Ursa Minor ya da Küçük Ayı takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Büyük Ayı takımyıldızı "Büyük Kepçe"ye çok benzeyen "Küçük Kepçe", gerçekte tam bir takımyıldız değildir. Büyük Kepçe'nin işaretçileri gibi, Küçük Kepçe'nin kasesinin sonundaki parlakça yıldızların da özel bir adı vardır: Kutbun Bekçileri!
Takımyıldız | |
Ursa Minor takımyıldızının haritası | |
Kısaltma | UMi |
---|---|
Tamlayan | Ursae Minoris |
Sembolizm | Küçük Ayı |
Bahar açısı | 15 |
Yükselim | 70 |
Alan | 256 derece kare (56.) |
Ana yıldızlar | 7 |
Bayer/Flamsteed yıldızları | 23 |
Gezegeni olduğu bilinen yıldızlar | 1 |
Parlak yıldızlar (3,00m'den) | 2 |
En parlak yıldız | Polaris (2,02m) |
Yakın yıldızlar (10 pc içindeki) | 0 |
En yakın yıldız | (70.8 Iy) |
Messier nesneleri | 0 |
Göktaşı yağmurları | |
Çevreleyen takımyıldızlar | |
En iyi Haziran ayı saat 21:00'de +90° ve −10° enlemleri arasında görülebilir. |
Dikkat çeken özellikler
Yıldızlar
Kutup Yıldızı, Küçükayı Takımyıldızının en parlak yıldızıdır. Kutup yıldızı aslında üçlü bir yıldız grubudur; bunlardan Polaris dışındaki öbür ikisi de çıplak gözle görülebilir; bu iki yıldızdan daha parlak olanı ise bir çift yıldızdır, yani birbiri çevresinde dolanan ikili bir yıldız sistemidir. Ama bu çift yıldızı oluşturan yıldızlar, ancak bir spektroskopla incelendiğinde birbirinden ayırt edilebilir. Gök bilimciler, bu aygıtta gözlenen Doppler etkisi sayesinde nasıl dolandığını belirlerler.
Adlandırılmış yıldızlar
Tam Adı | Bayer Belirtmesi | Görünür Parlaklık | Uzaklık (IY) |
---|---|---|---|
Kutup Yıldızı | 2,02 | 430 | |
Kochab | 2,07 | 126 | |
Ferkad | 3,00 | 480 | |
Yildun | 4,85 | 185 | |
Urodelus | 4,21 | 347 | |
Alifa al Farkadain | 4,32 | 376 | |
Anwar al Farkadain | 4,95 | 97 |
Derin gökyüzü nesneleri
, takımyıldızın alanında bulunan cüce galaksi.
Mitoloji
Büyük Ayı ile birlikte anlatılacaktır. Ursa Major ismi Callisto'dan gelmektedir. Arkadya Kralı Lycaon'un kızı olan Callisto avcılığa düşkündür. Av tanrıçası Artemis, Callisto'yu ilk gençlik çağlarından itibaren görevlileri arasına alır.
Artemis, Apollon'un kızkardeşidir. Çocukların doğumlarını, bebeklerin korunmasını ve beslenmesini gözeten tanrıçadır. Tanrıçalar dünyasının rahibesidir. Genç Nymph'leri yetiştirirdi. Başı örtülü, yani gelin anlamına gelen Nymph'ler, kırlarda, sularda, ormanlarda yaşayan tanrısal varlıkların dişi olanlarına verilen isimdir. Eski Yunan inanışına göre bütün dünya Nymph'lerle doludur. Nymph'ler Artemis'le birlikte avlanırlar, şarap tanrısı Dionysos'la eğlencelere katılırlar. Güneş ve güzel sanatlar tanrısı Apollon ile tanrıların habercisi Hermes'e refakat ederlerdi. Artemis yanına kabul ettiği genç kızlardan sadakat yemini yapmalarını isterdi. Bu yeminle genç kızlar, dünya nimetlerinden uzak duracaklarına söz verirlerdi. Callisto da bu kızlardan biridir ve bir süre sonra Artemis'in en gözde görevlisi olmuştur.
Zeus bir gün Callisto'yu ormanda uyurken görür ve ona aşık olur. Zeus, Artemis'in kılığına girerek Callisto'nun yanına gider. Callisto, baş tanrıyı Artemis sandığından ondan çekinmez ve iyi karşılar. Bu birlikteliğin sonucunda Callisto hamile kalır ve Arcas adında bir oğlan çocuğu dünyaya getirir. Bunu fark eden Artemis, sözünü tutmayan Callisto'yu bir ayıya çevirir. Callisto, artık avcıların peşinden koştuğu bir avdır.
Uzun yıllar sonra Callisto, ormanda oğlu Arcas ile karşılaşır. Annesini tanımayan Arcas, bu avı kaçırmak istemez ve onu vurmaya karar verir. Tam bu sırada Zeus, araya girer ve Arcas'ı yutan, Callisto'yu ise cennete uçuran bir hortum gönderir. Callisto, gökyüzünde Büyük Ayı olarak belirir, Arcas da Küçük Ayı olarak gökyüzündeki yerini alır.
Başka bir öykü ise şöyledir : Zeus'un annesi Rhea, babası ise Kronos'tur. Bir kehanete göre Kronos'un oğullarından biri onu tahttan indirecektir. Bu durumdan hiç hoşnut olmayan Kronos, çareyi her doğan çocuğunu yok etmekte bulur. Doğar doğmaz çocuklarını yutmaktadır. Kronos, Zeus doğana kadar pek çok çocuğundan bu şekilde kurtulmuştur. Ancak Zeus, annesi sayesinde hayatta kalabilmiştir. Zeus doğduğunda annesi Rhea, onun kundak bezinin içine bir taş koyar ve Kronos da bir çocuğunu daha yok ettiğini sanarak taşı yutar. Rhea, bebeği Girit Adası'na kaçırır. Burada Dikte Mağarası'nda birer su perisi olan İda ile , Zeus'a bakıcılık yapar. Mağara, Giritli askerler tarafından korunur. Yıllar sonra Zeus büyüdüğünde babası Kronos'a karşı galip gelir ve ondan yuttuğu bütün çocuklarını tekrar kusmasını ister. Bu çocukların hepsi ileride genç tanrıların liderleri olup evrenin yönetimini Titanlar'ın elinden alırlar.
Mitolojide İda Küçük Ayı, Adrasteia ise Büyük Ayı olarak geçer. Ancak, bu su perilerinin nasıl ayıya dönüştükleri bilinmemektedir.
Kaynakça
- Ian Ridpath and Wil Tirion (2007). Stars and Planets Guide, Collins, London. . Princeton University Press, Princeton. .
Notlar
- ^ Zeus'un karısı Hera'nın kıskançlığından Callisto'yu ayıya çevirdiği de düşünülmektedir.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- The Deep Photographic Guide to the Constellations: Ursa Minor 15 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Star Tales – Ursa Minor21 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Wikimedia Commons'ta Ursa Minor (takımyıldız) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ursa Minor ya da Kucuk Ayi takimyildizi modern 88 takimyildizdan biridir Buyuk Ayi takimyildizi Buyuk Kepce ye cok benzeyen Kucuk Kepce gercekte tam bir takimyildiz degildir Buyuk Kepce nin isaretcileri gibi Kucuk Kepce nin kasesinin sonundaki parlakca yildizlarin da ozel bir adi vardir Kutbun Bekcileri Ursa MinorTakimyildizUrsa Minor takimyildizinin haritasiKisaltmaUMiTamlayanUrsae MinorisSembolizmKucuk AyiBahar acisi15Yukselim70Alan256 derece kare 56 Ana yildizlar7Bayer Flamsteed yildizlari23Gezegeni oldugu bilinen yildizlar1Parlak yildizlar 3 00m den 2En parlak yildizPolaris 2 02m Yakin yildizlar 10 pc icindeki 0En yakin yildiz 70 8 Iy Messier nesneleri0Goktasi yagmurlariCevreleyen takimyildizlarDraco Camelopardalis CepheusEn iyi Haziran ayi saat 21 00 de 90 ve 10 enlemleri arasinda gorulebilir Dikkat ceken ozelliklerYildizlar Kutup Yildizi Kucukayi Takimyildizinin en parlak yildizidir Kutup yildizi aslinda uclu bir yildiz grubudur bunlardan Polaris disindaki obur ikisi de ciplak gozle gorulebilir bu iki yildizdan daha parlak olani ise bir cift yildizdir yani birbiri cevresinde dolanan ikili bir yildiz sistemidir Ama bu cift yildizi olusturan yildizlar ancak bir spektroskopla incelendiginde birbirinden ayirt edilebilir Gok bilimciler bu aygitta gozlenen Doppler etkisi sayesinde nasil dolandigini belirlerler Adlandirilmis yildizlar Tam Adi Bayer Belirtmesi Gorunur Parlaklik Uzaklik IY Kutup Yildizi 2 02 430Kochab 2 07 126Ferkad 3 00 480Yildun 4 85 185Urodelus 4 21 347Alifa al Farkadain 4 32 376Anwar al Farkadain 4 95 97Derin gokyuzu nesneleri takimyildizin alaninda bulunan cuce galaksi MitolojiBuyuk Ayi ile birlikte anlatilacaktir Ursa Major ismi Callisto dan gelmektedir Arkadya Krali Lycaon un kizi olan Callisto avciliga duskundur Av tanricasi Artemis Callisto yu ilk genclik caglarindan itibaren gorevlileri arasina alir Artemis Apollon un kizkardesidir Cocuklarin dogumlarini bebeklerin korunmasini ve beslenmesini gozeten tanricadir Tanricalar dunyasinin rahibesidir Genc Nymph leri yetistirirdi Basi ortulu yani gelin anlamina gelen Nymph ler kirlarda sularda ormanlarda yasayan tanrisal varliklarin disi olanlarina verilen isimdir Eski Yunan inanisina gore butun dunya Nymph lerle doludur Nymph ler Artemis le birlikte avlanirlar sarap tanrisi Dionysos la eglencelere katilirlar Gunes ve guzel sanatlar tanrisi Apollon ile tanrilarin habercisi Hermes e refakat ederlerdi Artemis yanina kabul ettigi genc kizlardan sadakat yemini yapmalarini isterdi Bu yeminle genc kizlar dunya nimetlerinden uzak duracaklarina soz verirlerdi Callisto da bu kizlardan biridir ve bir sure sonra Artemis in en gozde gorevlisi olmustur Zeus bir gun Callisto yu ormanda uyurken gorur ve ona asik olur Zeus Artemis in kiligina girerek Callisto nun yanina gider Callisto bas tanriyi Artemis sandigindan ondan cekinmez ve iyi karsilar Bu birlikteligin sonucunda Callisto hamile kalir ve Arcas adinda bir oglan cocugu dunyaya getirir Bunu fark eden Artemis sozunu tutmayan Callisto yu bir ayiya cevirir Callisto artik avcilarin pesinden kostugu bir avdir Uzun yillar sonra Callisto ormanda oglu Arcas ile karsilasir Annesini tanimayan Arcas bu avi kacirmak istemez ve onu vurmaya karar verir Tam bu sirada Zeus araya girer ve Arcas i yutan Callisto yu ise cennete ucuran bir hortum gonderir Callisto gokyuzunde Buyuk Ayi olarak belirir Arcas da Kucuk Ayi olarak gokyuzundeki yerini alir Baska bir oyku ise soyledir Zeus un annesi Rhea babasi ise Kronos tur Bir kehanete gore Kronos un ogullarindan biri onu tahttan indirecektir Bu durumdan hic hosnut olmayan Kronos careyi her dogan cocugunu yok etmekte bulur Dogar dogmaz cocuklarini yutmaktadir Kronos Zeus dogana kadar pek cok cocugundan bu sekilde kurtulmustur Ancak Zeus annesi sayesinde hayatta kalabilmistir Zeus dogdugunda annesi Rhea onun kundak bezinin icine bir tas koyar ve Kronos da bir cocugunu daha yok ettigini sanarak tasi yutar Rhea bebegi Girit Adasi na kacirir Burada Dikte Magarasi nda birer su perisi olan Ida ile Zeus a bakicilik yapar Magara Giritli askerler tarafindan korunur Yillar sonra Zeus buyudugunde babasi Kronos a karsi galip gelir ve ondan yuttugu butun cocuklarini tekrar kusmasini ister Bu cocuklarin hepsi ileride genc tanrilarin liderleri olup evrenin yonetimini Titanlar in elinden alirlar Mitolojide Ida Kucuk Ayi Adrasteia ise Buyuk Ayi olarak gecer Ancak bu su perilerinin nasil ayiya donustukleri bilinmemektedir KaynakcaIan Ridpath and Wil Tirion 2007 Stars and Planets Guide Collins London ISBN 978 0007251209 Princeton University Press Princeton ISBN 978 0691135564 Notlar Zeus un karisi Hera nin kiskancligindan Callisto yu ayiya cevirdigi de dusunulmektedir Ayrica bakinizUrsa Major takimyildiz Dis baglantilarThe Deep Photographic Guide to the Constellations Ursa Minor 15 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Star Tales Ursa Minor21 Subat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimedia Commons ta Ursa Minor takimyildiz ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir