Karaağaçlar Altında, Nobel ödüllü Amerikan oyun yazarı Eugene O'Neill'ın ilk kez olarak 1924'te yayımladığı tiyatro oyununun adıdır. Bugün Amerikan klasikleri arasındadır. Oyunun özgün adı Desire Under the Elms dir.
Desire Under the Elms | |
Eugene O'Neill'ın eseri 1945 tarihinde Maarif Bakanlığı Devlet Konservatuvarı Yayımları arasında çıkmıştı. | |
Yazar | Eugene O'Neill |
---|---|
Çevirmen | Orhan Burian |
Ülke | ABD |
Dil | İngilizce |
Konular | Trajedi, dram |
Tür | Tiyatro |
Yayım | 1924 (özgün) 1945 (Türkçe) |
Yayımcı | Maarif Bakanlığı Devlet Konservatuvarı Yayımları |
Medya türü | Karton kapaklı, 3. hamur kağıt, ciltsiz |
Sayfa | 100 |
Seri no:22 serisi |
Karaağaçlar Altında, Eugene O'Neill'ın "Mourning Becomes Electra" adlı oyunuyla birlikte klasik Yunan Trajedyası'nı 19. yüzyıl New England kırsalına uyarladığı ikinci oyunu olmuştur. "Karaağaçlar Altında", Sofokles'in MÖ 428 yılında sahnelenen Kral Oedipus adlı trajedyasının serbest bir uyarlamasıdır.
Oyun 1958 yılında Delbert Mann tarafından aynı adla sinemaya da uyarlanmıştı. Filmin başrollerinde Sophia Loren, Anthony Perkins ve Burl Ives oynamışlardı.
O'Neill'ın oyunu daha ABD'de sinemaya uyarlanmadan önce, 1957 yılında Türkiye'de Dormen Tiyatrosu'nda sahneye konmuştu. Yılmaz Gruda'nın babayı, Erol Keskin'in Eben'i, Yıldız Alpar'ın Abbie'yi (Filmde Anna) oynadığı oyunda Fikret Hakan ve üvey kardeşleri canlandırıyordu, tiyatro'ya henüz başlamış olan İzzet Günay ise Şerif rolünü üstlenmişti. Bu oyun Haldun Dormen'in 'ndan sonra kurduğu Dormen Tiyatrosu'nda sahnelenen ilk oyundu. Haldun Dormen'e göre "Tam anlamıyla bir fiyasko" olmuştu ve birkaç defa sahnelendikten sonra kaldırılmıştı.
Konusu
Olaylar 1840 yılında ABD'nin New England (Yeni İngiltere) kırsalında geçer. Ephraim Cabot 74 yaşında ama çok dinç ve yaşama dört elle sarılmış bir çiftçidir. 50 yıl kadar önce yerleştiği bu toprakları dişiyle tırnağıyla işlemiş ve çoklarının gıpta ettiği geniş toprakları olan büyük bir çiftliğin sahibi olmuştur. Bu çiftliğe alışılmışın dışında bir hırs ve açgözlülükle bağlıdır. Daha önceki iki evliliğinden olan üç oğlu da kendisinden nefret ederler, ama açgözlülük ve hırs söz konusu olduğunda ondan aşağı kalmazlar. Karılarını genç yaşta toprağa vermiş olan Ephraim Cabot üç oğlunu da karın tokluğuna ağır işlerde çalıştırmaktadır. İkinci karısından olan oğlu Eben bir bakıma ona çok benzemektedir, o da toprağa bağlanmak ister üstelik annesi ölmeden önce ona çiftliğin asıl sahibinin kendisi olduğunu ve öldükten sonra hakkını almasını tembih etmiştir.
Eben çiftliğin ağır işlerinden bıkmış olan iki üvey kardeşine para vererek çiftlikteki haklarından vazgeçtiklerine dair bir senet imzalatır. Kardeşler tam evi terkedip Kaliforniya'ya altın aramak üzere yola çıkarlarken, baba Cabot birkaç haftadır uğramadığı eve yeni evlenmiş olduğu Abbie Putnam adında genç bir kadınla döner. Onun da amacının yakın zamanda öleceğini umduğu kocasından sonra çiftliğe sahip olmak olduğu anlaşılır. Bu nedenle başlarda Eben'le aralarında başlayan sürtüşme kısa süre sonra bir aşka dönüşür ve aralarında başlayan bu yasak ilişki gizliden gizliye sürerken Abbie gebe kalır. Çocuğun kendisinden olduğunu sanan Ephraim Cabot artık çiftliği devredebileceği daha güvenilir bir erkek çocuk sahibi olmanın verdiği rahatlıkla komşularına bir davet verir, ancak onlar durumun farkındadırlar ve arkasından kıs kıs gülerler. Eben'e delicesine âşık olan Abbie bebeğin aralarında bir engel olarak kalacağını düşünerek bebeği öldürür. Bu arada Ephraim de çocuğun kendinden olmadığını artık öğrenmiştir. Eben önce Abbie'yi kanuna teslim eder, sonra bu cinayetten kendinin de sorumlu olduğunu görerek kendisi de teslim olur.
Kaynakça
- ^ Sürç-ü Lisan Ettikse. Haldun Dormen. 2003, Epsilon Yayınları.s.229-233
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karaagaclar Altinda Nobel odullu Amerikan oyun yazari Eugene O Neill in ilk kez olarak 1924 te yayimladigi tiyatro oyununun adidir Bugun Amerikan klasikleri arasindadir Oyunun ozgun adi Desire Under the Elms dir Karaagaclar Altinda Desire Under the ElmsDesire Under the ElmsEugene O Neill in eseri 1945 tarihinde Maarif Bakanligi Devlet Konservatuvari Yayimlari arasinda cikmisti YazarEugene O NeillCevirmenOrhan BurianUlkeABDDilIngilizceKonularTrajedi dramTurTiyatroYayim1924 ozgun 1945 Turkce YayimciMaarif Bakanligi Devlet Konservatuvari YayimlariMedya turuKarton kapakli 3 hamur kagit ciltsizSayfa100Seri no 22 serisi Karaagaclar Altinda Eugene O Neill in Mourning Becomes Electra adli oyunuyla birlikte klasik Yunan Trajedyasi ni 19 yuzyil New England kirsalina uyarladigi ikinci oyunu olmustur Karaagaclar Altinda Sofokles in MO 428 yilinda sahnelenen Kral Oedipus adli trajedyasinin serbest bir uyarlamasidir Oyun 1958 yilinda Delbert Mann tarafindan ayni adla sinemaya da uyarlanmisti Filmin basrollerinde Sophia Loren Anthony Perkins ve Burl Ives oynamislardi O Neill in oyunu daha ABD de sinemaya uyarlanmadan once 1957 yilinda Turkiye de Dormen Tiyatrosu nda sahneye konmustu Yilmaz Gruda nin babayi Erol Keskin in Eben i Yildiz Alpar in Abbie yi Filmde Anna oynadigi oyunda Fikret Hakan ve uvey kardesleri canlandiriyordu tiyatro ya henuz baslamis olan Izzet Gunay ise Serif rolunu ustlenmisti Bu oyun Haldun Dormen in ndan sonra kurdugu Dormen Tiyatrosu nda sahnelenen ilk oyundu Haldun Dormen e gore Tam anlamiyla bir fiyasko olmustu ve birkac defa sahnelendikten sonra kaldirilmisti KonusuOlaylar 1840 yilinda ABD nin New England Yeni Ingiltere kirsalinda gecer Ephraim Cabot 74 yasinda ama cok dinc ve yasama dort elle sarilmis bir ciftcidir 50 yil kadar once yerlestigi bu topraklari disiyle tirnagiyla islemis ve coklarinin gipta ettigi genis topraklari olan buyuk bir ciftligin sahibi olmustur Bu ciftlige alisilmisin disinda bir hirs ve acgozlulukle baglidir Daha onceki iki evliliginden olan uc oglu da kendisinden nefret ederler ama acgozluluk ve hirs soz konusu oldugunda ondan asagi kalmazlar Karilarini genc yasta topraga vermis olan Ephraim Cabot uc oglunu da karin tokluguna agir islerde calistirmaktadir Ikinci karisindan olan oglu Eben bir bakima ona cok benzemektedir o da topraga baglanmak ister ustelik annesi olmeden once ona ciftligin asil sahibinin kendisi oldugunu ve oldukten sonra hakkini almasini tembih etmistir Eben ciftligin agir islerinden bikmis olan iki uvey kardesine para vererek ciftlikteki haklarindan vazgectiklerine dair bir senet imzalatir Kardesler tam evi terkedip Kaliforniya ya altin aramak uzere yola cikarlarken baba Cabot birkac haftadir ugramadigi eve yeni evlenmis oldugu Abbie Putnam adinda genc bir kadinla doner Onun da amacinin yakin zamanda olecegini umdugu kocasindan sonra ciftlige sahip olmak oldugu anlasilir Bu nedenle baslarda Eben le aralarinda baslayan surtusme kisa sure sonra bir aska donusur ve aralarinda baslayan bu yasak iliski gizliden gizliye surerken Abbie gebe kalir Cocugun kendisinden oldugunu sanan Ephraim Cabot artik ciftligi devredebilecegi daha guvenilir bir erkek cocuk sahibi olmanin verdigi rahatlikla komsularina bir davet verir ancak onlar durumun farkindadirlar ve arkasindan kis kis gulerler Eben e delicesine asik olan Abbie bebegin aralarinda bir engel olarak kalacagini dusunerek bebegi oldurur Bu arada Ephraim de cocugun kendinden olmadigini artik ogrenmistir Eben once Abbie yi kanuna teslim eder sonra bu cinayetten kendinin de sorumlu oldugunu gorerek kendisi de teslim olur Filmle ayni anda piyasaya verilen 1958 baski bu tiyatro kitabinin hem kapaginda hem de ic sayfalarinda uyarlandigi filmden fotograflar yer aliyor Amac filme ilgiyi arttirmak Kaynakca Surc u Lisan Ettikse Haldun Dormen 2003 Epsilon Yayinlari s 229 233