Karakurum kara yolu dünyada asfaltla kaplı en yüksek yoldur. Karakurum sıradağları üzerinden Khunjerab Geçidi (okunuşu Huncerap) içinden geçerek Çin ile Pakistan'ı birbirine bağlar. Yakın geçmişte onaylanmış yüksekliği 4.693 metredir (15.397 fit).
Karayolu, Pakistan'ın kuzey bölgesi Baltistan'ı antik İpek Yolu'na bağlar, 1.200 kilometre yol katederek Çin'in Sincan bölgesinde bulunan Kaşgar'dan Pakistan'ın Abbottabad Bölgesi'ndeki Havelian'a varır. Karayolunun bir uzantısı, İslamabad'ın batısında, Hasan Abdal'daki Grand Trunk Yolu ile birleşir. Karayolunun büyük bölümü Baltistan boyunca devam eder.
Turizm
1 Mayıs 1986'da yabancı ziyaretçilere açılan Karakurum zamanla macera seyahati için uygun bir rota haline gelmiştir. Dağcılar da, bölgede bulunan birçok yüksek dağ, buzul ve göle kolay ulaşabildikleri için bu yolu tercih ederler. Bölgede, iki büyük dağcı merkezi bulunmaktadır. Karakurum kara yolu İslamabad'dan Gilgit ve Skardu'ya olan ulaşımı da sağlar.
ABD'deki 11 Eylül olaylarının ardından Pakistan'ın yasak bölge ilan edilmesi, yola olan ilgiyi kısmen azaltmıştır. Birçok Avrupalı dahil olmak üzere, İngilizce konuşmayan ülkelerden gelen turistler gezilerine devam ediyorlar, ancak İngiliz ve Amerikalı turistler bölgeye pek uğramıyorlar.
Dağlar ve buzullar
Karakurum kara yolu Pakistan'ın kuzeyindeki birçok zirveye ve Çin'in Sincan bölgesindeki bazı zirvelere seferlerin ulaşımını sağlar. Bölgede, aralarında dünyanın en büyüklerinden olan Baltoro Buzulu'nun da bulunduğu pek çok buzul vardır. 8.000 metreden yüksek dağlar olan sekizbinliklerden Pakistan'da bulunan beş tanesine Karakurum kara yolu aracılığıyla ulaşılabilinir.
Zirveler:
- K2, Çin - Pakistan sınırı, dünyanın 8.611 m. ile en yüksek 2. zirvesi.
- Nanga Parbat, Pakistan, dünyanın 8.125 m. ile en yüksek 9. zirvesi.
- Gasherbrum I, Çin - Pakistan sınırı, dünyanın 8.080 m. ile en yüksek 11. zirvesi.
- Broad Zirvesi, Çin - Pakistan sınırı, dünyanın 8.047 m. ile en yüksek 12. zirvesi.
- Gasherbrum|Gasherbrum II-IV, Pakistan, dünyanın 8.035 m. - 7.932 m. ile en yüksek 13. - 17. zirvesi
- Masherbrum (K1), Pakistan, dünyanın 7.821 m. ile en yüksek 22. zirvesi.
- Muztag Ata, Çin, 7.546 m.
- Kongur Dağı, Çin, 7.719 m.
Göller
Karakurum kara yolu ile çeşitli göllere de ulaşım sağlanır.
- Karakul Gölü, Sincan - (Çin)
- Sheosar Gölü, Deosai Düzlükleri - (Pakistan)
- Satpara Gölü, Skardu - (Pakistan)
- Shangrila Gölü, Skardu - (Pakistan)
- Rama Gölü, Astore - (Pakistan)
Deosai düzlükleri
Skardu'nun güneyinde ve Astor Vadisi'nin doğusunda yer alan Deosai Düzlükleri dünyanın 4.115 m. (13.500 fit) ile en yüksek ikinci düzlüğüdür. 3.000 km² alan kaplayan bölge, 1993 yılında Ulusal Park ilan edilmiştir.
Kaya sanatı ve petroglifler
Pakistan'ın kuzeyinde Karakurum kara yolu boyunca Hunza ve Shatial arasındaki on büyük kazı alanında 20.000 parçadan fazla kaya ve petroglif bulunmaktadır. Oymalar yerli halkın yanı sıra, bu ticaret yolundan geçen çeşitli istilacılar, tüccarlar ve hacılar tarafından da yapılmıştır. MÖ 5000 ile 1000 yılları arasındaki erken dönem motiflerinde, tek hayvanlar, üçlü adamlar ve hayvanların avcılardan büyük olduğu av sahneleri görülür. Bu oyma eserler, taş aletlerle kayaya vurulup üzeri cilalanarak yapılmıştır, bu sayede kaç yaşında olduklarını anlamak mümkündür.
Arkeolog Karl Jettmar çeşitli yazıtlardan bölgenin tarihi hakkında derlediği bilgileri Kuzey Pakistan'ın Kaya Oymaları ve Yazıtlar (Rockcarvings and Inscriptions in the Northern Areas of Pakistan) ve Between Gandhara and the Silk Roads - Rock carvings Along the Karakoram Highway (Gandhara ve İpek Yolu Arasında - Karakurum Karayolu Boyunca Kaya Oymaları) kitaplarında bir araya getirmiştir.
Gilgit ve Kaşgar arasında ulaşım
Mart 2006'da, her iki ülkenin hükûmetleri, 1 Haziran 2006'dan başlayarak Pakistan-Gilgit ile Çin-Kaşgar arasında günlük otobüs seferlerinin başlayacağını ve kara yolunun 600 kilometrelik bölümünde yol genişletme çalışmalarının yapılacağını duyurdular. [1]15 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
Hava
Karakurum kara yolunun seyahat etmeye en uygun zamanları, ilkbahar ve sonbaharın başıdır. Sert kışlarda yoğun kar yağışı kara yolunu uzun süre kapatmaktadır. Temmuz ve Ağustos aylarındaki ağır muson yağmurları ise, çamur kaymalarına yol açarak kara yolunun kısa sürelerle kapanmasına yol açar. Huncerap Geçidi'nde bulunan Çin ve Pakistan sınırı sadece 1 Mayıs ve 15 Ekim tarihleri arasında açıktır.
Tarih
Yirmi yıllık çalışmanın ardından 1978 yılında tamamlanan Karakurum kara yolu Pakistan ve Çin hükûmetleri tarafından yapılmıştır. Karayolunun yapımı sırasında çoğunlukla toprak kayması ve düşmelerle birkaç yüz Pakistanlı ve Çinli işçi yaşamını kaybetmiştir. Karakurum kara yolu, antik İpek Yolu'nun birçok güzergâhından birinin üzerinde bulunur.
Pakistan tarafındaki yol FWO (Frontier Works Organization) tarafından yapılmış, Pakistan Ordusu İstihkâm Sınıfı işçi olarak çalışmıştır. Şu anda Pakistan ordusunda Karakurum kara yolunun tarihi üzerine bir çalışma yürütülmektedir. Yolun yapımında çalışmış emekli Tuğgeneral Muhammad Mumtaz Khalid, Karakurum kara yolunun tarihini yazmaktadır.
Hindistan ve Pakistan arasındaki Keşmir sorunu, Karakurum kara yoluna stratejik ve askerî önem katmaktadır.
Kaynakça
- Curzon, George Nathaniel. 1896. The Pamirs and the Source of the Oxus. Royal Geographical Society, London. Reprint: Elibron Classics Series, Adamant Media Corporation. 2005. (pbk; (hbk).
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Karakurum Karayolu ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Dış bağlantılar
- Karakurum kara yolunun resimleri 30 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Karakurum kara yolu haritası 3 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karakurum kara yolu dunyada asfaltla kapli en yuksek yoldur Karakurum siradaglari uzerinden Khunjerab Gecidi okunusu Huncerap icinden gecerek Cin ile Pakistan i birbirine baglar Yakin gecmiste onaylanmis yuksekligi 4 693 metredir 15 397 fit Karakurum kara yolunun genel haritasiKarakurum kara yolundaki en yuksek nokta Huncerap Gecidi Karayolu Pakistan in kuzey bolgesi Baltistan i antik Ipek Yolu na baglar 1 200 kilometre yol katederek Cin in Sincan bolgesinde bulunan Kasgar dan Pakistan in Abbottabad Bolgesi ndeki Havelian a varir Karayolunun bir uzantisi Islamabad in batisinda Hasan Abdal daki Grand Trunk Yolu ile birlesir Karayolunun buyuk bolumu Baltistan boyunca devam eder TurizmCin in Sincan bolgesinde bulunan Karakurum kara yolu 1 Mayis 1986 da yabanci ziyaretcilere acilan Karakurum zamanla macera seyahati icin uygun bir rota haline gelmistir Dagcilar da bolgede bulunan bircok yuksek dag buzul ve gole kolay ulasabildikleri icin bu yolu tercih ederler Bolgede iki buyuk dagci merkezi bulunmaktadir Karakurum kara yolu Islamabad dan Gilgit ve Skardu ya olan ulasimi da saglar ABD deki 11 Eylul olaylarinin ardindan Pakistan in yasak bolge ilan edilmesi yola olan ilgiyi kismen azaltmistir Bircok Avrupali dahil olmak uzere Ingilizce konusmayan ulkelerden gelen turistler gezilerine devam ediyorlar ancak Ingiliz ve Amerikali turistler bolgeye pek ugramiyorlar Daglar ve buzullar Karakurum kara yolu Pakistan in kuzeyindeki bircok zirveye ve Cin in Sincan bolgesindeki bazi zirvelere seferlerin ulasimini saglar Bolgede aralarinda dunyanin en buyuklerinden olan Baltoro Buzulu nun da bulundugu pek cok buzul vardir 8 000 metreden yuksek daglar olan sekizbinliklerden Pakistan da bulunan bes tanesine Karakurum kara yolu araciligiyla ulasilabilinir Zirveler K2 Cin Pakistan siniri dunyanin 8 611 m ile en yuksek 2 zirvesi Nanga Parbat Pakistan dunyanin 8 125 m ile en yuksek 9 zirvesi Gasherbrum I Cin Pakistan siniri dunyanin 8 080 m ile en yuksek 11 zirvesi Broad Zirvesi Cin Pakistan siniri dunyanin 8 047 m ile en yuksek 12 zirvesi Gasherbrum Gasherbrum II IV Pakistan dunyanin 8 035 m 7 932 m ile en yuksek 13 17 zirvesi Masherbrum K1 Pakistan dunyanin 7 821 m ile en yuksek 22 zirvesi Muztag Ata Cin 7 546 m Kongur Dagi Cin 7 719 m Goller Karakurum kara yolu ile cesitli gollere de ulasim saglanir Karakul Golu Sincan Cin Sheosar Golu Deosai Duzlukleri Pakistan Satpara Golu Skardu Pakistan Shangrila Golu Skardu Pakistan Rama Golu Astore Pakistan Deosai duzlukleri Skardu nun guneyinde ve Astor Vadisi nin dogusunda yer alan Deosai Duzlukleri dunyanin 4 115 m 13 500 fit ile en yuksek ikinci duzlugudur 3 000 km alan kaplayan bolge 1993 yilinda Ulusal Park ilan edilmistir Kaya sanati ve petroglifler Pakistan in kuzeyinde Karakurum kara yolu boyunca Hunza ve Shatial arasindaki on buyuk kazi alaninda 20 000 parcadan fazla kaya ve petroglif bulunmaktadir Oymalar yerli halkin yani sira bu ticaret yolundan gecen cesitli istilacilar tuccarlar ve hacilar tarafindan da yapilmistir MO 5000 ile 1000 yillari arasindaki erken donem motiflerinde tek hayvanlar uclu adamlar ve hayvanlarin avcilardan buyuk oldugu av sahneleri gorulur Bu oyma eserler tas aletlerle kayaya vurulup uzeri cilalanarak yapilmistir bu sayede kac yasinda olduklarini anlamak mumkundur Arkeolog Karl Jettmar cesitli yazitlardan bolgenin tarihi hakkinda derledigi bilgileri Kuzey Pakistan in Kaya Oymalari ve Yazitlar Rockcarvings and Inscriptions in the Northern Areas of Pakistan ve Between Gandhara and the Silk Roads Rock carvings Along the Karakoram Highway Gandhara ve Ipek Yolu Arasinda Karakurum Karayolu Boyunca Kaya Oymalari kitaplarinda bir araya getirmistir Gilgit ve Kasgar arasinda ulasimMart 2006 da her iki ulkenin hukumetleri 1 Haziran 2006 dan baslayarak Pakistan Gilgit ile Cin Kasgar arasinda gunluk otobus seferlerinin baslayacagini ve kara yolunun 600 kilometrelik bolumunde yol genisletme calismalarinin yapilacagini duyurdular 1 15 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Toprak kaymalari cogu zaman trafigi birkac saatligine engellerHavaKarakurum kara yolunun seyahat etmeye en uygun zamanlari ilkbahar ve sonbaharin basidir Sert kislarda yogun kar yagisi kara yolunu uzun sure kapatmaktadir Temmuz ve Agustos aylarindaki agir muson yagmurlari ise camur kaymalarina yol acarak kara yolunun kisa surelerle kapanmasina yol acar Huncerap Gecidi nde bulunan Cin ve Pakistan siniri sadece 1 Mayis ve 15 Ekim tarihleri arasinda aciktir Pakistan Karakurum kara yolunda bir kilometre tasiTarihYirmi yillik calismanin ardindan 1978 yilinda tamamlanan Karakurum kara yolu Pakistan ve Cin hukumetleri tarafindan yapilmistir Karayolunun yapimi sirasinda cogunlukla toprak kaymasi ve dusmelerle birkac yuz Pakistanli ve Cinli isci yasamini kaybetmistir Karakurum kara yolu antik Ipek Yolu nun bircok guzergahindan birinin uzerinde bulunur Pakistan tarafindaki yol FWO Frontier Works Organization tarafindan yapilmis Pakistan Ordusu Istihkam Sinifi isci olarak calismistir Su anda Pakistan ordusunda Karakurum kara yolunun tarihi uzerine bir calisma yurutulmektedir Yolun yapiminda calismis emekli Tuggeneral Muhammad Mumtaz Khalid Karakurum kara yolunun tarihini yazmaktadir Hindistan ve Pakistan arasindaki Kesmir sorunu Karakurum kara yoluna stratejik ve askeri onem katmaktadir KaynakcaCurzon George Nathaniel 1896 The Pamirs and the Source of the Oxus Royal Geographical Society London Reprint Elibron Classics Series Adamant Media Corporation 2005 ISBN 1 4021 5983 8 pbk ISBN 1 4021 3090 2 hbk Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Karakurum Karayolu ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Karakurum Daglari Sincan Gilgit KasgarDis baglantilarKarakurum kara yolunun resimleri 30 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Karakurum kara yolu haritasi 3 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde