Kalite çemberleri bir işletmede kalite, verimlilik, etkinlik, etkililik gibi problemleri analiz etmek ve çözümleri yönetime önermek için sayıları 5 ile 10 arasında değişen çalışanların tamamen kendi istek ve katılımlarıyla belirlenmiş zamanlarda düzenli olarak toplanan küçük çalışma gruplarıdır. Aynı zamanda bu gruptaki kişiler konuyla alakalı eğitimlere tabii tutulurlar. Böylece kişiler ne yapmaları gerektiği hakkında bilgilendirilmiş olur. Japonya'da Jishu Kami (kendi kendini yöneten, deneten) adı verilen kalite çemberIeri İngilizcede quality control circles olarak anılmaktadır.Kalite çemberleri, Türkçede "kalite kontrol çevrimleri", "kalite ekipleri", "kalite kontrol çemberleri" gibi değişik adlarla anılmıştır. Kalite çemberlerinin temel amacı;çalışanların becerilerinden yararlanarak aynı zamanda işlerini benimsemelerini, tatmin olmalarını sağlayıp yönetime katılmalarını sağlamaktır.
Kalite çemberleri, şirket bünyesindeki problem çözme ve sürekli iyileştirme süreci dahilinde çalışanların da katılımlarının sağlandığı resmi yapılar olarak da adlandırılabilir. Sürekli iyileştirme ile paralel yürüyecekleri için de devamlı olarak işler durumda olmalıdırlar, her türlü etkiden bağımsız olarak işlevlerini sürdürmelidirler.
Kalite çemberleri uygulamalarına genellikle üretim sektöründe rastlansa dahi bu felsefe çok daha geniş bir iş alanında uygulanabilir. 2 temel fikir üzerine inşa edilmişlerdir: çalışanlar iş ile ilgili her türlü detaya hakim olacakları için yönetim kademesine oranla daha iyi gelişmelere yol açabilirler; ayrıca çalışanlara bu çeşit bir sorumluluk verilmesi onları bu yönde oldukça motive edecek bir faktör olacaktır.
Kalite çemberini oluşturan çalışanlarda etkin ve etkili bir takım ruhunun yaratılması için takımların aşağıdaki özelliklere sahip olmaları gereklidir:
- Takımdaki amaç ve vizyon birliği
- Sağlıklı iletişimin sağlanması
- Sağlıklı çalışma alanının ve yaratıcılık
- Takımsal yetkilendirme
- Takıma ait olma duygusu
- Ortak sorumluluğun paylaşılması
- Takıma bağlılık
- Bireysel gelişimin desteklenmesi
Kalite Çemberlerinin tarihi gelişimi
Kalite çemberleri'nin ilk uygulandığı yer Japonya'dır. Frederick Winslow Taylor’un “Bilimsel Yönetimin Esasları 25 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.” isimli kitabı 1911 yılında Japoncaya çevrilmiş ve Japonlar kitapta yer alan ilkeleri kendi bakış açılarına, tekniklerine göre yorumlamışlardır. Bu yıllardan daha önce ise Elton Mayo önderliğinde yapılan Hawthorne araştırmalarıyla verimlilikle çalışma ortamı arasındaki ilişki kurularak ilk kez kalite çemberlerinin temeline değinilmiştir. Bu araştırmaların en önemli sonucunda işletmelerde insan gücünden en iyi yararlanmanın onun ihtiyaçlarının karşılanmasıyla olacağı anlaşılması gruplar halinde çalışmayı akıllara getirmiştir.
Hawthorne araştırmalarının bir diğer önemli sonucu ise, işletmelerdeki çalışanların kendilerini ilgilendiren herhangi bir konuda fikirlerinin alınarak uygulanması isteği olmuştur. Böylece çalışanların katılımı sağlanarak grup çalışmalarının yapılması gerektiği işletmelere kabul ettirilmeye çalışılmıştır. Ancak Hawthorne araştırmaları sonucu ulaşılan bu gerçekler uygulanmamıştır. Daha sonraları 1960'lı yıllarda Japonya'da özü önceki yapılmış çalışmalara dayanan kalite çemberleri uygulanmaya başlanmıştır.
Kalite Çemberlerinin Amaçları
Kalite çemberlerinin işletmelerde uygulanmasının amaçları temel başlıklar halinde aşağıdaki gibidir.
- Kalitenin iyileştirilmesi ve hataların azaltılmasını sağlamak,
- Çalışanların motivasyonu ve katılımını geliştirmek,
- Kurum içi iletişimi geliştirmek,
- Daha uyumlu yönetici çalışan ilişkinin gelişmesine ortam hazırlamak,
- Çalışanların eğitilmelerini sağlamak,
- Problemleri daha ortaya çıkmadan engelleme alışkanlığı kazandırmak,
- Kişilerin liderlik ve yaratıcılık yeteneklerinin gelişmesine katkıda bulunmak,
- İşe bağlılığı artırmak,
- Maliyetleri düşürmek,
- İş güvenliği konularına ilgiliyi arttırmak.
Kalite Çemberlerinin Yararları
Kalite çemberlerinin uygulandıkları işletmelerde hem firmaya hem de çalışanlara sağladıkları yararlar aşağıdaki gibidir: Kuruluşlara yararları;
- Çalışanlar ve bölümler arası işbirliği artar.
- Çalışanlarda kuruluşun sorunlarına karşı ilgi artar.
- Ürün/hizmet kalitesi gelişir.
- İşteki devamsızlıklar azalır.
- Yönetici- çalışan arasındaki ilişkiler gelişir.
- Uzun zamandır ihmal edilen ya da hiç fark edilmemiş sorunların çözümü ihtimali ortaya çıkar.
Çalışanlara yararları;
- Düşünülenlerin söylenebileceği bir ortam yaratılır.
- Çok çeşitli konularda eğitin programları düzenlenir.
- Kalite çemberlerinde işbirliği yapma ve ait olma duygusu geliştirilir.
- Bilgi, hayal gücü, karar verme ve değerlendirme yetenekleri geliştirilir.
- İşgörenlerin çalıştıkları bölümlerdeki faaliyetlerde rol alarak iş tatmini sağlanır.
Kalite Çemberlerinin İşleyişi
Kalite çemberleri, çalışanların gönüllülük esasına göre bir araya gelip grup çalışmasının gerektirdiği bir organizasyonel kültür içerisinde yürütülür.İşleyiş Biçimi ve Sorun Çözme Yöntemleri olmak üzere aşağıda belirtilen adımlardan oluşur: Kalite çemberlerinin işleyiş aşamaları;
- Çözülecek sorunun tanımlanması
- İncelenecek olan sorunun seçimi
- Sorunun Analizi
- Çözüm önerilerinin geliştirilmesi
- Yönetime sunuş yapılması
- Çözümün yönetim tarafından incelenmesi
- Kuruluşun kararı
Kalite Çemberlerinin Başarısını Etkileyen Faktörler
Kalite çemberlerinin başarısını etkileyen pek çok faktör bulunmaktadır. Bunlardan ilki kalite çemberlerinden beklentilerdir. Bir soruna çözüm getirmek amacıyla toplanan kalite çemberleri işletmeye ve çalışanlara ait amaçlarla bir araya gelmektedir. Çemberlerin çalışanlar açısından; grup bilincini yerleştirmek, takım çalışmasının önemini göstermek, insan ilişkilerini iyileştirmek, benlik ihtiyaçlarını karşılamak gibi pek çok amacı bulunmaktadır. İşletme açısından ise kalite çemberleri kurulurken kaliteyi iyileştirmek, verimliliği artırmak, maliyetleri .düşürmek, üretimi artırmak gibi hedefler konmuştur. Ancak kalite çemberleri, çalışanların ihtiyaçlarını bir yana bırakıp, öncelikle işletme amaçlarının gerçekleştirilmesine yönelirse istenen başarı elde edilemez. Çalışanların yaptığı işi ve çalıştığı işletmeyi benimsemesi, takım ruhunu kavraması, işiyle ilgili doyuma ulaşması gibi amaçların yerine getirilmesine öncelik veren işletmeler kalite çemberi ile istedikleri sonuçlara varabilmektedir ve beklentilerine ulaşabilmektedir. Bu nedenle işletmeler, kalite çemberleri ile ilgili olarak saptadığı amaçların öncelik derecesini iyi belirlemeli ve ulaşmak istediği sonucun buna bağlı olduğunu unutmamalıdır.
Çemberlerin başarı faktörlerinden bir tanesi de yönetimin tutumudur. Üst yönetim ile alt kademe arasındaki iletişim kanallarının tıkalı olmadığı, yönetimin çalışanlarıyla iletişim halinde olduğu, onlarıın sorunlarıyla ilgilendiği işletmelerde kalite çemberleri daha başarılı almaktadır. Zaten alt sınıf ile ilişkinin kalmadığı, onlara değer verilmediği bir ortamda üst yönetim kalite çemberlerinin uygulanmasına izin vermeyecektir. Çünkü çemberlerin temelinde sorunlara mümkün olduğunca en alt kademedeki Çalışan tarafından ele alınıp, sorunun nedenlerinin araştırılması, nedeni ortadan kaldıracak çözümler geliştirilmesi ve bu çözümü aktarması düşüncesi yatmaktadır. Ancak böyle bir uygulamanın otoriter, çalışanlara fikirlerin üst yönetim tarafından empoze edildiği, al sınıfın hiçbir söz hakkı almadığı işletmelerde yerine getirilmesi mümkün değildir. Bu yüzden kalite çemberlerinin işlemesi ve başarılı olması, ancak demokratik, alt-üst ilişkilerinin sağlıklı olduğu, alt sınıfa güvenildiği ve onların gelişmesine yardımcı alacak her türlü çabanın sarfedilmeye hazır olduğu işletmelerde mümkün almaktadır. Orta ve alt kademe yönetiminin durumu da çemberlerin başarısını etkileyen faktörlerden bir diğeridir. Çemberlerin yapısına lider, üye ya da rehber alarak katılan orta ve alt kademe yöneticileri de çemberin başarısını önemli ölçüde etkilemektedir.
Orta ve alt kademe yöneticilerin rehber olarak katıldığı toplantılarda, yöneticiler sorun çözme teknikleri ve diğer konularda oldukça yetersiz bilgi düzeyine sahip üyeleri yönlendirecek ve yönetecektir. Bu nedenle rehber olarak toplantıya katılacak kişinin teknik konularda iyi bir eğitim alması gerekmektedir. Aynı zamanda rehberin almış olduğu bilgileri doğru ve eksiksiz bir biçimde grup üyelerine aktarması da önemli bir başarı ölçütüdür. Bunu başarıyla yerine getirebilen rehber; üyeleri doğru yönlendirmiş olacak ve bu da kalite çemberlerinden beklenen sonucun alınmasında büyük rol oynayacaktır.
Alt ve orta kademe yöneticilerinin toplantılara liderlik etmesi durumunda ise teknik bilgi yanında liderlik nitelikleri de önem kazanacaktır. Gruba hakim olma, konuyu amaç doğrultusunda yöneltme, üyeleri doğru biçimde yönlendirebilme gibi nitelikler lider konumundaki kişiye üyelerin gözünde saygınlık kazandıracaktır. Bu nedenle de liderlerin sadece teknik konularda değil; yetki, güç, kişiler arası iletişim, grup dinamikleri konularında yoğun eğitim programlarına katılmaları sağlanmalıdır.
