Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bir kaya kabartması veya kayaya oyulmuş bir rölyef, müstakil bir taş parçası yerine bir uçurum gibi sağlam veya "canlı kayaya" oyulmuş bir kabartma heykeldir. Bunlar bir kaya sanatı kategorisidir ve bazen kayaya oyulmuş mimarinin bir parçası olarak veya onunla birlikte bulunur. Bununla birlikte, tarih öncesi halkların gravürlerine ve resimlerine yoğunlaşan kaya sanatı üzerine yapılan çoğu çalışmada göz ardı edilme eğilimindedirler. Bu tür birkaç çalışma, kayanın doğal hatlarını kullanır ve bunları bir görüntüyü tanımlamak için kullanır, ancak bunlar insan yapımı rölyefler anlamına gelmez. İnsanlık tarihi boyunca birçok kültürde kaya kabartmaları yapılmıştır ve bunlar özellikle eski Yakın Doğu sanatında önemliydi. Kaya kabartmaları, açık havada bir etkiye sahip olmak için olması gerektiğinden, genellikle oldukça büyüktür.
Biçimsel olarak normalde ilgili kültür ve döneme ait diğer heykel türleriyle ilişkilidirler ve Hitit ve Fars örnekleri dışında genellikle bu geniş konunun bir parçası olarak tartışılırlar. Dikey yakın yüzeylerdeki kabartmalar en yaygın olanıdır, ancak esasen yatay yüzeylerde de kabartmalar bulunur. Terim, tipik olarak, özellikle Hint kaya oyma mimarisinde bulunan, doğal veya insan yapımı mağaraların içindeki kabartma oymaları hariç tutar. En ünlüsü Giza'nın Büyük Sfenksinde olmak üzere, heykellere dönüştürülen doğal kaya oluşumları da genellikle hariç tutulur. Hitit İmamkullu rölyefi gibi doğal konumlarında bırakılan büyük kayalar üzerindeki rölyeflerin dahil edilmesi muhtemeldir, ancak daha küçük kayalar stel veya oyulmuş ortostatlar olarak adlandırılabilir. Çoğu veya en eski rölyefler muhtemelen bir sıva tabakası üzerine orijinal olarak boyanmıştır; bunun bazı izlerinde kalır.
Kaya kabartması için ilk gereklilik, uygun bir taş yüzeydir; Düşeye yakın bir uçurum gerekli işi en aza indirir, aksi takdirde eğimli bir kaya yüzü oyulacak dikey bir alan sağlamak için genellikle geriye doğru kesilir. Antik Yakın Doğu'nun büyük bir bölümü, birçok uçurumun yüzü olan tepeler ve dağlarla iyi bir şekilde çevriliydi. Bir istisna, tüm taşın önemli mesafelerde ithal edilmesi gereken Sümer ülkesiydi ve bu nedenle Mezopotamya sanatı, yalnızca bölgenin kenarlarında kaya kabartması örneklerini içermekteydi. Hititler ve eski Persler, Yakın Doğu'daki en üretken kaya kabartma örneklerine ev sahipliği yapmaktadır.
Kaynakça
Kaynaklar
- Bonatz, Dominik, "Hitit İmparatorluğundaki Siyasal Gücün Dini Temsili", Siyasi Gücün Temsilleri: Eski Yakın Doğu'da Değişim Zamanlarından ve Çözülen Düzenden Örnek Olaylar, eds, Marlies Heinz, Marian H. Feldman, 2007, Eisenbrauns,, 9781575061351, google kitaplar
- Canepa, Matthew P., "Gücün Topografyaları, Eski İran'daki Kaya Kabartmalarının Görsel, Mekansal ve Ritüel Bağlamlarını Kuramlaştırmak", Harmanşah (2014), google books
- Cotterell, Arthur (ed), The Penguin Encyclopedia of Classical Civilizations, 1993, Penguin,
- Downey, SB, "İran'da Sanat, iv., Part Sanatı", Encyclopaedia Iranica, 1986, Çevrimiçi metin 19 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Harle, JC, The Art and Architecture of the Indian Subcontinent, 2nd edn. 1994, Yale Üniversitesi Yayınları Pelikan Sanat Tarihi,
- Harmanşah, Ömür (2014a), "Kaya Kabartmaları Asla Bitmez", Yerinde, Hafızada ve İyileştirmede: Anadolu Kaya Anıtları Arkeolojisi, 2014, Routledge,, 9781317575726, google kitaplar
- Harmanşah, Ömür (ed) (2014), Of Rocks and Water: An Archaeology of Place, 2014, Oxbow Books,, 9781782976745
- Herrmann, G, and Curtis, VS, "Sasanian Rock Reliefs", Encyclopaedia Iranica, 2002, Çevrimiçi metin 17 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Jessup, Helen Ibbetson, Kamboçya Sanatı ve Mimarisi, 2004, Thames & Hudson (World of Art),
- Kreppner, Florian Janoscha, "Doğada Kamusal Alan: Yeni Asur Kaya Rölyefleri Örneği ", Altorientalische Forschungen, 29/2 (2002): 367–383, Academia.edu'da çevrimiçi 31 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ledering, Joan, "Sasani Kaya Kabartmaları" 10 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., http://www.livius.org 5 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Luschey, Heinz, "Bisotun ii. Arkeoloji ", Encyclopaedia Iranica, 2013, Çevrimiçi metin 26 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Rawson, Jessica (ed). British Museum Book of Chinese Art, 2007 (2. baskı), British Museum Press,
- Sickman, Laurence, in: Sickman L. & Soper A., The Art and Architecture of China, Pelican History of Art, 3rd ed 1971, Penguin (now Yale History of Art), LOC 70-125675
- Spink, Walter M., Ajanta: History and Development Volume 5: Cave by Cave, 2006, Brill, Leiden,, çevrimiçi 29 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bir kaya kabartmasi veya kayaya oyulmus bir rolyef mustakil bir tas parcasi yerine bir ucurum gibi saglam veya canli kayaya oyulmus bir kabartma heykeldir Bunlar bir kaya sanati kategorisidir ve bazen kayaya oyulmus mimarinin bir parcasi olarak veya onunla birlikte bulunur Bununla birlikte tarih oncesi halklarin gravurlerine ve resimlerine yogunlasan kaya sanati uzerine yapilan cogu calismada goz ardi edilme egilimindedirler Bu tur birkac calisma kayanin dogal hatlarini kullanir ve bunlari bir goruntuyu tanimlamak icin kullanir ancak bunlar insan yapimi rolyefler anlamina gelmez Insanlik tarihi boyunca bircok kulturde kaya kabartmalari yapilmistir ve bunlar ozellikle eski Yakin Dogu sanatinda onemliydi Kaya kabartmalari acik havada bir etkiye sahip olmak icin olmasi gerektiginden genellikle oldukca buyuktur Sri Lanka Gal Vihara da Yatan Buda Baslangicta onu cevreleyen resim evinin kalintilari gorulebilir Akkad Naram Sin c 2254 BC Karadag Dagi Suleymaniye IrakEbu Simbel tapinaklarindaki kabartmalardan ikisi yer degistirmeden once Bicimsel olarak normalde ilgili kultur ve doneme ait diger heykel turleriyle iliskilidirler ve Hitit ve Fars ornekleri disinda genellikle bu genis konunun bir parcasi olarak tartisilirlar Dikey yakin yuzeylerdeki kabartmalar en yaygin olanidir ancak esasen yatay yuzeylerde de kabartmalar bulunur Terim tipik olarak ozellikle Hint kaya oyma mimarisinde bulunan dogal veya insan yapimi magaralarin icindeki kabartma oymalari haric tutar En unlusu Giza nin Buyuk Sfenksinde olmak uzere heykellere donusturulen dogal kaya olusumlari da genellikle haric tutulur Hitit Imamkullu rolyefi gibi dogal konumlarinda birakilan buyuk kayalar uzerindeki rolyeflerin dahil edilmesi muhtemeldir ancak daha kucuk kayalar stel veya oyulmus ortostatlar olarak adlandirilabilir Cogu veya en eski rolyefler muhtemelen bir siva tabakasi uzerine orijinal olarak boyanmistir bunun bazi izlerinde kalir Kaya kabartmasi icin ilk gereklilik uygun bir tas yuzeydir Duseye yakin bir ucurum gerekli isi en aza indirir aksi takdirde egimli bir kaya yuzu oyulacak dikey bir alan saglamak icin genellikle geriye dogru kesilir Antik Yakin Dogu nun buyuk bir bolumu bircok ucurumun yuzu olan tepeler ve daglarla iyi bir sekilde cevriliydi Bir istisna tum tasin onemli mesafelerde ithal edilmesi gereken Sumer ulkesiydi ve bu nedenle Mezopotamya sanati yalnizca bolgenin kenarlarinda kaya kabartmasi orneklerini icermekteydi Hititler ve eski Persler Yakin Dogu daki en uretken kaya kabartma orneklerine ev sahipligi yapmaktadir Kaynakca Harmansah 2014 5 6 Harmansah 2014 5 6 Canepa 53 for example by Rawson and Sickman amp Soper Canepa 53KaynaklarBonatz Dominik Hitit Imparatorlugundaki Siyasal Gucun Dini Temsili Siyasi Gucun Temsilleri Eski Yakin Dogu da Degisim Zamanlarindan ve Cozulen Duzenden Ornek Olaylar eds Marlies Heinz Marian H Feldman 2007 Eisenbrauns 157506135X 9781575061351 google kitaplar Canepa Matthew P Gucun Topografyalari Eski Iran daki Kaya Kabartmalarinin Gorsel Mekansal ve Rituel Baglamlarini Kuramlastirmak Harmansah 2014 google books Cotterell Arthur ed The Penguin Encyclopedia of Classical Civilizations 1993 Penguin 0670826995 Downey SB Iran da Sanat iv Part Sanati Encyclopaedia Iranica 1986 Cevrimici metin 19 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Harle JC The Art and Architecture of the Indian Subcontinent 2nd edn 1994 Yale Universitesi Yayinlari Pelikan Sanat Tarihi 0300062176 Harmansah Omur 2014a Kaya Kabartmalari Asla Bitmez Yerinde Hafizada ve Iyilestirmede Anadolu Kaya Anitlari Arkeolojisi 2014 Routledge 1317575725 9781317575726 google kitaplar Harmansah Omur ed 2014 Of Rocks and Water An Archaeology of Place 2014 Oxbow Books 1782976744 9781782976745 Herrmann G and Curtis VS Sasanian Rock Reliefs Encyclopaedia Iranica 2002 Cevrimici metin 17 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jessup Helen Ibbetson Kambocya Sanati ve Mimarisi 2004 Thames amp Hudson World of Art 050020375X Kreppner Florian Janoscha Dogada Kamusal Alan Yeni Asur Kaya Rolyefleri Ornegi Altorientalische Forschungen 29 2 2002 367 383 Academia edu da cevrimici 31 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ledering Joan Sasani Kaya Kabartmalari 10 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www livius org 5 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Luschey Heinz Bisotun ii Arkeoloji Encyclopaedia Iranica 2013 Cevrimici metin 26 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rawson Jessica ed British Museum Book of Chinese Art 2007 2 baski British Museum Press 9780714124469 Sickman Laurence in Sickman L amp Soper A The Art and Architecture of China Pelican History of Art 3rd ed 1971 Penguin now Yale History of Art LOC 70 125675 Spink Walter M Ajanta History and Development Volume 5 Cave by Cave 2006 Brill Leiden 90 04 15644 5 cevrimici 29 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde