Kanun hükmünde kararname (KHK), yasama organının konu, süre ve amacı belirleyen bir yetki kanunu ile verdiği yetkiye veya doğrudan doğruya anayasadan aldığı yetkiye dayanarak, hükûmetin çıkardığı, maddi anlamda kanun gücüne sahip, parlamentonun tasdiki ile şekli ve organik anlamda kanun gücünü kazanacak olan kararnamelerdir. Türkiye'de 1982 Anayasası'nın 87'nci maddesi ile "bakanlar kuruluna belli konularda kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi vermek" TBMM'nin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
Anayasa'nın 91'inci maddesinde de kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verme hususu düzenlenmiştir. Bu madde şöyledir:
Türkiye Büyük Millet Meclisi, bakanlar kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verebilir. Ancak sıkıyönetim ve olağanüstü haller saklı kalmak üzere, anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile dördüncü bölümünde yer alan siyasi haklar ve ödevler kanun hükmünde kararnamelerle düzenlenemez.
Kanun hükmünde kararnameler, olağan ve olağanüstü olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti'nde, olağan kanun hükmünde kararnameler, bakanlar kurulu tarafından çıkarılmakta; bu yetki bakanlar kuruluna Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından yetki kanunu ile verilmektedir. Temel haklar, kişi hak ve ödevleri ile siyasi hak ve ödevler hakkında düzenleme yapılamaz. Olağanüstü kanun hükmünde kararnameler ise cumhurbaşkanı başkanlığındaki bakanlar kurulu tarafından çıkarılmaktadır. Bunun için TBMM'nin yetki kanunu vermesine gerek yoktur. Uluslararası hukuktan doğan yükümlülükleri yerine getirmek şartıyla, her alanda düzenleme yapılabilir. Kanun hükmünde kararnameler hem meclis tarafından siyasi denetime hem de anayasa mahkemesi tarafından yargısal denetime tâbidirler.
2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumundan evet kararının çıkmasının ardından yapılan 2018 Türkiye genel seçimlerinde halk oyuyla seçilen cumhurbaşkanı görevine başladıktan sonra anayasanın 91'inci maddesi yürürlükten kaldırıldı. Kanun hükmünde kararnameler, yerini yeni sistemin yeni düzenleme aracı olan Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerine (CBK) bırakmıştır.
Kaynakça
- ^ . Türkiye’nin İlk Kanun Hükmünde Kararnameleri. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi. 12 Şubat 2020. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023.
ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kanun hukmunde kararname KHK yasama organinin konu sure ve amaci belirleyen bir yetki kanunu ile verdigi yetkiye veya dogrudan dogruya anayasadan aldigi yetkiye dayanarak hukumetin cikardigi maddi anlamda kanun gucune sahip parlamentonun tasdiki ile sekli ve organik anlamda kanun gucunu kazanacak olan kararnamelerdir Turkiye de 1982 Anayasasi nin 87 nci maddesi ile bakanlar kuruluna belli konularda kanun hukmunde kararname cikarma yetkisi vermek TBMM nin gorev ve yetkileri arasinda sayilmistir Anayasa nin 91 inci maddesinde de kanun hukmunde kararname cikarma yetkisi verme hususu duzenlenmistir Bu madde soyledir Turkiye Buyuk Millet Meclisi bakanlar kuruluna kanun hukmunde kararname cikarma yetkisi verebilir Ancak sikiyonetim ve olaganustu haller sakli kalmak uzere anayasanin ikinci kisminin birinci ve ikinci bolumlerinde yer alan temel haklar kisi haklari ve odevleri ile dorduncu bolumunde yer alan siyasi haklar ve odevler kanun hukmunde kararnamelerle duzenlenemez Kanun hukmunde kararnameler olagan ve olaganustu olmak uzere ikiye ayrilmaktadir Turkiye Cumhuriyeti nde olagan kanun hukmunde kararnameler bakanlar kurulu tarafindan cikarilmakta bu yetki bakanlar kuruluna Turkiye Buyuk Millet Meclisi tarafindan yetki kanunu ile verilmektedir Temel haklar kisi hak ve odevleri ile siyasi hak ve odevler hakkinda duzenleme yapilamaz Olaganustu kanun hukmunde kararnameler ise cumhurbaskani baskanligindaki bakanlar kurulu tarafindan cikarilmaktadir Bunun icin TBMM nin yetki kanunu vermesine gerek yoktur Uluslararasi hukuktan dogan yukumlulukleri yerine getirmek sartiyla her alanda duzenleme yapilabilir Kanun hukmunde kararnameler hem meclis tarafindan siyasi denetime hem de anayasa mahkemesi tarafindan yargisal denetime tabidirler 2017 Turkiye anayasa degisikligi referandumundan evet kararinin cikmasinin ardindan yapilan 2018 Turkiye genel secimlerinde halk oyuyla secilen cumhurbaskani gorevine basladiktan sonra anayasanin 91 inci maddesi yururlukten kaldirildi Kanun hukmunde kararnameler yerini yeni sistemin yeni duzenleme araci olan Cumhurbaskanligi Kararnamelerine CBK birakmistir Kaynakca Turkiye nin Ilk Kanun Hukmunde Kararnameleri Gazi Iktisat ve Isletme Dergisi 12 Subat 2020 13 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ocak 2023 Turkiye hukuk sistemi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz