Kelkit Vadisi, içinden Kelkit Çayı'nın aktığı 246 km uzunluğundaki vadidır. Vadi, Tokat, Sivas, Giresun, Erzincan ve Gümüşhane illeri topraklarından geçer. Kuzey Anadolu Fayının doğu bölümünü oluşturan bölgede şiddetli deprem, heyelan, taşkın afetleri görülme ihtimali kuvvetlidir.
Sınırları
Kelkit Vadisi, Spikör Dağları'ndan (Akdağ 2666 m) Köse Dağları'na kadar uzanır. Vadi toprakları İç Anadolu, Orta Karadeniz ve Doğu Karadeniz bölgeleri üzerindedir.
Yerleşimler
Kelkit Vadisi içresinde bulunan yerleşim birimleri şunlardır: Suluova, Taşova, Erbaa, Niksar, Reşadiye, Koyulhisar, Mesudiye, Şebinkârahisar, Alucra Çamoluk, Suşehri, Akıncılar, Gölova, Refahiye, Şiran, Kelkit.
Depremler
Prof. Dr. Naci Görür Kelkit vadisinin adını deprem vadisi koysanız jeolojik olarak o kadar doğru olur demektedir. Kelkit Vadisi'ni boydan boya geçen KAF, özellikle Koyulhisar-Niksar arasında doğrusal bir çizgi takip eder. Bu kısımda fay çok dar bir kuşak izler. 7,9 büyüklüğündeki 1939 depreminde 3,5 m ötelenmelerin olduğu 350 km uzunluğunda yüzey faylanmaları görülmüştür.
1942 Niksar-Erbaa depremi 20 Aralık gününde, 7.0 büyüklüğünde gerçekleşmiştir. Erbaa-Niksar arasında 50 km'lik yüzey kırığı oluşmuş, Erbaa tamamen yıkılmıştır. Erbaa 1939, 1940, 1942, 1943 depremlerinden etkilenmiş, taşınması gündeme gelmiştir. Kent 1944 yılında faydan 2 km uzağa biraz daha sağlam yeni yerine taşınmıştır.
İklimi
Karadeniz iklimi hakimdir fakat yer yer İç Anadolu Karasal ikliminin etkili olduğu görülür.
Bitkiler
Vadi bitki çeşitliliği yönünden zengindir. 105 bitki ailesinden, 519 cins, 954 tür, 247 alttür belirlenmiştir. Bu bitkilerden 132 tanesi endemiktir. Alan Karadeniz bölgesinde olmasına karşın Akdeniz mikroklima özelliği gösteren kısımları bulunur. Akdeniz iklimine ait bir tür olan sedir ağacının dünyada görüldüğü en kuzey nokta Kelkit Vadisi'dir. Vadide meşe ormanları, karaçam, sarıçam, kızılçam, kayın ormanları, Akdeniz maki toplulukları, kalıntı sedir toplulukları görülür. Avrupa-Sibirya ile Akdeniz bitki türlerinin karışımı görülür. Türkiye'ye endemik Stachys inanis dünyada soyu tehlikede olan bir bitkidir.
Kelkit Vadisi, Canik Dağları'nın kuzey rüzgarlarından koruduğu, Yeşilırmak vadisi ile deniz etkisine açık bir alandır. Kızılçamların altındaki maki türleri ile Akdeniz adacığını andırır. Reşadiye, Niksar ve Erbaa çevresi, Tortepe güneyi, Iğdır Dağı güneyinde maki görüntüsü hakimdir. 200–300 m'den yükseklikten başlayan makiler ortalama 400-500 metrelere kadar, yer yer 600–700 m'lere kadar ulaşabilirler.
Hayvanlar
Küçük akbabalar başta olmak üzere çeşitli türlerin yuvalama alanıdır. Su yakınlarında görülen pürtüklü semender önemli bir iki yaşamlıdır. Anadolu gelinciği ve kara gözlü mavi kelebek vadinin önemli kelebek türlerindendir.
Koruma
Vadinin Tokat bölümü sahip olduğu kaynak değerleri, ekolojik, coğrafik ve klimatik özellikler açısından biyosfer rezervi olarak koruma altına alınması tavsiye edilmektedir. Alan barındırdığı endemik kuşlardan dolayı Önemli Kuş Alanı olarak nitelendirilmektedir.
Prof. Dr. Celal Şengör'e göre Kelkit Havzası sahip olduğu kömürlü bataklık özelliği nedeniyle Anadolu'da dinozor fosili çıkma ihtimalinin en yüksek olduğu bölgedir.
Kaynakça
- ^ a b c d DURSUN, Ahmet; FENT, Meral. "Kelkit Vadisi Sciocorini Amyot & Serville, 1843 ve Strachiini Mulsant& Rey, 1866 (Hemiptera: Pentatomidae: Pentatominae) faunası üzerine çalışmalar". dergipark.org.tr. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ TATAR, Orhan vd. (2006). "Kuzey Anadolu Fay zonu üzerinde Kelkit vadisi boyunca yer alan yerleşim alanlarının doğal afet risk analizi ve afet bilgi sisteminin oluşturulması: ilk sonuçlar". researchgate.net. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ TATAR, Orhan vd. (2007). "KELKİT VADİSİ AFET BİLGİ SİSTEMİ (KABİS) ALTYAPISININ OLUŞTURULMASI". academia.edu. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Kelkit vadisi, deprem vadisi". mynet.com. 2005. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "TÜRKİYE'DEKİ DİRİ FAY SİSTEMLERİ VE DEPREMSELLİK". afad.gov.tr. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ YILMAZ, Ali; ŞAHİN, Kemalettin; ŞAHİN, M. Hazım (2013). "DEPREME BAĞLI YERİ DEĞİŞTİRİLEN BİR ŞEHİR: ERBAA, TOKAT" (PDF). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Kelkit Vadisi" (PDF). dogadernegi.org. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ a b YEŞİL, Pervin; YILMAZ, Hasan (2014). "Kelkit Havzası Tokat kesiminin biyosfer rezervi olarak planlanması". Akademik Ziraat Dergisi. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ https://youtu.be/ZvtGItnxJas Dakika: 2:25:10
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kelkit Vadisi icinden Kelkit Cayi nin aktigi 246 km uzunlugundaki vadidir Vadi Tokat Sivas Giresun Erzincan ve Gumushane illeri topraklarindan gecer Kuzey Anadolu Fayinin dogu bolumunu olusturan bolgede siddetli deprem heyelan taskin afetleri gorulme ihtimali kuvvetlidir Vadi icinde Kelkit ilcesiSinirlariKelkit Vadisi Spikor Daglari ndan Akdag 2666 m Kose Daglari na kadar uzanir Vadi topraklari Ic Anadolu Orta Karadeniz ve Dogu Karadeniz bolgeleri uzerindedir YerlesimlerKelkit Vadisi icresinde bulunan yerlesim birimleri sunlardir Suluova Tasova Erbaa Niksar Resadiye Koyulhisar Mesudiye Sebinkarahisar Alucra Camoluk Susehri Akincilar Golova Refahiye Siran Kelkit DepremlerProf Dr Naci Gorur Kelkit vadisinin adini deprem vadisi koysaniz jeolojik olarak o kadar dogru olur demektedir Kelkit Vadisi ni boydan boya gecen KAF ozellikle Koyulhisar Niksar arasinda dogrusal bir cizgi takip eder Bu kisimda fay cok dar bir kusak izler 7 9 buyuklugundeki 1939 depreminde 3 5 m otelenmelerin oldugu 350 km uzunlugunda yuzey faylanmalari gorulmustur 1942 Niksar Erbaa depremi 20 Aralik gununde 7 0 buyuklugunde gerceklesmistir Erbaa Niksar arasinda 50 km lik yuzey kirigi olusmus Erbaa tamamen yikilmistir Erbaa 1939 1940 1942 1943 depremlerinden etkilenmis tasinmasi gundeme gelmistir Kent 1944 yilinda faydan 2 km