Çember üyeleri de çember başarısını etkileyen önemli bir faktördür. Çünkü çember üyeleri, kalite çemberlerinin itici gücüdür. Sorunları belirleyen, soruna yol açan nedenleri araştırıp inceleyen, soruna ilişkin gerçek nedeni bulup çözüm önerileri geliştiren çember üyelerinin tüm bu durumlarda başarılı olmasının ve gereği gibi karar vermesinin tek şartı iyi bir eğitimdir. Veri toplama teknikleri, sorun çözme yöntemleri gibi onlara karar vermelerinde yardımcı olacak konularda eğitimden geçirilmeleri gerekmektedir. Kalite çemberlerinin başarısı için üst yönetim, bu eğitim programlarını bir gider kapısı olarak görmemeli, aksine çalışanlarına ve işletmeye büyük yararlar sağlayacak bir girişim olarak kabul etmelidir.
Sendikaların tutumu da çember başarısını etkilemektedir. Sendikaların söz konusu olduğu iş ortamlarında, sendikalar çalışanları çemberlere üye olmalarını sağlamak için destek vermekte; bu da işletmede var olan sorunların çözümü için büyük yarar sağlamaktadır. Bu nedenle; sendikaların. böylesine yapıcı bir tutum sergilediği işletmelerde, kalite çemberlerinin başarıya ulaşma şansı da artacaktır. Ülkenin ve işletmenin ekonomik durumu ile kalite çemberlerinin başarısı arasında bir paralellik bulunmaktadır. Kalite çemberlerinin kurulması için yeterli maddi desteği sağlayamayan, üyelerin ve yönlendiricilerin eğitimi için gerekli programları düzenleyemeyen işletmelerde elbette ki, istenen verim sağlanamayacaktır. Ancak kalite çemberleri için bütün maddi olanaklarını seferber eden ve hiçbir fedakarlıktan kaçınmayan işletmelerin başarı şansıda yüksek olacaktır.
Ayrıca ülkenin ekonomik durumu da kalite çemberlerinin başarısını etkileyen faktörlerden bir tanesidir. İşe girip çıkmaların düşük olduğu ve ekonominin istikrarlı bir büyüme içinde olduğu ortamlarda kalite çemberleri daha başarılı olmaktadır.
Kalite çemberleri problem çözme metodolojisinde aşağıdaki tekniklerden yararlanırlar;
- Beyin fırtınası
- Pareto diyagramı 8 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Balık kılçığı diyagramı(Kök nedenler)
- Niçin-niçin tekniği
- 5N 1K tekniği
Kaynakça
- ^ a b Öztürk, A., (2009), Kalite yönetimi ve planlaması, Ekin Yayınevi, Bursa,
- ^ a b Özden Bayazıt, Toplam Kalite Yönetimi'nin Yürütülmesinde Önemli Bir Araç: Kalite Çemberleri, s.97
- ^ a b Dr. Seyfi TOP,2009. Toplam Kalite Yönetimi Bağlamında Sürekli İyileştirme Anlayışı, Beta Yayıncılık, İstanbul, s.121.
- ^ Crocker, O., Charney, C., Chiu, J. S. L.,(1984). Quality circles: A guide to participation and productivity Methuen, s.6.
- ^ Encyclopedia of Small Business."Quality Circles." Ed. Kevin Hillstrom and Laurie Collier Hillstrom. Vol. 2. Gale Cengage, 2002. eNotes.com. 29 Dec, 2011 <http://www.enotes.com/quality-circles-reference/[]>
- ^ Dr. Seyfi TOP,2009. Toplam Kalite Yönetimi Bağlamında Sürekli İyileştirme Anlayışı, Beta Yayıncılık, İstanbul, s.123
- ^ Maliye Bakanlığı Maliye Yüksek Eğitim Merkezi Başkanlığı, Toplam Kalite Yönetimi Kitabı, [ http://www.maliye.gov.tr/kalite/mtky/ustmenu/yayinlar/TKY_KITABI.pdf 14 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .]
