Kadir Cangızbay (1947, İstanbul - 22 Temmuz 2023), Türk sosyolog ve anarko-sosyalist. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi
Kadir Cangızbay | |
---|---|
Doğum | 1947 İstanbul |
Ölüm | 22 Temmuz 2023 (76 yaşında) |
Milliyet | Türk |
Eğitim | Saint Joseph Lisesi ve Hacettepe Üniversitesi |
Meslek | sosyolog |
Saint Joseph Lisesi'ni bitirdi. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü'nde eğitim aldı.(1967-1972) Mezuniyet tezini Köy Enstitüsü Mezunu İki Yazarın Romanları Üzerine Bir Edebiyat Sosyolojisi Denemesi adı ile Mahmut Makal ve Fakir Baykurt'un romanlarındaki toplumsal olgular üzerine verdi. İki yıl sosyoloji öğretmenliği yaptıktan sonra 1974'te AİTİA'ne asistan olarak girdi ve aynı akademide Kavramsal Bir Yapı Olarak Özyönetim adlı doktorasını verdi. 12 Eylül 1980 Darbesi'ni ve YÖK'ü protesto için uzun yıllar doçentlik ve profesörlük sanı almayı reddetti. 1989'da Doçent, 1996'da Profesör oldu. Prof. Dr. Kadir Cangızbay aynı yerde şimdiki adı ile Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi'nde Kamu Yönetimi bölümünde öğretim üyesi iken 2014 yılında emekli edilmiştir.
Kadir Cangızbay gençlik yıllarında Fikir Kulüpleri kurucularından bir olmasına rağmen savunduğu fikirler yüzünden oportünist olmakla suçlanmış ve kulüpten uzaklaştırılmıştır. Cangızbay'ın etkilendiği düşünürler arasında Cemil Meriç, Saint Simon, Auguste Comte, , Karl Marx, Engels, Pierre-Joseph Proudhon, Mihail Bakunin ve Lev Troçki gibi düşün ve siyaset adamları yer almaktadır.
Kadir Cangızbay Türkiye'de özyönetimi ve anarko-komünizmi bilimsel bir kavram olarak ele alan ilk sosyalist ve sosyologdur. Cangızbay'a göre, sosyalist devrim sonuçları itibarıyla ne komünizmi ne de anarşizmi tam manası ile oluşturabilecek güçte değildir; sistem kendisinden önceki otoriteryen söylemi ideolojik olarak içinde barındıracağından kurulacak ara rejimler otoritenin devamı olacak ve saf devrimci bir süreçten geçmediği için, kurulacak yeni rejime de otoriteryen olacaktır; böylece, sosyalist devrim salt devletçi bir zihniyetin egemenliği altında doğacaktır. Bu, ancak devrimin otoriteyi ortadan kaldırarak ara rejimi özyönetim modeli üzerine inşa edip, her türlü sınıfsal ve kültürel aidiyetin kabul edilebilir olduğu bir ortamda şekillenen özyönetimin kurulmasıyla mümkün oldu. Cangızbay, Sosyalizm ve Özyönetim Sosyalist Realiteden Reel Sosyalizme adlı kitabında bu konuyu derinlemesine bir açıklık kazandırmaya çalışır.
Cangızbay, sosyoloji ve siyaset felsefesinin yanı sıra, modernite ve postmodernite, Türk ulusal kimliğinin inşası, Türkiye'de korporatizm ve komprodor rejimin oluşumu üzerine de çalışmaktadır. Cangızbay pek çok eserinde Türkiye Devletini ve resmi ideolojiyi eleştirerek, tartışmaya açar.
Cangızbay'ın Doğu Batı, Birikim, ve Toplum ve Bilim gibi dergilerde çok sayıda makalesi yayımlamıştır.Kadir Cangızbay Türkiye'de sosyoloji üzerine teori üreten ve anarşizm üzerine en çok eser veren düşün ve bilim insanıdır. Kadir Cangızbay Birgün gazetesinde köşesinde yazmaya devam etti.
Kadir Cangızbay, 22 Temmuz 2023'te 76 yaşında hayatını kaybetti.
Kitapları
- Sosyoloji ve Felsefe, Gurvitch (çeviri ve derleme),
- Özgürlüğün Bilimi, Gurvitch Sosyolojisi (çeviri-derlerme),
- Siyaset-ötesi Toplum,
- Komprador Rejimin Anatomisi,
- Sosyolojiler değil Sosyoloji,
- Sosyolojik Praksis,
- Gurvitch, Sosyoloji ve Felsefe,
- Hiç kimsenin Cumhuriyeti,
- Çok-hukukluluk, Laiklik ve Laikrasi,
- Globalleş(tir)me Terörü,
- Sosyalizm ve Özyönetim.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- BirGün gazetesi köşe yazıları
Kaynakça
- ^ "Ünlü sosyolog Kadir Cangızbay hayatını kaybetti". Cumhuriyet. 22 Temmuz 2023. 23 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Temmuz 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kadir Cangizbay 1947 Istanbul 22 Temmuz 2023 Turk sosyolog ve anarko sosyalist Gazi Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi Ogretim UyesiKadir CangizbayDogum1947 IstanbulOlum22 Temmuz 2023 76 yasinda MilliyetTurkEgitimSaint Joseph Lisesi ve Hacettepe UniversitesiMesleksosyolog Saint Joseph Lisesi ni bitirdi Hacettepe Universitesi Edebiyat Fakultesi Sosyoloji Bolumu nde egitim aldi 1967 1972 Mezuniyet tezini Koy Enstitusu Mezunu Iki Yazarin Romanlari Uzerine Bir Edebiyat Sosyolojisi Denemesi adi ile Mahmut Makal ve Fakir Baykurt un romanlarindaki toplumsal olgular uzerine verdi Iki yil sosyoloji ogretmenligi yaptiktan sonra 1974 te AITIA ne asistan olarak girdi ve ayni akademide Kavramsal Bir Yapi Olarak Ozyonetim adli doktorasini verdi 12 Eylul 1980 Darbesi ni ve YOK u protesto icin uzun yillar docentlik ve profesorluk sani almayi reddetti 1989 da Docent 1996 da Profesor oldu Prof Dr Kadir Cangizbay ayni yerde simdiki adi ile Gazi Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi nde Kamu Yonetimi bolumunde ogretim uyesi iken 2014 yilinda emekli edilmistir Kadir Cangizbay genclik yillarinda Fikir Kulupleri kurucularindan bir olmasina ragmen savundugu fikirler yuzunden oportunist olmakla suclanmis ve kulupten uzaklastirilmistir Cangizbay in etkilendigi dusunurler arasinda Cemil Meric Saint Simon Auguste Comte Karl Marx Engels Pierre Joseph Proudhon Mihail Bakunin ve Lev Trocki gibi dusun ve siyaset adamlari yer almaktadir Kadir Cangizbay Turkiye de ozyonetimi ve anarko komunizmi bilimsel bir kavram olarak ele alan ilk sosyalist ve sosyologdur Cangizbay a gore sosyalist devrim sonuclari itibariyla ne komunizmi ne de anarsizmi tam manasi ile olusturabilecek gucte degildir sistem kendisinden onceki otoriteryen soylemi ideolojik olarak icinde barindiracagindan kurulacak ara rejimler otoritenin devami olacak ve saf devrimci bir surecten gecmedigi icin kurulacak yeni rejime de otoriteryen olacaktir boylece sosyalist devrim salt devletci bir zihniyetin egemenligi altinda dogacaktir Bu ancak devrimin otoriteyi ortadan kaldirarak ara rejimi ozyonetim modeli uzerine insa edip her turlu sinifsal ve kulturel aidiyetin kabul edilebilir oldugu bir ortamda sekillenen ozyonetimin kurulmasiyla mumkun oldu Cangizbay Sosyalizm ve Ozyonetim Sosyalist Realiteden Reel Sosyalizme adli kitabinda bu konuyu derinlemesine bir aciklik kazandirmaya calisir Cangizbay sosyoloji ve siyaset felsefesinin yani sira modernite ve postmodernite Turk ulusal kimliginin insasi Turkiye de korporatizm ve komprodor rejimin olusumu uzerine de calismaktadir Cangizbay pek cok eserinde Turkiye Devletini ve resmi ideolojiyi elestirerek tartismaya acar Cangizbay in Dogu Bati Birikim ve Toplum ve Bilim gibi dergilerde cok sayida makalesi yayimlamistir Kadir Cangizbay Turkiye de sosyoloji uzerine teori ureten ve anarsizm uzerine en cok eser veren dusun ve bilim insanidir Kadir Cangizbay Birgun gazetesinde kosesinde yazmaya devam etti Kadir Cangizbay 22 Temmuz 2023 te 76 yasinda hayatini kaybetti KitaplariSosyoloji ve Felsefe Gurvitch ceviri ve derleme Ozgurlugun Bilimi Gurvitch Sosyolojisi ceviri derlerme Siyaset otesi Toplum Komprador Rejimin Anatomisi Sosyolojiler degil Sosyoloji Sosyolojik Praksis Gurvitch Sosyoloji ve Felsefe Hic kimsenin Cumhuriyeti Cok hukukluluk Laiklik ve Laikrasi Globalles tir me Teroru Sosyalizm ve Ozyonetim Ayrica bakinizTurkiye de anarsizmDis baglantilarBirGun gazetesi kose yazilariKaynakca Unlu sosyolog Kadir Cangizbay hayatini kaybetti Cumhuriyet 22 Temmuz 2023 23 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Temmuz 2023