uzaga biraz daha saglam yeni yerine tasinmistir IklimiKaradeniz iklimi hakimdir fakat yer yer Ic Anadolu Karasal ikliminin etkili oldugu gorulur BitkilerVadi bitki cesitliligi yonunden zengindir 105 bitki ailesinden 519 cins 954 tur 247 alttur belirlenmistir Bu bitkilerden 132 tanesi endemiktir Alan Karadeniz bolgesinde olmasina karsin Akdeniz mikroklima ozelligi gosteren kisimlari bulunur Akdeniz iklimine ait bir tur olan sedir agacinin dunyada goruldugu en kuzey nokta Kelkit Vadisi dir Vadide mese ormanlari karacam saricam kizilcam kayin ormanlari Akdeniz maki topluluklari kalinti sedir topluluklari gorulur Avrupa Sibirya ile Akdeniz bitki turlerinin karisimi gorulur Turkiye ye endemik Stachys inanis dunyada soyu tehlikede olan bir bitkidir Kelkit Vadisi Canik Daglari nin kuzey ruzgarlarindan korudugu Yesilirmak vadisi ile deniz etkisine acik bir alandir Kizilcamlarin altindaki maki turleri ile Akdeniz adacigini andirir Resadiye Niksar ve Erbaa cevresi Tortepe guneyi Igdir Dagi guneyinde maki goruntusu hakimdir 200 300 m den yukseklikten baslayan makiler ortalama 400 500 metrelere kadar yer yer 600 700 m lere kadar ulasabilirler HayvanlarKucuk akbabalar basta olmak uzere cesitli turlerin yuvalama alanidir Su yakinlarinda gorulen purtuklu semender onemli bir iki yasamlidir Anadolu gelincigi ve kara gozlu mavi kelebek vadinin onemli kelebek turlerindendir KorumaVadinin Tokat bolumu sahip oldugu kaynak degerleri ekolojik cografik ve klimatik ozellikler acisindan biyosfer rezervi olarak koruma altina alinmasi tavsiye edilmektedir Alan barindirdigi endemik kuslardan dolayi Onemli Kus Alani olarak nitelendirilmektedir Prof Dr Celal Sengor e gore Kelkit Havzasi sahip oldugu komurlu bataklik ozelligi nedeniyle Anadolu da dinozor fosili cikma ihtimalinin en yuksek oldugu bolgedir Kaynakca a b c d DURSUN Ahmet FENT Meral Kelkit Vadisi Sciocorini Amyot amp Serville 1843 ve Strachiini Mulsant amp Rey 1866 Hemiptera Pentatomidae Pentatominae faunasi uzerine calismalar dergipark org tr 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 TATAR Orhan vd 2006 Kuzey Anadolu Fay zonu uzerinde Kelkit vadisi boyunca yer alan yerlesim alanlarinin dogal afet risk analizi ve afet bilgi sisteminin olusturulmasi ilk sonuclar researchgate net 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 TATAR Orhan vd 2007 KELKIT VADISI AFET BILGI SISTEMI KABIS ALTYAPISININ OLUSTURULMASI academia edu 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 Kelkit vadisi deprem vadisi mynet com 2005 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 TURKIYE DEKI DIRI FAY SISTEMLERI VE DEPREMSELLIK afad gov tr 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 YILMAZ Ali SAHIN Kemalettin SAHIN M Hazim 2013 DEPREME BAGLI YERI DEGISTIRILEN BIR SEHIR ERBAA TOKAT PDF Uluslararasi Sosyal Arastirmalar Dergisi 15 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Mart 2020 Kelkit Vadisi PDF dogadernegi org 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Mart 2020 a b YESIL Pervin YILMAZ Hasan 2014 Kelkit Havzasi Tokat kesiminin biyosfer rezervi olarak planlanmasi Akademik Ziraat Dergisi 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 https youtu be ZvtGItnxJas Dakika 2 25 10