Kasım Bey Zakir (Azerice: Qasım bəy Zakir; 1784 – 1857), 19. yüzyıl Azerbaycanlı şairdi. Azerbaycan edebiyatında eleştirel gerçekçilik ve hiciv türünün kurucularındandır. 19. yüzyılın ilk yarısının önde gelen Azerbaycan şairi ve hicivcisi, 19. yüzyıl Azerbaycan satirik şiirinin en büyük ustası olarak kabul edilir.
Kasım Bey Zakir | |
---|---|
Kendi dilinde adı | Qasım bəy Zakir |
Doğum | 1786 Penahabad, Karabağ Hanlığı |
Ölüm | 1857 Şuşa, Rus İmparatorluğu |
Meslek | şair |
Dil | Azerice, Farsça |
Milliyet | Azerbaycanlı |
Abdulla Bey Asi ve İbrahim Bey Azer'in dedesidir.
Hayatı
Zakir, muhtemelen 1786'da, o zamanlar Karabağ Hanlığı'nın başkenti olan Penahabad'da soylu bir bey ailesinde doğmuştur. Zakir, Karabağ Hanlığı'nda yönetici olan Cavanşir boyuna mensuptu.
Zakir, hicivli şiiriyle, mollaların dini fanatizmini, beyzadelerin ve Çarlık yetkililerinin yolsuzluğunu ve kötü yönetimini şiddetle sitem etmiştir. Karabağ'ın Rus valisi Prens Konstantin Tarhanov, Çarlık yetkililerini eleştirmesi nedeniyle Zakir'i bir süre Bakü'ye sürmüştü. Sonunda arkadaşlarının araya girmesiyle aile arazisine dönmesine izin verilmiştir ve Zakir hayatının çoğunu burada geçirmiştir.
Zakir'in manzum olarak yazdığı bazı şikâyetnâmeleri korunmuş ve yayınlanmıştır. Ustaca yazılmış bu eserler, Mirza Fetali Ahundov ve Rus İmparatorluk Ordusunda yüksek bir rütbeye ulaşan ilk Azerbaycanlı romancı gibi nüfuzlu hemşehrilere hitap ediyordu. Zakir'in yazı stili Molla Penah Vâkıf'tan (1717–1797) etkilenmiştir. Zakir de Vâkıf gibi âşık halk edebiyatında kullanılan basit popüler lirik formları tercih etmiştir. Zakir, bazı şiirlerini Farsça ve geleneksel ölçülü biçimlerde yazdığı gibi, kafiyeli nesir türünde eserler de yazmıştır. Zakir'in manzum masalları, ilk olarak Kelile ve Dimne'da onaylanan o zamanki ortak doğu geleneğinde yazılmıştır, ancak bunlar aynı zamanda İvan Krılov'un (1768–1844) uyarlamalarından da etkilenmiş olabilir. Zakir'in eserlerinde yönetim terminolojisinden bir takım Rusça kelimeler ilk kez Azericede yer almıştır.
Zakir'in şiirleri ilk olarak 1854'te Tiflis merkezli Kavkaz gazetesinde ve 1856'da Mirza Yusuf Nersesov Karabaği tarafından Temir-Han-Şura'da (şimdi Buynaksk) yayınlanmıştır.
Kaynakça
- ^ a b c d e Brands, H.W. (1965). "Ḏh̲ākir". Lewis, B.; ; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume II: C–G (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. OCLC 495469475.
- ^ Caferoǧlu, A. (1960). "Ād̲h̲arī (Azerī)". Gibb, H. A. R.; ; ; ; Lewis, B.; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume I: A–B (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. OCLC 495469456.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kasim Bey Zakir Azerice Qasim bey Zakir 1784 1857 19 yuzyil Azerbaycanli sairdi Azerbaycan edebiyatinda elestirel gercekcilik ve hiciv turunun kurucularindandir 19 yuzyilin ilk yarisinin onde gelen Azerbaycan sairi ve hicivcisi 19 yuzyil Azerbaycan satirik siirinin en buyuk ustasi olarak kabul edilir Kasim Bey ZakirKendi dilinde adiQasim bey ZakirDogum1786 Penahabad Karabag HanligiOlum1857 Susa Rus ImparatorluguMesleksairDilAzerice FarscaMilliyetAzerbaycanli Abdulla Bey Asi ve Ibrahim Bey Azer in dedesidir HayatiZakir muhtemelen 1786 da o zamanlar Karabag Hanligi nin baskenti olan Penahabad da soylu bir bey ailesinde dogmustur Zakir Karabag Hanligi nda yonetici olan Cavansir boyuna mensuptu Zakir hicivli siiriyle mollalarin dini fanatizmini beyzadelerin ve Carlik yetkililerinin yolsuzlugunu ve kotu yonetimini siddetle sitem etmistir Karabag in Rus valisi Prens Konstantin Tarhanov Carlik yetkililerini elestirmesi nedeniyle Zakir i bir sure Baku ye surmustu Sonunda arkadaslarinin araya girmesiyle aile arazisine donmesine izin verilmistir ve Zakir hayatinin cogunu burada gecirmistir Zakir in manzum olarak yazdigi bazi sikayetnameleri korunmus ve yayinlanmistir Ustaca yazilmis bu eserler Mirza Fetali Ahundov ve Rus Imparatorluk Ordusunda yuksek bir rutbeye ulasan ilk Azerbaycanli romanci gibi nufuzlu hemsehrilere hitap ediyordu Zakir in yazi stili Molla Penah Vakif tan 1717 1797 etkilenmistir Zakir de Vakif gibi asik halk edebiyatinda kullanilan basit populer lirik formlari tercih etmistir Zakir bazi siirlerini Farsca ve geleneksel olculu bicimlerde yazdigi gibi kafiyeli nesir turunde eserler de yazmistir Zakir in manzum masallari ilk olarak Kelile ve Dimne da onaylanan o zamanki ortak dogu geleneginde yazilmistir ancak bunlar ayni zamanda Ivan Krilov un 1768 1844 uyarlamalarindan da etkilenmis olabilir Zakir in eserlerinde yonetim terminolojisinden bir takim Rusca kelimeler ilk kez Azericede yer almistir Zakir in siirleri ilk olarak 1854 te Tiflis merkezli Kavkaz gazetesinde ve 1856 da Mirza Yusuf Nersesov Karabagi tarafindan Temir Han Sura da simdi Buynaksk yayinlanmistir Kaynakca a b c d e Brands H W 1965 Ḏh akir Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume II C G Ingilizce Leiden E J Brill OCLC 495469475 Caferoǧlu A 1960 Ad h ari Azeri Gibb H A R Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume I A B Ingilizce Leiden E J Brill OCLC 495469456