Karabük, Türkiye'nin kuzeyinde Karadeniz Bölgesi'nde il. 2020 yılı sonu TUİK verilerine göre nüfusu 243.614'dür.
Karabük | |
---|---|
İlin Türkiye'deki konumu | |
İl sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
İdare | |
• Vali | |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 4.142 km² |
Nüfus | |
• Toplam | 231.333 |
• Yoğunluk | 59/km² |
• Kır | 54.910 |
• Şehir | 176423 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 370 |
İl plaka kodu | 78 |
Resmî site Karabük Valiliği Karabük Belediyesi |
Karabük, 1937 yılına kadar, Safranbolu'ya bağlı Öğlebeli Köyü'nün 13 hanelik bir mahallesiydi. 1935 yılında açılan Ankara-Zonguldak demiryolunun üzerinde yer alıyordu. Demiryolu ile taşıma imkânının varlığı ve kömür yataklarının yakınlığı nedeniyle, burada bir demir çelik fabrikası kurulması kararlaştırıldı. 3 Nisan 1937'de Atatürk'ün talimatıyla, İsmet İnönü, hâlâ Karabük'ün en önemli geçim kaynağı olan Karabük Demir Çelik Fabrikası'nın temellerini attı.
Karabük, 6 Haziran 1995'te, Çankırı'nın Ovacık ve Eskipazar ilçeleri ile Zonguldak'ın Yenice, Safranbolu ve Eflani ilçelerinin birleştirilmesiyle Türkiye'nin 78. ili oldu.
Tarihçe
Karabük adını, üzerinde yaşadığı coğrafi ortamdan almıştır. “Kara” ve “Bük” sözcükleri, kara çalılık yer anlamında, Karabük adının oluşumuna kaynaklık yapmıştır. Bu topluluklarda yaşayan Türkmen toplulukları, Karabük cemaati adını bu biçimde almışlardır. Türkiye'de 14 yer ve mevki adının bugün Karabük şeklinde geçmesi, cemaatlerin bu topraklardan diğer yerlere göç ettiği görüşünü kuvvetlendirir.
Tarih öncesi dönemde Karabük ve çevresi
Karabük ve çevresinde, yörenin yazısız kültür dönemini aydınlatacak çok sayıda höyük ve tümülüs olmasına karşın, bilimsel anlamda herhangi bir arkeolojik kazıya konu olmaması bu konudaki açıklamalarda bir bilgi boşluğu yaratmaktadır. Ancak, Ovacık ve Eskipazar ilçelerinde yapılan arkeolojik yüzey araştırmalarına bakılacak olursa, Karabük ve çevresinin en eski yerleşmesi Eskipazar İlçesindeki “Yazıboy” köyüdür. Burada bulunan bir höyüğün, ilk Tunç Devri (MÖ 2500) olarak yerleşmeye konu olması, İl sınırları içinde Eskipazar'ın önemini artırmaktadır.
İlk Çağda Karabük ve çevresi
İlk Çağda Karabük, Hititlerden başlamak üzere Frig, Helenistik Krallıklar ve Roma döneminde geniş çaplı olarak yerleşmeye konu olmuştur. Karabük'ün, Hititler döneminde yerleşmeye konu olan ilçesi; Eflani'dir. Hitit metinlerinde kentin en eski adının Haluna (Yün) olarak geçtiği bilinmektedir. Ovacık'ın Kışlaköy'ü, Frigler döneminde yerleşmeye konu olmuştur. Burada bulunan Hesem Değirmeni'nin kapısındaki yapıtaşının Frigler dönemine ait olduğu sanılmaktadır. Helenistik Krallıklar döneminde özellikle Eflani, yerleşmeye konu olmuştur. Helenistik Krallıklardan Bitinler, Roma'nin Batı Karadeniz Bölgesini (Paflagonya) ele geçirmesini önlemek için Eflani'de üs oluşturulmuş ve bölgenin savunmasını buradan gerçekleştirmişlerdir (MÖ 70). Eflani'nin tarihte bilinen ikinci adı Bitinya Kralı Nikomedes'in oğlu Phylomenes'ten dolayı, “Phylomenes Yurdu” olarak bilinmektedir. İlkçağın son Devleti olan Roma, MÖ 1. yüzyılda Anadolu'ya girince önem verdiği yerlerden birisi de Batı Karadeniz Bölgesi olmuş, bölgenin ormanları ve madenlerini emperyalist bir politika izleyerek kendi çıkarları doğrultusunda kullanmayı bilmiştir. Roma'nın bu amaçlarla Karabük İli sınırları içinde kurduğu en önemli kentler Eskipazar sınırları arasında yer almaktadır. Bunlar, Hadrianapolis ve Kimistene adı ile anılan yerleşme alanlarıdır. Bunun yanı sıra Karabük'te Bürnük Köyü, Üçbaş Köyü, Bulak Köyü; Ovacık'ta Pürçükören Köyü ve Ganibeylerin 1 km mesafe uzaklıktaki Karakoyunlu köyünde Roma Dönemi kalıntıları ile adeta tarihi tanıklık yapmaktadırlar.
Malazgirt Savaşı öncesi Türk yerleşmesi
Türkler, 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi öncesinde de Anadolu'ya değişik amaçları gözeterek gelmişler ve yerleşmişlerdir. Özellikle, Kuzey Türklüğü olarak tarihte bilinen bu Türk kitleleri içinde Oğuzlar olduğu gibi Kıpçak, Peçenek gibi diğer Türk kavimleri yer almaktadır. Daha sonra çeşitli nedenlerle Bizans'ın emrine giren bu Türk kavimleri, bu devletin izlediği iskan siyasetiyle Anadolu'nun çeşitli kısımlarına yerleştirilmişlerdir.[] Yer adlarından (Toponimi) yola çıkarak yapılan yorumlamalar sonucunda Eskipazar'da Tamışlar Köyü'ne adını veren Tamış, Bizans'ın emrinde bir Oğuz Beyi olup, saptamalara göre, Malazgirt Savaşı'nda Selçuklu ordusuna karşı savaşırken, giysilerde kullanılan renk ve dil benzerliklerinden dolayı kısa zamanda saf değiştirmiş, Selçukluların tarafına geçmiştir. Malazgirt Muharebesi öncesinde yöremizde görünen ve yerleşen ikinci Türk kavimi Kıpçaklar oldu. Kıpçaklar kitleler halinde Safranbolu ile Eflani arasındaki topraklara yerleşmişlerdir. Fatih Sultan Mehmet, 15. yüzyılın ikinci yarısında Amasra'yı fethedince, kentte bulunan Cenevizlileri İstanbul'a gönderirken, Eflani'de yaşayan Kıpçakları da Amasra kentine sürmüştür. Bugün Amasra'da özellikle ağaç işlemeciliğinde çok ünlü olan bu insanlar, Kıpçak Türklerinin torunlarıdır. Kıpçak lehçesi ile ilgili araştırma yapacaklar için Eflani-Bartın arası ve Amasra bu açıdan önemli araştırma malzemesi sunmaktadır.
Karabük'ün il oluşu
Karabük 1937 yılında Safranbolu'ya bağlı Öğlebeli Köyü'nün bir mahallesi iken 1935 yılında açılan Ankara-Zonguldak demiryolu ile önemini arttırmıştır.
3 Nisan 1937 yılında Atatürk'ün yönlendirmesi ile İsmet İnönü tarafından Karabük Demir Çelik Fabrikası'nın temelleri atılır.
Nüfus yoğunluğunun artmaya başladığı Karabük'te 25 Haziran 1939'da belediye teşkilatı kurulmuştur. 1941 yılında Safranbolu ilçesine bağlı bucak olan Karabük 3 Mart 1953 tarihinde 6068 sayılı kanunla Zonguldak İline bağlı bir ilçe haline gelmiştir.
Karabük, 6 Haziran 1995 gün ve 22305 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 550 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Çankırı'dan; Ovacık ve Eskipazar ilçeleri ile Zonguldak'tan; Safranbolu, Yenice ve Eflani ilçelerinin birleştirilmesiyle Türkiye'nin 78. ili olmuştur.
Coğrafya
Karabük ilinin topraklarında çeşitli iklim türlerine rastlanmaktadır. Bu farklılıkların meydana gelmesinde ilin coğrafi özellikleri ve konumu rol oynamıştır. Karabük, Karadeniz Bölgesi'nde yer almasına karşın dağların Karadeniz'e paralel uzanmasından dolayı Karadeniz üzerinden gelen nemli ve yağışlı havanın etkilerinden tam olarak yararlanamamaktadır. Yenice ilçesinde tam Karadeniz iklimi yaşanırken; İl merkezinde, Eskipazar, Ovacık ilçelerinde Karadeniz iklimi ile karasal iklim arasında bir geçiş ikliminin özelliklerine rastlanmaktadır. Orman varlığı açısından Türkiye'nin % 68 oranı ile en zengin ilidir. Yenice ilçesinde tropikal bölgelerde görülebilen yoğun ve çeşitli orman örtüsü ve kendi sınıfında rekor düzeyde boya ve çapa ulaşmış ağaç türleri vardır. Geniş yapraklı türlerden kayın birinci, meşe ikinci ağaç türü iken; iğne yapraklı ağaçlarda göknar, sarıçam ve karaçam baskın ağaç türleridir. Havası demir çelik fabrikaları nedeniyle kötüdür.
Yönetim
İllerde protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Büyükşehir dışındaki illerde yerel yönetim, şehirler düzeyindedir. Belediye Başkanı, belediye sınırları içinde kalan seçmenin oy çokluğu ile seçilir. Ayni seçmen İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanarak ilçelerin belediye meclislerini oluşturur. İldeki bütün seçmenler ayrıca il genel meclisi için de oy kullanarak, İl Genel Meclisinin oluşumunu sağlarlar.
İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için yapılan seçimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye başkanlığı seçiminde ise çoğunluk sistemi uygulanır. İl genel meclisi ve belediye meclisi üye sayıları ilçe nüfusuna göre, kontenjandan kalan sayıların partilere dağılımı ise D'Hondt Sistemine göre belirlenir (Kanun:2972-Madde:23)
İl Genel Meclisi, İl Özel İdaresinin karar organıdır, başkanını üyeleri arasından gizli oyla seçer. Ayrıca, İl Genel Meclisi kendi içinden gizli oyla bir yıl görev yapacak 5 kişilik İl Encümenini seçer.
Merkezi yönetim, Vali ve İl Müdürlerinden oluşur. İl Özel İdaresi (İl Genel Meclisi ve İl Encümeni) seçilmişlerden oluşur, ancak Vali başkanlığında görev yapar. Yerel yönetim ise belediye başkanları ve belediye meclislerinden oluşur.
Karabük Valisi, 1967-Orhaneli doğumlu Mustafa YAVUZ’dur. Ağustos 2023 tarihinde Seyhan Kaymakamı iken atanmıştır.
Karabük Belediye Başkanı, 1988-Karabük doğumlu Özkan ÇETİNKAYA (AK PARTİ), 31 Mart 2024 seçimlerinde %33,65 oy oranıyla seçilmiştir.
2019 Türkiye yerel seçimleri sonuçlarına göre Karabük İl Genel Meclisi üye sayısı, 12 AK PARTİ, 4 MHP ve 1 CHP olmak üzere 17’dir. Karabük Belediye meclisi ise 16 AK PARTİ, 11 MHP ve 4 İYİ P. olmak üzere 31 üyeden oluşur.
2023 Genel seçimleri sonucu, Karabük'ü temsilen TBMM'e AKP'den 2 milletvekili (Cem Şahin ve Durmuş Ali Keskinkılıç), CHP'den 1 milletvekili (Cevdet Akay) seçilmiştir.
Nüfus
Güncel Nüfus Değerleri(TÜİK 6 Şubat 2024 verileri)
Karabük ili nüfusu: 255.242'dir. Bu nüfusun % 75,64'ü şehirlerde yaşamaktadır (2023 sonu). İlin yüzölçümü 4.142 km2'dir. İlde km2'ye 62 kişi düşmektedir. (Bu sayı Merkezde 170’dir.) İlde yıllık nüfus artış oranı % 1,25 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Ovacık (%41,92), Merkez ilçe (% -2,16)
06 Şubat 2024 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 7 İlçe, 7 belediye, bu belediyelerde 80 mahalle ve ayrıca 277 köy vardır.
2023 yılı sonunda Karabük ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri | ||||||||||||
İlçe | Nüfus 2022 | Nüfus 2023 | Fark | Nüfus Artışı % | Belediye Sayısı | Mahalle Sayısı | Köy Sayısı | Köy Nüfusu | Şehir nüfusu | Şehirde oturan % | Alanı km2 | km2'ye düşen kişi |
Eflani | 8.352 | 10.101 | 1.749 | 19,01 | 1 | 6 | 54 | 7.946 | 2.155 | 21,33 | 674 | 15 |
Eskipazar | 12.767 | 14.343 | 1.576 | 11,64 | 1 | 7 | 50 | 8.058 | 6.285 | 43,82 | 754 | 19 |
Merkez | 137.428 | 134.486 | -2.942 | -2,16 | 1 | 28 | 37 | 13.648 | 120.838 | 89,85 | 790 | 170 |
Ovacık | 3.731 | 5.677 | 1.946 | 41,98 | 1 | 1 | 42 | 5.099 | 578 | 10,18 | 398 | 14 |
Safranbolu | 70.409 | 70.043 | -366 | -0,52 | 1 | 21 | 60 | 18.132 | 51.911 | 74,11 | 750 | 93 |
Yenice | 19.371 | 20.592 | 1.221 | 6,11 | 2 | 17 | 34 | 9.285 | 11.307 | 54,91 | 777 | 27 |
Karabük | 252.058 | 255.242 | 3.184 | 1,25 | 7 | 80 | 277 | 62.168 | 193.074 | 75,64 | 4143 | 62 |
İlin yıllara göre nüfusları
Karabük il nüfus bilgileri | ||||
---|---|---|---|---|
Yıl | Toplam | Sıra | Fark | Şehir - Kır |
2000 | 225.102 | 71 | %70 157.756 67.346 %30 | |
2007 | 218.463 | 68 | %3 | %75 164.072 54.391 %25 |
2008 | 216.248 | 68 | %1 | %76 163.365 52.883 %24 |
2009 | 218.564 | 68 | %1 | %77 167.550 51.014 %23 |
2010 | 227.610 | 67 | %4 | %78 177.189 50.421 %22 |
2011 | 219.728 | 68 | %3 | %77 169.698 50.030 %23 |
2012 | 225.145 | 67 | %2 | %77 172.945 52.200 %23 |
2013 | 230.251 | 67 | %2 | %75 172.756 57.495 %25 |
2014 | 231.333 | 67 | %0 | %76 176.423 54.910 %24 |
2015 | 236.978 | 67 | %2 | %77 183.141 53.837 %23 |
2016 | 242.347 | 67 | %2 | %76 184.413 57.934 %24 |
2017 | 244.453 | 68 | %1 | %76 186.450 58.003 %24 |
2018 | 248.014 | 68 | %1 | %76 188.642 59.372 %24 |
2019 | 248.458 | 68 | %0 | %77 191.536 56.922 %23 |
2020 | 243.614 | 68 | %2 | %78 189.534 54.080 %22 |
2021 | 249.287 | 68 | %2 | %78 194.418 54.869 %22 |
Konum
Spor
2018-2019 Sezonu sonunda, futbol 1.ligde Karabükspor, BAL'da Safranbolu Bld.spor, futbol kadın 2.liginde Ovacık Gençlikspor küme düşmüşlerdir. Futbol kadın 3.ligi ile voleybol ve hentbol bölgesel liglerinde toplam 3 takımı daha yer almıştır.
Ziraat Türkiye Kupası'nda Karabükspor, 4.turda Darıca Gençlerbirliği'ne elenmiştir.
Önemli spor tesisleri: (16.000), Merkez Spor Salonu (2.500) ve 100.yıl Kapalı Yüzme Havuzu (500) dur.
Kaynakça
- ^ "Yeni Valiler Kararnamesi Resmi Gazete'de yayımlandı: 39 ilin valisi değişti". Haberturk.com. 27 Ekim 2018. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2018.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Güncel Nüfus Değerleri
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ . 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2020.
- ^ (PDF). 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2020.
