Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kamil Rıfkı Urga (1880, Çankırı – 11 Şubat 1966, Ankara), Türk tıp doktoru.
Kamil Rıfkı URGA | |
|---|---|
| Doğum | 1880 Çankırı |
| Ölüm | 11 Şubat 1966 Ankara |
| Vatandaşlık | Türkiye Cumhuriyeti |
| Eğitim | Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane |
| Tanınma nedeni | Ankara’da Cebeci Hastanesi’nin, Afganistan’da Kabil Tıp Fakültesi’nin kurucusu |
Ankara'da Cebeci Hastanesi’ni kurmuş, Atatürk’ün özel doktorluğunu yapmıştır. Atatürk’ün görevlendirmesi üzerine Afganistan’a giderek ülkenin ilk Tıp Fakültesi olan Kabil Tıp Fakültesi’ni kurdu.
Yaşamı
Ailesi ve Öğrenimi
1880 yılında Çankırı’nın Çetince Mahallesi’nde dünyaya geldi. Babası Çankırı Tuzlası Müdürü Bıyık Müftüzade Kamil Efendi, annesi Zeliha hanımdır.
İlk ve orta öğrenimini Çankırı İdadi Mektebinde tamamladıktan sonra liseyi Kastamonu Abdurrahman Paşa Lisesinde bitirdi. Daha sonra İstanbul’a giderek Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'ye girdi.[31 Temmuz 1906 tarihinde tıp doktoru unvanını alarak fakülteden birincilikle mezun oldu.
Meslek yaşamı
Üniversite sonrası ilk olarak İstanbul Hamidiye Etfal Hastanesi’nde (bugünkü Şişli Etfal Hastanesi) göreve başladı. Dr. Rıfkı Bey, 14 Ekim 1906 tarihinde yüzbaşı rütbesini, 18 Haziran 1908 tarihinde de operatörlük yapma yetkisini aldı. Bu sırada açılan imtihanı kazanarak ihtisasını geliştirmek üzere Paris’e gitti. Burada çalışmalarını bitirmek üzereyken çıkan Trablusgarp Harbi üzerine Kızılay tarafından Humus'a gönderilen heyette yer aldı.
Sırasıyla Beyrut Merkez Hastanesi, Yassı Viran Hastanesi ve Edirne İkinci Menzil Hastanesine tayin edildi. Daha sonra İzmir’de 4. Kolorduda görev aldı. I. Dünya Savaşı sırasında Kafkas Cephesi’nde ve Suriye Cephesi’nde görev yaptı.
Savaş sonrasında İsviçre’ye giderek orada göğüs cerrahisi üzerine çalışan Dr. Rıfkı Bey, buradan röntgen ihtisasını da aldı. Ayrıca başta Almanya olmak üzere pek çok ülkede tıp alanında çalışmalar yaptı.
Millî Mücadele Yılları
Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde röntgen öğretmenliği yaparken millî mücadeleye katılmak üzere Ankara’ya gelen Dr. Rıfkı Bey, Ankara’da Cebeci Askeri Hastanesi’ni kurarak başhekimliğini yaptı. Aynı zamanda Mustafa Kemal Paşa'nın özel doktorluğunu da yaptı.
Afganistan Görevi
1925 yılı sonlarında Afgan hükümeti; kral, hanedan ve Afgan Halkı için özel bir tabip gönderilmesi için Türkiye Cumhuriyeti’nin Kabil Sefareti’nden talepte bulunmuştu. Kamil Rıfkı Bey, Afganistan’dan gelen bu isteği karşılamak üzere Atatürk tarafından görevlendirildi. 1927 yılında albay rütbesinde iken askerlikten istifa eden Kamil Rıfkı Urga, Dr. İbrahim Rebi Barkın ve Dr. Fuat Togar’dan oluşan ekibinin başında Afganistan’a gitti, bu ülkede 17 yıl kaldı. Afganistan’da kaldığı süre içinde kral ve ailesinin doktorluğunu yaptı aynı zamanda Afganistan’daki ilk Tıp Fakültesi olan Kabil Tıp Fakültesi’ni kurulması için çaba gösterdi.
Kamil Bey, Afganistan’daki ilk yıllarında Mülkiye Hastanesi cerrahi uzmanlığı, krallığın özel doktorluğu, hanedan doktorluğu görevlerini üstlenmişti. 20 Mayıs 1928’de Türkiye Cumhuriyeti’nin başkenti Ankara’ya gelen ilk yabancı hükümdar olan Emanullah Han'a Türkiye ziyareti sırasında Kralın Özel Doktoru unvanıyla eşlik etti.
1928 yılının Kasım ayında ülkedeki bir gerici ayaklanma sonucu hastane tahrip edilince Türk heyeti Türkiye’ye geri dönen Rıfkı Bey, Ankara’da bir muayenehane açtı. İsyandan sonra başa geçen Muhammed Nadir Şah’ın daveti üzerine 1930’da tekrar Afganistan’a döndü. Ekibi ile birlikte “Mektebi Tıbbiye” adlı okulda tıp eğitimi verdi. Okul, 1932 yılında açılmıştı. Afganistan’ın ilk hekim diplomaları 1935 yılında bu okuldan yetişen öğrencilere verildi.
Şah’ın Kabil’in batısındaki Ali Abad Bölgesi’nde 1931-1933 yılları arasında yaptırdığı büyük tüberküloz senatoryumuna Afgan kralı ve halkının kendisine duyduğu sevginin işareti olarak “Rıfkı Senatoryumu” adı verilmiş, ayrıca 1931-33 arasında Kabil Üniversitesi girişindeki yolu ortasına Rıfkı Bey adına bir anıt dikilmiştir.
Türkiye’ye Dönüşü ve Vefatı
Yaşlılığı nedeniyle 14 Aralık 1944 yılında Ankara’ya dönen Rıfkı Bey’e Afganistan’ın “Serdar-ı Ali”, “Serdar-ı Ala” ve Maarif nişanları verildi. Türkiye’ye dönüşünde ise başta Atatürk olmak üzere dönemin Dışişleri Bakanı M.Cevat Açıkalın ve Sağlık Bakanı Dr. Hulusi Alataş tarafından çeşitli ödüller ve takdirname ile ödüllendirildi.
Dr. Rıfkı Bey, 11 Şubat 1966 yılında “Kabil” adını verdiği apartmanındaki dairesinde 86 yaşında yaşamını yitirdi. Vasiyeti üzerine de Çankırı’daki aile kabristanında toprağa verildi.
Fransa’da tüberküloz tedavisi gördüğü sırada tanıştığı Türk Ermenilerinden hemşire Aygül Hanım ile evlenen Kamil Rıfkı Bey’in çocuğu olmamış, Çocuk Esirgeme Kurumu’ndaki 15 yaşında Zehra adlı bir genç kızı evlat edinmişlerdir.
Nişan ve Madalyaları
Dr. Rıfkı Bey’e verilmiş nişanlar ve madalyalar arasında İngiltere’nin Victoria nişanı, Fransızların akademi ve Legion d’honneur Madalyası, Almanların Demir Haç Madalyası, Belçika Madalyası, Şah Rıza Pehlevi tarafından verilen İran Madalyası, Mısır Kralı Fuad tarafından verilen Mısır Madalyası, Polonya’nın Polonia Restitva Madalyası da bulunur.
Kurtuluş Savaşı sırasında askerlerin bakıldığı hastane olan Eski Çankırı Hastanesi günümüzde Dr.Rıfkı Kamil Urga Çankırı Araştırmaları Merkezi olarak faaliyet göstermektedir.
Kaynakça
- ^ a b c d e "Ethem Yenigürbüz, Cansaati.org sitesi (Çankırı Araştırmaları Dergisi, Sayı 1'den özet), Erişim tarihi:21.07.2011". 21 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mart 2009.
- ^ a b c d . 12 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2011.
- ^ TBMM Milletvekilleri Albümü, I. cilt, TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü Yayınları, 2010
- ^ . 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2011.
- ^ . 28 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kamil Rifki Urga 1880 Cankiri 11 Subat 1966 Ankara Turk tip doktoru Kamil Rifki URGADogum1880 CankiriOlum11 Subat 1966 AnkaraVatandaslikTurkiye CumhuriyetiEgitimMekteb i Tibbiye i SahaneTaninma nedeniAnkara da Cebeci Hastanesi nin Afganistan da Kabil Tip Fakultesi nin kurucusu Ankara da Cebeci Hastanesi ni kurmus Ataturk un ozel doktorlugunu yapmistir Ataturk un gorevlendirmesi uzerine Afganistan a giderek ulkenin ilk Tip Fakultesi olan Kabil Tip Fakultesi ni kurdu YasamiAilesi ve Ogrenimi 1880 yilinda Cankiri nin Cetince Mahallesi nde dunyaya geldi Babasi Cankiri Tuzlasi Muduru Biyik Muftuzade Kamil Efendi annesi Zeliha hanimdir Ilk ve orta ogrenimini Cankiri Idadi Mektebinde tamamladiktan sonra liseyi Kastamonu Abdurrahman Pasa Lisesinde bitirdi Daha sonra Istanbul a giderek Mekteb i Tibbiye i Sahane ye girdi 31 Temmuz 1906 tarihinde tip doktoru unvanini alarak fakulteden birincilikle mezun oldu Meslek yasami Universite sonrasi ilk olarak Istanbul Hamidiye Etfal Hastanesi nde bugunku Sisli Etfal Hastanesi goreve basladi Dr Rifki Bey 14 Ekim 1906 tarihinde yuzbasi rutbesini 18 Haziran 1908 tarihinde de operatorluk yapma yetkisini aldi Bu sirada acilan imtihani kazanarak ihtisasini gelistirmek uzere Paris e gitti Burada calismalarini bitirmek uzereyken cikan Trablusgarp Harbi uzerine Kizilay tarafindan Humus a gonderilen heyette yer aldi Sirasiyla Beyrut Merkez Hastanesi Yassi Viran Hastanesi ve Edirne Ikinci Menzil Hastanesine tayin edildi Daha sonra Izmir de 4 Kolorduda gorev aldi I Dunya Savasi sirasinda Kafkas Cephesi nde ve Suriye Cephesi nde gorev yapti Savas sonrasinda Isvicre ye giderek orada gogus cerrahisi uzerine calisan Dr Rifki Bey buradan rontgen ihtisasini da aldi Ayrica basta Almanya olmak uzere pek cok ulkede tip alaninda calismalar yapti Milli Mucadele Yillari Gulhane Askeri Tip Akademisi nde rontgen ogretmenligi yaparken milli mucadeleye katilmak uzere Ankara ya gelen Dr Rifki Bey Ankara da Cebeci Askeri Hastanesi ni kurarak bashekimligini yapti Ayni zamanda Mustafa Kemal Pasa nin ozel doktorlugunu da yapti Afganistan Gorevi 1925 yili sonlarinda Afgan hukumeti kral hanedan ve Afgan Halki icin ozel bir tabip gonderilmesi icin Turkiye Cumhuriyeti nin Kabil Sefareti nden talepte bulunmustu Kamil Rifki Bey Afganistan dan gelen bu istegi karsilamak uzere Ataturk tarafindan gorevlendirildi 1927 yilinda albay rutbesinde iken askerlikten istifa eden Kamil Rifki Urga Dr Ibrahim Rebi Barkin ve Dr Fuat Togar dan olusan ekibinin basinda Afganistan a gitti bu ulkede 17 yil kaldi Afganistan da kaldigi sure icinde kral ve ailesinin doktorlugunu yapti ayni zamanda Afganistan daki ilk Tip Fakultesi olan Kabil Tip Fakultesi ni kurulmasi icin caba gosterdi Kamil Bey Afganistan daki ilk yillarinda Mulkiye Hastanesi cerrahi uzmanligi kralligin ozel doktorlugu hanedan doktorlugu gorevlerini ustlenmisti 20 Mayis 1928 de Turkiye Cumhuriyeti nin baskenti Ankara ya gelen ilk yabanci hukumdar olan Emanullah Han a Turkiye ziyareti sirasinda Kralin Ozel Doktoru unvaniyla eslik etti 1928 yilinin Kasim ayinda ulkedeki bir gerici ayaklanma sonucu hastane tahrip edilince Turk heyeti Turkiye ye geri donen Rifki Bey Ankara da bir muayenehane acti Isyandan sonra basa gecen Muhammed Nadir Sah in daveti uzerine 1930 da tekrar Afganistan a dondu Ekibi ile birlikte Mektebi Tibbiye adli okulda tip egitimi verdi Okul 1932 yilinda acilmisti Afganistan in ilk hekim diplomalari 1935 yilinda bu okuldan yetisen ogrencilere verildi Sah in Kabil in batisindaki Ali Abad Bolgesi nde 1931 1933 yillari arasinda yaptirdigi buyuk tuberkuloz senatoryumuna Afgan krali ve halkinin kendisine duydugu sevginin isareti olarak Rifki Senatoryumu adi verilmis ayrica 1931 33 arasinda Kabil Universitesi girisindeki yolu ortasina Rifki Bey adina bir anit dikilmistir Turkiye ye Donusu ve Vefati Yasliligi nedeniyle 14 Aralik 1944 yilinda Ankara ya donen Rifki Bey e Afganistan in Serdar i Ali Serdar i Ala ve Maarif nisanlari verildi Turkiye ye donusunde ise basta Ataturk olmak uzere donemin Disisleri Bakani M Cevat Acikalin ve Saglik Bakani Dr Hulusi Alatas tarafindan cesitli oduller ve takdirname ile odullendirildi Dr Rifki Bey 11 Subat 1966 yilinda Kabil adini verdigi apartmanindaki dairesinde 86 yasinda yasamini yitirdi Vasiyeti uzerine de Cankiri daki aile kabristaninda topraga verildi Fransa da tuberkuloz tedavisi gordugu sirada tanistigi Turk Ermenilerinden hemsire Aygul Hanim ile evlenen Kamil Rifki Bey in cocugu olmamis Cocuk Esirgeme Kurumu ndaki 15 yasinda Zehra adli bir genc kizi evlat edinmislerdir Nisan ve Madalyalari Dr Rifki Bey e verilmis nisanlar ve madalyalar arasinda Ingiltere nin Victoria nisani Fransizlarin akademi ve Legion d honneur Madalyasi Almanlarin Demir Hac Madalyasi Belcika Madalyasi Sah Riza Pehlevi tarafindan verilen Iran Madalyasi Misir Krali Fuad tarafindan verilen Misir Madalyasi Polonya nin Polonia Restitva Madalyasi da bulunur Kurtulus Savasi sirasinda askerlerin bakildigi hastane olan Eski Cankiri Hastanesi gunumuzde Dr Rifki Kamil Urga Cankiri Arastirmalari Merkezi olarak faaliyet gostermektedir Kaynakca a b c d e Ethem Yenigurbuz Cansaati org sitesi Cankiri Arastirmalari Dergisi Sayi 1 den ozet Erisim tarihi 21 07 2011 21 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mart 2009 a b c d 12 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Temmuz 2011 TBMM Milletvekilleri Albumu I cilt TBMM Basin ve Halkla Iliskiler Mudurlugu Yayinlari 2010 19 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2011 28 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Temmuz 2011