Kalkankaya, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.
Kalkankaya | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Kalkankaya Kalkankaya'nın Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Posof |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1650 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 32 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75800 |
Tarihçe
Kalkankaya köyünün eski adı Petobani'dir. Gürcüce bir yer adı olan Petobani (პეტობანი), 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Bedoban (بروبان) ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Petoban (پەتوبان) olarak kaydedilmiştir. Petobani adının, Giorgisubani gibi, kişi (Petre) adından türemiş Petresubani'den (Petre köyü) Petobani'ye dönüştüğü tahmin edilmektedir.
Petobani köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Samtshe'nin Türkiye'de kalan kısmında yer alır. Nitekim bu bölgeyi ve köyü Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Gürcüce yazıta sahip köyün kilisesi de bu dönemden kalmıştır.
Petobani köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre, Gürcistan Vilayeti içinde, Poshov livasının Güney nahiyesine bağlıydı. Bu defterde Petobani, Bedoban-i Ulya (بدوبان علیا), Bedoban-i Süfla (بدوبان سفلا) ve Bedoban-i Vasat (بدوبان وسطا) olmak üzere üç köy olarak kaydedilmişti. Bu tarihte Bedoban-i Ulya'da (Yukarı Petobani) 19 hane ve Bedoban-i Vasat'ta (Orta Petobani) 8 hane yaşıyordu. Bedoban-i Süfla (Aşağı Petobani) ise, boş olarak kaydedilmiştir. Bu hanelerin reisleri Mamuka, Gogiça, Kapana, Elisa, Davita, Gabriel, İvane, Zakara gibi Gürcü adları taşıyordu. Her hane, Osmanlı Devleti'nin Hristiyan köylülerden aldığı ispenç vergisi ödüyordu. Bu yerleşmelerde buğday, arpa, çavdar, keten tohumu tarımı ve arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu. Üç yerleşme, 1834 yılında Petoban adıyla tek köy olarak kaydedilmiştir.
Petobani, üç yüzyılı aşın bir süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 nüfus sayımında Petoban (Петобан) olarak kaydettiği yerleşim, Ardahan sancağının Poshov kazasına bağlı Badela nahiyesinin 13 köyünden biriydi. Petoban köyünde, 144'ü kadın ve 140'ı erkek olmak üzere 38 hanede yaşayan 284 kişiden oluşuyordu. Köyün nüfusu 1896’da 335 kişiye, 1906’da da 400 kişiye yükselmiştir. Bu üç tespitte de eski bir Gürcü yerleşmesi olan köyün nüfusu "Türk" olarak kaydedilmiştir.
Petoban köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Bu durum 7 Mayıs 1920 tarihli Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Petoban köyü Türkiye'ye bırakıldı.
Petobani, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Poshof kazasının Cilvana nahiyesine bağlıydı. 1935 genel nüfus sayımıdan aynı idari konuma sahipti ve köyde 511 kişi yaşıyordu. Bedoban veya Petoban adı, "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Kalkankaya olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Kalkankaya köyünün nüfusu 488 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 239 kişi okuma yazma biliyordu.
Kalkankaya'da günümüze ulaşan tek tarihsel yapı, tek nefli Gürcü kilisesidir. Günümüzde samanlık olarak kullanılan Petobani Kilisesi'nin duvarlarının yüzey taşları tamamen sökülmüştür. Bir taş üzerinde Gürcü Asomtavruli yazısının on dört satırlık bölümü günümüze ulaşmıştır.
Coğrafya
Kalkankaya köyü, Ardahan il merkezine 98 km, Posof ilçe merkezine 17 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 32 |
2021 | 37 |
2020 | 37 |
2019 | 46 |
2018 | 43 |
2017 | 44 |
2016 | 37 |
2015 | 42 |
2014 | 50 |
2013 | 58 |
2012 | 58 |
2011 | 58 |
2010 | 64 |
2009 | 79 |
2008 | 82 |
2007 | 93 |
2000 | 130 |
1990 | 232 |
1985 | 293 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Posof Kalkankaya Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 438". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 761.
- ^ 2012-2013 Yılları Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2012-2013 წლების საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2019, s. 18. 17 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 305, 318, 319,; II. cilt (1941), s. 299, 311, 312; III. cilt (1958), s. 438". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 354". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Eylül 2023.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 114, .
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2023.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 309" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 302". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 361.