- ^ . 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2020.
- ^ . 21 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2020.
- ^ . 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2020.
- ^ . 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2024.
- ^ . 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2015.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 9 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g
- "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Karabük Nüfusu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Karabük Nüfusu". nufusune.com.
- ^ İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
- ^ a b Karayolları Genel Müdürlüğü
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Karabük Province ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Karabük Valiliği4 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Karabük Belediyesi7 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karabuk Turkiye nin kuzeyinde Karadeniz Bolgesi nde il 2020 yili sonu TUIK verilerine gore nufusu 243 614 dur KarabukIlIlin Turkiye deki konumuIl sinirlari haritasiUlkeTurkiyeCografi bolgeKaradeniz BolgesiIdare ValiYuzolcumu Toplam4 142 km Nufus Toplam231 333 Yogunluk59 km Kir54 910 Sehir176423Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu370Il plaka kodu78Resmi site Karabuk Valiligi Karabuk Belediyesi Karabuk 1937 yilina kadar Safranbolu ya bagli Oglebeli Koyu nun 13 hanelik bir mahallesiydi 1935 yilinda acilan Ankara Zonguldak demiryolunun uzerinde yer aliyordu Demiryolu ile tasima imkaninin varligi ve komur yataklarinin yakinligi nedeniyle burada bir demir celik fabrikasi kurulmasi kararlastirildi 3 Nisan 1937 de Ataturk un talimatiyla Ismet Inonu hala Karabuk un en onemli gecim kaynagi olan Karabuk Demir Celik Fabrikasi nin temellerini atti Karabuk 6 Haziran 1995 te Cankiri nin Ovacik ve Eskipazar ilceleri ile Zonguldak in Yenice Safranbolu ve Eflani ilcelerinin birlestirilmesiyle Turkiye nin 78 ili oldu TarihceKarabuk adini uzerinde yasadigi cografi ortamdan almistir Kara ve Buk sozcukleri kara calilik yer anlaminda Karabuk adinin olusumuna kaynaklik yapmistir Bu topluluklarda yasayan Turkmen topluluklari Karabuk cemaati adini bu bicimde almislardir Turkiye de 14 yer ve mevki adinin bugun Karabuk seklinde gecmesi cemaatlerin bu topraklardan diger yerlere goc ettigi gorusunu kuvvetlendirir Tarih oncesi donemde Karabuk ve cevresi Karabuk ve cevresinde yorenin yazisiz kultur donemini aydinlatacak cok sayida hoyuk ve tumulus olmasina karsin bilimsel anlamda herhangi bir arkeolojik kaziya konu olmamasi bu konudaki aciklamalarda bir bilgi boslugu yaratmaktadir Ancak Ovacik ve Eskipazar ilcelerinde yapilan arkeolojik yuzey arastirmalarina bakilacak olursa Karabuk ve cevresinin en eski yerlesmesi Eskipazar Ilcesindeki Yaziboy koyudur Burada bulunan bir hoyugun ilk Tunc Devri MO 2500 olarak yerlesmeye konu olmasi Il sinirlari icinde Eskipazar in onemini artirmaktadir Ilk Cagda Karabuk ve cevresi Ilk Cagda Karabuk Hititlerden baslamak uzere Frig Helenistik Kralliklar ve Roma doneminde genis capli olarak yerlesmeye konu olmustur Karabuk un Hititler doneminde yerlesmeye konu olan ilcesi Eflani dir Hitit metinlerinde kentin en eski adinin Haluna Yun olarak gectigi bilinmektedir Ovacik in Kislakoy u Frigler doneminde yerlesmeye konu olmustur Burada bulunan Hesem Degirmeni nin kapisindaki yapitasinin Frigler donemine ait oldugu sanilmaktadir Helenistik Kralliklar doneminde ozellikle Eflani yerlesmeye konu olmustur Helenistik Kralliklardan Bitinler Roma nin Bati Karadeniz Bolgesini Paflagonya ele gecirmesini onlemek icin Eflani de us olusturulmus ve bolgenin savunmasini buradan gerceklestirmislerdir MO 70 Eflani nin tarihte bilinen ikinci adi Bitinya Krali Nikomedes in oglu Phylomenes ten dolayi Phylomenes Yurdu olarak bilinmektedir Ilkcagin son Devleti olan Roma MO 1 yuzyilda Anadolu ya girince onem verdigi yerlerden birisi de Bati Karadeniz Bolgesi olmus bolgenin ormanlari ve madenlerini emperyalist bir politika izleyerek kendi cikarlari dogrultusunda kullanmayi bilmistir Roma nin bu amaclarla Karabuk Ili sinirlari icinde kurdugu en onemli kentler Eskipazar sinirlari arasinda yer almaktadir Bunlar Hadrianapolis ve Kimistene adi ile anilan yerlesme alanlaridir Bunun yani sira Karabuk te Burnuk Koyu Ucbas Koyu Bulak Koyu Ovacik ta Purcukoren Koyu ve Ganibeylerin 1 km mesafe uzakliktaki Karakoyunlu koyunde Roma Donemi kalintilari ile adeta tarihi taniklik yapmaktadirlar Malazgirt Savasi oncesi Turk yerlesmesi Turkler 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi oncesinde de Anadolu ya degisik amaclari gozeterek gelmisler ve yerlesmislerdir Ozellikle Kuzey Turklugu olarak tarihte bilinen bu Turk kitleleri icinde Oguzlar oldugu gibi Kipcak Pecenek gibi diger Turk kavimleri yer almaktadir Daha sonra cesitli nedenlerle Bizans in emrine giren bu Turk kavimleri bu devletin izledigi iskan siyasetiyle Anadolu nun cesitli kisimlarina yerlestirilmislerdir kaynak belirtilmeli Yer adlarindan Toponimi yola cikarak yapilan yorumlamalar sonucunda Eskipazar da Tamislar Koyu ne adini veren Tamis Bizans in emrinde bir Oguz Beyi olup saptamalara gore Malazgirt Savasi nda Selcuklu ordusuna karsi savasirken giysilerde kullanilan renk ve dil benzerliklerinden dolayi kisa zamanda saf degistirmis Selcuklularin tarafina gecmistir Malazgirt Muharebesi oncesinde yoremizde gorunen ve yerlesen ikinci Turk kavimi Kipcaklar oldu Kipcaklar kitleler halinde Safranbolu ile Eflani arasindaki topraklara yerlesmislerdir Fatih Sultan Mehmet 15 yuzyilin ikinci yarisinda Amasra yi fethedince kentte bulunan Cenevizlileri Istanbul a gonderirken Eflani de yasayan Kipcaklari da Amasra kentine surmustur Bugun Amasra da ozellikle agac islemeciliginde cok unlu olan bu insanlar Kipcak Turklerinin torunlaridir Kipcak lehcesi ile ilgili arastirma yapacaklar icin Eflani Bartin arasi ve Amasra bu acidan onemli arastirma malzemesi sunmaktadir Karabuk un il olusu Karabuk 1937 yilinda Safranbolu ya bagli Oglebeli Koyu nun bir mahallesi iken 1935 yilinda acilan Ankara Zonguldak demiryolu ile onemini arttirmistir 3 Nisan 1937 yilinda Ataturk un yonlendirmesi ile Ismet Inonu tarafindan Karabuk Demir Celik Fabrikasi nin temelleri atilir Nufus yogunlugunun artmaya basladigi Karabuk te 25 Haziran 1939 da belediye teskilati kurulmustur 1941 yilinda Safranbolu ilcesine bagli bucak olan Karabuk 3 Mart 1953 tarihinde 6068 sayili kanunla Zonguldak Iline bagli bir ilce haline gelmistir Karabuk 6 Haziran 1995 gun ve 22305 sayili Resmi Gazete de yayinlanan 550 sayili Kanun Hukmunde Kararname ile Cankiri dan Ovacik ve Eskipazar ilceleri ile Zonguldak tan Safranbolu Yenice ve Eflani ilcelerinin birlestirilmesiyle Turkiye nin 78 ili olmustur CografyaKarabuk ilinin topraklarinda cesitli iklim turlerine rastlanmaktadir Bu farkliliklarin meydana gelmesinde ilin cografi ozellikleri ve konumu rol oynamistir Karabuk Karadeniz Bolgesi nde yer almasina karsin daglarin Karadeniz e paralel uzanmasindan dolayi Karadeniz uzerinden gelen nemli ve yagisli havanin etkilerinden tam olarak yararlanamamaktadir Yenice ilcesinde tam Karadeniz iklimi yasanirken Il merkezinde Eskipazar Ovacik ilcelerinde Karadeniz iklimi ile karasal iklim arasinda bir gecis ikliminin ozelliklerine rastlanmaktadir Orman varligi acisindan Turkiye nin 68 orani ile en zengin ilidir Yenice ilcesinde tropikal bolgelerde gorulebilen yogun ve cesitli orman ortusu ve kendi sinifinda rekor duzeyde boya ve capa ulasmis agac turleri vardir Genis yaprakli turlerden kayin birinci mese ikinci agac turu iken igne yaprakli agaclarda goknar saricam ve karacam baskin agac turleridir Havasi demir celik fabrikalari nedeniyle kotudur YonetimIllerde protokolde ilk sirada yer alan Vali merkezi yonetimi temsil eder ve Cumhurbaskani tarafindan atanir Buyuksehir disindaki illerde yerel yonetim sehirler duzeyindedir Belediye Baskani belediye sinirlari icinde kalan secmenin oy coklugu ile secilir Ayni secmen Ilce Belediye Meclisi icin de oy kullanarak ilcelerin belediye meclislerini olusturur Ildeki butun secmenler ayrica il genel meclisi icin de oy kullanarak Il Genel Meclisinin olusumunu saglarlar Il genel meclisi ve belediye meclisi uyelikleri icin yapilan secimlerde onda birlik baraj uygulamali nispi temsil sistemi belediye baskanligi seciminde ise cogunluk sistemi uygulanir Il genel meclisi ve belediye meclisi uye sayilari ilce nufusuna gore kontenjandan kalan sayilarin partilere dagilimi ise D Hondt Sistemine gore belirlenir Kanun 2972 Madde 23 Il Genel Meclisi Il Ozel Idaresinin karar organidir baskanini uyeleri arasindan gizli oyla secer Ayrica Il Genel Meclisi kendi icinden gizli oyla bir yil gorev yapacak 5 kisilik Il Encumenini secer Merkezi yonetim Vali ve Il Mudurlerinden olusur Il Ozel Idaresi Il Genel Meclisi ve Il Encumeni secilmislerden olusur ancak Vali baskanliginda gorev yapar Yerel yonetim ise belediye baskanlari ve belediye meclislerinden olusur Karabuk Valisi 1967 Orhaneli dogumlu Mustafa YAVUZ dur Agustos 2023 tarihinde Seyhan Kaymakami iken atanmistir Karabuk Belediye Baskani 1988 Karabuk dogumlu Ozkan CETINKAYA AK PARTI 31 Mart 2024 secimlerinde 33 65 oy oraniyla secilmistir 2019 Turkiye yerel secimleri sonuclarina gore Karabuk Il Genel Meclisi uye sayisi 12 AK PARTI 4 MHP ve 1 CHP olmak uzere 17 dir Karabuk Belediye meclisi ise 16 AK PARTI 11 MHP ve 4 IYI P olmak uzere 31 uyeden olusur 2023 Genel secimleri sonucu Karabuk u temsilen TBMM e AKP den 2 milletvekili Cem Sahin ve Durmus Ali Keskinkilic CHP den 1 milletvekili Cevdet Akay secilmistir NufusGuncel Nufus Degerleri TUIK 6 Subat 2024 verileri Karabuk ili nufusu 255 242 dir Bu nufusun 75 64 u sehirlerde yasamaktadir 2023 sonu Ilin yuzolcumu 4 142 km2 dir Ilde km2 ye 62 kisi dusmektedir Bu sayi Merkezde 170 dir Ilde yillik nufus artis orani 1 25 olmustur Nufus artis orani en yuksek ve en dusuk ilceler Ovacik 41 92 Merkez ilce 2 16 06 Subat 2024 TUIK verilerine gore merkez ilceyle beraber 7 Ilce 7 belediye bu belediyelerde 80 mahalle ve ayrica 277 koy vardir 2023 yili sonunda Karabuk ili ve ilcelerinin yerlesim yeri ve nufusla ilgili sayisal bilgileriIlce Nufus 2022 Nufus 2023 Fark Nufus Artisi Belediye Sayisi Mahalle Sayisi Koy Sayisi Koy Nufusu Sehir nufusu Sehirde oturan Alani km2 km2 ye dusen kisiEflani 8 352 10 101 1 749 19 01 1 6 54 7 946 2 155 21 33 674 15Eskipazar 12 767 14 343 1 576 11 64 1 7 50 8 058 6 285 43 82 754 19Merkez 137 428 134 486 2 942 2 16 1 28 37 13 648 120 838 89 85 790 170Ovacik 3 731 5 677 1 946 41 98 1 1 42 5 099 578 10 18 398 14Safranbolu 70 409 70 043 366 0 52 1 21 60 18 132 51 911 74 11 750 93Yenice 19 371 20 592 1 221 6 11 2 17 34 9 285 11 307 54 91 777 27Karabuk 252 058 255 242 3 184 1 25 7 80 277 62 168 193 074 75 64 4143 62Ilin yillara gore nufuslari Karabuk il nufus bilgileriYil Toplam Sira Fark Sehir Kir2000 225 102 71 70 157 75667 346 30 2007 218 463 68 3 75 164 07254 391 25 2008 216 248 68 1 76 163 36552 883 24 2009 218 564 68 1 77 167 55051 014 23 2010 227 610 67 4 78 177 18950 421 22 2011 219 728 68 3 77 169 69850 030 23 2012 225 145 67 2 77 172 94552 200 23 2013 230 251 67 2 75 172 75657 495 25 2014 231 333 67 0 76 176 42354 910 24 2015 236 978 67 2 77 183 14153 837 23 2016 242 347 67 2 76 184 41357 934 24 2017 244 453 68 1 76 186 45058 003 24 2018 248 014 68 1 76 188 64259 372 24 2019 248 458 68 0 77 191 53656 922 23 2020 243 614 68 2 78 189 53454 080 22 2021 249 287 68 2 78 194 41854 869 22 KonumKonum BilgileriIlce Kurulus Yili Onceden bagli oldugu ilce Alani km Rakim mt Merkeze km Ulasan YollarKarabuk Merkez 1953 Safranbolu 790 264 12 01 03Eflani 1953 Safranbolu 674 907 46 02 gt Eskipazar 1946 Cerkes 754 748 38 03 gt Ovacik 1959 Cerkes 398 1 111 48 01 gt Safranbolu Cumh once 750 544 8 01 gt 02Yenice 1987 Merkez 777 150 33 12 KARABUK 1995 ZONGULDAK 4 142Spor2018 2019 Sezonu sonunda futbol 1 ligde Karabukspor BAL da Safranbolu Bld spor futbol kadin 2 liginde Ovacik Genclikspor kume dusmuslerdir Futbol kadin 3 ligi ile voleybol ve hentbol bolgesel liglerinde toplam 3 takimi daha yer almistir Ziraat Turkiye Kupasi nda Karabukspor 4 turda Darica Genclerbirligi ne elenmistir Onemli spor tesisleri 16 000 Merkez Spor Salonu 2 500 ve 100 yil Kapali Yuzme Havuzu 500 dur Kaynakca Yeni Valiler Kararnamesi Resmi Gazete de yayimlandi 39 ilin valisi degisti Haberturk com 27 Ekim 2018 25 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2018 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Guncel Nufus Degerleri isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme 5 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2020 PDF 18 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2020 13 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2020 21 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2020 1 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2020 2 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2020 Arsivlenmis kopya 21 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2024 25 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Arsivlenmis kopya PDF 24 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 9 Subat 2015 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 9 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 9 Subat 2015 a b c d e f g Adrese Dayali Nufus Kayit Sistemi Sonuclari html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Karabuk Nufusu nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Karabuk Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Icisleri Bakanligi Iller Idaresi Genel Mudurlugu a b Karayollari Genel MudurluguDis baglantilarWikimedia Commons ta Karabuk Province ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Karabuk Valiligi4 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Karabuk Belediyesi7 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde