Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Kartal Pençesi Operasyonu (İngilizce: Operation Eagle Claw, Farsça: عملیات پنجه عقاب), ABD Başkanı Jimmy Carter'ın emriyle 24 Nisan 1980'de Tahran'daki ABD Büyükelçiliği'nde esir tutulan 52 büyükelçilik personelini kurtarmak amacıyla ABD Silahlı Kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen başarısız bir operasyondur. Delta Force'un ilk operasyonlarından biri olan operasyon, birçok engel ve başarısızlıkla karşılaştı ve sonrasında iptal edildi. Çöl Bir olarak adlandırılan ilk konuşlanma alanına sekiz helikopter gönderildi, ancak bunlardan yalnızca beşi çalışır durumda ulaştı. Birinin hidrolik sorunları vardı, bir diğeri kum fırtınasına yakalanmıştı ve üçüncüsünde ise rotor kanatlarında çatlak belirtileri vardı. Operasyonel planlama sırasında, Desert One sahasına varıldığında altı helikopterden daha azının çalışır durumda kalması halinde, sadece dördünün kesinlikle gerekli olmasına rağmen, görevin iptal edilmesine karar verilmiştir. Askeri çevrelerde hala tartışılan bir hamleyle, saha komutanları Başkan Carter'a görevi iptal etmesini tavsiye ettiler ve Carter da bunu yaptı.
| Kartal Pençesi Operasyonu | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 İran'daki Desert One üssündeki enkazın genel görünümü | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Amerika Birleşik Devletleri |  İran | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| Jimmy Carter James B. Vaught | |||||||||
| Çatışan birlikler | |||||||||
 ABD Ordusu Delta Force CIA | |||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| 8 ABD askeri öldü, 4'ü yaralandı 1 İranlı sivil | |||||||||
ABD güçleri Çöl Bir'den çekilmeye hazırlanırken, kalan helikopterlerden biri, askerlerin ve jet yakıtının bulunduğu bir nakliye uçağına çarptı. Ortaya çıkan yangında her iki uçak da yok oldu ve sekiz asker hayatını kaybetti.
Beyaz Saray, başarısız kurtarma operasyonunu saat 01:00'de duyurdu. İran Ordusu soruşturmacıları sekiz ceset buldu ve ayrıca bir İranlı sivilin cesedini buldukları iddia edildi. Ancak, iniş sahasının yakınında durmayı reddeden ve tanksavar mermisiyle vurulduktan sonra tanker kamyonu patlayan yakıt tankı sürücüsünün, aracından atlayıp yakındaki bir kamyonete binerek kaçmayı başardığı kabul edildi. C-130 uçağı indiğinde Desert One iniş sahasının yakınındaki toprak yolun zıt uçlarında durdurulan araçların gaz tankı kamyonu ve 44 sivilin bulunduğu bir otobüs olduğu bildirildi. Dokuz tabut yapıldı ve Ayetullah Sadegh Halkhali dokuz Amerikalının öldürüldüğünü iddia etti. Sayılarının sekiz olduğu kabul edilen Amerikan cenazeleri 6 Mayıs 1980'de Amerika Birleşik Devletleri'ne geri gönderildi ve ülke genelindeki çeşitli yerlere gömüldü. Otobüste esir alınan 44 İranlı sivil serbest bırakıldı ve daha sonra operasyona ilişkin görgü tanığı ifadeleri verdiler. Büyükelçilik rehineleri daha sonra herhangi bir ikinci kurtarma girişimini engellemek için İran'ın çeşitli yerlerine dağıtıldı.
İran Devrimi bağlamında, İran'ın yeni lideri Ayetullah Ruhullah Humeyni, misyonun, İran'ı ve yeni İslamcı hükümetini korumak amacıyla ABD misyonunu engelleyen Tanrı'nın bir eylemi ("Tanrı'nın melekleri") tarafından durdurulduğunu belirtti. Carter ise 1980 ABD başkanlık seçimlerindeki yenilgisinin esas olarak rehinelerin serbest bırakılmasını sağlayamamış olmasına bağlandığını ileri sürdü. Amerikalı rehineler Ronald Reagan'ın göreve başlama töreninin yapıldığı gün serbest bırakıldı.
Kaynakça
- ^ a b Bowden, Mark (May 2006). "The Desert One Debacle". The Atlantic. 21 September 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 September 2013.
- ^ "Operation Eagle Claw, 1980: A Case Study in Crisis Management and Military Planning". . 10 November 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Bowden, Mark (May 2006). "The Desert One Debacle". The Atlantic. 21 September 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 September 2013.
- ^ a b Ryan (1985).
- ^ a b "Operation Eagle Claw: An Attempt To End The Hostage Crisis". University of Virginia Law School. Erişim tarihi: May 20, 2024.
- ^ "1980 - Operation Eagle Claw". Air Force Support Historical Division. Erişim tarihi: May 20, 2024.
- ^ a b Kreisher, Otto (1 January 1999). "Desert One". Air & Space Forces Magazine. Erişim tarihi: 20 May 2024.
- ^ a b c C. Randal, Jonathan (6 May 1980). "Iran Releases Bodies of U.S. Servicemen". Washington Post. Erişim tarihi: 20 May 2024.
- ^ Bowden (2006)
- ^ "Jimmy Carter: Iran hostage rescue should have and could have worked if the US was more prepared". USA Today. 17 September 2010. 10 February 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 September 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kartal Pencesi Operasyonu Ingilizce Operation Eagle Claw Farsca عملیات پنجه عقاب ABD Baskani Jimmy Carter in emriyle 24 Nisan 1980 de Tahran daki ABD Buyukelciligi nde esir tutulan 52 buyukelcilik personelini kurtarmak amaciyla ABD Silahli Kuvvetleri tarafindan gerceklestirilen basarisiz bir operasyondur Delta Force un ilk operasyonlarindan biri olan operasyon bircok engel ve basarisizlikla karsilasti ve sonrasinda iptal edildi Col Bir olarak adlandirilan ilk konuslanma alanina sekiz helikopter gonderildi ancak bunlardan yalnizca besi calisir durumda ulasti Birinin hidrolik sorunlari vardi bir digeri kum firtinasina yakalanmisti ve ucuncusunde ise rotor kanatlarinda catlak belirtileri vardi Operasyonel planlama sirasinda Desert One sahasina varildiginda alti helikopterden daha azinin calisir durumda kalmasi halinde sadece dordunun kesinlikle gerekli olmasina ragmen gorevin iptal edilmesine karar verilmistir Askeri cevrelerde hala tartisilan bir hamleyle saha komutanlari Baskan Carter a gorevi iptal etmesini tavsiye ettiler ve Carter da bunu yapti Kartal Pencesi OperasyonuIran daki Desert One ussundeki enkazin genel gorunumuTarih24 25 Nisan 1980BolgeGuney Horasan IranSebepIran rehine kriziSonucBasarisizTaraflarAmerika Birlesik DevletleriIranKomutanlar ve liderlerJimmy Carter James B VaughtCatisan birliklerABD Ordusu Delta Force CIAKayiplar8 ABD askeri oldu 4 u yaralandi 1 Iranli sivil ABD gucleri Col Bir den cekilmeye hazirlanirken kalan helikopterlerden biri askerlerin ve jet yakitinin bulundugu bir nakliye ucagina carpti Ortaya cikan yanginda her iki ucak da yok oldu ve sekiz asker hayatini kaybetti Beyaz Saray basarisiz kurtarma operasyonunu saat 01 00 de duyurdu Iran Ordusu sorusturmacilari sekiz ceset buldu ve ayrica bir Iranli sivilin cesedini bulduklari iddia edildi Ancak inis sahasinin yakininda durmayi reddeden ve tanksavar mermisiyle vurulduktan sonra tanker kamyonu patlayan yakit tanki surucusunun aracindan atlayip yakindaki bir kamyonete binerek kacmayi basardigi kabul edildi C 130 ucagi indiginde Desert One inis sahasinin yakinindaki toprak yolun zit uclarinda durdurulan araclarin gaz tanki kamyonu ve 44 sivilin bulundugu bir otobus oldugu bildirildi Dokuz tabut yapildi ve Ayetullah Sadegh Halkhali dokuz Amerikalinin olduruldugunu iddia etti Sayilarinin sekiz oldugu kabul edilen Amerikan cenazeleri 6 Mayis 1980 de Amerika Birlesik Devletleri ne geri gonderildi ve ulke genelindeki cesitli yerlere gomuldu Otobuste esir alinan 44 Iranli sivil serbest birakildi ve daha sonra operasyona iliskin gorgu tanigi ifadeleri verdiler Buyukelcilik rehineleri daha sonra herhangi bir ikinci kurtarma girisimini engellemek icin Iran in cesitli yerlerine dagitildi Iran Devrimi baglaminda Iran in yeni lideri Ayetullah Ruhullah Humeyni misyonun Iran i ve yeni Islamci hukumetini korumak amaciyla ABD misyonunu engelleyen Tanri nin bir eylemi Tanri nin melekleri tarafindan durduruldugunu belirtti Carter ise 1980 ABD baskanlik secimlerindeki yenilgisinin esas olarak rehinelerin serbest birakilmasini saglayamamis olmasina baglandigini ileri surdu Amerikali rehineler Ronald Reagan in goreve baslama toreninin yapildigi gun serbest birakildi Kaynakca a b Bowden Mark May 2006 The Desert One Debacle The Atlantic 21 September 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 September 2013 Operation Eagle Claw 1980 A Case Study in Crisis Management and Military Planning 10 November 2003 tarihinde kaynagindan arsivlendi Bowden Mark May 2006 The Desert One Debacle The Atlantic 21 September 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 September 2013 a b Ryan 1985 a b Operation Eagle Claw An Attempt To End The Hostage Crisis University of Virginia Law School Erisim tarihi May 20 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link 1980 Operation Eagle Claw Air Force Support Historical Division Erisim tarihi May 20 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b Kreisher Otto 1 January 1999 Desert One Air amp Space Forces Magazine Erisim tarihi 20 May 2024 a b c C Randal Jonathan 6 May 1980 Iran Releases Bodies of U S Servicemen Washington Post Erisim tarihi 20 May 2024 Bowden 2006 Jimmy Carter Iran hostage rescue should have and could have worked if the US was more prepared USA Today 17 September 2010 10 February 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 September 2017