Mehmet Kazım Nami Duru (1875, İstanbul – 14 Ekim 1967), Türk asker, eğitimci ve siyasetçidir.
Kazım Nami Duru | |
---|---|
Doğum | 1875 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 14 Ekim 1967 (92 yaşında) Türkiye |
Milliyet | Türk |
Meslek | Asker, eğitimci ve siyasetçi |
Görüşleriyle II. Meşrutiyet ve Cumhuriyet döneminde Türk eğitim sistemini etkilemiş önemli bir eğitim adamıdır. Selanik’te Osmanlı Devleti’nin ilk anaokulunu açmış; eğitim hakkında görüşleri 1930’lu yıllarda CHP’nin programında yer alarak ülkenin resmi eğitim ideolojisi olmuştur. TBMM 5. ve 6. Dönemlerde Manisa milletvekili olarak mecliste yer aldı.
Yaşamı
1875’te İstanbul’da doğdu. Babası askeri eczacı Mustafa Suphi Bey, annesi Fatma Zehra Hanım’dır. Asıl adı Mehmet Kazım’dır.
Çocukluğu, babasının görevi nedeniyle Rumeli’de geçti. Selanik Askeri Rüşdiyesi ve Manastır Askeri İdadisi’ndeki öğrenimin ardından Harp Okulu’na girdi. Bu okuldaki öğrenimi sırasında hürriyetçi fikirlerle tanıştı, Namık Kemal’in etkisinde kaldı. 1897 yılında Harp Okulu’ndan mezun oldu. Meslek yaşamına asker olarak başlayan Kazım Nami, orduda çeşitli görevlerde bulunduğu sırada bir yandan da atandığı yerlerdeki rüşdiyelerde öğretmenlik yaptı. Arnavutluk’ta görev yaptığı sırada evlendi. Bu evlilikten beş çocuk sahibi oldu.
Selanik’te görevi sırasında Fransızcasını ve pedagoji alanında bilgilerini geliştirdi. “Ravza-i Sıbyan Mektebi” adlı sıbyan okulunda ve bir Fransız Lisesi’nde öğretmenlik yaptı. Meşrutiyet’in ilanından sonra Ravza-i Sabyan, Selanik’in en parlak okullarından biri oldu. 1909’da Avusturya-Macaristan’a yapılan bir geziye katıldı ve Peşte’de anaokulu öğretmeni yetiştiren iki yıllık bir okulu gezdi. Dönüşünde Selanik’te Ravza-i Sıbyan Mektebi içinde bir anaokulu sınıfı açtı. Bu, Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk anasınıfıdır.
1909 yılında Selanik Askeri Rüştiyesi Fransızca öğretmenliğine atandı. Bir yandan da Fransız Lisesi ile İttihat ve Terakki Mektebi’ndeki derslerini ve Ravza-i Sıbyan’daki idareciliğini sürdürdü; Selanik’te çıkmaya başlayan “Zaman” gazetesinde yazılar yayımladı.
1910 yılında yüzbaşı rütbesinde iken ordudan ayrıldı.
Ordudan ayrıldıktan sonra Selanik Maarif Müfettişliği (1910-1911), Edirne, İstanbul, Çatalca, İzmit Maarif Müfettişliğinde bulundu. I. Dünya Savaşı’ndan önce Kocaeli Maarif müdürlüğüne getirildi. Bu görevi sırasında, Selanik’te açtığına benzer bir anaokulu sınıfını İzmit’te açtı.
Mütareke yılları
I. Dünya Savaşı’ndan sonra Mercan Sultanisi’nde Tarih Öğret menliği (1916-1920), Çapa Kız Öğretmen Okulu’nda edebiyat öğretmenliği, Medreset-ül Vaazin’de İçtimaiyat ve Terbiye öğretmenliği yaptı. Savaşın ardından kurulan yeni hükümet, görevlerine son verip onu i Vefa Sultanisi’ne nakledince istifa etti. Bir süre özel dersler vererek geçimini sağlamaya çalışan Kazım Nami, matbaa kiralayarak “Türk Dünyası” adlı gazeteyi çıkardı ve Anadolu’daki millî mücadele hareketini destekledi. Kısa süre sonra gazeteyi kapamak zorunda kaldı.
Millî mücadele dönemi
Millî Mücadele’ye katılmak üzere 31 Mayıs 1920’de Ankara’ya geçen Kazım Nami, Orta tedrisat müdürü olarak atandı. Kurtuluş Savaşı yıllarında Muallimler Cemiyeti’nin başkanlığını yürüttü. “Anadolu Terbiye Mecmuası” adlı bir dergi çıkardı. Yazdığı iki çocuk piyesi bu dergide yayımlandı.
Millî mücadeleden sonraki yaşamı
Lozan Anlaşması’nın imzalanmasından sonra Maarif Vekaleti'nden ayrıldı. 3 Aralık 1922'de İzmir Darüleytamı’na (Yetimler Yurdu) müdür olarak atandı. Eşi de müdür yardımcılığı görevine getirilmişti. Mayıs 1923'te eşi ile birlikte Validebağı Darüleytamı’na atandı. Ancak birkaç ay sonra Mualimler Cemiyeti Kongresi’ndeki bir konuşması, görevinden alınmasına sebep oldu.
1923 yılı Ağustos ayında Balıkesir'in Balya kazasına yerleşti ve bir maden işletmesinin çalışanlarının çocukları için açılan okulun müdürlüğünü üstlendi.
1925 yılında Kıbrıs Türk Lisesi müdürü olmak için başvurdu ve ailesi ile birlikte Kıbrıs’a gönderildi. Okuldaki fakir öğrencilere kitap istemek üzere Maarif Vekaleti'ne yazdığı bir mektuba, vekaletle yazışma yetkisinin olmadığı şeklinde bir yanıt alması üzerine okul müdürlüğüne devam etmeyerek emekli oldu.
Öğretmenlik yaşamına İstanbul’da, Yüksek Muallim Mektebi ve Nişantaşı Kız Ortaokulu’nda Fransızca dersleri vererek devam etti. Ayrıca Musevi Lisesi’nde Türkçe dersleri verdi ve 1929’dan itibaren Robert Kolej’de Türkçe öğretmenliği yaptı. Cumhuriyet ve Vakit gazetelerinde yazılar yazdı.
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa’ya Robert Kolej’deki eğitim çalışmalarını anlatan bir mektup yazması üzerine Ankara’ya davet edilen Kazım Nami, kendisine yapılan Halkevlerinde çalışma teklifini kabul etti.
1932’de Maarif Vekaleti kendisine ilkokullar için iki yurt bilgisi ile ortaokulların sınıfı için bir Cumhuriyet Tarihi yazma görevi verdi. Kitapları yazdıktan sonra 1933 yılında Talim ve Terbiye Dairesi’nde çalışmaya başladı.
1935 yılında Atatürk’ün isteği ile Manisa ilinden mebus olarak TBMM’ye girdi. Milletvekilliği iki dönem devam etti.
1943'te İstanbul'’a yerleşti. 1950'ye kadar Ticaret Odası'nda raportörlük yaptı. 1950'den sonra İstanbul'da çeşitli okullarda ders vermeyi sürdürdü.
Selanik, İstanbul ve Ankara'da çeşitli dergi ve gazetelerde yazılar yazdı, hatıralarını yayınladı. Tercüme ve telif 50'yi aşkın eser verdi.
1967'de öldü. Cenazesi, Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.
Eserleri
- Terbiye-i Vataniyede İlk Adım. Selânik 1911.
- Mektepte Ahlak. (Jules Payot’tan çeviri) Selânik, 1913 (1929)
- İş Ordusu.İstanbul, Matbaa-i Hayriye ve Şürekâsı Amire, 1916.
- Çocuk Bahçesi Rehberi, 1917.
- Frobel Usulüyle Küçük Çocukların Terbiyesi. (Çev.) T.C Maarif Vekâleti Neşriyatından.İstanbul, Matbaa-i Amire, 1924
- Türkçe Oku, Türkçe Yaz. İstanbul, 1925 Matbaa-i Amire.
- Türkçemizi Nasıl Öğretmeli? İstanbul, Matbaa-i Amire, 1025.
- Mekteplerde Ahlak nasıl telkin edilmeli? İstanbul, Kanaat Kitabevi, 1925
- Nikomed. (Pierre Corneile’den çeviri) İstanbul, Devlet Matbaası, 1927
- Pedagoji Önünde Gazi. İstanbul, Devlet Matbaasıı, 1928
- Tecrübeî Pedagoji, (Richard Gaston’dan Çeviri) İstanbul Maarif Vekâleti, Devlet Matbaası, 1928
- Altı Kitabıyle Birlikte Ruso, (Jean Jacque Rousseu’dan çev.)
