Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kaplankır Tabiatı Koruma Alanı veya Kaplankır Rezervi (Türkmence: Gaplaňgyr goraghanasy), Türkmenistan'ın kuzeyinde, Daşoğuz ilindeki Üstyurt Platosu'nun güney kenarında yer alır ve kuzey Türkmenistan'ın bir dağ platosu ve doğa koruma alanıdır (zapovednik). 2822 km²'lik bir alan kaplamaktadır.
| Kaplankır Tabiatı Koruma Alanı | |
|---|---|
| Türkmence: Gaplaňgyr goraghanasy | |
IUCN kategori Ia (tabiatı koruma alanı) | |
| Alan türü | Tabiatı koruma alanı |
| Devlet |  Türkmenistan |
| Şehir | Daşoğuz |
| Koordinatları | 41°06′00″N 57°14′00″E / 41.1°K 57.233333°D |
| Kapladığı alan | 2822 км² |
| Kuruluş tarihi | 1979 |
| Kontrol kuruluşu | Türkmenistan Doğa Koruma Bakanlığı |
Koruma alanı yerel flora ve fauna korumak için 1979 yılında kuruldu. Daşoğuz ilinin kuzeybatısında, Kazakistan ve Özbekistan sınırındaki Üstyurt Platosu'nun Güney mahmuzundaki Kaplankır Platosu'nda yer almaktadır. Koruma alanı, öncelikli olarak, Üstyurt argalisinin, ceylanlarının ve ayrıca Kuzey Türkmenistan faunasının diğer temsilcilerini korumak için kuruldu. 1980'lerde, bölgenin ekosistemlerinin korunması ve restorasyonu için bilimsel temellerin geliştirilmesi amacıyla Zaunguz Karakum, Sarıkamış Depresyonu ve Güneydoğu Üstyurt ekosistemleri üzerinde bir çalışma yapıldı. Koruma alanının incelenmesi bilimsel birim (VM Shubenkin, V. Yu. Chernov ve diğerleri) tarafından devlet bütçeli planlı konular çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Diğer doğa koruma alanlarında olduğu gibi, burada da doğal etkinlikler düzenlenmekte ve çöller, bitki ve hayvan çeşitliliğini incelemek amacıyla, enstitü personeli ile birlikte, Türkmenistan'ın kuzeyindeki bu ilginç bölgenin biyoçeşitliliğinin modern durumunu incelemek için saha gezileri düzenlenmektedir.
Konum
Koruma alanı, Türkmenistan'ın Daşoguz ilinin kuzeybatı kesiminde yer almaktadır. Koruma alanı Üstyurt ve Sarıkamış fiziksel ve coğrafi bölgelerinde bulunur ve güneydoğuda sadece Kuzey Karakum'un Zaunguz adı verilen küçük bir bölümünü kapsar. Böylece, Kaplankır Tabiatı Koruma Alanı, Turan çöllerinin güney ve kuzey alt bölgelerinin kavşağında yer almaktadır.
Flora
Botanik ve coğrafi açıdan, korunan alan Asya çöl bölgesinin Turan ilinin Turan ovalarının kuzey ve güney çöl alt bölgelerinin kavşağında yer almaktadır. Koruma alanı florası 178 cins ve 46 familyadan 377 tür vasküler bitki içerir. (Diğer kaynaklara göre, koruma alanında 918 bitki türü kaydedilmişti). Tür çeşitliliğinin yarısından fazlası çöllerin karakteristiği olan beş aileden oluşur: pus, turpgiller, Asteraceae, baklagiller ve tahıllar. Böyle bir kompozisyon, koruma alanının geçiş bölgesindeki bölgesel konumu ile belirlenir ve biyocoğrafik açıdan büyük ilgi görür. Yosun (Tortula desertorum) bazen çalıların altında sürekli bir örtü oluşturur ve ayrıca 20 liken türü ve 30 çeşit yosun türüne sahip tuz bataklıkları üzerinde, çok çeşitli kserophilous mantarları görülebilir. (Amanov, 2006) []
Fauna
Kaplankır Koruma Alanı'nda 26 memeli türü ve 147 kuş türü kaydedilmiştir. Koruma alanında yaşayan korunan nadir memeli türleri ceylan, Üstyurt argalisi, bal porsuğudur. Kışın, Sayga sürüleri koruma alanı içinde göç eder. 1980'lerde Asya yaban eşekleri yeniden çoğalmaya başladı. Zoocoğrafik bölgelere göre, bölge Palearktik zoocoğrafik bölgenin çöl-bozkır alt bölgesine aittir. Koruma alanının ana bölümünün yer aldığı Güney Üstyurt, Kazak zoocoğrafya ilinin Üstyurt bölgesinin bir parçasıdır; Sarıkamış ve Şasenemski koruma alanlarının yanı sıra bitişik Zaunguz Karakum, İran'ın Orta Asya çöl bölgesine aittir. Koruma alanının vahşi yaşamının karakteristik bir özelliği, koruma alanının kuzeyden güneydeki çöl türlerine geçiş alanındaki coğrafi konumundan da kaynaklanmaktadır. Böceklerle ilgili olarak, genel olarak, böceklerin, çekirgelerin ve termitlerin düz kil ovalarında, sivrisinek ve karıncanın kumlu habitatlardaki lepidopteranslarda yaygın olduğu söylenebilir.
Konuyla ilgili yayınlar
- Alman V.B., Zatoka A.L., Shubenkina E. Yu., Shubenkin V.P. Kaplankyr Tabiatı Koruma / SSCB Rezervleri. Orta Asya ve Kazakistan Rezervleri. M: Düşünce. S. 140-150.
- Заповедники Средней Азии и Казахстана / V.E. Sokolova, E.E. Syroechkovsky. - Moskova "Düşünce", 1990. - 399 dan. - 100.000 kopya. - .
- Рустамов А.К. Türkmenistan faunası ve korunması (omurgalı hayvanların faunası örneğinde). - Aşkabat “Ylym”, 2011. - 246 dan. - 500 kopya.
Kaynakça
- Çevrenin Korunması Ulusal Programı, Aşkabat, 2002, s. 149–151 (Rusça)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kaplankir Tabiati Koruma Alani veya Kaplankir Rezervi Turkmence Gaplangyr goraghanasy Turkmenistan in kuzeyinde Dasoguz ilindeki Ustyurt Platosu nun guney kenarinda yer alir ve kuzey Turkmenistan in bir dag platosu ve doga koruma alanidir zapovednik 2822 km lik bir alan kaplamaktadir Kaplankir Tabiati Koruma AlaniTurkmence Gaplangyr goraghanasyIUCN kategori Ia tabiati koruma alani Alan turu Tabiati koruma alaniDevlet TurkmenistanSehir DasoguzKoordinatlari 41 06 00 N 57 14 00 E 41 1 K 57 233333 D 41 1 57 233333Kapladigi alan 2822 km Kurulus tarihi 1979Kontrol kurulusu Turkmenistan Doga Koruma Bakanligi Koruma alani yerel flora ve fauna korumak icin 1979 yilinda kuruldu Dasoguz ilinin kuzeybatisinda Kazakistan ve Ozbekistan sinirindaki Ustyurt Platosu nun Guney mahmuzundaki Kaplankir Platosu nda yer almaktadir Koruma alani oncelikli olarak Ustyurt argalisinin ceylanlarinin ve ayrica Kuzey Turkmenistan faunasinin diger temsilcilerini korumak icin kuruldu 1980 lerde bolgenin ekosistemlerinin korunmasi ve restorasyonu icin bilimsel temellerin gelistirilmesi amaciyla Zaunguz Karakum Sarikamis Depresyonu ve Guneydogu Ustyurt ekosistemleri uzerinde bir calisma yapildi Koruma alaninin incelenmesi bilimsel birim VM Shubenkin V Yu Chernov ve digerleri tarafindan devlet butceli planli konular cercevesinde gerceklestirilmistir Diger doga koruma alanlarinda oldugu gibi burada da dogal etkinlikler duzenlenmekte ve coller bitki ve hayvan cesitliligini incelemek amaciyla enstitu personeli ile birlikte Turkmenistan in kuzeyindeki bu ilginc bolgenin biyocesitliliginin modern durumunu incelemek icin saha gezileri duzenlenmektedir KonumKoruma alani Turkmenistan in Dasoguz ilinin kuzeybati kesiminde yer almaktadir Koruma alani Ustyurt ve Sarikamis fiziksel ve cografi bolgelerinde bulunur ve guneydoguda sadece Kuzey Karakum un Zaunguz adi verilen kucuk bir bolumunu kapsar Boylece Kaplankir Tabiati Koruma Alani Turan collerinin guney ve kuzey alt bolgelerinin kavsaginda yer almaktadir FloraBotanik ve cografi acidan korunan alan Asya col bolgesinin Turan ilinin Turan ovalarinin kuzey ve guney col alt bolgelerinin kavsaginda yer almaktadir Koruma alani florasi 178 cins ve 46 familyadan 377 tur vaskuler bitki icerir Diger kaynaklara gore koruma alaninda 918 bitki turu kaydedilmisti Tur cesitliliginin yarisindan fazlasi collerin karakteristigi olan bes aileden olusur pus turpgiller Asteraceae baklagiller ve tahillar Boyle bir kompozisyon koruma alaninin gecis bolgesindeki bolgesel konumu ile belirlenir ve biyocografik acidan buyuk ilgi gorur Yosun Tortula desertorum bazen calilarin altinda surekli bir ortu olusturur ve ayrica 20 liken turu ve 30 cesit yosun turune sahip tuz batakliklari uzerinde cok cesitli kserophilous mantarlari gorulebilir Amanov 2006 kaynak belirtilmeli FaunaKaplankir Koruma Alani nda 26 memeli turu ve 147 kus turu kaydedilmistir Koruma alaninda yasayan korunan nadir memeli turleri ceylan Ustyurt argalisi bal porsugudur Kisin Sayga suruleri koruma alani icinde goc eder 1980 lerde Asya yaban esekleri yeniden cogalmaya basladi Zoocografik bolgelere gore bolge Palearktik zoocografik bolgenin col bozkir alt bolgesine aittir Koruma alaninin ana bolumunun yer aldigi Guney Ustyurt Kazak zoocografya ilinin Ustyurt bolgesinin bir parcasidir Sarikamis ve Sasenemski koruma alanlarinin yani sira bitisik Zaunguz Karakum Iran in Orta Asya col bolgesine aittir Koruma alaninin vahsi yasaminin karakteristik bir ozelligi koruma alaninin kuzeyden guneydeki col turlerine gecis alanindaki cografi konumundan da kaynaklanmaktadir Boceklerle ilgili olarak genel olarak boceklerin cekirgelerin ve termitlerin duz kil ovalarinda sivrisinek ve karincanin kumlu habitatlardaki lepidopteranslarda yaygin oldugu soylenebilir Konuyla ilgili yayinlarAlman V B Zatoka A L Shubenkina E Yu Shubenkin V P Kaplankyr Tabiati Koruma SSCB Rezervleri Orta Asya ve Kazakistan Rezervleri M Dusunce S 140 150 Zapovedniki Srednej Azii i Kazahstana V E Sokolova E E Syroechkovsky Moskova Dusunce 1990 399 dan 100 000 kopya ISBN 5 244 00273 2 Rustamov A K Turkmenistan faunasi ve korunmasi omurgali hayvanlarin faunasi orneginde Askabat Ylym 2011 246 dan 500 kopya Kaynakca German V B Zatoka A L Shubenkina E Yu Shubenkin V P Zapovednik Kaplankyr Zapovedniki SSSR Zapovedniki Srednej Azii i Kazahstana M Mysl S 140 150 a b DNTours 29 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Ocak 2009 Cevrenin Korunmasi Ulusal Programi Askabat 2002 s 149 151 Rusca