Kadir Hasoğlu (10 Eylül 1921, Kayseri - 22 Mart 2007, İstanbul), Türk iş insanı, hayırsever.
Kadir Has | |
---|---|
Doğum | Kadir 10 Eylül 1921 Kayseri, Türkiye |
Ölüm | 22 Mart 2007 (85 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Ölüm sebebi | Kalp yetmezliği |
Eğitim | Lise |
Meslek | |
Evlilik | Fatma Rezan Hasoğlu (e. 1942; ö. 2007) |
Çocuk(lar) | Mustafa Can Hasoğlu (evlatlık) Zekiye Hasoğlu (evlatlık) Nuri Hasoğlu (evlatlık) |
Ebeveyn(ler) | Nuri Hasoğlu Zekiye Hasoğlu |
Ödüller | |
Gerçekleştirdiği sanayi girişimleri ile Türkiye'nin sanayileşmesinde rol oynamıştır. Coca Cola’nın Türkiye’de yatırım yapmasına, Alman Mercedes-Benz firmasının Türkiye’deki otobüs, kamyon ve motor fabrikası kurmasına öncülük etti. Türkiye'nin en büyük bankalarından olan Akbank'ın Sabancı Ailesi'nden sonra en büyük kurucu hissesine sahipti. Eşi Rezan Has ile birlikte 1981 yılında Has Vakfı'nı (HASVAK) kurarak eğitim ve sağlık alanında hayır işleri gerçekleştirmiş, 1997 yılında Kadir Has Üniversitesi'ni kurmuştur.
Hayatı
Kadir Has, 1921 yılında Kayseri'de doğdu. Ailesi, cumhuriyetin ilk yıllarında Kayseri'den Adana'ya taşındı. Ticaretle uğraşan babası Nuri Bey, Adana'da sanayiciliğe yönelmiş; Milli Mensucat Fabrikası'nın ve daha sonra Akbank’ın kurucuları arasında yer almıştır.
Kadir Has, 1933 yılında Gazi İlkokulu'ndan mezun oldu. Adana'da başladığı lise öğrenimine İstanbul'da devam etti. 1942 yılında Boğaziçi Lisesi'nden mezun oldu. Aynı yıl Kandilli Kız Lisesi öğrencisi Rezan Germirli ile evlendi. Rezan Has'ın annesi İstanbul'un Kanlıca semtinde yaşayan Yağcızâde Ailesi'nden Şehime Hanım; babası ise Kayseri'nin tanınmış ailelerinden Germirli Mehmet Bey'dir. Kadir Has, eşi ile Adana'ya yerleşerek babasının yanında çalıştı. O dönemde sanayi faaliyetlerini finanse etmek için Akbank'ı kuran Kayserili ve Adanalı işadamları arasında olan Has ailesi, Sabancı ailesi ile birlikte Adana'da yağ fabrikası ve tekstil fabrikası, Amik pamuğunu işlemek üzere 1953 yılında Antakya’da Akiş İplik Fabrikası’nı kurdu.
Kadir Has, 1950'lerin başında babası ile işlerini ayırıp Adana'da radyodan, traktör yedek parçasına kadar birçok ürünün satıldığı büyük bir mağaza açtı. 1960 yılında İstanbul'a taşındı ve ağırlıkla otomotiv sanayine yönelik işler yaptı. İstanbul'daki ilk işyerini Karaköy'deki Perşembe Pazarı'nda idi. Alman Henschell kamyonlarının temsilciliğini aldı. ABD kökenli Coca Cola'yı Türkiye getirmek için çaba gösteren Has'ın girişimi ile 1964 yılında, Bakırköy'ün İncirli semtinde kurulan şişeleme tesisi, Coca Cola'nın Türkiye'deki ilk, dünyadaki 1916. fabrikası oldu. Kadir Has, iki yıl sonra tüm Coca Cola hisselerini kardeşi Kemal Has'a sattı. 1967 yılında Türkiye'de ortak arayan Alman Mercedes-Benz firması ile ortak olarak İstanbul Davutpaşa'da bir otobüs ve kamyon fabrikasını kurdu; Otomarsan firmasının yönetim kurulu başkanlığı ve üyeliği görevlerini uzun süre yürüttü. Koç ailesiyle birlikte Bursa'da Karsan adıyla Peugeot minibüs fabrikasının ortakları arasında yer aldı. Fransızların Michelin Lastikleri'nin Türkiye distribütörlüğünü üstlendi.
Yeğeni Mete Has'ın evine 4 Nisan 1971'de giren ve aile üyelerini kaçırıp fidye isteyen Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C) eylemcilerine istedikleri fidyeyi ödediği için sıkıyönetim mahkemesine çıkıp yargılandı, beraat etti. Öz çocuğu olmadığı için ailesinden üç kişiyi, Yeğeni Mete Has'ın kızı Zekiye'yi, Rezan Has'ın kardeşi Nükhet Yolaç'ın oğlu Can'ı ve kardeşi Mahmut Has'ın torunu Nuri Has'ı evlat edindi.
1980'lerde ticarî faaliyetlerini tasfiye etmeye başladı ve hayır işlerine yöneldi. Rezan Hasoğlu ile birlikte 1991 yılında Türk Eğitimine Özgü Kadir Has Vakfı-HASVAK adlı vakfı, 1997 yılında Kadir Has Üniversitesi'ni kurdu. Çiftin tüm serveti, vasiyetleri gereği, bu vakfa bağışlanmıştır.
Türkiye'nin tanıtımına ve eğitime katkıları nedeniyle 1997 yılında Devlet Üstün Hizmet Madalyası ile ödüllendirildi. Has'a, eğitime ve öğretime verdiği katkılarından ötürü 1997’de Marmara Üniversitesi ve KKTC Lefke Avrupa Üniversitesi; 1998 yılında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi; 1999’da Erciyes Üniversitesi tarafından onursal doktora payesi verilmiştir.
Kadir Has, 22 Mart 2007 tarihinde kalp rahatsızlığı nedeniyle kaldırıldığı Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi'nde öldü. 24 Mart 2007 tarihinde, kurucusu olduğu Kadir Has Üniversitesi'nde düzenlenen ilk törenin ardından Küçükyalı'daki aile mezarlığında devlet töreniyle toprağa verildi.
Kayseri'de 2007'de temeli atılan 33.000 kişilik yeni stadyuma, Kadir Has'ın vefatı üzerine anısını yaşatmak için onun adı verilmiştir.
Ayrıca
Kaynakça
- ^ a b c d "Has'ın 25 sayfalık vasiteyi". 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022.
- ^ a b KALKAN, Ersin. . Hürriyet. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.
- ^ Arolat, Osman (12 Kasım 2020). . Dunya.com sitesi. 11 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.
- ^ . Kadir Has Vakfı web sitesi. 14 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.
- ^ Dalan, Necla (23 Mart 2007). . Gazetevatan.com. 17 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2021.
- ^ . Youtube.com sitesi. 30 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 20 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2012.
- ^ "Milliyet Gazetesi'ndeki ilgili haber". 26 Mart 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2007.
- ^ "Hürriyet Gazetesi'ndeki ilgili haber". 28 Mart 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2007.
- ^ "NTVMSNBC'deki ilgili haber". 25 Mart 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2007.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kadir Hasoglu 10 Eylul 1921 Kayseri 22 Mart 2007 Istanbul Turk is insani hayirsever Kadir HasDogumKadir 10 Eylul 1921 1921 09 10 Kayseri TurkiyeOlum22 Mart 2007 85 yasinda Istanbul TurkiyeOlum sebebiKalp yetmezligiEgitimLiseMeslekEvlilikFatma Rezan Hasoglu e 1942 o 2007 Cocuk lar Mustafa Can Hasoglu evlatlik Zekiye Hasoglu evlatlik Nuri Hasoglu evlatlik Ebeveyn ler Nuri Hasoglu Zekiye HasogluOdullerKadir Has in Kucukyali Mezarligi ndaki aile kabristani Kadir Has in Kucukyali Mezarligi ndaki mezariKadir Has in Kucukyali Mezarligi ndaki mezar tasi Gerceklestirdigi sanayi girisimleri ile Turkiye nin sanayilesmesinde rol oynamistir Coca Cola nin Turkiye de yatirim yapmasina Alman Mercedes Benz firmasinin Turkiye deki otobus kamyon ve motor fabrikasi kurmasina onculuk etti Turkiye nin en buyuk bankalarindan olan Akbank in Sabanci Ailesi nden sonra en buyuk kurucu hissesine sahipti Esi Rezan Has ile birlikte 1981 yilinda Has Vakfi ni HASVAK kurarak egitim ve saglik alaninda hayir isleri gerceklestirmis 1997 yilinda Kadir Has Universitesi ni kurmustur HayatiKadir Has 1921 yilinda Kayseri de dogdu Ailesi cumhuriyetin ilk yillarinda Kayseri den Adana ya tasindi Ticaretle ugrasan babasi Nuri Bey Adana da sanayicilige yonelmis Milli Mensucat Fabrikasi nin ve daha sonra Akbank in kuruculari arasinda yer almistir Kadir Has 1933 yilinda Gazi Ilkokulu ndan mezun oldu Adana da basladigi lise ogrenimine Istanbul da devam etti 1942 yilinda Bogazici Lisesi nden mezun oldu Ayni yil Kandilli Kiz Lisesi ogrencisi Rezan Germirli ile evlendi Rezan Has in annesi Istanbul un Kanlica semtinde yasayan Yagcizade Ailesi nden Sehime Hanim babasi ise Kayseri nin taninmis ailelerinden Germirli Mehmet Bey dir Kadir Has esi ile Adana ya yerleserek babasinin yaninda calisti O donemde sanayi faaliyetlerini finanse etmek icin Akbank i kuran Kayserili ve Adanali isadamlari arasinda olan Has ailesi Sabanci ailesi ile birlikte Adana da yag fabrikasi ve tekstil fabrikasi Amik pamugunu islemek uzere 1953 yilinda Antakya da Akis Iplik Fabrikasi ni kurdu Kadir Has 1950 lerin basinda babasi ile islerini ayirip Adana da radyodan traktor yedek parcasina kadar bircok urunun satildigi buyuk bir magaza acti 1960 yilinda Istanbul a tasindi ve agirlikla otomotiv sanayine yonelik isler yapti Istanbul daki ilk isyerini Karakoy deki Persembe Pazari nda idi Alman Henschell kamyonlarinin temsilciligini aldi ABD kokenli Coca Cola yi Turkiye getirmek icin caba gosteren Has in girisimi ile 1964 yilinda Bakirkoy un Incirli semtinde kurulan siseleme tesisi Coca Cola nin Turkiye deki ilk dunyadaki 1916 fabrikasi oldu Kadir Has iki yil sonra tum Coca Cola hisselerini kardesi Kemal Has a satti 1967 yilinda Turkiye de ortak arayan Alman Mercedes Benz firmasi ile ortak olarak Istanbul Davutpasa da bir otobus ve kamyon fabrikasini kurdu Otomarsan firmasinin yonetim kurulu baskanligi ve uyeligi gorevlerini uzun sure yuruttu Koc ailesiyle birlikte Bursa da Karsan adiyla Peugeot minibus fabrikasinin ortaklari arasinda yer aldi Fransizlarin Michelin Lastikleri nin Turkiye distributorlugunu ustlendi Yegeni Mete Has in evine 4 Nisan 1971 de giren ve aile uyelerini kacirip fidye isteyen Turkiye Halk Kurtulus Partisi Cephesi THKP C eylemcilerine istedikleri fidyeyi odedigi icin sikiyonetim mahkemesine cikip yargilandi beraat etti Oz cocugu olmadigi icin ailesinden uc kisiyi Yegeni Mete Has in kizi Zekiye yi Rezan Has in kardesi Nukhet Yolac in oglu Can i ve kardesi Mahmut Has in torunu Nuri Has i evlat edindi 1980 lerde ticari faaliyetlerini tasfiye etmeye basladi ve hayir islerine yoneldi Rezan Hasoglu ile birlikte 1991 yilinda Turk Egitimine Ozgu Kadir Has Vakfi HASVAK adli vakfi 1997 yilinda Kadir Has Universitesi ni kurdu Ciftin tum serveti vasiyetleri geregi bu vakfa bagislanmistir Turkiye nin tanitimina ve egitime katkilari nedeniyle 1997 yilinda Devlet Ustun Hizmet Madalyasi ile odullendirildi Has a egitime ve ogretime verdigi katkilarindan oturu 1997 de Marmara Universitesi ve KKTC Lefke Avrupa Universitesi 1998 yilinda Canakkale Onsekiz Mart Universitesi 1999 da Erciyes Universitesi tarafindan onursal doktora payesi verilmistir Kadir Has 22 Mart 2007 tarihinde kalp rahatsizligi nedeniyle kaldirildigi Vehbi Koc Vakfi Amerikan Hastanesi nde oldu 24 Mart 2007 tarihinde kurucusu oldugu Kadir Has Universitesi nde duzenlenen ilk torenin ardindan Kucukyali daki aile mezarliginda devlet toreniyle topraga verildi Kayseri de 2007 de temeli atilan 33 000 kisilik yeni stadyuma Kadir Has in vefati uzerine anisini yasatmak icin onun adi verilmistir AyricaKadir Has Universitesi Kadir Has StadyumuKaynakca a b c d Has in 25 sayfalik vasiteyi 30 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2022 a b KALKAN Ersin Hurriyet 25 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2021 Arolat Osman 12 Kasim 2020 Dunya com sitesi 11 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2021 Kadir Has Vakfi web sitesi 14 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2021 Dalan Necla 23 Mart 2007 Gazetevatan com 17 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2021 Youtube com sitesi 30 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi 20 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Aralik 2012 Milliyet Gazetesi ndeki ilgili haber 26 Mart 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2007 Hurriyet Gazetesi ndeki ilgili haber 28 Mart 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2007 NTVMSNBC deki ilgili haber 25 Mart 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2007 Dis baglantilar