Kebren (Grekçe: Κεβρήν) veya Kebrene (Grekçe: Κεβρήνη) , Anadolu’nun Troas bölgesinde, Skamander Vadisi’nin orta kesiminde yer alan antik bir Yunan kentidir. Bazı araştırmacılara göre, kentin adı MÖ 3. yüzyılın bir döneminde Troas’taki Antiokheia (Grekçe: Ἀντιόχεια τῆς Τρωάδος) olarak değiştirilmiştir. Arkeolojik kalıntıları, günümüz Kaz Dağı’nın ormanlık eteklerinde, Karamenderes Nehri’nin yaklaşık 7 km güneyinde yer alan Çal Dağı üzerinde tespit edilmiştir. Alan ilk kez 1860 yılında İngiliz amatör arkeolog Frank Calvert tarafından tanımlanmıştır.
![]() ![]() {{{raptiye}}} Türkiye haritasındaki konumu. | |
Konum | Türkiye |
---|---|
Bölge | Çanakkale |
Koordinatlar | 39°44′39″K 26°33′59″D / 39.74417°K 26.56639°D |
Tarih
Kuruluş
Kebren'de bulunan en erken dönem Yunan arkeolojik kalıntıları MÖ 7. yüzyılın ortaları ile MÖ 6. yüzyılın başlarına tarihlenmektedir ve yerel seramiklerle birlikte keşfedilmiştir. Bu durum, kentin başlangıçta karışık bir Greko-Anadolu topluluğu olduğunu göstermektedir. MÖ 4. yüzyılın başlarında yazan Ksenofon, yaklaşık MÖ 400 yılında Kebren’in nüfusunun hâlâ hem Yunan hem de Anadolu kökenli unsurlardan oluştuğunu ima etmektedir; bu da iki etnik grubun Yunan kolonizasyon sürecinin tamamlanmasından uzun süre sonra bir arada yaşamaya devam ettiğini göstermektedir. MÖ 4. yüzyılın ortalarına tarihlenen kaynaklar, kenti bir Aiol kolonisi olarak kabul etmektedir. Kymeli tarihçi Eforos ise, kentin kurucularının aslında kendi şehrinden geldiğini öne sürmüştür. Ancak bu iddia temkinle ele alınmalıdır, zira Ephoros antik dönemde memleketinin önemini abartmasıyla ünlü bir figürdür. Ephoros’un iddiasının doğruluğu kesin olarak belirlenemese de, erken dönem yerleşimcilerin Aioller olduğu kesindir, çünkü akınlardaki Gergis’te, Aiol lehçesiyle yazılmış bir Kebren vatandaşı için hazırlanmış bir mezar yazıtı bulunmuştur.
Klasik Dönem
MÖ 5. yüzyılda Kebren, Hellespontos bölgesinde yer alan, Delos Birliği'ne üye bir şehirdi ve 454/3 yılından 425/4 yılına kadar Atina’ya yıllık 3 talent haraç ödemekteydi. Ancak 450/49 yılında yalnızca 8.700 drahmi ödemiştir.Peloponez Savaşı’nın sonunda, MÖ 404 yılında Atina’nın yenilgiye uğramasının ardından Kebren, Dardanos’un tiranı Zenis ve eşi Mania’nın kontrolüne geçmiştir. Bu çift, Troas bölgesini Pers satrabı Farnabazos adına yönetmekteydi. MÖ 399 yılında Kebren, Sparta komutanı Dercylidas tarafından ele geçirildi, ancak kısa bir süre sonra yeniden Perslerin kontrolüne geçti. MÖ 360/59 yılında, Yunan paralı asker komutanı Charidemos kenti kısa süreliğine ele geçirse de, Pers satrabı Artabazos tarafından geri püskürtüldü. MÖ 4. yüzyılın bir döneminde, Kebren’in bastığı sikkelerin ön yüzünde bir satrabın başı tasvir edilmiştir. Bu durum, kentin Pers yöneticileriyle yakın ilişkisini göstermektedir. Kebren, yaklaşık MÖ 310 yılında, Antigonos I Monophthalmos’un Antigoneia Troas’ı (MÖ 301’den sonra adı Aleksandria Troas olarak değiştirilmiştir) kurmasıyla bağımsız bir şehir olmaktan çıkmış ve sinokizm (birleşme) sürecine dahil edilmiştir.
Troas'taki Antiocheia
Nadir bulunan bir dizi bronz sikke, Kebren’in ön ve arka yüz tasarımlarını (koç başı/Apollon başı) taşımakla birlikte, Ἀντιοχέων (Antiocheōn, “Antiokheislere ait [sikke]”) ifadelerini içermektedir. Bu sikkelere dayanarak, özellikle Fransız epigraf Louis Robert tarafından öne sürülen bir görüşe göre, Kebren, MÖ 281 yılında Korupedyon Muharebesi’nde Lisimahos’u mağlup eden Antiochos I Soter tarafından Troas'taki Antiokheia adıyla yeniden kurulmuştur. Bu zaferin ardından Batı Anadolu’nun büyük bir kısmı Antiochos’un kontrolüne girmiştir. Ayrıca, Robert bazı sikkelerde B ve K harflerinin yanı sıra koç başının yanında bir topuz (gürz) bulunduğunu belirtmiştir. Topuz, Troas’ta yeri kesin olarak tespit edilememiş olan Birytis kentinin tipik sikke sembolü olduğundan, Robert, bu harflerin Birytis ve Kebren şehirlerine atıfta bulunduğunu ve bu iki topluluğun birleşerek Troas’taki Antiokheia kentini oluşturduğuna dair bir sinokizm veya sympoliteia (siyasal birlik) kanıtı sunduğunu öne sürmüştür. Ancak Robert’in bu görüşleri, arkeolog John Manuel Cook tarafından defalarca eleştirilmiştir. Cook, Çal Dağı’ndaki alanda Hellenistik döneme ait herhangi bir yerleşim izine dair arkeolojik veya nümizmatik bir kanıt bulunamadığını savunmaktadır. Ancak Cook’un bu iddiaları, Çal Dağı’nda yalnızca iki gün süren yüzey araştırmasına dayanmaktadır. Dolayısıyla, MÖ 3. yüzyıldaki yerleşim tarihine dair kesin yanıtlar ancak kapsamlı bir kazı çalışmasının tamamlanmasıyla elde edilebilecektir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Cook (1973) 327-31.
- ^ Cook (1973) 327.
- ^ Cook (1973) 336-7, 359.
- ^ Xenophon, 3.1.18 Mitchell ile (2004).
- ^ Aeolian: , Periplus 96. Cumaean: , Brill's New Jacoby 70 F 10, Cook'un şüpheleri ile (1973) 337.
- ^ Cook (1973) 401 no. 18.
- ^ Mitchell (2004).
- ^ Xenophon, 3.1.17-18, cf. daha kısaca Diodorus Siculus 14.38.3.
- ^ Demosthenes 23.154.
- ^ Mitchell (2004).
- ^ Strabo 13.1.33, 47.
- ^ Robert (1951) 16-31. Robert, MÖ 2. yüzyılın başlarında Cebren’in varlığını sürdürdüğünü kanıtladığını düşündüğü iki ek belge daha sunmaktadır: Delphi'deki listeleri (Plassart (1921) 8, lines 20-1) ve Assos'taki bir yazıt (Merkelbach (1976) no. 4). Cook (1973) 342-3 Cebren’in Theorodokoi listesinde yanlış bir restorasyon olduğunu ve söz konusu listenin her hâlükârda MÖ 230’lu veya 220’li yıllara tarihlendiğini göstermektedir. Öte yandan, Assos’tan gelen yazıtın en güncel editörü, metni yaklaşık MÖ 330-310 yıllarına tarihlendirmektedir.
- ^ Cook (1973) 338-44, (1988).
- ^ Cook (1973) 6, 339.
Bibliyografya
- A. Plassart, ‘Inscriptions de Delphes: la liste de théorodoques’ ''BCH'' 45 (1921) 1-85.
- L. Robert, ''Études de Numismatique Grecque'' (Paris, 1951) 16–31.
- J. M. Cook, ''The Troad: An Archaeological and Topographical Study'' (Oxford, 1973) 327–44.
- R. Merkelbach, ''Die Inschriften von Assos'', Inschriften griechischer Städte aus Kleinasien 4 (Bonn 1976).
