahil toplam kutlesi iyi bilinmemektedir ancak muhtemelen 1011 ila 1016 kilogram araligindadir Halka sisteminin yasi bilinmemektedir ancak Jupiter in olusumundan beri var olabilir Himalia nin yorungesinde bir halka olabilir Bu halkanin olusumu icin olasi bir aciklama kucuk bir uydunun Himalia ya carptigi ve carpisma etkisiyle materyallerin Himalia dan firladigidir Kesif ve yapiJupiter in halka sistemi Saturn ve Uranus ten sonra Gunes Sistemi nde kesfedilen ucuncu sistemdi Ilk olarak 1979 da Voyager 1 uzay sondasi tarafindan gozlemlendi Dort ana bilesenden olusur hale halka olarak bilinen parcaciklarin kalin bir ic simidi nispeten parlak son derece ince bir ana halka ve iki genis kalin ve soluk dis gossamer halkasi Bilinen Jupiter halkalarinin temel ozellikleri tabloda listelenmistir Adi Yaricap km Genislik km Kalinlik km Optik derinlik t Toz orani Kutle kg NotlarHale halka 92 000 122 500 30 500 12 500 1 10 6 100 Ana halka 122 500 129 000 6 500 30 300 5 9 10 6 25 107 109 toz 1011 1016 buyuk parcaciklar Adrastea tarafindan sinirlandirilmis Amalthea gossamer halkasi 129 000 182 000 53 000 2 000 1 10 7 100 107 109 Amalthea ile baglantili Thebe gossamer halkasi 129 000 226 000 97 000 8 400 3 10 8 100 107 109 Thebe ile baglantili Thebe nin yorungesinin otesine uzanan bir kisim vardir Kaynakca a b c Smith 1979 The Jupiter System through the Eyes of Voyager 1 Science 204 4396 ss 951 957 960 972 a b c Ockert Bell 1999 The Structure of Jupiter s Ring System as Revealed by the Galileo Imaging Experiment Icarus 138 2 ss 188 213 a b Meier 1999 Near Infrared Photometry of the Jovian Ring and Adrastea Icarus 141 2 ss 253 262 de Pater 1999 Keck Infrared Observations of Jupiter s Ring System near Earth s 1997 Ring Plane Crossing PDF Icarus 138 2 ss 214 223 14 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Ocak 2020 a b Showalter 1987 Jupiter s Ring System New Results on Structure and Particle Properties Icarus 69 3 ss 458 498 a b Esposito 2002 Planetary rings Reports on Progress in Physics 65 12 ss 1741 1783 16 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2020 Morring 7 Mayis 2007 Ring Leader Aviation Week amp Space Technology ss 80 83 a b Throop 2004 The Jovian Rings New Results Derived from Cassini Galileo Voyager and Earth based Observations PDF Icarus 172 1 ss 59 77 20 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Ocak 2020 a b Burns J A Simonelli D P Showalter M R Hamilton Porco Throop Esposito 2004 Jupiter s ring moon system PDF Bagenal F Dowling T E McKinnon W B Ed Jupiter The Planet Satellites and Magnetosphere Cambridge University Press s 241 Bibcode 2004jpsm book 241B 12 Mayis 2006 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Ocak 2020 Lunar marriage may have given Jupiter a ring 22 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde New Scientist March 20 2010 p 16 Dis baglantilarNASA nin Gunes Sistemi Kesifinden 19 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jupiter in Halkalari 16 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde NASA Voyager proje sayfasi 1 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde NASA Galileo proje sayfasi 20 Aralik 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yeni Ufuklar proje sayfasi 23 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gezegen Halkasi Dugumu Jupiter in Halka Sistemi 30 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde USGS gezegensel isimlendirme sayfasindan12 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jupiter isimlendirme halkalari 5 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde