Karpuz (Citrullus lanatus), kabakgiller (Cucurbitaceae) familyasından tek yıllık bir bitki türü.
Karpuz | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||
Citrullus lanatus Schrad. ex Eckl. & Zeyh., Index Seminum (TI, Tokyo) 1915-1916: 30 (1916).
|
Karpuz sözcüğü Yunancadan Türkçeye geçmiştir. Kaşgarlı Mahmut'un 1071 yılında yazdığı Dîvânü Lugati't-Türk ve Ali Şîr Nevaînin yazdığı Muhakemetü'l-Lugateyn (İki dilin yargılanması) de Karpuz sözcüğünün Türkçesi Büken olarak geçmektedir.
Bitkinin kolları toprak yüzeyinde 100 – 200 m kadar uzayabilir. Normal şartlar altında ağırlığı 1,5-2 kilo ile 6,5-7 kilo arasında değişir. Susuz tarım şartlarında kökler oldukça derine inse de sulu tarım şartlarında saçak kökler daha çok 40–50 cm derinlikte yoğunlaşır. İri top şeklindeki meyveleri ise tatlı ve suludur. Karpuz yağ ve kolesterol içermez ancak şeker içeriği yüksektir.
İklim isteği
Karpuz, sıcak ve ılıman iklimde yetişir. Soğuklardan çok etkilendiği için yetişme devresinde don tehlikesi olmamalıdır. Tohum ekiminde toprak sıcaklığı 12 °C’nin üzerinde olmalıdır. Nem oranı fazla olan yerlerde hastalıklar görülebilir.
Üretim
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Dünya Karpuz üretimi-2012 (ton) | |
---|---|
![]() | 70.000.000 |
![]() | 4.044.184 |
![]() | 3.800.000 |
![]() | 2.079.547 |
![]() | 1.874.710 |
Dünya toplamı | 95.211.432 |
Kaynak: Birleşmiş Milletler gıda & tarım organizasyonu (FAO)[1]19 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . |
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTg1THpsbUwxZGhkR1Z5YldWc2IyNWZaM0p2ZDI1ZmFXNWZRblZ5ZVdGMGFXRWxNa05mVTJsaVpYSnBZUzVxY0djdk1qSXdjSGd0VjJGMFpYSnRaV3h2Ymw5bmNtOTNibDlwYmw5Q2RYSjVZWFJwWVNVeVExOVRhV0psY21saExtcHdadz09LmpwZw==.jpg)
Dünyada domatesten sonra en çok üretilen meyvedir. 2012 yılında 105,4 milyon ton karpuz elde edilmiştir. Dünyada sırasıyla; Çin 70 milyon ton, Türkiye 4 milyon ton, İran 3,8 milyon ton, Brezilya 2 milyon ton, Mısır 1,9 milyon ton ile önemli üretici ülkelerdir. Çin dünya rekoltesinin %66'sını üretir, ikinci Türkiye'nin payı %3,8 düzeyindedir.
Kaynakça
- ^ (PDF). TMMOB. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karpuz Citrullus lanatus kabakgiller Cucurbitaceae familyasindan tek yillik bir bitki turu KarpuzBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeBolum TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim CucurbitalesFamilya CucurbitaceaeCins CitrullusTur C lanatusIkili adlandirmaCitrullus lanatusSchrad ex Eckl amp Zeyh Index Seminum TI Tokyo 1915 1916 30 1916 Vikitur de Citrullus lanatus ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Citrullus lanatus ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Karpuz sozcugu Yunancadan Turkceye gecmistir Kasgarli Mahmut un 1071 yilinda yazdigi Divanu Lugati t Turk ve Ali Sir Nevainin yazdigi Muhakemetu l Lugateyn Iki dilin yargilanmasi de Karpuz sozcugunun Turkcesi Buken olarak gecmektedir Bitkinin kollari toprak yuzeyinde 100 200 m kadar uzayabilir Normal sartlar altinda agirligi 1 5 2 kilo ile 6 5 7 kilo arasinda degisir Susuz tarim sartlarinda kokler oldukca derine inse de sulu tarim sartlarinda sacak kokler daha cok 40 50 cm derinlikte yogunlasir Iri top seklindeki meyveleri ise tatli ve suludur Karpuz yag ve kolesterol icermez ancak seker icerigi yuksektir Iklim istegiKarpuz sicak ve iliman iklimde yetisir Soguklardan cok etkilendigi icin yetisme devresinde don tehlikesi olmamalidir Tohum ekiminde toprak sicakligi 12 C nin uzerinde olmalidir Nem orani fazla olan yerlerde hastaliklar gorulebilir UretimBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Dunya Karpuz uretimi 2012 ton Cin 70 000 000 Turkiye 4 044 184 Iran 3 800 000 Brezilya 2 079 547 Misir 1 874 710Dunya toplami 95 211 432Kaynak Birlesmis Milletler gida amp tarim organizasyonu FAO 1 19 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Buryatia Sibirya da yetisen karpuz Dunyada domatesten sonra en cok uretilen meyvedir 2012 yilinda 105 4 milyon ton karpuz elde edilmistir Dunyada sirasiyla Cin 70 milyon ton Turkiye 4 milyon ton Iran 3 8 milyon ton Brezilya 2 milyon ton Misir 1 9 milyon ton ile onemli uretici ulkelerdir Cin dunya rekoltesinin 66 sini uretir ikinci Turkiye nin payi 3 8 duzeyindedir Kaynakca PDF TMMOB 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2015