Külefçe Muharebesi, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.
Külefçe Muharebesi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı | |||||||||
Külefçe Muharebesi | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Rus İmparatorluğu | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Reşid Mehmed Paşa Ağa Hüseyin Paşa | General Rot Grigory Zass General Ferdinand General Pavlo Gratski General Rahlen | ||||||||
Güçler | |||||||||
25.000 asker, 56 top | 26.000 asker, 122 top | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
4-5.000 asker ölü, yaralı ya da esir 56 top | 3-4.000 asker |
Sadrazam Reşid Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 11 Haziran 1829'da komutasındaki Rus ordusuna mağlup oldu.
Muharebe öncesi
Sadrazam Reşid Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu ikiye ayrılarak 10 Mayıs 829'da Eski Arnavutlar ve Pravadi üzerine taarruza geçti. 17 Mayıs'ta Eskiarnavutlar'a yönelik Osmanlı hücumu Rus direnişi nedeniyle sonuçsuz kaldı. Pravadi'ye yönelik Osmanlı taarruzu da Rusların 1.000 kayıp ve 5 toplarına malolsa da, direnişin artması sonucu Osmanlı ordusu Şumnu'ya çekildi. Rus ordusu komutanı General Rot Kozluca'ya çekilirken, General Diebitsch 19.000 askeriyle Şumnu'ya yakın konuşlandı.
Sadrazam Reşid Mehmed Paşa Serasker Ağa Hüseyin Paşa'yla anlaştı ve 27 Mayıs'ta Sadrazam Şumnu’dan, Serasker de Rusçuk'tan harekete geçti. Ağa Hüseyin Paşa'nın Silistre’ye yardım etmesi tasarlanmıştı. Ancak, Silistre'yi kuşatan Rus ordusunun emniyetini sağlamakla görevli General Grigory Zass komutasındaki kuvvetlerin Razgrad civarındaki direnci nedeniyle yeniden Rusçuk’a doğru çekildi.
Sadrazam ise Rus işgalindeki Varna civarındaki Rus birliklerinin Ağa Hüseyin Paşa'nın harekâtına engel olmaması için, Yenipazar-Yassıtepe yönünde ilerledi. General Rot'un Kozluca’daki ordusuyla çatışmadan kaçınarak yeniden 3.000 Rus askeriyle korunan Pravadi'yi kuşattı. Buna mukabil General Diebitsch de Silistre'yi kuşatmakta olan kuvvetlerinden bir bölümüyle 5 Haziran'da harekete geçerek 9 Haziran'da Pravadi civarına geldi. Burada, Reşid Mehmed Paşa komutasındaki ordunun Şumnu'yla bağlantısını kesmek ve Pravadi önünden ayrılarak bir meydan muharebesine zorlamak amacıyla Pravadi ile Şumnu arasındaki Külefçe Boğazı'nı tutmaya karar verdi. General Rot da Eskiarnavutlar’dan hareket etti ve Diebitsch'in kuvvetleriyle birleşti. General Grigory Zass da Şumnu kalesinden huruç yapmaya çalışan Osmanlı garnizonunu püskürttü.
Reşid Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 10 Haziran akşamı Rus ordusunun Şumnu yakınlarına geldiğini öğrenince Pravadi kuşatmasını kaldırdı ve batıdaki 'ya çekildi. 11 Haziran'da Başkomutan Diebitsch Rus ordusunu Külefçe’de topladı.
Muharebe
Külefçe bölgesindeki Osmanlı ordusu yaklaşık 25.000 askerden oluşuyordu ve 6.000 kişilik bir öncü kuvveti Çirkovna köyünün doğusundaki orman kenarını tutmuştu. Osmanlı topçu birlikleri ise ormanlık alandaydı. 26.000 asker (44 piyade taburu ve 60 süvari bölüğü) ve 122 toptan müteşekkil Rus ordusu, Osmanlıların tam gücünden habersiz olarak keşif harekâtına başladı.
Saat 12.00’de başlayan harekât Türk topçusunun şiddetli top ateşiyle karşılaştı ve Türk süvarilerinin iki koldan hücumuyla geri çekilmek zorunda kaldı. Osmanlı kuvvetleri Külefçe ve Çirkovna köylerini ele geçirerek Rusların güney kanadını kuşatmaya başladı.
Bu tehlike karşısında 2. Rus Ordusu Komutanı General Rahlen Çirkovna güneyindeki birliklere çekilme emri verdi. Rus ordusunun bu çekilmeyi desteklemek üzere 40 topla vadiye hakim sırtlardan yaptığı top ateşi nedeniyle Osmanlı ordusunun taarruzu durdu. Eşzamanlı olarak, General Ferdinand ve General Pavlo Gratski komutalarındaki hüssar alaylarının karşı taarruzu Osmanlı ordusunu geri çekilmeye zorladı.
Rus ordusunun 6. ve 7. kolordularının muharebe alanına gelerek saat 16.00 civarında muharebe düzeni almaları sahadaki durumu iyice değiştirdi. General Diebitsch'in verdiği taarruz emriyle, 15 tabur ve 2 süvari alayı topçu desteğiyle hücuma geçti. Rus ordusunun top ateşiyle Osmanlı ordusunun gerisindeki cephane sandıklarının isabet almasıyla bunların infilakı Osmanlı ordusunda paniğe yolaçtı. Düzensiz halde çekilen Osmanlı ordusu gerisinde 56 top ve çok sayıda mühimmat arabası bıraktı.
Şumnu’daki Osmanlı garnizonu kaleden çıkarak Reşid Mehmed Paşa kuvvetlerine destek vermeye çalıştıysa da Rus süvari birliklerinin direnişini aşamadı.
Muharebe sonrası
Bu suretle, 3-4.000 kayıp verek Rus ordusunun önünde Balkanların güneyine sarkması için düzenli bir Osmanlı ordusu kalmadı. Nitekim, Rus ordunun kazandığı bu zafer, Balkanları aşması ve sonunda Edirne'yi ele geçirmesi için önemli bir başlangıç oldu.
Külefçe Muharebesi'nin ardından 17 Mayıs'tan beri Rus ordusunca kuşatılan Silistre de 30 Haziran'da teslim oldu. 15 Haziran'da (bir yıl önce Rus kuşatmasını püskürtmüş olan) Şumnu kalesi de yeniden kuşatma altına alındı. General Diebitsch Şumnu'da toplanmaya çalışan Osmanlı ordusunu ve General Krasofski komutasındaki kuşatma ordusunu geride bırakarak 13 Temmuz'da güneye doğru harekete geçti ve 19 Ağustos'ta Edirne önlerine gelerek 22 Ağustos'ta eski Osmanlı başkenti ile Kırklareli ve Lüleburgaz'ı işgal etti. 14 Eylül'de ise iki İmparatorluk arasındaki savaşa son veren Edirne Antlaşması imzalandı.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kulefce Muharebesi 1828 1829 Osmanli Rus Savasi nda evre Kulefce Muharebesi1828 1829 Osmanli Rus SavasiKulefce MuharebesiTarih11 Haziran 1829Bolge SumnuSebepBulgaristanSonucRus zaferiTaraflarOsmanli ImparatorluguRus ImparatorluguKomutanlar ve liderlerResid Mehmed Pasa Aga Huseyin PasaGeneral Rot Grigory Zass General Ferdinand General Pavlo Gratski General RahlenGucler25 000 asker 56 top26 000 asker 122 topKayiplar4 5 000 asker olu yarali ya da esir 56 top3 4 000 asker Sadrazam Resid Mehmed Pasa komutasindaki Osmanli ordusu 11 Haziran 1829 da komutasindaki Rus ordusuna maglup oldu Muharebe oncesiSadrazam Resid Mehmed Pasa komutasindaki Osmanli ordusu ikiye ayrilarak 10 Mayis 829 da Eski Arnavutlar ve Pravadi uzerine taarruza gecti 17 Mayis ta Eskiarnavutlar a yonelik Osmanli hucumu Rus direnisi nedeniyle sonucsuz kaldi Pravadi ye yonelik Osmanli taarruzu da Ruslarin 1 000 kayip ve 5 toplarina malolsa da direnisin artmasi sonucu Osmanli ordusu Sumnu ya cekildi Rus ordusu komutani General Rot Kozluca ya cekilirken General Diebitsch 19 000 askeriyle Sumnu ya yakin konuslandi Sadrazam Resid Mehmed Pasa Serasker Aga Huseyin Pasa yla anlasti ve 27 Mayis ta Sadrazam Sumnu dan Serasker de Ruscuk tan harekete gecti Aga Huseyin Pasa nin Silistre ye yardim etmesi tasarlanmisti Ancak Silistre yi kusatan Rus ordusunun emniyetini saglamakla gorevli General Grigory Zass komutasindaki kuvvetlerin Razgrad civarindaki direnci nedeniyle yeniden Ruscuk a dogru cekildi Sadrazam ise Rus isgalindeki Varna civarindaki Rus birliklerinin Aga Huseyin Pasa nin harekatina engel olmamasi icin Yenipazar Yassitepe yonunde ilerledi General Rot un Kozluca daki ordusuyla catismadan kacinarak yeniden 3 000 Rus askeriyle korunan Pravadi yi kusatti Buna mukabil General Diebitsch de Silistre yi kusatmakta olan kuvvetlerinden bir bolumuyle 5 Haziran da harekete gecerek 9 Haziran da Pravadi civarina geldi Burada Resid Mehmed Pasa komutasindaki ordunun Sumnu yla baglantisini kesmek ve Pravadi onunden ayrilarak bir meydan muharebesine zorlamak amaciyla Pravadi ile Sumnu arasindaki Kulefce Bogazi ni tutmaya karar verdi General Rot da Eskiarnavutlar dan hareket etti ve Diebitsch in kuvvetleriyle birlesti General Grigory Zass da Sumnu kalesinden huruc yapmaya calisan Osmanli garnizonunu puskurttu Resid Mehmed Pasa komutasindaki Osmanli ordusu 10 Haziran aksami Rus ordusunun Sumnu yakinlarina geldigini ogrenince Pravadi kusatmasini kaldirdi ve batidaki ya cekildi 11 Haziran da Baskomutan Diebitsch Rus ordusunu Kulefce de topladi MuharebeRus ordusu Osmanli hucumunu beklerkenRus kaynaklarina gore Kulefce Muharebesinin planiKulefce Muharebesi Alexander von Kocebu Kulefce bolgesindeki Osmanli ordusu yaklasik 25 000 askerden olusuyordu ve 6 000 kisilik bir oncu kuvveti Cirkovna koyunun dogusundaki orman kenarini tutmustu Osmanli topcu birlikleri ise ormanlik alandaydi 26 000 asker 44 piyade taburu ve 60 suvari bolugu ve 122 toptan mutesekkil Rus ordusu Osmanlilarin tam gucunden habersiz olarak kesif harekatina basladi Saat 12 00 de baslayan harekat Turk topcusunun siddetli top atesiyle karsilasti ve Turk suvarilerinin iki koldan hucumuyla geri cekilmek zorunda kaldi Osmanli kuvvetleri Kulefce ve Cirkovna koylerini ele gecirerek Ruslarin guney kanadini kusatmaya basladi Bu tehlike karsisinda 2 Rus Ordusu Komutani General Rahlen Cirkovna guneyindeki birliklere cekilme emri verdi Rus ordusunun bu cekilmeyi desteklemek uzere 40 topla vadiye hakim sirtlardan yaptigi top atesi nedeniyle Osmanli ordusunun taarruzu durdu Eszamanli olarak General Ferdinand ve General Pavlo Gratski komutalarindaki hussar alaylarinin karsi taarruzu Osmanli ordusunu geri cekilmeye zorladi Rus ordusunun 6 ve 7 kolordularinin muharebe alanina gelerek saat 16 00 civarinda muharebe duzeni almalari sahadaki durumu iyice degistirdi General Diebitsch in verdigi taarruz emriyle 15 tabur ve 2 suvari alayi topcu destegiyle hucuma gecti Rus ordusunun top atesiyle Osmanli ordusunun gerisindeki cephane sandiklarinin isabet almasiyla bunlarin infilaki Osmanli ordusunda panige yolacti Duzensiz halde cekilen Osmanli ordusu gerisinde 56 top ve cok sayida muhimmat arabasi birakti Sumnu daki Osmanli garnizonu kaleden cikarak Resid Mehmed Pasa kuvvetlerine destek vermeye calistiysa da Rus suvari birliklerinin direnisini asamadi Muharebe sonrasiBu suretle 3 4 000 kayip verek Rus ordusunun onunde Balkanlarin guneyine sarkmasi icin duzenli bir Osmanli ordusu kalmadi Nitekim Rus ordunun kazandigi bu zafer Balkanlari asmasi ve sonunda Edirne yi ele gecirmesi icin onemli bir baslangic oldu Kulefce Muharebesi nin ardindan 17 Mayis tan beri Rus ordusunca kusatilan Silistre de 30 Haziran da teslim oldu 15 Haziran da bir yil once Rus kusatmasini puskurtmus olan Sumnu kalesi de yeniden kusatma altina alindi General Diebitsch Sumnu da toplanmaya calisan Osmanli ordusunu ve General Krasofski komutasindaki kusatma ordusunu geride birakarak 13 Temmuz da guneye dogru harekete gecti ve 19 Agustos ta Edirne onlerine gelerek 22 Agustos ta eski Osmanli baskenti ile Kirklareli ve Luleburgaz i isgal etti 14 Eylul de ise iki Imparatorluk arasindaki savasa son veren Edirne Antlasmasi imzalandi Kaynakca