- ^ Özden Bayazıt,Toplam Kalite Yönetimi'nin Yürütülmesinde Önemli Bir Araç: Kalite Çemberleri, s.96
- ^ a b c Bozkurt R., Eşit C.,2002. Kalite Çemberleri, Ankara,
- ^ Küçük, O., 2004. Standardizasyon ve Kalite, Seçkin yayıncılık, Ankara
- ^ Bayazıt, Özden. "Kalite Yönetiminin Yürütülmesinde Önemli Bir Araç: Kalite Çemberleri". 27 Aralık 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Aralık 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kalite cemberleri bir isletmede kalite verimlilik etkinlik etkililik gibi problemleri analiz etmek ve cozumleri yonetime onermek icin sayilari 5 ile 10 arasinda degisen calisanlarin tamamen kendi istek ve katilimlariyla belirlenmis zamanlarda duzenli olarak toplanan kucuk calisma gruplaridir Ayni zamanda bu gruptaki kisiler konuyla alakali egitimlere tabii tutulurlar Boylece kisiler ne yapmalari gerektigi hakkinda bilgilendirilmis olur Japonya da Jishu Kami kendi kendini yoneten deneten adi verilen kalite cemberIeri Ingilizcede quality control circles olarak anilmaktadir Kalite cemberleri Turkcede kalite kontrol cevrimleri kalite ekipleri kalite kontrol cemberleri gibi degisik adlarla anilmistir Kalite cemberlerinin temel amaci calisanlarin becerilerinden yararlanarak ayni zamanda islerini benimsemelerini tatmin olmalarini saglayip yonetime katilmalarini saglamaktir Kalite cemberleri sirket bunyesindeki problem cozme ve surekli iyilestirme sureci dahilinde calisanlarin da katilimlarinin saglandigi resmi yapilar olarak da adlandirilabilir Surekli iyilestirme ile paralel yuruyecekleri icin de devamli olarak isler durumda olmalidirlar her turlu etkiden bagimsiz olarak islevlerini surdurmelidirler Kalite cemberleri uygulamalarina genellikle uretim sektorunde rastlansa dahi bu felsefe cok daha genis bir is alaninda uygulanabilir 2 temel fikir uzerine insa edilmislerdir calisanlar is ile ilgili her turlu detaya hakim olacaklari icin yonetim kademesine oranla daha iyi gelismelere yol acabilirler ayrica calisanlara bu cesit bir sorumluluk verilmesi onlari bu yonde oldukca motive edecek bir faktor olacaktir Kalite cemberini olusturan calisanlarda etkin ve etkili bir takim ruhunun yaratilmasi icin takimlarin asagidaki ozelliklere sahip olmalari gereklidir Takimdaki amac ve vizyon birligi Saglikli iletisimin saglanmasi Saglikli calisma alaninin ve yaraticilik Takimsal yetkilendirme Takima ait olma duygusu Ortak sorumlulugun paylasilmasi Takima baglilik Bireysel gelisimin desteklenmesiKalite Cemberlerinin tarihi gelisimiKalite cemberleri nin ilk uygulandigi yer Japonya dir Frederick Winslow Taylor un Bilimsel Yonetimin Esaslari 25 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi isimli kitabi 1911 yilinda Japoncaya cevrilmis ve Japonlar kitapta yer alan ilkeleri kendi bakis acilarina tekniklerine gore yorumlamislardir Bu yillardan daha once ise Elton Mayo onderliginde yapilan Hawthorne arastirmalariyla verimlilikle calisma ortami arasindaki iliski kurularak ilk kez kalite cemberlerinin temeline deginilmistir Bu arastirmalarin en onemli sonucunda isletmelerde insan gucunden en iyi yararlanmanin onun ihtiyaclarinin karsilanmasiyla olacagi anlasilmasi gruplar halinde calismayi akillara getirmistir Hawthorne arastirmalarinin bir diger onemli sonucu ise isletmelerdeki calisanlarin kendilerini ilgilendiren herhangi bir konuda fikirlerinin alinarak uygulanmasi istegi olmustur Boylece calisanlarin katilimi saglanarak grup calismalarinin yapilmasi gerektigi isletmelere kabul ettirilmeye calisilmistir Ancak Hawthorne arastirmalari sonucu ulasilan bu gercekler uygulanmamistir Daha sonralari 1960 li yillarda Japonya da ozu onceki yapilmis calismalara dayanan kalite cemberleri uygulanmaya baslanmistir Kalite Cemberlerinin AmaclariKalite cemberlerinin isletmelerde uygulanmasinin amaclari temel basliklar halinde asagidaki gibidir Kalitenin iyilestirilmesi ve hatalarin azaltilmasini saglamak Calisanlarin motivasyonu ve katilimini gelistirmek Kurum ici iletisimi gelistirmek Daha uyumlu yonetici calisan iliskinin gelismesine ortam hazirlamak Calisanlarin egitilmelerini saglamak Problemleri daha ortaya cikmadan engelleme aliskanligi kazandirmak Kisilerin liderlik ve yaraticilik yeteneklerinin gelismesine katkida bulunmak Ise bagliligi artirmak Maliyetleri dusurmek Is guvenligi konularina ilgiliyi arttirmak Kalite Cemberlerinin YararlariKalite cemberlerinin uygulandiklari isletmelerde hem firmaya hem de calisanlara sagladiklari yararlar asagidaki gibidir Kuruluslara yararlari Calisanlar ve bolumler arasi isbirligi artar Calisanlarda kurulusun sorunlarina karsi ilgi artar Urun hizmet kalitesi gelisir Isteki devamsizliklar azalir Yonetici calisan arasindaki iliskiler gelisir Uzun zamandir ihmal edilen ya da hic fark edilmemis sorunlarin cozumu ihtimali ortaya cikar Calisanlara yararlari Dusunulenlerin soylenebilecegi bir ortam yaratilir Cok cesitli konularda egitin programlari duzenlenir Kalite cemberlerinde isbirligi yapma ve ait olma duygusu gelistirilir Bilgi hayal gucu karar verme ve degerlendirme yetenekleri gelistirilir Isgorenlerin calistiklari bolumlerdeki faaliyetlerde rol alarak is tatmini saglanir Kalite Cemberlerinin IsleyisiKalite cemberleri calisanlarin gonulluluk esasina gore bir araya gelip grup calismasinin gerektirdigi bir organizasyonel kultur icerisinde yurutulur Isleyis Bicimi ve Sorun Cozme Yontemleri olmak uzere asagida belirtilen adimlardan olusur Kalite cemberlerinin isleyis asamalari Cozulecek sorunun tanimlanmasi Incelenecek olan sorunun secimi Sorunun Analizi Cozum onerilerinin gelistirilmesi Yonetime sunus yapilmasi Cozumun yonetim tarafindan incelenmesi Kurulusun karariKalite Cemberlerinin Basarisini Etkileyen FaktorlerKalite cemberlerinin basarisini etkileyen pek cok faktor bulunmaktadir Bunlardan ilki kalite cemberlerinden beklentilerdir Bir soruna cozum getirmek amaciyla toplanan kalite cemberleri isletmeye ve calisanlara ait amaclarla bir araya gelmektedir Cemberlerin calisanlar acisindan grup bilincini yerlestirmek takim calismasinin onemini gostermek insan iliskilerini iyilestirmek benlik ihtiyaclarini karsilamak gibi pek cok amaci bulunmaktadir Isletme acisindan ise kalite cemberleri kurulurken kaliteyi iyilestirmek verimliligi artirmak maliyetleri dusurmek uretimi artirmak gibi hedefler konmustur Ancak kalite cemberleri calisanlarin ihtiyaclarini bir yana birakip oncelikle isletme amaclarinin gerceklestirilmesine yonelirse istenen basari elde edilemez Calisanlarin yaptigi isi ve calistigi isletmeyi benimsemesi takim ruhunu kavramasi isiyle ilgili doyuma ulasmasi gibi amaclarin yerine getirilmesine oncelik veren isletmeler kalite cemberi ile istedikleri sonuclara varabilmektedir ve beklentilerine ulasabilmektedir Bu nedenle isletmeler kalite cemberleri ile ilgili olarak saptadigi amaclarin oncelik derecesini iyi belirlemeli ve ulasmak istedigi sonucun buna bagli oldugunu unutmamalidir Cemberlerin basari faktorlerinden bir tanesi de yonetimin tutumudur Ust yonetim ile alt kademe arasindaki iletisim kanallarinin tikali olmadigi yonetimin calisanlariyla iletisim halinde oldugu onlariin sorunlariyla ilgilendigi isletmelerde kalite cemberleri daha basarili almaktadir Zaten alt sinif ile iliskinin kalmadigi onlara deger verilmedigi bir ortamda ust yonetim kalite cemberlerinin uygulanmasina izin vermeyecektir Cunku cemberlerin temelinde sorunlara mumkun oldugunca en alt kademedeki Calisan tarafindan ele alinip sorunun nedenlerinin arastirilmasi nedeni ortadan kaldiracak cozumler gelistirilmesi ve bu cozumu aktarmasi dusuncesi yatmaktadir Ancak boyle bir uygulamanin otoriter calisanlara fikirlerin ust yonetim tarafindan empoze edildigi al sinifin hicbir soz hakki almadigi isletmelerde yerine getirilmesi mumkun degildir Bu yuzden kalite cemberlerinin islemesi ve basarili olmasi ancak demokratik alt ust iliskilerinin saglikli oldugu alt sinifa guvenildigi ve onlarin gelismesine yardimci alacak her turlu cabanin sarfedilmeye hazir oldugu isletmelerde mumkun almaktadir Orta ve alt kademe yonetiminin durumu da cemberlerin basarisini etkileyen faktorlerden bir digeridir Cemberlerin yapisina lider uye ya da rehber alarak katilan orta ve alt kademe yoneticileri de cemberin basarisini onemli olcude etkilemektedir Orta ve alt kademe yoneticilerin rehber olarak katildigi toplantilarda yoneticiler sorun cozme teknikleri ve diger konularda oldukca yetersiz bilgi duzeyine sahip uyeleri yonlendirecek ve yonetecektir Bu nedenle rehber olarak toplantiya katilacak kisinin teknik konularda iyi bir egitim almasi gerekmektedir Ayni zamanda rehberin almis oldugu bilgileri dogru ve eksiksiz bir bicimde grup uyelerine aktarmasi da onemli bir basari olcutudur Bunu basariyla yerine getirebilen rehber uyeleri dogru yonlendirmis olacak ve bu da kalite cemberlerinden beklenen sonucun alinmasinda buyuk rol oynayacaktir Alt ve orta kademe yoneticilerinin toplantilara liderlik etmesi durumunda ise teknik bilgi yaninda liderlik nitelikleri de onem kazanacaktir Gruba hakim olma konuyu amac dogrultusunda yoneltme uyeleri dogru bicimde yonlendirebilme gibi nitelikler lider konumundaki kisiye uyelerin gozunde sayginlik kazandiracaktir Bu nedenle de liderlerin sadece teknik konularda degil yetki guc kisiler arasi iletisim grup dinamikleri konularinda yogun egitim programlarina katilmalari saglanmalidir Cember uyeleri de cember basarisini etkileyen onemli bir faktordur Cunku cember uyeleri kalite cemberlerinin itici gucudur Sorunlari belirleyen soruna yol acan nedenleri arastirip inceleyen soruna iliskin gercek nedeni bulup cozum onerileri gelistiren cember uyelerinin tum bu durumlarda basarili olmasinin ve geregi gibi karar vermesinin tek sarti iyi bir egitimdir Veri toplama teknikleri sorun cozme yontemleri gibi onlara karar vermelerinde yardimci olacak konularda egitimden gecirilmeleri gerekmektedir Kalite cemberlerinin basarisi icin ust yonetim bu egitim programlarini bir gider kapisi olarak gormemeli aksine calisanlarina ve isletmeye buyuk yararlar saglayacak bir girisim olarak kabul etmelidir Sendikalarin tutumu da cember basarisini etkilemektedir Sendikalarin soz konusu oldugu is ortamlarinda sendikalar calisanlari cemberlere uye olmalarini saglamak icin destek vermekte bu da isletmede var olan sorunlarin cozumu icin buyuk yarar saglamaktadir Bu nedenle sendikalarin boylesine yapici bir tutum sergiledigi isletmelerde kalite cemberlerinin basariya ulasma sansi da artacaktir Ulkenin ve isletmenin ekonomik durumu ile kalite cemberlerinin basarisi arasinda bir paralellik bulunmaktadir Kalite cemberlerinin kurulmasi icin yeterli maddi destegi saglayamayan uyelerin ve yonlendiricilerin egitimi icin gerekli programlari duzenleyemeyen isletmelerde elbette ki istenen verim saglanamayacaktir Ancak kalite cemberleri icin butun maddi olanaklarini seferber eden ve hicbir fedakarliktan kacinmayan isletmelerin basari sansida yuksek olacaktir Ayrica ulkenin ekonomik durumu da kalite cemberlerinin basarisini etkileyen faktorlerden bir tanesidir Ise girip cikmalarin dusuk oldugu ve ekonominin istikrarli bir buyume icinde oldugu ortamlarda kalite cemberleri daha basarili olmaktadir Kalite cemberleri problem cozme metodolojisinde asagidaki tekniklerden yararlanirlar Beyin firtinasi Pareto diyagrami 8 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Balik kilcigi diyagrami Kok nedenler Nicin nicin teknigi 5N 1K teknigiKaynakca a b Ozturk A 2009 Kalite yonetimi ve planlamasi Ekin Yayinevi Bursa ISBN 978 9944 141 79 6 a b Ozden Bayazit Toplam Kalite Yonetimi nin Yurutulmesinde Onemli Bir Arac Kalite Cemberleri s 97 a b Dr Seyfi TOP 2009 Toplam Kalite Yonetimi Baglaminda Surekli Iyilestirme Anlayisi Beta Yayincilik Istanbul ISBN 978 975 295 998 9 s 121 Crocker O Charney C Chiu J S L 1984 Quality circles A guide to participation and productivity Methuen s 6 Encyclopedia of Small Business Quality Circles Ed Kevin Hillstrom and Laurie Collier Hillstrom Vol 2 Gale Cengage 2002 eNotes com 29 Dec 2011 lt http www enotes com quality circles reference olu kirik baglanti gt Dr Seyfi TOP 2009 Toplam Kalite Yonetimi Baglaminda Surekli Iyilestirme Anlayisi Beta Yayincilik Istanbul ISBN 978 975 295 998 9 s 123 Maliye Bakanligi Maliye Yuksek Egitim Merkezi Baskanligi Toplam Kalite Yonetimi Kitabi http www maliye gov tr kalite mtky ustmenu yayinlar TKY KITABI pdf 14 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ozden Bayazit Toplam Kalite Yonetimi nin Yurutulmesinde Onemli Bir Arac Kalite Cemberleri s 96 a b c Bozkurt R Esit C 2002 Kalite Cemberleri Ankara ISBN 975 440 318 X Kucuk O 2004 Standardizasyon ve Kalite Seckin yayincilik Ankara ISBN 975 347 749 X Bayazit Ozden Kalite Yonetiminin Yurutulmesinde Onemli Bir Arac Kalite Cemberleri 27 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Aralik 2012