- Hayat ve Ölüm (Voronov: İktibas) İstanbul, 1928
- Türkün Kitabı. İstanbul, Kanaat Kitabevi, 1931
- Terbiyevî Yazılar İstanbul, Kanaat Kitabevi, 1924, 1925, 1923, 1931
- Terbiyevî Yazılar, 2. Kitap. İstanbul. Devlet Matbaası, 1934
- Türk Gramerine Yardımcı Kitap. İstanbul, Matbaacılık ve Neşriyat T.A.Ş., 1932
- Muallimin Meslek Ahlakı. İstanbul. Devlet Matbaası, 1934
- En Büyüğümüz İçin. Ankara, Ulus Matbaası, 1935
- Yavruma Diyişlerim. İstanbul, Türkiye Basımevi, 1934
- Sosyolojinin Unsurları. İstanbul Devlet BAsımevi, 1936
- Ankara Radyosunda Söylediklerim. Ankara, Ulus Basımevi, 1937
- Kemalist Rejimde Öğretim ve Eğitim, Kanaat Kitabevi, 1938
- Sanderson (Asrımızın Büyük Terbiyecisi). İstanbul, Devlet Matbaası,
- Gençlik Çağı Nasıl Başlar, İstanbul, Zarafet Basımevi, 1941
- Gençlik Tatillerini Nasıl Geçirmeli? Zarafet BAsımevi, 1941
- “Bir Otodidakt”, İlköğretim Dergisi, Ankara Maarif Vekilliği, Maarif Matbaası, Sayı:98-108
- Ortaokul İçin Tarih, Sınıf III. Ankara, Maarif Basımevi 1945
- Ziya Gökalpten Seçme yazılar. İstanbul Kenan Basımevi, 1940–1942
- Ziya Gökalp. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı, İstanbul, Millî Eğitim Basımevii 1949-1965
- Hayat Bilgisi Şiirleri. İstanbul, Bir Yayınevi, 1952
- Köy Papazı. (Çev.) T.C. Millî Eğitim Bakanlığı. İstanbul. Millî Eğitim BBasımevi, 1952
- İttihat ve Terakki Hatıralarım. İstanbul Sucuoğlu Matbaası, 1957
- Cumhuriyet Devri Hatıralarım. İstanbul, Sucuoğlu MAtbaası, 1958
- Dağdan Yazılmış Mektuplar(Jean Jacques Rouseau’dan çev.) İstanbul, Türkiye Yayınevi, 1960
- Hayvanların İç Dünyası. Hikâyeler (Çev.) İstanbul Özyurt Basınevi, 1963
- Nasıl Oldu? “Osmanlı Hürriyet Cemiyeti”nin kurulmasına ilişkin üç perdelik piyes”. Selânik, 1926 (Eski Harflerle)
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Kazim Nami Duru 1875 Istanbul 14 Ekim 1967 Turk asker egitimci ve siyasetcidir Kazim Nami DuruDogum1875 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum14 Ekim 1967 92 yasinda TurkiyeMilliyetTurkMeslekAsker egitimci ve siyasetci Gorusleriyle II Mesrutiyet ve Cumhuriyet doneminde Turk egitim sistemini etkilemis onemli bir egitim adamidir Selanik te Osmanli Devleti nin ilk anaokulunu acmis egitim hakkinda gorusleri 1930 lu yillarda CHP nin programinda yer alarak ulkenin resmi egitim ideolojisi olmustur TBMM 5 ve 6 Donemlerde Manisa milletvekili olarak mecliste yer aldi Yasami1875 te Istanbul da dogdu Babasi askeri eczaci Mustafa Suphi Bey annesi Fatma Zehra Hanim dir Asil adi Mehmet Kazim dir Cocuklugu babasinin gorevi nedeniyle Rumeli de gecti Selanik Askeri Rusdiyesi ve Manastir Askeri Idadisi ndeki ogrenimin ardindan Harp Okulu na girdi Bu okuldaki ogrenimi sirasinda hurriyetci fikirlerle tanisti Namik Kemal in etkisinde kaldi 1897 yilinda Harp Okulu ndan mezun oldu Meslek yasamina asker olarak baslayan Kazim Nami orduda cesitli gorevlerde bulundugu sirada bir yandan da atandigi yerlerdeki rusdiyelerde ogretmenlik yapti Arnavutluk ta gorev yaptigi sirada evlendi Bu evlilikten bes cocuk sahibi oldu Selanik te gorevi sirasinda Fransizcasini ve pedagoji alaninda bilgilerini gelistirdi Ravza i Sibyan Mektebi adli sibyan okulunda ve bir Fransiz Lisesi nde ogretmenlik yapti Mesrutiyet in ilanindan sonra Ravza i Sabyan Selanik in en parlak okullarindan biri oldu 1909 da Avusturya Macaristan a yapilan bir geziye katildi ve Peste de anaokulu ogretmeni yetistiren iki yillik bir okulu gezdi Donusunde Selanik te Ravza i Sibyan Mektebi icinde bir anaokulu sinifi acti Bu Osmanli Imparatorlugu nun ilk anasinifidir 1909 yilinda Selanik Askeri Rustiyesi Fransizca ogretmenligine atandi Bir yandan da Fransiz Lisesi ile Ittihat ve Terakki Mektebi ndeki derslerini ve Ravza i Sibyan daki idareciligini surdurdu Selanik te cikmaya baslayan Zaman gazetesinde yazilar yayimladi 1910 yilinda yuzbasi rutbesinde iken ordudan ayrildi Ordudan ayrildiktan sonra Selanik Maarif Mufettisligi 1910 1911 Edirne Istanbul Catalca Izmit Maarif Mufettisliginde bulundu I Dunya Savasi ndan once Kocaeli Maarif mudurlugune getirildi Bu gorevi sirasinda Selanik te actigina benzer bir anaokulu sinifini Izmit te acti Mutareke yillariI Dunya Savasi ndan sonra Mercan Sultanisi nde Tarih Ogret menligi 1916 1920 Capa Kiz Ogretmen Okulu nda edebiyat ogretmenligi Medreset ul Vaazin de Ictimaiyat ve Terbiye ogretmenligi yapti Savasin ardindan kurulan yeni hukumet gorevlerine son verip onu i Vefa Sultanisi ne nakledince istifa etti Bir sure ozel dersler vererek gecimini saglamaya calisan Kazim Nami matbaa kiralayarak Turk Dunyasi adli gazeteyi cikardi ve Anadolu daki milli mucadele hareketini destekledi Kisa sure sonra gazeteyi kapamak zorunda kaldi Milli mucadele donemiMilli Mucadele ye katilmak uzere 31 Mayis 1920 de Ankara ya gecen Kazim Nami Orta tedrisat muduru olarak atandi Kurtulus Savasi yillarinda Muallimler Cemiyeti nin baskanligini yuruttu Anadolu Terbiye Mecmuasi adli bir dergi cikardi Yazdigi iki cocuk piyesi bu dergide yayimlandi Milli mucadeleden sonraki yasamiLozan Anlasmasi nin imzalanmasindan sonra Maarif Vekaleti nden ayrildi 3 Aralik 1922 de Izmir Daruleytami na Yetimler Yurdu mudur olarak atandi Esi de mudur yardimciligi gorevine getirilmisti Mayis 1923 te esi ile birlikte Validebagi Daruleytami na atandi Ancak birkac ay sonra Mualimler Cemiyeti Kongresi ndeki bir konusmasi gorevinden alinmasina sebep oldu 1923 yili Agustos ayinda Balikesir in Balya kazasina yerlesti ve bir maden isletmesinin calisanlarinin cocuklari icin acilan okulun mudurlugunu ustlendi 1925 yilinda Kibris Turk Lisesi muduru olmak icin basvurdu ve ailesi ile birlikte Kibris a gonderildi Okuldaki fakir ogrencilere kitap istemek uzere Maarif Vekaleti ne yazdigi bir mektuba vekaletle yazisma yetkisinin olmadigi seklinde bir yanit almasi uzerine okul mudurlugune devam etmeyerek emekli oldu Ogretmenlik yasamina Istanbul da Yuksek Muallim Mektebi ve Nisantasi Kiz Ortaokulu nda Fransizca dersleri vererek devam etti Ayrica Musevi Lisesi nde Turkce dersleri verdi ve 1929 dan itibaren Robert Kolej de Turkce ogretmenligi yapti Cumhuriyet ve Vakit gazetelerinde yazilar yazdi Cumhurbaskani Mustafa Kemal Pasa ya Robert Kolej deki egitim calismalarini anlatan bir mektup yazmasi uzerine Ankara ya davet edilen Kazim Nami kendisine yapilan Halkevlerinde calisma teklifini kabul etti 1932 de Maarif Vekaleti kendisine ilkokullar icin iki yurt bilgisi ile ortaokullarin sinifi icin bir Cumhuriyet Tarihi yazma gorevi verdi Kitaplari yazdiktan sonra 1933 yilinda Talim ve Terbiye Dairesi nde calismaya basladi 1935 yilinda Ataturk un istegi ile Manisa ilinden mebus olarak TBMM ye girdi Milletvekilligi iki donem devam etti 1943 te Istanbul a yerlesti 1950 ye kadar Ticaret Odasi nda raportorluk yapti 1950 den sonra Istanbul da cesitli okullarda ders vermeyi surdurdu Selanik Istanbul ve Ankara da cesitli dergi ve gazetelerde yazilar yazdi hatiralarini yayinladi Tercume ve telif 50 yi askin eser verdi 1967 de oldu Cenazesi Karacaahmet Mezarligi na defnedildi EserleriTerbiye i Vataniyede Ilk Adim Selanik 1911 Mektepte Ahlak Jules Payot tan ceviri Selanik 1913 1929 Is Ordusu Istanbul Matbaa i Hayriye ve Surekasi Amire 1916 Cocuk Bahcesi Rehberi 1917 Frobel Usuluyle Kucuk Cocuklarin Terbiyesi Cev T C Maarif Vekaleti Nesriyatindan Istanbul Matbaa i Amire 1924 Turkce Oku Turkce Yaz Istanbul 1925 Matbaa i Amire Turkcemizi Nasil Ogretmeli Istanbul Matbaa i Amire 1025 Mekteplerde Ahlak nasil telkin edilmeli Istanbul Kanaat Kitabevi 1925 Nikomed Pierre Corneile den ceviri Istanbul Devlet Matbaasi 1927 Pedagoji Onunde Gazi Istanbul Devlet Matbaasii 1928 Tecrubei Pedagoji Richard Gaston dan Ceviri Istanbul Maarif Vekaleti Devlet Matbaasi 1928 Alti Kitabiyle Birlikte Ruso Jean Jacque Rousseu dan cev Hayat ve Olum Voronov Iktibas Istanbul 1928 Turkun Kitabi Istanbul Kanaat Kitabevi 1931 Terbiyevi Yazilar Istanbul Kanaat Kitabevi 1924 1925 1923 1931 Terbiyevi Yazilar 2 Kitap Istanbul Devlet Matbaasi 1934 Turk Gramerine Yardimci Kitap Istanbul Matbaacilik ve Nesriyat T A S 1932 Muallimin Meslek Ahlaki Istanbul Devlet Matbaasi 1934 En Buyugumuz Icin Ankara Ulus Matbaasi 1935 Yavruma Diyislerim Istanbul Turkiye Basimevi 1934 Sosyolojinin Unsurlari Istanbul Devlet BAsimevi 1936 Ankara Radyosunda Soylediklerim Ankara Ulus Basimevi 1937 Kemalist Rejimde Ogretim ve Egitim Kanaat Kitabevi 1938 Sanderson Asrimizin Buyuk Terbiyecisi Istanbul Devlet Matbaasi Genclik Cagi Nasil Baslar Istanbul Zarafet Basimevi 1941 Genclik Tatillerini Nasil Gecirmeli Zarafet BAsimevi 1941 Bir Otodidakt Ilkogretim Dergisi Ankara Maarif Vekilligi Maarif Matbaasi Sayi 98 108 Ortaokul Icin Tarih Sinif III Ankara Maarif Basimevi 1945 Ziya Gokalpten Secme yazilar Istanbul Kenan Basimevi 1940 1942 Ziya Gokalp T C Milli Egitim Bakanligi Istanbul Milli Egitim Basimevii 1949 1965 Hayat Bilgisi Siirleri Istanbul Bir Yayinevi 1952 Koy Papazi Cev T C Milli Egitim Bakanligi Istanbul Milli Egitim BBasimevi 1952 Ittihat ve Terakki Hatiralarim Istanbul Sucuoglu Matbaasi 1957 Cumhuriyet Devri Hatiralarim Istanbul Sucuoglu MAtbaasi 1958 Dagdan Yazilmis Mektuplar Jean Jacques Rouseau dan cev Istanbul Turkiye Yayinevi 1960 Hayvanlarin Ic Dunyasi Hikayeler Cev Istanbul Ozyurt Basinevi 1963 Nasil Oldu Osmanli Hurriyet Cemiyeti nin kurulmasina iliskin uc perdelik piyes Selanik 1926 Eski Harflerle Kaynakca a b c d e f g Fatma Dincer Kazim Nami Duru Hayati Eserleri ve Turkce Ogretimine Katkilari Gazi Universitesi Egitim Bilimleri Enstitusu Yuksek Lisans Tezi Ankara 2007 17 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Temmuz 2012