Tuva'nın Kambı Lama'sı veya Tuva'nın Yüce Laması, Rusya'da halkın büyük çoğunluğunun Budizme inandığı bir Türk cumhuriyeti olan Tuva'daki en yüksek Budist dini otorite ve en kıdemli Budist lamasıdır. Kambı Lama, tüm Tuva Budistlerinin lideri olarak kabul edilir. Kambı Lamalık müessesesi ve ünvanı, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Budizmin Tuva'da tekrar dirilmesi sırasında Ekim 1997'de yeniden canlandırıldı. Budizm, Tuva'da Sovyet dönemi boyunca baskı altındaydı.
8. Kambı Lama Jampel Lodoy'un 23 Haziran 2020 tarihinde hayatını kaybetmesinin ardından, 4 Ekim 2020'de Gelek Natsyk Dorju onun halefi olarak seçilmiştir.
Tarihi
Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından, 1991'den 1997'deki ölümüne kadar Tuva Yüce Lamasının görevleri (1918–1997) tarafından yürütüldü. Ancak o, Kambı Lama unvanına sahip değildi.
Tuvalı Kambı Lama veya Yüce Lama pozisyonu resmi olarak Ekim 1997'de yeniden canlandırıldı. Kambı Lama, beş yıllık bir dönem için Tuvalı Budist din adamları ve dini liderlerden oluşan bir kongre veya Khural (Türkiye Türkçesi: Kurul) tarafından demokratik olarak seçilir. Görevdeki Kambı Lama istifa etmedikçe veya görevi devam ettiği esnada hayatını kaybetmedikçe seçimler her beş yılda bir yapılır.
Kambı Lama
Kambı Lama'nın pozisyonu 1997'de resmi olarak yeniden canlandırıldı. 1997 ile 2020 yılları arasında sekiz Kambı Lama görev yapmıştır. Kambı Lama, beş yıllık bir dönem için demokratik bir seçim yoluyla seçilir.
Sıra | İsim | Göreve Başlama Tarihi | Görevin Bitiş Tarihi | Notlar |
---|---|---|---|---|
Geçici Görev | 1991 | 1997 | Kazak Orgudaevich Sandak, Sovyet sonrası dönemde Kambı Lama tarafından yapılan görevleri yerine getiren ilk Budist keşişti, ancak kendisine Kambı Lama unvanı verilmedi. | |
1 (Khertek) & 2 (Gyaltsen) | ve (geçici görev) | 1997 | 2000 | Ekim 1997'de Kambı Lamalık makamı yeniden oluşturuldu. Aganak Schorsovich Khertek, Ekim 1997'de Tuva'nın ilk resmi Kambı Laması (ve selefi Sandak'tan sonra genel olarak ikinci Kambı Lama) seçildi. Khertek, görev süresi devam ederken Hindistan'a taşınmak ve burada Budist din eğitimine devam etmek için Kambı Lamalık görevinden istifa etti. Onun yokluğunda, Pende Gyaltsen adlı Tibetli bir keşiş, Khertek'in görev süresi boyunca Tuvalı Budist sangha'nın (topluluk) isteği üzerine geçici bir süre için Kambı Lama oldu. |
3 | 2000 | 2002 | Asıl adı Dolaan Kuular, olan Yeshe Dagpa, üçüncü Kambı Lama idi. Yeshe Dagpa, 2002'de görevinden istifa etti. | |
4 | 28 Mart 2002 | 2005 | Asıl adı Mart-ool Nikolaevich Norbu-Sambudur. 28 Mart 2002'de dördüncü Kambı Lama olarak seçildi. | |
5 | Jampel Lodoy | 2005 | 2010 | 21 Ağustos 1975'te Apysh-ool Sat adıyla Hondergey, Çöön-Hemçik, Tuva'da dünyaya geldi. Bazı çevirilerde adı Dzhampel Lodoi veya Jambal Lodoi olarak da geçer. Bu, Jampel Lodoy'un ilk Kambı Lamalık dönemiydi. 30 Nisan 2005'te beşinci Kambı Lama olarak görevine başlamıştır. Daha sonra, Kasım 2019'da dokuzuncu Kambı Lama olarak yeniden seçilmiştir. |
6 | 12 Mart 2010 (seçildi) | 11 Eylül 2014 | Tsultim Tenzin adıyla da bilinir. 12 Mart 2010'da Kambı Lama olarak seçildiğinde en yaşlı Tuvalı lamalar arasındaydı. Bir önceki Kambı Lama Jambel Lodoy da dahil olmak üzere üç Kambı Lama adayını yenerek seçilmeyi başarmıştır. Kampı Lama Suldum Bashky, 11 Eylül 2014'te henüz Kambı Lamalık görevi devam ederken hayatını kaybetmiştir. | |
7 | 13 Kasım 2014 | 29 Kasım 2019 | 1976'da doğan yedinci Kambı Lama, Lobsan Chamzy'nın asıl adı Bayir-ool Serenovich Shyyrap idi. Eylül 2014'te Kambı Lama Suldum Bashki'nin ölümünün ardından, Kasım 2014'te 76 Budist din adamı ve Budist örgütlerin temsilcilerinden oluşan özel bir kongre Tuva'nın yeni Yüce Lama'sını seçmek için Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti Kızıl'da toplandı. Kambı Lamalık makamı için beş aday gösterildi, ancak Shyyrap ikinci turda oyların çoğunluğunu kazanmayı başardı. Aralık 2014'te göreve başladı Lobsan Chamzy, Kasım 2019 seçimlerinde ikinci dönem için aday gösterildi, ancak Jampel Lodoy'a yenildi. | |
8 | Jampel Lodoy | 29 Kasım 2019 (seçildi) | 23 Haziran 2020 | Adı bazen Dzhampel Lodoi or Jambal Lodoi şeklinde de yazılır. Jampel Lodoy daha önce 2005'ten 2010'a kadar Kambı Lama olarak görev yaptı. 29 Kasım 2019'da Tsechenling Budist tapınağında düzenlenen Budist kongresi tarafından sekizinci Kambı Lama olarak yeniden seçildi. Jampel Lodoy, 19 Aralık 2019'da Tuva Kültür Bakanlığı'nın Kızıl'daki Halk Sanatları Evi'nde düzenlenen törenle görevine başladı. 23 Haziran 2020'de 44 yaşında koronavirüs pandemisi sırasında COVID-19'dan ölene kadar 8. Kambı Lama olarak görev yaptı. |
9 | Gelek Natsyk Dorju (Сарыглар Сергек Олегович, Sergek Olegovich Saryglar) | 4. Ekim 2020 |
Dipnotlar
- ^ a b c d e f g h i j k l m n . . 27 Aralık 2019. 28 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() Kaynak hatası: Geçersiz<ref>
etiketi: "bd" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ a b c d e f g h i j k l m n o . . 14 Kasım 2014. 17 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2017. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi: "tuvao4" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ a b c . . 13 Mart 2010. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi: "tuvaoe" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ a b c d e f g h i . . 30 Nisan 2005. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b c . (Radio Free Europe/Radio Liberty). 24 Haziran 2020. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020.
- ^ . TASS. 23 Haziran 2020. 24 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020.
- ^ . . 10 Mart 2010. 21 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2020.
- ^ a b . . 13 Mart 2010. 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2020.
- ^ . . 23 Haziran 2020. 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020.
- ^ . . 24 Haziran 2020. 28 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tuva nin Kambi Lama si veya Tuva nin Yuce Lamasi Rusya da halkin buyuk cogunlugunun Budizme inandigi bir Turk cumhuriyeti olan Tuva daki en yuksek Budist dini otorite ve en kidemli Budist lamasidir Kambi Lama tum Tuva Budistlerinin lideri olarak kabul edilir Kambi Lamalik muessesesi ve unvani Sovyetler Birligi nin dagilmasinin ardindan Budizmin Tuva da tekrar dirilmesi sirasinda Ekim 1997 de yeniden canlandirildi Budizm Tuva da Sovyet donemi boyunca baski altindaydi 8 Kambi Lama Jampel Lodoy un 23 Haziran 2020 tarihinde hayatini kaybetmesinin ardindan 4 Ekim 2020 de Gelek Natsyk Dorju onun halefi olarak secilmistir TarihiSovyetler Birligi nin dagilmasinin ardindan 1991 den 1997 deki olumune kadar Tuva Yuce Lamasinin gorevleri 1918 1997 tarafindan yurutuldu Ancak o Kambi Lama unvanina sahip degildi Tuvali Kambi Lama veya Yuce Lama pozisyonu resmi olarak Ekim 1997 de yeniden canlandirildi Kambi Lama bes yillik bir donem icin Tuvali Budist din adamlari ve dini liderlerden olusan bir kongre veya Khural Turkiye Turkcesi Kurul tarafindan demokratik olarak secilir Gorevdeki Kambi Lama istifa etmedikce veya gorevi devam ettigi esnada hayatini kaybetmedikce secimler her bes yilda bir yapilir Kambi LamaKambi Lama nin pozisyonu 1997 de resmi olarak yeniden canlandirildi 1997 ile 2020 yillari arasinda sekiz Kambi Lama gorev yapmistir Kambi Lama bes yillik bir donem icin demokratik bir secim yoluyla secilir Sira Isim Goreve Baslama Tarihi Gorevin Bitis Tarihi NotlarGecici Gorev 1991 1997 Kazak Orgudaevich Sandak Sovyet sonrasi donemde Kambi Lama tarafindan yapilan gorevleri yerine getiren ilk Budist kesisti ancak kendisine Kambi Lama unvani verilmedi 1 Khertek amp 2 Gyaltsen ru ve gecici gorev 1997 2000 Ekim 1997 de Kambi Lamalik makami yeniden olusturuldu Aganak Schorsovich Khertek Ekim 1997 de Tuva nin ilk resmi Kambi Lamasi ve selefi Sandak tan sonra genel olarak ikinci Kambi Lama secildi Khertek gorev suresi devam ederken Hindistan a tasinmak ve burada Budist din egitimine devam etmek icin Kambi Lamalik gorevinden istifa etti Onun yoklugunda Pende Gyaltsen adli Tibetli bir kesis Khertek in gorev suresi boyunca Tuvali Budist sangha nin topluluk istegi uzerine gecici bir sure icin Kambi Lama oldu 3 2000 2002 Asil adi Dolaan Kuular olan Yeshe Dagpa ucuncu Kambi Lama idi Yeshe Dagpa 2002 de gorevinden istifa etti 4 28 Mart 2002 2005 Asil adi Mart ool Nikolaevich Norbu Sambudur 28 Mart 2002 de dorduncu Kambi Lama olarak secildi 5 Jampel Lodoy 2005 2010 21 Agustos 1975 te Apysh ool Sat adiyla Hondergey Coon Hemcik Tuva da dunyaya geldi Bazi cevirilerde adi Dzhampel Lodoi veya Jambal Lodoi olarak da gecer Bu Jampel Lodoy un ilk Kambi Lamalik donemiydi 30 Nisan 2005 te besinci Kambi Lama olarak gorevine baslamistir Daha sonra Kasim 2019 da dokuzuncu Kambi Lama olarak yeniden secilmistir 6 ru 12 Mart 2010 secildi 11 Eylul 2014 Tsultim Tenzin adiyla da bilinir 12 Mart 2010 da Kambi Lama olarak secildiginde en yasli Tuvali lamalar arasindaydi Bir onceki Kambi Lama Jambel Lodoy da dahil olmak uzere uc Kambi Lama adayini yenerek secilmeyi basarmistir Kampi Lama Suldum Bashky 11 Eylul 2014 te henuz Kambi Lamalik gorevi devam ederken hayatini kaybetmistir 7 ru 13 Kasim 2014 29 Kasim 2019 1976 da dogan yedinci Kambi Lama Lobsan Chamzy nin asil adi Bayir ool Serenovich Shyyrap idi Eylul 2014 te Kambi Lama Suldum Bashki nin olumunun ardindan Kasim 2014 te 76 Budist din adami ve Budist orgutlerin temsilcilerinden olusan ozel bir kongre Tuva nin yeni Yuce Lama sini secmek icin Tuva Cumhuriyeti nin baskenti Kizil da toplandi Kambi Lamalik makami icin bes aday gosterildi ancak Shyyrap ikinci turda oylarin cogunlugunu kazanmayi basardi Aralik 2014 te goreve basladi Lobsan Chamzy Kasim 2019 secimlerinde ikinci donem icin aday gosterildi ancak Jampel Lodoy a yenildi 8 Jampel Lodoy 29 Kasim 2019 secildi 23 Haziran 2020 Adi bazen Dzhampel Lodoi or Jambal Lodoi seklinde de yazilir Jampel Lodoy daha once 2005 ten 2010 a kadar Kambi Lama olarak gorev yapti 29 Kasim 2019 da Tsechenling Budist tapinaginda duzenlenen Budist kongresi tarafindan sekizinci Kambi Lama olarak yeniden secildi Jampel Lodoy 19 Aralik 2019 da Tuva Kultur Bakanligi nin Kizil daki Halk Sanatlari Evi nde duzenlenen torenle gorevine basladi 23 Haziran 2020 de 44 yasinda koronavirus pandemisi sirasinda COVID 19 dan olene kadar 8 Kambi Lama olarak gorev yapti 9 Gelek Natsyk Dorju Saryglar Sergek Olegovich Sergek Olegovich Saryglar 4 Ekim 2020Dipnotlar a b c d e f g h i j k l m n 27 Aralik 2019 28 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Temmuz 2020 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi bd adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme a b c d e f g h i j k l m n o 14 Kasim 2014 17 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Temmuz 2017 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi tuvao4 adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme a b c 13 Mart 2010 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2020 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi tuvaoe adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme a b c d e f g h i 30 Nisan 2005 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2020 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c Radio Free Europe Radio Liberty 24 Haziran 2020 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Temmuz 2020 TASS 23 Haziran 2020 24 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Temmuz 2020 10 Mart 2010 21 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2020 a b 13 Mart 2010 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2020 23 Haziran 2020 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Temmuz 2020 24 Haziran 2020 28 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2020 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim