Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kenneth David Kaunda (28 Nisan 1924 - 17 Haziran 2021), Zambiyalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Kaunda, Afrika kıtasında yer alan Zambiya'nın ilk devlet başkanı olarak 1964 ile 1991 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.
| Kenneth Kaunda | |
|---|---|
 | |
| 1. Zambiya Cumhurbaşkanı | |
| Görev süresi 24 Ekim 1964 - 2 Kasım 1991 | |
| Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
| Yerine gelen | Frederick Chiluba |
| Bağlantısızlar Hareketi Genel Sekreteri | |
| Görev süresi 8 Eylül 1970 - 5 Eylül 1973 | |
| Yerine geldiği | Cemal Abdünnasır |
| Yerine gelen | Huari Bumedyen |
| 8. Afrika Birliği Örgütü Başkanı | |
| Görev süresi 1 Eylül 1970 - 21 Haziran 1971 | |
| Yerine geldiği | Ahmadou Ahidjo |
| Yerine gelen | Moktar Ould Daddah |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 28 Nisan 1924 , Chinsali yakınları, Kuzey Rodezya |
| Ölüm | 17 Haziran 2021 (97 yaşında) Lusaka, Zambiya |
| Partisi | |
| Evlilik(ler) | Betty Kaunda |
| Mesleği | Öğretmen |
| Dini | Presbiteryen |
1941 ile 1943 yılları arasında Lusaka'da bulunan Munali College'da öğretmen olarak eğitimini tamamlayan Kaunda, Lubwa'da öğretmen olarak görevine başlamıştır. 1943 ile 1945 yılları arasında aynı okulda rektör olarak görev yapan Kaunda, bu görevinin ardından orduda eğitmen olabilmek adına Lusaka'ya taşınmıştır. Ancak burada eğitmen olma talebi kabul görmeyen Kaunda, olumsuz dönüşün ardından Güney Rodezya'ya (günümüzde Zimbabve) giderek burada Bindura ve Salisbury'de bulunan maden şirketlerinde çalışmıştır.
1949'da yarı zamanlı öğretmen olarak çalışmaya başlamak adına Lubwa'ya geri dönen Kaunda, 1951'de 'nin (Northern Rhodesian African National Congress - NRANC) kuzey bölgeleri için örgütlemeden sorumlu sekreteri olarak atanması ile öğretmenlik görevinden istifa etmiştir. 1953'te NRANC'nin genel sekreterlik görevini yürütmek adına Lusaka'ya taşınan Kaunda, burada genel başkan ile birlikte faaliyetler yürütmüştür. Her iki siyasetçi de yürüttükleri politikalar nedeniyle tutuklanmış ve cezaevine girmiştir. Bu süreçte Nkumbula ile fikir ayrılığına düşen Kaunda, NRANC'den ayrılarak kendi partisi olan 'ni (Zambian African National Congress - ZANC) kurmuştur. Ancak Mart 1959'da partinin faaliyetleri yasaklanmış ve Kaunda Haziran 1959 tutuklanarak dokuz aylık cezasını çekmek adına yeniden cezaevine gönderilmiştir.
Kaunda'nın cezaevinde olduğu bir süreçte NRANC'den ayrılan ulusalcı 'da (United National Independence Party - UNIP) ile ZANC'nin ardılı bir parti kurmuş ve genel başkanlığını üstlenmiştir. Kaunda'nın Ocak 1960'ta cezaevinden çıkması ile UNIP'in genel başkanlığını Kaunda'ya devretmiştir.
Ülkenin 1964 yılında bağımsızlığını elde etmeden kısa bir süre önce yeni anayasa kapsamında gerçekleştirilen seçimlerde UNIP ile başarılı olan Kaunda, ülkesinin başbakanı olmuş, bölgenin Zambiya ismi ile bağımsızlığını elde etmesi ile de bağımsız Zambiya'nın ilk devlet başkanı olarak devlet başkanlığı makamına çıkmıştır. 1968, 1973, 1978, 1983 ve 1988 yıllarında 1968 seçimleri hariç muhalefet partisi ve rakibi olmadan makama yeniden seçilen Kaunda, bu süreçte iktidarını güçlendirmiştir.
Kaunda iktidarında yasaklanan muhalefet partilerinin yeniden siyasi hayata dahil edilmesi yönünde gerçekleştirilen baskılar sonucu çok partili bir seçime 1991 yılında gerçekleştiren Zambiya'da, söz konusu seçimlerde lideri Frederick Chiluba'ya karşı yenilerek makamı 2 Kasım 1991'de kendisine devrederek 27 yıldır bulunduğu görevinden ayrılmıştır. 17 Haziran 2021 tarihinde öldü.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Kenneth Kaunda ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Özel
- Genel
- Fergus Macpherson, Kenneth Kaunda: The Times and the Man (1974)
- Andy DeRoche, Kenneth Kaunda, the United States and Southern Africa (London: Bloomsbury, 2016)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kenneth David Kaunda 28 Nisan 1924 17 Haziran 2021 Zambiyali ogretim gorevlisi ve siyasetci Kaunda Afrika kitasinda yer alan Zambiya nin ilk devlet baskani olarak 1964 ile 1991 yillari arasinda devlet baskanligi makaminda bulunmustur Kenneth Kaunda1 Zambiya CumhurbaskaniGorev suresi 24 Ekim 1964 2 Kasim 1991Yerine geldigi Makam olusturulduYerine gelen Frederick ChilubaBaglantisizlar Hareketi Genel SekreteriGorev suresi 8 Eylul 1970 5 Eylul 1973Yerine geldigi Cemal AbdunnasirYerine gelen Huari Bumedyen8 Afrika Birligi Orgutu BaskaniGorev suresi 1 Eylul 1970 21 Haziran 1971Yerine geldigi Ahmadou AhidjoYerine gelen Moktar Ould DaddahKisisel bilgilerDogum 28 Nisan 1924 1924 04 28 Chinsali yakinlari Kuzey RodezyaOlum 17 Haziran 2021 97 yasinda Lusaka ZambiyaPartisiEvlilik ler Betty KaundaMeslegi OgretmenDini Presbiteryen 1941 ile 1943 yillari arasinda Lusaka da bulunan Munali College da ogretmen olarak egitimini tamamlayan Kaunda Lubwa da ogretmen olarak gorevine baslamistir 1943 ile 1945 yillari arasinda ayni okulda rektor olarak gorev yapan Kaunda bu gorevinin ardindan orduda egitmen olabilmek adina Lusaka ya tasinmistir Ancak burada egitmen olma talebi kabul gormeyen Kaunda olumsuz donusun ardindan Guney Rodezya ya gunumuzde Zimbabve giderek burada Bindura ve Salisbury de bulunan maden sirketlerinde calismistir 1949 da yari zamanli ogretmen olarak calismaya baslamak adina Lubwa ya geri donen Kaunda 1951 de nin Northern Rhodesian African National Congress NRANC kuzey bolgeleri icin orgutlemeden sorumlu sekreteri olarak atanmasi ile ogretmenlik gorevinden istifa etmistir 1953 te NRANC nin genel sekreterlik gorevini yurutmek adina Lusaka ya tasinan Kaunda burada genel baskan ile birlikte faaliyetler yurutmustur Her iki siyasetci de yuruttukleri politikalar nedeniyle tutuklanmis ve cezaevine girmistir Bu surecte Nkumbula ile fikir ayriligina dusen Kaunda NRANC den ayrilarak kendi partisi olan ni Zambian African National Congress ZANC kurmustur Ancak Mart 1959 da partinin faaliyetleri yasaklanmis ve Kaunda Haziran 1959 tutuklanarak dokuz aylik cezasini cekmek adina yeniden cezaevine gonderilmistir Kaunda nin cezaevinde oldugu bir surecte NRANC den ayrilan ulusalci da United National Independence Party UNIP ile ZANC nin ardili bir parti kurmus ve genel baskanligini ustlenmistir Kaunda nin Ocak 1960 ta cezaevinden cikmasi ile UNIP in genel baskanligini Kaunda ya devretmistir Ulkenin 1964 yilinda bagimsizligini elde etmeden kisa bir sure once yeni anayasa kapsaminda gerceklestirilen secimlerde UNIP ile basarili olan Kaunda ulkesinin basbakani olmus bolgenin Zambiya ismi ile bagimsizligini elde etmesi ile de bagimsiz Zambiya nin ilk devlet baskani olarak devlet baskanligi makamina cikmistir 1968 1973 1978 1983 ve 1988 yillarinda 1968 secimleri haric muhalefet partisi ve rakibi olmadan makama yeniden secilen Kaunda bu surecte iktidarini guclendirmistir Kaunda iktidarinda yasaklanan muhalefet partilerinin yeniden siyasi hayata dahil edilmesi yonunde gerceklestirilen baskilar sonucu cok partili bir secime 1991 yilinda gerceklestiren Zambiya da soz konusu secimlerde lideri Frederick Chiluba ya karsi yenilerek makami 2 Kasim 1991 de kendisine devrederek 27 yildir bulundugu gorevinden ayrilmistir 17 Haziran 2021 tarihinde oldu KaynakcaWikimedia Commons ta Kenneth Kaunda ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ozel Bridgette Kasuka Independence Leaders of Africa Sayfa 13 29 Kaunda bagimsiz ulkenin ilk baskani oldu 25 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Eylul 2017 GenelFergus Macpherson Kenneth Kaunda The Times and the Man 1974 Andy DeRoche Kenneth Kaunda the United States and Southern Africa London Bloomsbury 2016