Kahverengi cüceler, ilk kez 1995 yılında keşfedilen, ne yıldız ne de gezegen kategorisine konabilen gök cisimleri. Ancak son yıllarda bazı gök bilimciler kütlelerinin büyüklüğüne ve buna bağlı olarak sıcaklıklarına ve buna da bağlı olarak renklerine göre O, B, A, F, G, K ve M olarak sıralanan geleneksel yıldız kategorilerine kahverengi cüceleri de T ve Y sınıfları olarak eklemektedir.
Kahverengi Cüceler yıldızlararası gaz bulutlarının çökmesiyle oluşurlar, fakat gökcismini yıldız yapacak nükleer tepkimelerin başlayamayacağı kadar hafiftirler. 80 Jüpiter kütlelik sınıra ulaşamadıkları için yeteri kadar ısınamayıp sönerler.
İlk keşfedilen Kahverengi Cüceler ve . Gliese B diğerine göre daha solgundur. Bu iki sönmüş yıldızın yaşları yaklaşık 10 milyon yıl olarak tahmin ediliyor. Dünyamızdan yaklaşık olarak 1400 ışık yılı uzaklıkta, Büyük Orion Bulutsusunda yer alıyor ve birbirlerinin çevresinde dönüyorlar. Bunların dışında Ülker'deki çiftlerden biri de Kahverengi Cücedir ve adı 'dir. Yüksek miktarda lityum içerir.
Özellikleri
- Kütle: Kabul edilmiş teorilere göre hidrojen yanmasını başlatabilecek kritik kütle 0.084M. Yani bir kahverengi cücenin kütlesi bundan daha büyük olmamalı. En alt sınırın belirlenmesi güçse de kahverengi cücelerin genellikle 10-84 Jüpiter kütlesi () arasında bir kütleye sahip oldukları düşünülüyor.
- Güneş Kütlesi: M=2x1030kg=1000
- Jüpiter Kütlesi: =2x1027kg=0.001M
- Merkezi Isı: Merkezdeki sıcaklığın, nükleer tepkimeleri başlatmaya yeten 3 milyon derecenin altında olması gerekiyor. Bu değer kütleye bağlı; daha küçük kütlelere ilişkin sıcaklıklar da daha düşük.
- Yüzey Sıcaklığı: Bir kahverengi cücenin en dış katmanına ait sıcaklığın 1000 civarında olması beklense de, bu sıcaklık yaşa da bağlı. Kahverengi cüce, yaşlandıkça soğuyor. Yaşamının başlangıcında nükleer füzyon oluşabilse de bu pek uzun sürmüyor.
- Işınım Gücü: Kahverengi cüceler, yüzey sıcaklıklarının düşüklüğüne bağlı olarak, pek parlak değiller. En sönük yıldızlar için ışınım gücü 10−4; ancak genç bir kahverengi cüce soğumadan önce daha büyük bir ışınım gücüne sahip olabiliyor. Evrimlerinin sonraki aşamalarındaysa ışınım güçleri 10−5 civarındadır.
Ayrıca bakınız
- Yıldız nesneleri
- Altyıldız nesneleri
- Listeler
- Diğerleri
Yıldız Kütlesi | Yarıçap | Yoğunluk | Son Ürün |
Myıldız< 0,08 Mgüneş | 10-103 gr/cm3 | Kahverengi cüce | |
0,08 Mgüneş< Myıldız< 1,44 Mgüneş | 7000 km | 106 gr/cm3 | Beyaz cüce, soğuduktan sonra kara cüce |
~1,35 Mgüneş< Myıldız<~2,1 Mgüneş | 10-20 km | 8x1013-2x1015 gr/cm3 | Nötron yıldızı |
Myıldız> ~3 Mgüneş | 4 km | >1016 gr/cm3 | Kara delik |
Kaynakça
Dış bağlantılar
- NASA-2 3 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Resimler10 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Wikimedia Commons'ta Kahverengi cüce ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hertzsprung Russell diyagrami Tayf tipi O B A F G K M L T Kahverengi cuceler Beyaz cuceler Kirmizi cuceler Alt cuceler Ana kol cuceler Alt devler Devler Kirmizi devler Mavi devler Parlak devler Ust devler Kirmizi ust dev Ustun devler mutlak parlaklik MV Kahverengi cuceler ilk kez 1995 yilinda kesfedilen ne yildiz ne de gezegen kategorisine konabilen gok cisimleri Ancak son yillarda bazi gok bilimciler kutlelerinin buyuklugune ve buna bagli olarak sicakliklarina ve buna da bagli olarak renklerine gore O B A F G K ve M olarak siralanan geleneksel yildiz kategorilerine kahverengi cuceleri de T ve Y siniflari olarak eklemektedir Gliese 229 A ve Gliese 229 B Kahverengi Cuceler yildizlararasi gaz bulutlarinin cokmesiyle olusurlar fakat gokcismini yildiz yapacak nukleer tepkimelerin baslayamayacagi kadar hafiftirler 80 Jupiter kutlelik sinira ulasamadiklari icin yeteri kadar isinamayip sonerler Ilk kesfedilen Kahverengi Cuceler ve Gliese B digerine gore daha solgundur Bu iki sonmus yildizin yaslari yaklasik 10 milyon yil olarak tahmin ediliyor Dunyamizdan yaklasik olarak 1400 isik yili uzaklikta Buyuk Orion Bulutsusunda yer aliyor ve birbirlerinin cevresinde donuyorlar Bunlarin disinda Ulker deki ciftlerden biri de Kahverengi Cucedir ve adi dir Yuksek miktarda lityum icerir OzellikleriKutle Kabul edilmis teorilere gore hidrojen yanmasini baslatabilecek kritik kutle 0 084M displaystyle odot Yani bir kahverengi cucenin kutlesi bundan daha buyuk olmamali En alt sinirin belirlenmesi gucse de kahverengi cucelerin genellikle 10 84 Jupiter kutlesi MJ displaystyle M J arasinda bir kutleye sahip olduklari dusunuluyor Gunes Kutlesi M displaystyle odot 2x1030kg 1000MJ displaystyle M J Jupiter Kutlesi MJ displaystyle M J 2x1027kg 0 001M displaystyle odot Merkezi Isi Merkezdeki sicakligin nukleer tepkimeleri baslatmaya yeten 3 milyon derecenin altinda olmasi gerekiyor Bu deger kutleye bagli daha kucuk kutlelere iliskin sicakliklar da daha dusuk Yuzey Sicakligi Bir kahverengi cucenin en dis katmanina ait sicakligin 1000K displaystyle K civarinda olmasi beklense de bu sicaklik yasa da bagli Kahverengi cuce yaslandikca soguyor Yasaminin baslangicinda nukleer fuzyon olusabilse de bu pek uzun surmuyor Isinim Gucu Kahverengi cuceler yuzey sicakliklarinin dusuklugune bagli olarak pek parlak degiller En sonuk yildizlar icin isinim gucu 10 4L displaystyle L displaystyle odot ancak genc bir kahverengi cuce sogumadan once daha buyuk bir isinim gucune sahip olabiliyor Evrimlerinin sonraki asamalarindaysa isinim gucleri 10 5L displaystyle L displaystyle odot civarindadir Ayrica bakinizYildiz nesneleri Karanlik yildiz Turuncu cuce Kirmizi cuce Sari cuce Altyildiz nesneleri Siyah cuce Gunes disi gezegen Beyaz cuce Listeler Kahverengi cuceler dizini Digerleri Karanlik maddeYildizlarin Olumu Yildiz Kutlesi Yaricap Yogunluk Son UrunMyildiz lt 0 08 Mgunes 10 103 gr cm3 Kahverengi cuce0 08 Mgunes lt Myildiz lt 1 44 Mgunes 7000 km 106 gr cm3 Beyaz cuce soguduktan sonra kara cuce 1 35 Mgunes lt Myildiz lt 2 1 Mgunes 10 20 km 8x1013 2x1015 gr cm3 Notron yildiziMyildiz gt 3 Mgunes 4 km gt 1016 gr cm3 Kara delik Kaynakca PDF 23 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2008 Martin E L Rebolo R ve Zapatero Osorio M R 1997 The Discovery of Brown Dwarfs American Scientist ss 85 522 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Dis baglantilarNASA 2 3 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Resimler10 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimedia Commons ta Kahverengi cuce ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir