James Earl "Jimmy" Carter Jr. (d. 1 Ekim 1924), Amerikan siyasetçi ve Amerika Birleşik Devletleri'nin 39. başkanı. 1977-1981 yılları arasında başkanlık yapmıştır. 'daki çalışmalarından dolayı 2002 yılında Nobel Barış Ödülü'nü kazanmıştır. George H. W. Bush'un 30 Kasım 2018'de ölmesinden sonra hayatta olan en yaşlı ABD Başkanı unvanını kazandı.
Jimmy Carter | |
---|---|
Resmî portre, 1978 | |
39. Amerika Birleşik Devletleri başkanı | |
Görev süresi 20 Ocak 1977 - 20 Ocak 1981 | |
Başkan Yardımcısı | Walter Mondale |
Yerine geldiği | Gerald Ford |
Yerine gelen | Ronald Reagan |
76. Georgia Valisi | |
Görev süresi 12 Ocak 1971 - 14 Ocak 1975 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | James Earl Carter, Jr. 1 Ekim 1924 Plains, Georgia |
Partisi | Demokrat |
Evlilik(ler) | Rosalynn Smith (e. 1946; ö. 2023) |
Çocuk(lar) | 4 |
Bitirdiği okul | Amerika Birleşik Devletleri Deniz Harp Okulu (BS, 1946) |
Mesleği | Asker, çiftçi, yazar |
Dini | Baptist |
Ödülleri | |
İmzası | |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | ABD |
Branşı | Amerika Birleşik Devletleri Donanması |
Hizmet yılları | 1943-53 (Donanma) 1953-61 (Donanma Rezerv) |
Rütbesi | Teğmen |
Çatışma/savaşları | II. Dünya Savaşı |
Yaşamı
Carter çocukluğunda ABD Deniz Harp Okulu'na katılmayı hayal etmişti. 1941'de Amerika'nın yakınlarındaki Georgia Southwestern College'da mühendislik alanında lisans eğitimine başladı. Ertesi yıl Atlanta'daki Georgia Teknoloji Enstitüsü'ne geçti ve 1943'te Deniz Harp Okulu'na kabul edildi. İyi bir öğrenciydi ancak akademinin birinci sınıf öğrencilerinin agresif taciz kültürünün aksine, onlardan ayrılmış ve sessiz bir insan olarak görüldü. Akademide, Carter kız kardeşi Ruth'un arkadaşı Rosalynn Smith'e âşık oldu. İkili, 1946'daki mezuniyetinden kısa bir süre sonra evlendi.
1924 yılında doğdu. ABD'nin Georgia eyaletinde fıstık tarımıyla uğraşan bir ailenin çocuğudur. 1970 yılında Georgia eyaletine vali seçildi. 1976 yılında o zamanki başkan Gerald Ford'a karşı Demokratik Parti'den adaylığını koydu ve seçimi küçük bir farkla kazanarak başkan oldu.
Başkanlığı sırasında petrol krizi yaşandı. Enflasyon oranı tarihin en yüksek değerlerinden birine ulaştı. Sovyetler Birliği Afganistan'ı işgal etti. İran'daki Şah Muhammed Rıza Pehlevi yönetimi yıkılarak İran İslam Cumhuriyeti kuruldu. ABD'nin Tahran'daki elçiliği hükûmetten cesaret alan bir grup öğrenci tarafından işgal edildi ve elçilik çalışanları 444 günlük bir süreyle rehin alındı. Bu durum başkanlığının son günlerine kadar sürdü ve rehinelerin serbest bırakılması konusunda başarısızlığı 1980 yılındaki başkanlık seçimlerini Ronald Reagan'a kaybetmesinde büyük rol oynadı.
Başkanlığından sonraki dönemde dünya çapındaki birçok krizde ara buluculuk görevini üstlendi. Bu konudaki katkılarından dolayı 2002 yılında Nobel Barış Ödülü aldı.
1982'de Carter, insan haklarını geliştirmek ve genişletmek için The Carter Center'ı kurdu. Barış müzakerelerini yürütmek, seçimleri izlemek ve gelişmekte olan ülkelerde hastalıkların önlenmesi ve ortadan kaldırılmasını ilerletmek için yoğun seyahatler yaptı. Carter, Habitat for Humanity yardım kuruluşunda önemli bir figür olarak kabul ediliyor. İsrail-Filistin çatışması gibi devam eden Amerikan ve küresel meseleler hakkında aktif olarak yorum yapmaya devam ederken, siyasi hatıralardan şiire kadar 30'dan fazla kitap yazdı.
George H. W. Bush'un ölümünden sonra ''hayatta olan en yaşlı ABD Başkanı'' unvanı Jimmy Carter'a geçti.
2023 yılı itibarıyla 99 yaşında ve 42 yıllık emekliliğiyle hem yaşayan en yaşlı başkan hem de başkanlık sonrası en uzun süre kalan başkandır. Aynı zamanda yaşayan üçüncü en yaşlı eski dünya lideridir.
99 Yaşına girmeye hazırlanırken 18 Şubat 2023'te Carter Center, Başkan Carter'ın ileri bir tedavi görmek yerine Plains, Georgia'daki evinde palyatif bakım alacağını ve kalan zamanını evde ailesiyle geçireceğini açıkladı. 19 Şubat 2023'te ailesi ve dostları Carter'ın 62 yıllık evinde toplandı. Aynı zamanda açıklamanın ardından dünyanın dört bir yanından destek mesajları yayımlandı.
Kaynakça
- ^ Warner, Greg. "Jimmy Carter says he can 'no longer be associated' with the SBC". Baptist Standard. 29 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Aralık 2009.
He said he will remain a deacon and Sunday school teacher at Maranatha Baptist Church in Plains and support the church's recent decision to send half of its missions contributions to the .
- ^ . Peoplemag (İngilizce). 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
- ^ Klein, Aaron Pellish,Shawna Mizelle,Betsy (18 Şubat 2023). . CNN (İngilizce). 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen | Georgia Valisi 1971-1975 | Sonra gelen |
Önce gelen Gerald Ford | Amerika Birleşik Devletleri başkanı 1977-1981 | Sonra gelen Ronald Reagan |
Parti siyasi görevi | ||
Önce gelen | Georgia Vali Adayı Demokratik 1970 | Sonra gelen |
Önce gelen George McGovern | Amerika Birleşik Devletleri Başkan Adayı Demokratik 1976, 1980 | Sonra gelen Walter Mondale |
Ödüller ve başarılar | ||
Önce gelen Kofi Annan | Nobel Barış Ödülü Sahibi 2002 | Sonra gelen Şirin Ebadi |
Önce gelen Birleşmiş Milletler |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
James Earl Jimmy Carter Jr d 1 Ekim 1924 Amerikan siyasetci ve Amerika Birlesik Devletleri nin 39 baskani 1977 1981 yillari arasinda baskanlik yapmistir daki calismalarindan dolayi 2002 yilinda Nobel Baris Odulu nu kazanmistir George H W Bush un 30 Kasim 2018 de olmesinden sonra hayatta olan en yasli ABD Baskani unvanini kazandi Jimmy CarterResmi portre 197839 Amerika Birlesik Devletleri baskaniGorev suresi 20 Ocak 1977 20 Ocak 1981Baskan Yardimcisi Walter MondaleYerine geldigi Gerald FordYerine gelen Ronald Reagan76 Georgia ValisiGorev suresi 12 Ocak 1971 14 Ocak 1975Yerine geldigiYerine gelenKisisel bilgilerDogum James Earl Carter Jr 1 Ekim 1924 99 yasinda Plains GeorgiaPartisi DemokratEvlilik ler Rosalynn Smith e 1946 o 2023 Cocuk lar 4Bitirdigi okul Amerika Birlesik Devletleri Deniz Harp Okulu BS 1946 Meslegi Asker ciftci yazarDini BaptistOdulleriImzasiAskeri hizmetiBagliligi ABDBransi Amerika Birlesik Devletleri DonanmasiHizmet yillari 1943 53 Donanma 1953 61 Donanma Rezerv Rutbesi TegmenCatisma savaslari II Dunya SavasiCamp David Sozlesmesi gecerlige girdikten sonra donemin Amerika Birlesik Devletleri baskani Jimmy Carter Misir cumurbaskani Enver Sedat ile Beyaz Saray Washington 8 Nisan 1980 YasamiCarter cocuklugunda ABD Deniz Harp Okulu na katilmayi hayal etmisti 1941 de Amerika nin yakinlarindaki Georgia Southwestern College da muhendislik alaninda lisans egitimine basladi Ertesi yil Atlanta daki Georgia Teknoloji Enstitusu ne gecti ve 1943 te Deniz Harp Okulu na kabul edildi Iyi bir ogrenciydi ancak akademinin birinci sinif ogrencilerinin agresif taciz kulturunun aksine onlardan ayrilmis ve sessiz bir insan olarak goruldu Akademide Carter kiz kardesi Ruth un arkadasi Rosalynn Smith e asik oldu Ikili 1946 daki mezuniyetinden kisa bir sure sonra evlendi 1924 yilinda dogdu ABD nin Georgia eyaletinde fistik tarimiyla ugrasan bir ailenin cocugudur 1970 yilinda Georgia eyaletine vali secildi 1976 yilinda o zamanki baskan Gerald Ford a karsi Demokratik Parti den adayligini koydu ve secimi kucuk bir farkla kazanarak baskan oldu Baskanligi sirasinda petrol krizi yasandi Enflasyon orani tarihin en yuksek degerlerinden birine ulasti Sovyetler Birligi Afganistan i isgal etti Iran daki Sah Muhammed Riza Pehlevi yonetimi yikilarak Iran Islam Cumhuriyeti kuruldu ABD nin Tahran daki elciligi hukumetten cesaret alan bir grup ogrenci tarafindan isgal edildi ve elcilik calisanlari 444 gunluk bir sureyle rehin alindi Bu durum baskanliginin son gunlerine kadar surdu ve rehinelerin serbest birakilmasi konusunda basarisizligi 1980 yilindaki baskanlik secimlerini Ronald Reagan a kaybetmesinde buyuk rol oynadi Baskanligindan sonraki donemde dunya capindaki bircok krizde ara buluculuk gorevini ustlendi Bu konudaki katkilarindan dolayi 2002 yilinda Nobel Baris Odulu aldi 1982 de Carter insan haklarini gelistirmek ve genisletmek icin The Carter Center i kurdu Baris muzakerelerini yurutmek secimleri izlemek ve gelismekte olan ulkelerde hastaliklarin onlenmesi ve ortadan kaldirilmasini ilerletmek icin yogun seyahatler yapti Carter Habitat for Humanity yardim kurulusunda onemli bir figur olarak kabul ediliyor Israil Filistin catismasi gibi devam eden Amerikan ve kuresel meseleler hakkinda aktif olarak yorum yapmaya devam ederken siyasi hatiralardan siire kadar 30 dan fazla kitap yazdi George H W Bush un olumunden sonra hayatta olan en yasli ABD Baskani unvani Jimmy Carter a gecti 2023 yili itibariyla 99 yasinda ve 42 yillik emekliligiyle hem yasayan en yasli baskan hem de baskanlik sonrasi en uzun sure kalan baskandir Ayni zamanda yasayan ucuncu en yasli eski dunya lideridir 99 Yasina girmeye hazirlanirken 18 Subat 2023 te Carter Center Baskan Carter in ileri bir tedavi gormek yerine Plains Georgia daki evinde palyatif bakim alacagini ve kalan zamanini evde ailesiyle gecirecegini acikladi 19 Subat 2023 te ailesi ve dostlari Carter in 62 yillik evinde toplandi Ayni zamanda aciklamanin ardindan dunyanin dort bir yanindan destek mesajlari yayimlandi Kaynakca Warner Greg Jimmy Carter says he can no longer be associated with the SBC Baptist Standard 29 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Aralik 2009 He said he will remain a deacon and Sunday school teacher at Maranatha Baptist Church in Plains and support the church s recent decision to send half of its missions contributions to the Peoplemag Ingilizce 1 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2023 Klein Aaron Pellish Shawna Mizelle Betsy 18 Subat 2023 CNN Ingilizce 18 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2023 Siyasi goreviOnce gelen Georgia Valisi 1971 1975 Sonra gelenOnce gelen Gerald Ford Amerika Birlesik Devletleri baskani 1977 1981 Sonra gelen Ronald ReaganParti siyasi goreviOnce gelen Georgia Vali Adayi Demokratik 1970 Sonra gelenOnce gelen George McGovern Amerika Birlesik Devletleri Baskan Adayi Demokratik 1976 1980 Sonra gelen Walter MondaleOduller ve basarilarOnce gelen Kofi Annan Nobel Baris Odulu Sahibi 2002 Sonra gelen Sirin EbadiOnce gelen Birlesmis Milletler