Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kaytazzade Mehmet Nazım, (d. 1857, Lefkoşa, Kıbrıs - ö. 1924, Lefkoşa), Kıbrıslı şair, yazar, bürokrat.
| Kaytazzade Mehmet Nazım | |
|---|---|
 Kaytazzade Mehmet Nazım | |
| Doğum | 1857 Lefkoşa |
| Ölüm | 1924 Lefkoşa |
| Meslek | Şair, yazar, memur |
| Milliyet | Kıbrıslı Türk |
| Vatandaşlık | Osmanlı |
Etkilendikleri | |
Hayatı
Kaynaklarda Kaytazzâde Mehmet Nâzım Efendi'nin 1857 yılında Lefkoşa’da doğduğu belirlenmiştir. Doğduğu yerde öğrenimini bitirdikten sonra 1884 yılında kamu hizmetine girdi ve sırasıyla Sakız Adası, Adana, İstanbul, İzmir ve Bursa’da görev yaptı. 1914 yılında istifa ederek Kıbrıs’a döndü.
Bir süre İstanbul’da kaldıktan sonra şair, Lefkoşa Şer’iye Mahkemesi’nde kendisine verilen kâtiplik görevini ölüm tarihi olan 1924 yılına kadar devam ettirmiştir.
Eserleri
Mensur eserleri
Şâirin Kıbrıs’ta yayımlanan yerel gazetelerde çok sayıda gazel, şarkı, kıt’a vb. şiirleri yayımlanmıştır.
Kaytazzâde M. Nâzım’ın Kıbrıs gazetesinde 39 bölüm olarak tefrika edilen Yadigâr-ı Muhabbeti başlıklı romanı, aynı gazete tarafından 1893’te (veya 1894'te) neşredildi. Bu, Kıbrıs Türk edebiyatının neşredilen ilk roman oldu. Bu romanın Latin harflerine transkripsiyonunu gerçekleştiren araştırmacı Harid Fedai'ye göre, Osmanlı topraklarında hissedilen Abdülhamid baskısı romana yansımış, Servet-i Funûn edebiyatının diğer örneklerinde olduğu gibi romanda da kentsoylu aydınların yaşamları, kişisel dramları konu edilmiştir. Yazarın yine Kıbrıs gazetesinde 12 bölüm halinde tefrika edilen yarım kalmış Leyle-i Visâl başlıklı ikinci bir romanı daha vardır. Birinci romanın konusu İstanbul’da, ikinci romanın konusu ise Sakız Adası’nda geçmektedir.
Yazarın 1892’de Yeni Zaman gazetesinde yayımlanan Âdem-î İhtiyâd başlıklı bir hikâyesi ile annesinin ölümü üzerine yazdığı ve yine Yeni Zaman'da tefrika edilen Feryâd-ı Garibâne başlıklı bir öyküsü bulunmaktadır. 1909 tarihli Netice-i İbtilâ başlıklı bir tiyatro oyunu kaleme almıştır.
Nazım eserleri
Kaytazzâde, ’den sonra aruz vezni kullanan Kıbrıslı şairlerin en güçlü temsilcilerinden biri olarak kabul edilir. 19'uncu yüzyıl şairi olması nedeniyle hem divan şiirine, hem de Tanzimat Edebiyatı'na ait özellikler taşımaktadır. Şairin Kıbrıs’ta yayımlanan yerel gazetelerde çok sayıda gazel, şarkı, kıt’a türünde şiirleri yayımlanmıştır.
Kaytazzâde Mehmed Nâzım Efendi'nin şiirlerinden Mevlâna Celâleddîn-î Rûmî'ye büyük saygı duyduğu ve Mevlevîlik'e yürekten bağlı olduğu anlaşılmaktadır. Kaytazzâde Mehmed Nâzım Efendi'nin şiirleri arasında Mevlâna'ya yazılmış üç şiir ile bir beyit bulunmaktadır. Üç şiirden biri gazel, diğer ikisi ise kıta ve kıta-i kebire nazım şekilleriyle yazılmıştır.
Tahassür başlıklı ikinci mersiye, hicrî 1311, miladi 1893 yılında hac fârizâsını yerine getirmek üzere gittiği kutsal topraklarda, Tûr’da ölmüş olan Lefkoşa Mevlevîhanesi Postnişîni Savfet Dede için yazılmıştır. Beş dörtlükten oluşan mersiye, Tahassür başlığından da anlaşılacağı gibi, şairin hasret ve üzüntüsünü dile getirmektedir. Kendisi de Mevlevî tarikatına bağlı olan Mehmet Nâzım Efendi, mürşîdinin vefâtından büyük bir üzüntü duymuştur. Şairin oğlu Gâlib ile zevcesi Zehra Hanım’ın vefâtları üzerine kaleme aldığı mersiye türünde bir kıt'ası daha bilinmektedir:
"Ciğer-pâremdi oğlum Gâlib‟im Zehrâ refîkamdı
İkisinden de dûr oldum ne Gâlib kaldı ne Zehrâ
Vücûdun inkılâb eyler nihâyet bir avuç hâke
Olursun sen de pey-rev anlara ey Nâzım-ı şeydâ"
Kaytazzâde Mehmet Nâzım Efendi’nın 1909 tarihli Rûh-ı Mecrûh başlıklı şiir kitabı, 1993 yılında yeniden yayımlandı.
Kaynakça
- ^ a b Kıbrıslı Şair Kaytazzade Mehmet Nazım Efendi’nin Mersiyeleri Üzerine Bir İnceleme 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Kıbrıs Türk Edebiyatı- Başlangıçtan Bugüne-, 1989, s.41-44 [1] 3 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Aylanç, Mihriban (2017). Kıbrıs Türk Romanı Eserler Sözlüğü. Lefkoşa: Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Yayınları. ss. 17-18.
- ^ . web.archive.org. 1 Mayıs 2022. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022.
- ^ Kıbrıslı Şair Kaytazzâde Mehmed Nâzım Efendi"nin Mevlâna"ya Yazdığı Şiirler 2 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . web.archive.org. 1 Mayıs 2022. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022.
- ^ (PDF). web.archive.org. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kaytazzade Mehmet Nazim d 1857 Lefkosa Kibris o 1924 Lefkosa Kibrisli sair yazar burokrat Kaytazzade Mehmet NazimKaytazzade Mehmet NazimDogum1857 LefkosaOlum1924 LefkosaMeslekSair yazar memurMilliyetKibrisli TurkVatandaslikOsmanliEtkilendikleri Nazim Hikmet Ziya Pasa Recaizade EkremHayatiKaynaklarda Kaytazzade Mehmet Nazim Efendi nin 1857 yilinda Lefkosa da dogdugu belirlenmistir Dogdugu yerde ogrenimini bitirdikten sonra 1884 yilinda kamu hizmetine girdi ve sirasiyla Sakiz Adasi Adana Istanbul Izmir ve Bursa da gorev yapti 1914 yilinda istifa ederek Kibris a dondu Bir sure Istanbul da kaldiktan sonra sair Lefkosa Ser iye Mahkemesi nde kendisine verilen katiplik gorevini olum tarihi olan 1924 yilina kadar devam ettirmistir EserleriMensur eserleri Sairin Kibris ta yayimlanan yerel gazetelerde cok sayida gazel sarki kit a vb siirleri yayimlanmistir Kaytazzade M Nazim in Kibris gazetesinde 39 bolum olarak tefrika edilen Yadigar i Muhabbeti baslikli romani ayni gazete tarafindan 1893 te veya 1894 te nesredildi Bu Kibris Turk edebiyatinin nesredilen ilk roman oldu Bu romanin Latin harflerine transkripsiyonunu gerceklestiren arastirmaci Harid Fedai ye gore Osmanli topraklarinda hissedilen Abdulhamid baskisi romana yansimis Servet i Funun edebiyatinin diger orneklerinde oldugu gibi romanda da kentsoylu aydinlarin yasamlari kisisel dramlari konu edilmistir Yazarin yine Kibris gazetesinde 12 bolum halinde tefrika edilen yarim kalmis Leyle i Visal baslikli ikinci bir romani daha vardir Birinci romanin konusu Istanbul da ikinci romanin konusu ise Sakiz Adasi nda gecmektedir Yazarin 1892 de Yeni Zaman gazetesinde yayimlanan Adem i Ihtiyad baslikli bir hikayesi ile annesinin olumu uzerine yazdigi ve yine Yeni Zaman da tefrika edilen Feryad i Garibane baslikli bir oykusu bulunmaktadir 1909 tarihli Netice i Ibtila baslikli bir tiyatro oyunu kaleme almistir Nazim eserleri Kaytazzade den sonra aruz vezni kullanan Kibrisli sairlerin en guclu temsilcilerinden biri olarak kabul edilir 19 uncu yuzyil sairi olmasi nedeniyle hem divan siirine hem de Tanzimat Edebiyati na ait ozellikler tasimaktadir Sairin Kibris ta yayimlanan yerel gazetelerde cok sayida gazel sarki kit a turunde siirleri yayimlanmistir Kaytazzade Mehmed Nazim Efendi nin siirlerinden Mevlana Celaleddin i Rumi ye buyuk saygi duydugu ve Mevlevilik e yurekten bagli oldugu anlasilmaktadir Kaytazzade Mehmed Nazim Efendi nin siirleri arasinda Mevlana ya yazilmis uc siir ile bir beyit bulunmaktadir Uc siirden biri gazel diger ikisi ise kita ve kita i kebire nazim sekilleriyle yazilmistir Tahassur baslikli ikinci mersiye hicri 1311 miladi 1893 yilinda hac farizasini yerine getirmek uzere gittigi kutsal topraklarda Tur da olmus olan Lefkosa Mevlevihanesi Postnisini Savfet Dede icin yazilmistir Bes dortlukten olusan mersiye Tahassur basligindan da anlasilacagi gibi sairin hasret ve uzuntusunu dile getirmektedir Kendisi de Mevlevi tarikatina bagli olan Mehmet Nazim Efendi mursidinin vefatindan buyuk bir uzuntu duymustur Sairin oglu Galib ile zevcesi Zehra Hanim in vefatlari uzerine kaleme aldigi mersiye turunde bir kit asi daha bilinmektedir Ciger paremdi oglum Galib im Zehra refikamdi Ikisinden de dur oldum ne Galib kaldi ne Zehra Vucudun inkilab eyler nihayet bir avuc hake Olursun sen de pey rev anlara ey Nazim i seyda Kaytazzade Mehmet Nazim Efendi nin 1909 tarihli Ruh i Mecruh baslikli siir kitabi 1993 yilinda yeniden yayimlandi Kaynakca a b Kibrisli Sair Kaytazzade Mehmet Nazim Efendi nin Mersiyeleri Uzerine Bir Inceleme 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Kibris Turk Edebiyati Baslangictan Bugune 1989 s 41 44 1 3 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Aylanc Mihriban 2017 Kibris Turk Romani Eserler Sozlugu Lefkosa Uluslararasi Kibris Universitesi Yayinlari ss 17 18 web archive org 1 Mayis 2022 1 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2022 Kibrisli Sair Kaytazzade Mehmed Nazim Efendi nin Mevlana ya Yazdigi Siirler 2 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde web archive org 1 Mayis 2022 1 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2022 PDF web archive org 1 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2022