- J. M. Cook, 'Cities in and around the Troad' ''ABSA'' 83 (1988) 7-19.
- S. Mitchell, 'Kebren' in M. H. Hansen and T. H. Nielsen (eds), ''An Inventory of Archaic and Classical Poleis'' (Oxford, 2004) no. 780.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kebren Grekce Kebrhn veya Kebrene Grekce Kebrhnh Anadolu nun Troas bolgesinde Skamander Vadisi nin orta kesiminde yer alan antik bir Yunan kentidir Bazi arastirmacilara gore kentin adi MO 3 yuzyilin bir doneminde Troas taki Antiokheia Grekce Ἀntioxeia tῆs Trwados olarak degistirilmistir Arkeolojik kalintilari gunumuz Kaz Dagi nin ormanlik eteklerinde Karamenderes Nehri nin yaklasik 7 km guneyinde yer alan Cal Dagi uzerinde tespit edilmistir 1 Alan ilk kez 1860 yilinda Ingiliz amator arkeolog Frank Calvert tarafindan tanimlanmistir 2 Kebrene raptiye Turkiye haritasindaki konumu KonumTurkiyeBolgeCanakkaleKoordinatlar39 44 39 K 26 33 59 D 39 74417 K 26 56639 D 39 74417 26 56639 Icindekiler 1 Tarih 1 1 Kurulus 1 2 Klasik Donem 1 3 Troas taki Antiocheia 2 Ayrica bakiniz 3 Kaynakca 4 BibliyografyaTarihdegistir nbsp Kebrene diobolu Kurulusdegistir Kebren de bulunan en erken donem Yunan arkeolojik kalintilari MO 7 yuzyilin ortalari ile MO 6 yuzyilin baslarina tarihlenmektedir ve yerel seramiklerle birlikte kesfedilmistir Bu durum kentin baslangicta karisik bir Greko Anadolu toplulugu oldugunu gostermektedir 3 MO 4 yuzyilin baslarinda yazan Ksenofon yaklasik MO 400 yilinda Kebren in nufusunun hala hem Yunan hem de Anadolu kokenli unsurlardan olustugunu ima etmektedir bu da iki etnik grubun Yunan kolonizasyon surecinin tamamlanmasindan uzun sure sonra bir arada yasamaya devam ettigini gostermektedir 4 MO 4 yuzyilin ortalarina tarihlenen kaynaklar kenti bir Aiol kolonisi olarak kabul etmektedir Kymeli tarihci Eforos ise kentin kurucularinin aslinda kendi sehrinden geldigini one surmustur Ancak bu iddia temkinle ele alinmalidir zira Ephoros antik donemde memleketinin onemini abartmasiyla unlu bir figurdur 5 Ephoros un iddiasinin dogrulugu kesin olarak belirlenemese de erken donem yerlesimcilerin Aioller oldugu kesindir cunku akinlardaki Gergis te Aiol lehcesiyle yazilmis bir Kebren vatandasi icin hazirlanmis bir mezar yaziti bulunmustur 6 Klasik Donemdegistir MO 5 yuzyilda Kebren Hellespontos bolgesinde yer alan Delos Birligi ne uye bir sehirdi ve 454 3 yilindan 425 4 yilina kadar Atina ya yillik 3 talent harac odemekteydi Ancak 450 49 yilinda yalnizca 8 700 drahmi odemistir 7 Peloponez Savasi nin sonunda MO 404 yilinda Atina nin yenilgiye ugramasinin ardindan Kebren Dardanos un tirani Zenis ve esi Mania nin kontrolune gecmistir Bu cift Troas bolgesini Pers satrabi Farnabazos adina yonetmekteydi MO 399 yilinda Kebren Sparta komutani Dercylidas tarafindan ele gecirildi ancak kisa bir sure sonra yeniden Perslerin kontrolune gecti 8 MO 360 59 yilinda Yunan parali asker komutani Charidemos kenti kisa sureligine ele gecirse de Pers satrabi Artabazos tarafindan geri puskurtuldu 9 MO 4 yuzyilin bir doneminde Kebren in bastigi sikkelerin on yuzunde bir satrabin basi tasvir edilmistir Bu durum kentin Pers yoneticileriyle yakin iliskisini gostermektedir 10 Kebren yaklasik MO 310 yilinda Antigonos I Monophthalmos un Antigoneia Troas i MO 301 den sonra adi Aleksandria Troas olarak degistirilmistir kurmasiyla bagimsiz bir sehir olmaktan cikmis ve sinokizm birlesme surecine dahil edilmistir 11 Troas taki Antiocheiadegistir Nadir bulunan bir dizi bronz sikke Kebren in on ve arka yuz tasarimlarini koc basi Apollon basi tasimakla birlikte Ἀntioxewn Antiocheōn Antiokheislere ait sikke ifadelerini icermektedir Bu sikkelere dayanarak ozellikle Fransiz epigraf Louis Robert tarafindan one surulen bir goruse gore Kebren MO 281 yilinda Korupedyon Muharebesi nde Lisimahos u maglup eden Antiochos I Soter tarafindan Troas taki Antiokheia adiyla yeniden kurulmustur Bu zaferin ardindan Bati Anadolu nun buyuk bir kismi Antiochos un kontrolune girmistir Ayrica Robert bazi sikkelerde B ve K harflerinin yani sira koc basinin yaninda bir topuz gurz bulundugunu belirtmistir Topuz Troas ta yeri kesin olarak tespit edilememis olan Birytis kentinin tipik sikke sembolu oldugundan Robert bu harflerin Birytis ve Kebren sehirlerine atifta bulundugunu ve bu iki toplulugun birleserek Troas taki Antiokheia kentini olusturduguna dair bir sinokizm veya sympoliteia siyasal birlik kaniti sundugunu one surmustur 12 Ancak Robert in bu gorusleri arkeolog John Manuel Cook tarafindan defalarca elestirilmistir Cook Cal Dagi ndaki alanda Hellenistik doneme ait herhangi bir yerlesim izine dair arkeolojik veya numizmatik bir kanit bulunamadigini savunmaktadir 13 Ancak Cook un bu iddialari Cal Dagi nda yalnizca iki gun suren yuzey arastirmasina dayanmaktadir Dolayisiyla MO 3 yuzyildaki yerlesim tarihine dair kesin yanitlar ancak kapsamli bir kazi calismasinin tamamlanmasiyla elde edilebilecektir 14 Ayrica bakinizdegistirAntik Yunan kentleri listesiKaynakcadegistir Cook 1973 327 31 Cook 1973 327 Cook 1973 336 7 359 Xenophon Hellenica 3 1 18 Mitchell ile 2004 Aeolian Ps Scylax Periplus 96 Cumaean Ephorus Brill s New Jacoby 70 F 10 Cook un supheleri ile 1973 337 Cook 1973 401 no 18 Mitchell 2004 Xenophon Hellenica 3 1 17 18 cf daha kisaca Diodorus Siculus 14 38 3 Demosthenes 23 154 Mitchell 2004 Strabo 13 1 33 47 Robert 1951 16 31 Robert MO 2 yuzyilin baslarinda Cebren in varligini surdurdugunu kanitladigini dusundugu iki ek belge daha sunmaktadir Delphi deki Theorodokoi listeleri Plassart 1921 8 lines 20 1 ve Assos taki bir yazit Merkelbach 1976 no 4 Cook 1973 342 3 Cebren in Theorodokoi listesinde yanlis bir restorasyon oldugunu ve soz konusu listenin her halukarda MO 230 lu veya 220 li yillara tarihlendigini gostermektedir Ote yandan Assos tan gelen yazitin en guncel editoru metni yaklasik MO 330 310 yillarina tarihlendirmektedir Cook 1973 338 44 1988 Cook 1973 6 339 BibliyografyadegistirA Plassart Inscriptions de Delphes la liste de theorodoques BCH 45 1921 1 85 L Robert Etudes de Numismatique Grecque Paris 1951 16 31 J M Cook The Troad An Archaeological and Topographical Study Oxford 1973 327 44 R Merkelbach Die Inschriften von Assos Inschriften griechischer Stadte aus Kleinasien 4 Bonn 1976 J M Cook Cities in and around the Troad ABSA 83 1988 7 19 S Mitchell Kebren in M H Hansen and T H Nielsen eds An Inventory of Archaic and Classical Poleis Oxford 2004 no 780 https tr wikipedia org w index php title Kebrene amp oldid 34757191 sayfasindan alinmistir