- ^ 2012-2013 Yılları Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2019, s. 18 17 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Kalkankaya, Posof için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kalkankaya Ardahan ilinin Posof ilcesine bagli bir koydur KalkankayaKoyArdahan in konumuKalkankayaKalkankaya nin Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlcePosofCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim1650 mNufus 2022 Toplam32Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75800TarihceKalkankaya koyunun eski adi Petobani dir Gurcuce bir yer adi olan Petobani პეტობანი 1595 tarihli Osmanli mufassal defterinde Bedoban بروبان ve 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Petoban پەتوبان olarak kaydedilmistir Petobani adinin Giorgisubani gibi kisi Petre adindan turemis Petresubani den Petre koyu Petobani ye donustugu tahmin edilmektedir Petobani koyu tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Samtshe nin Turkiye de kalan kisminda yer alir Nitekim bu bolgeyi ve koyu Osmanlilar 16 yuzyilin ikinci yarisinda Gurculerden ele gecirmistir Gurcuce yazita sahip koyun kilisesi de bu donemden kalmistir Petobani koyu 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterine gore Gurcistan Vilayeti icinde Poshov livasinin Guney nahiyesine bagliydi Bu defterde Petobani Bedoban i Ulya بدوبان علیا Bedoban i Sufla بدوبان سفلا ve Bedoban i Vasat بدوبان وسطا olmak uzere uc koy olarak kaydedilmisti Bu tarihte Bedoban i Ulya da Yukari Petobani 19 hane ve Bedoban i Vasat ta Orta Petobani 8 hane yasiyordu Bedoban i Sufla Asagi Petobani ise bos olarak kaydedilmistir Bu hanelerin reisleri Mamuka Gogica Kapana Elisa Davita Gabriel Ivane Zakara gibi Gurcu adlari tasiyordu Her hane Osmanli Devleti nin Hristiyan koylulerden aldigi ispenc vergisi oduyordu Bu yerlesmelerde bugday arpa cavdar keten tohumu tarimi ve aricilik yapiliyor domuz ve koyun besleniyordu Uc yerlesme 1834 yilinda Petoban adiyla tek koy olarak kaydedilmistir Petobani uc yuzyili asin bir sure Osmanli egemenliginde kaldiktan sonra 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan 1878 yilinda imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin 1886 nufus sayiminda Petoban Petoban olarak kaydettigi yerlesim Ardahan sancaginin Poshov kazasina bagli Badela nahiyesinin 13 koyunden biriydi Petoban koyunde 144 u kadin ve 140 i erkek olmak uzere 38 hanede yasayan 284 kisiden olusuyordu Koyun nufusu 1896 da 335 kisiye 1906 da da 400 kisiye yukselmistir Bu uc tespitte de eski bir Gurcu yerlesmesi olan koyun nufusu Turk olarak kaydedilmistir Petoban koyu Birinci Dunya Savasi nin sonunda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bir sure Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Bu durum 7 Mayis 1920 tarihli Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya tarafindan da tanindi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca Petoban koyu Turkiye ye birakildi Petobani 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Kars vilayetinin Poshof kazasinin Cilvana nahiyesine bagliydi 1935 genel nufus sayimidan ayni idari konuma sahipti ve koyde 511 kisi yasiyordu Bedoban veya Petoban adi yabanci kokten geldigi icin 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Kalkankaya olarak degistirilmistir 1965 genel nufus sayiminda Kalkankaya koyunun nufusu 488 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 239 kisi okuma yazma biliyordu Kalkankaya da gunumuze ulasan tek tarihsel yapi tek nefli Gurcu kilisesidir Gunumuzde samanlik olarak kullanilan Petobani Kilisesi nin duvarlarinin yuzey taslari tamamen sokulmustur Bir tas uzerinde Gurcu Asomtavruli yazisinin on dort satirlik bolumu gunumuze ulasmistir CografyaKalkankaya koyu Ardahan il merkezine 98 km Posof ilce merkezine 17 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 322021 372020 372019 462018 432017 442016 372015 422014 502013 582012 582011 582010 642009 792008 822007 932000 1301990 2321985 293Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 6 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Posof Kalkankaya Koy Nufusu Nufusune com 17 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Nisan 2020 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 438 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2021 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 761 2012 2013 Yillari Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2012 2013 წლების საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2019 s 18 17 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9639 0 2 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt I cilt 1947 s 305 318 319 II cilt 1941 s 299 311 312 III cilt 1958 s 438 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2021 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 354 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Eylul 2023 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 114 ISBN 9786052100271 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2023 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 309 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Temmuz 2021 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 302 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 361 2012 2013 Yillari Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2019 s 18 17 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9639 0 2 a b YerelNet org tr 3 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarKalkankaya Posof icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft