Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Köln Katedrali (Almanca: Kölner Dom), Almanya'nın Köln kentinde bulunan tarihi katedral. Hristiyanlığın Katolik mezhebi için açılmış bir ibadethanedir. 1248 yılında yapımına başlanan katedralin yapımı 632 yıl sürmüş ve 1880 yılında hizmete açılmıştır. Gotik tarzdaki katedral 7000 m² alanda, 157 m'yi bulan yüksekliği ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü Dünya Mirası Alanları dizelgesinde yer alır.
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
 Köln Katedrali | |
| Konum | Köln,  Almanya |
| (Kriter) | Kültürel: i, ii, iv |
| Referans | 292 |
| Tescil | 1995 (19. oturum) |
| Uzatma | 2004, 2006 |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Tarihi
Antik ve geç antik dönem mimarisi
Katedralin altında kazılar sonucu 1. yüzyıldan 4. yüzyıla kadar uzanan Roma İmparatorluğu döneminde kalma evler bulunmuştur. 4. ve 5. yüzyıllarda bugün katedral içinde koronun konumlandığı bölgenin altında 30 ila 40 metre uzunluğunda apsidiyal bir yapı bulundu. Bu yapının bölgede inşa edilen ilk kilise olması muhtemeldir. Bu yapı 5. yüzyılın sonları ya da 6. yüzyılın başlarına doğru bir başka yapı eklemesi ile değişti. Bu yapıya keza 530'lu yıllarda zengin frank kraliyet ailesinden üyeler gömüldü. Bu yapının üzerinde ise 6. yüzyılın ikinci yarısına doğru, konuşma kürsüsü ambon ile dikkat çeken bir başka yapı bulunuyordu. Bu kilise tahminen 800 yılına kadar kullanımda kaldı ve batı yönünde geliştirildi.
Tüm bu buluntuların dışından kilisenin dışında batı yönünde 6. yüzyıla tarihlenen bir vaftizhane bulunmuştur. Eski dönemlerde Hristiyanlığa yeni girenlerin vaftiz edilmeden kiliseye alınmadıkları bilindiği için, bu vaftizhanenin neden kilise dışında ve yakınında ancak ayrı bir yapı olarak konumlandırıldığı anlaşılabilir. Bu vaftizhanenin 8 köşeli bulunmaktadır. İlk aşamalarda dikdörtgen bir planı bulunan vaftizhane, sonraları haç planına sahip olacak şekilde geliştirilse de son kullanım hali yine dikdörtgen planlı bir yapı ortaya koymaktadır. Bu vaftizhane muhtemelen 9. yüzyılda eski Köln Katedrali'nin inşasından itibaren bir daha kullanılmadı.
Eski Katedral "Hildebold Katedrali"
Hildebold Katedrali olarak da bilinen eski Katedral bugünkü Katedral öncesi kullanımda olan yapıydı. 27 Eylül 873 de açılan yapının adı yapıya maddi katkılarda bulunduğu düşünülen başpiskopos Hildebold'dan gelmektedir. Yapının inşasına tam olarak ne zaman başlandığı bilinmemektedir. Tarihsel sınırlama olarak başpiskopos Hildebold'un ölüm tarihi olan 818 ile 857 yılındaki tarihsel bir aktarım kabul edilmektedir. Fulda ve Bertin yıllıklarının aktardığı bilgilere göre 857 yılında kiliseye yıldırım düşmüş, bu yıldırım sonucunda kilisede görevli bir rahip dahil olmak üzere 3 kişi ölmüştür.Orta Çağ'da bu tip olaylar dini açıklamalar ile yorumlandığından ötürü, yapının muhtemelen tanrı tarafından lanetlendiği düşüncesi hakim olmuştu. 1948 yılında yaptığı kazı çalışmalarında buluntular ışığında bu yapıyı 800 yılına tarihlemiştir. Aynı yapı 810 yılında bir yangında hasar görmüş ve sonrasında Hildebold tarafından yıktırılmıştır. Bu konu hakkındaki en eski kaynak Heinrich von Beeck tarafından 1469 ila 1472 yılları arasında yazılan "Agrippina“ adlı eserde bulunur. Bu eserde Hildebold eski Katedrali inşa eden kişi olarak verilmektedir. Bu kaynağa karşı çıkan ilk iddia ise 1958 yılında ifade edilmiştir. Buna göre eski katedral Otto zamanında başpiskopos Bruno döneminde inşa edilmiştir. Yine de kaynakların zayıf olması sebebiyle yapının ne zaman inşa edilmeye başlandığı bilgileri zayıftır.
Katedral
İnşaatın yapımı fikri daha 7. yüzyılda ortaya atılmıştı. Daha o zamandan iki kulenin uzunluğu 157 metre olacak denildi ve buna göre o tarihte bir plan çizildi. Ama ilk temel 1248 yılında atıldı. Kent merkezinde yer alan ve şehrin her tarafından gözüken bu yapı, yüzyıllar boyunca maddi sıkıntılardan dolayı ve eldeki diğer imkânsızlıklardan ötürü bitirilemeyen inşaat diye isim yapmıştı. Tam 632 yıl sonra bitirilen gotik tarzdaki yapı, bugün Kuzey Avrupa´daki en büyük ibadethanedir. Çift kuleli katedralin uzunluğu 158 m´dir. Böylelikle Almanya´nın ikinci, Dünya´nın ise üçüncü büyük kilisesidir. Köln Merkez Garı (Köln Hbf) katedralin hemen yanı başındadır. Bu Katedral, ülkenin en çok turist çeken yapısıdır.
Kutsal Köln
Papa XVI. Benedictus, 2005 yılında düzenlenen Dünya Katolik Gençleri Günü dolayısıyla Köln´e gelip, milyonlarca insana Köln´ün Hristiyan Alemi için hala kutsal bir şehir (Sancta Colonia-Kutsal Köln) olduğunu, bunda da yüzyıllardan bu yana kemikleri bu katedralde olan Üç Kutsal Kral´ın etkisinin olduğunu anlattı.
Galeri
-
![image]()
Köln Katedrali gece görünüm -
![image]()
Katedralin Kuzey kulesinin bitirilme aşamasındaki durumu(1881). -
![image]()
Giriş Kapısı´nın üstü -
![image]()
Mavi saatte Hohenzollern Köprüsü'nün görünümü, arkasında Köln Katedrali görülmektedir (Köln, 30 Mart 2009).
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Temmuz 2017.
- ^ Georg Hauser, Schichten und Geschichte unter dem Dom: Die Kölner Domgrabung, 2010, s.30.
- ^ Georg Hauser, Schichten und Geschichte unter dem Dom: Die Kölner Domgrabung, 2010, s.42-50.
- ^ Stefanie Lieb (Hrsg.): Stil und Form (Festschrift Binding): Architekturdarstellungen in der ottonischen Buchmalerei: Der Alte Kölner Dom im Hillinus-Codex, Darmstadt 2001, S. 32–45.
- ^ Otto Doppelfeld: Die Ausgrabung des karolingischen Doms (1948), abgedruckt in: Otto Doppelfeld/Willy Weyres (Hrsg.): Die Ausgrabungen im Dom zu Köln (Römisch-Germanisches Museum, Kölner Forschungen 1), Mainz 1980.
- ^ Günther Binding: Die Datierung des karolingischen Kölner Doms; in: Jahrbuch des Kölnischen Geschichtsvereins e. V., Jg. 52, Köln 1981, S. 191–210, Zitat S. 192.
- ^ Irmingard Achter: Zur Datierung der Periode VII. (1958) und Albert Verbeek: Zum äußeren Mauersockel am Alten Dom, 1958; beide abgedruckt in Otto Doppelfeld/Willy Weyres (Hrsg.): Die Ausgrabungen im Dom zu Köln (Römisch-Germanisches Museum, Kölner Forschungen 1), Mainz 1980, S. 248–251.
Dış bağlantılar
- Resmî site
- Structurae veritabanında Köln Katedrali 9 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koln Katedrali Almanca Kolner Dom Almanya nin Koln kentinde bulunan tarihi katedral Hristiyanligin Katolik mezhebi icin acilmis bir ibadethanedir 1248 yilinda yapimina baslanan katedralin yapimi 632 yil surmus ve 1880 yilinda hizmete acilmistir Gotik tarzdaki katedral 7000 m alanda 157 m yi bulan yuksekligi ile Birlesmis Milletler Egitim Bilim ve Kultur Orgutu Dunya Mirasi Alanlari dizelgesinde yer alir Koln Katedrali Latince Ecclesia Cathedralis Sanctorum Petri et Mariae Almanca Hohe Domkirche St PetrusUNESCO Dunya MirasiKoln KatedraliKonumKoln AlmanyaKriterKulturel i ii ivReferans292Tescil1995 19 oturum Uzatma2004 2006BolgeAvrupa ve Kuzey AmerikaTarihiAntik ve gec antik donem mimarisi Katedralin dogusunda bulunan vaftizhanenin piscinasi Katedralin altinda kazilar sonucu 1 yuzyildan 4 yuzyila kadar uzanan Roma Imparatorlugu doneminde kalma evler bulunmustur 4 ve 5 yuzyillarda bugun katedral icinde koronun konumlandigi bolgenin altinda 30 ila 40 metre uzunlugunda apsidiyal bir yapi bulundu Bu yapinin bolgede insa edilen ilk kilise olmasi muhtemeldir Bu yapi 5 yuzyilin sonlari ya da 6 yuzyilin baslarina dogru bir baska yapi eklemesi ile degisti Bu yapiya keza 530 lu yillarda zengin frank kraliyet ailesinden uyeler gomuldu Bu yapinin uzerinde ise 6 yuzyilin ikinci yarisina dogru konusma kursusu ambon ile dikkat ceken bir baska yapi bulunuyordu Bu kilise tahminen 800 yilina kadar kullanimda kaldi ve bati yonunde gelistirildi Tum bu buluntularin disindan kilisenin disinda bati yonunde 6 yuzyila tarihlenen bir vaftizhane bulunmustur Eski donemlerde Hristiyanliga yeni girenlerin vaftiz edilmeden kiliseye alinmadiklari bilindigi icin bu vaftizhanenin neden kilise disinda ve yakininda ancak ayri bir yapi olarak konumlandirildigi anlasilabilir Bu vaftizhanenin 8 koseli bulunmaktadir Ilk asamalarda dikdortgen bir plani bulunan vaftizhane sonralari hac planina sahip olacak sekilde gelistirilse de son kullanim hali yine dikdortgen planli bir yapi ortaya koymaktadir Bu vaftizhane muhtemelen 9 yuzyilda eski Koln Katedrali nin insasindan itibaren bir daha kullanilmadi Eski Katedral Hildebold Katedrali Hillinus El Yazmasi nda resmedildigi sekli ile eski Koln Katedrali Hildebold Katedrali olarak da bilinen eski Katedral bugunku Katedral oncesi kullanimda olan yapiydi 27 Eylul 873 de acilan yapinin adi yapiya maddi katkilarda bulundugu dusunulen baspiskopos Hildebold dan gelmektedir Yapinin insasina tam olarak ne zaman baslandigi bilinmemektedir Tarihsel sinirlama olarak baspiskopos Hildebold un olum tarihi olan 818 ile 857 yilindaki tarihsel bir aktarim kabul edilmektedir Fulda ve Bertin yilliklarinin aktardigi bilgilere gore 857 yilinda kiliseye yildirim dusmus bu yildirim sonucunda kilisede gorevli bir rahip dahil olmak uzere 3 kisi olmustur Orta Cag da bu tip olaylar dini aciklamalar ile yorumlandigindan oturu yapinin muhtemelen tanri tarafindan lanetlendigi dusuncesi hakim olmustu 1948 yilinda yaptigi kazi calismalarinda buluntular isiginda bu yapiyi 800 yilina tarihlemistir Ayni yapi 810 yilinda bir yanginda hasar gormus ve sonrasinda Hildebold tarafindan yiktirilmistir Bu konu hakkindaki en eski kaynak Heinrich von Beeck tarafindan 1469 ila 1472 yillari arasinda yazilan Agrippina adli eserde bulunur Bu eserde Hildebold eski Katedrali insa eden kisi olarak verilmektedir Bu kaynaga karsi cikan ilk iddia ise 1958 yilinda ifade edilmistir Buna gore eski katedral Otto zamaninda baspiskopos Bruno doneminde insa edilmistir Yine de kaynaklarin zayif olmasi sebebiyle yapinin ne zaman insa edilmeye baslandigi bilgileri zayiftir KatedralInsaatin yapimi fikri daha 7 yuzyilda ortaya atilmisti Daha o zamandan iki kulenin uzunlugu 157 metre olacak denildi ve buna gore o tarihte bir plan cizildi Ama ilk temel 1248 yilinda atildi Kent merkezinde yer alan ve sehrin her tarafindan gozuken bu yapi yuzyillar boyunca maddi sikintilardan dolayi ve eldeki diger imkansizliklardan oturu bitirilemeyen insaat diye isim yapmisti Tam 632 yil sonra bitirilen gotik tarzdaki yapi bugun Kuzey Avrupa daki en buyuk ibadethanedir Cift kuleli katedralin uzunlugu 158 m dir Boylelikle Almanya nin ikinci Dunya nin ise ucuncu buyuk kilisesidir Koln Merkez Gari Koln Hbf katedralin hemen yani basindadir Bu Katedral ulkenin en cok turist ceken yapisidir Kutsal KolnPapa XVI Benedictus 2005 yilinda duzenlenen Dunya Katolik Gencleri Gunu dolayisiyla Koln e gelip milyonlarca insana Koln un Hristiyan Alemi icin hala kutsal bir sehir Sancta Colonia Kutsal Koln oldugunu bunda da yuzyillardan bu yana kemikleri bu katedralde olan Uc Kutsal Kral in etkisinin oldugunu anlatti GaleriKoln Katedrali gece gorunum Katedralin Kuzey kulesinin bitirilme asamasindaki durumu 1881 Giris Kapisi nin ustu Mavi saatte Hohenzollern Koprusu nun gorunumu arkasinda Koln Katedrali gorulmektedir Koln 30 Mart 2009 Kaynakca Arsivlenmis kopya 19 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2017 Georg Hauser Schichten und Geschichte unter dem Dom Die Kolner Domgrabung 2010 s 30 Georg Hauser Schichten und Geschichte unter dem Dom Die Kolner Domgrabung 2010 s 42 50 Stefanie Lieb Hrsg Stil und Form Festschrift Binding Architekturdarstellungen in der ottonischen Buchmalerei Der Alte Kolner Dom im Hillinus Codex Darmstadt 2001 S 32 45 Otto Doppelfeld Die Ausgrabung des karolingischen Doms 1948 abgedruckt in Otto Doppelfeld Willy Weyres Hrsg Die Ausgrabungen im Dom zu Koln Romisch Germanisches Museum Kolner Forschungen 1 Mainz 1980 Gunther Binding Die Datierung des karolingischen Kolner Doms in Jahrbuch des Kolnischen Geschichtsvereins e V Jg 52 Koln 1981 S 191 210 Zitat S 192 Irmingard Achter Zur Datierung der Periode VII 1958 und Albert Verbeek Zum ausseren Mauersockel am Alten Dom 1958 beide abgedruckt in Otto Doppelfeld Willy Weyres Hrsg Die Ausgrabungen im Dom zu Koln Romisch Germanisches Museum Kolner Forschungen 1 Mainz 1980 S 248 251 Dis baglantilarResmi site Structurae veritabaninda Koln Katedrali 9 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde