Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kerteriz, herhangi bir cismin yönü ile esas alınan yön arasındaki açı. Esas alınan yön, bir kişinin yüzünün dönük olduğu yön, bir teknenin yönü veya kuzey olabilir. Kuzeyin esas alınması durumunda, buna hakiki kerteriz denir. Kerteriz ölçümü için açı ölçmekte kullan herhangi bir araç kullanılabilir. Hakiki kerteriz genellikle pusula ile ölçülür.
Kerteriz seyir yapılması gereken her türlü faaliyette (denizcilik, spor, askerlik) doğru rotada ilerlemek için kullanılır.
Yaygın kullanılan bir seyir tekniği, en az iki noktadan kerteriz alarak harita yardımıyla, bulunulan noktanın tespit edilmesidir. İki noktadan kerteriz alırken, çevreden iki yer şekli ya da nesne seçilir ve bunların kuzeyle yaptıkları açı bulunur. Daha sonra kerteriz alınan nesneler harita üzerinden bulunur ve harita üzerindeki kuzey güney doğrultulu çizgilerin de yardımıyla her iki açı belirlenen yer şekillerinden geçecek şekilde bir çizgi çizilir. Bu iki çizginin kesiştiği yer, yaklaşık olarak kerteriz alınan yeri gösterir. Daha yüksek kesinlik elde edebilmek için farklı bir yer şeklinden, yine aynı şekilde kerteriz alınır ve harita üzerinde buna ait bir çizgi daha çizilir. Eğer üç çizgi tam bir noktada kesişiyorsa, bu noktanın tam kesinlikle kerteriz alınan yer olduğu söylenebilir. Ancak pratikte nadiren bu üç çizgi bir noktada kesişir. Bunun nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Kerteriz alırken elin titremesi ya da pusula üzerindeki açının tam kesinlikle okunamaması.
- Manyetik kuzey ile coğrafi kuzey arasındaki sapma açısının hesaba katılmaması ya da yanlış katılması.
- Okunan kerteriz açısının harita üzerine tam kesinlikle aktarılamaması (çizimde yapılan ufak kaydırmalar).
- Harita üzerindeki ufak hatalar ya da yeryüzü şekillerinin zamanla kaymış veya değişmiş olması.
Yukarıda sayılan sebeplerden ötürü sıklıkla, çizilen üç çizgi bir noktada kesişmez ve bir üçgen oluşturur. Bu üçgen kerteriz alınan noktayı kesinlikle kapsar ve bu üçgen ne kadar küçük çıkıyorsa hatalar o denli azdır. Kerteriz iki boyutta alındığından kesin yerin belirlenmesi üç noktayla yapılır, bu bakımdan üç boyutta çalışan GPS'in kesin yeri belirlemesi için dört farklı uydudan gelen dört koordinat değerini kullanmasıyla benzerlik gösterir.
Kerteriz kelimesi Türkçede pusula kadranının çevresindeki yön gösteren çentikler anlamındaki kerte kelimesinden türemiş olabilir. Kerte kelimesi İtalyanca çeyrek anlamındaki quarto'dan dilimize geçmiştir. Bir diğer olası etimoloji, İngilizce quarters kelimesidir. TDK Sözlüğünde sözcük Yunanca kökenli olarak belirtilmiştir.
Kerteriz ölçme eylemi, Türkçede ölçmek, atmak, etmek, yapmak fiilleriyle ifade edilse de, günümüzdeki yaygın kullanım kerteriz almak şeklindedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- "Kerteriz", Meydan Larousse Büyük Lûgat ve Ansiklopedi
- "Kerteriz", Resimli Ansiklopedik Büyük Sözlük, Arkın Yayınları
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kerteriz herhangi bir cismin yonu ile esas alinan yon arasindaki aci Esas alinan yon bir kisinin yuzunun donuk oldugu yon bir teknenin yonu veya kuzey olabilir Kuzeyin esas alinmasi durumunda buna hakiki kerteriz denir Kerteriz olcumu icin aci olcmekte kullan herhangi bir arac kullanilabilir Hakiki kerteriz genellikle pusula ile olculur Pusulanin kenarindaki aci gosteren centikler kerteler Kerteriz seyir yapilmasi gereken her turlu faaliyette denizcilik spor askerlik dogru rotada ilerlemek icin kullanilir Yaygin kullanilan bir seyir teknigi en az iki noktadan kerteriz alarak harita yardimiyla bulunulan noktanin tespit edilmesidir Iki noktadan kerteriz alirken cevreden iki yer sekli ya da nesne secilir ve bunlarin kuzeyle yaptiklari aci bulunur Daha sonra kerteriz alinan nesneler harita uzerinden bulunur ve harita uzerindeki kuzey guney dogrultulu cizgilerin de yardimiyla her iki aci belirlenen yer sekillerinden gececek sekilde bir cizgi cizilir Bu iki cizginin kesistigi yer yaklasik olarak kerteriz alinan yeri gosterir Daha yuksek kesinlik elde edebilmek icin farkli bir yer seklinden yine ayni sekilde kerteriz alinir ve harita uzerinde buna ait bir cizgi daha cizilir Eger uc cizgi tam bir noktada kesisiyorsa bu noktanin tam kesinlikle kerteriz alinan yer oldugu soylenebilir Ancak pratikte nadiren bu uc cizgi bir noktada kesisir Bunun nedenleri asagidaki gibi siralanabilir Kerteriz alirken elin titremesi ya da pusula uzerindeki acinin tam kesinlikle okunamamasi Manyetik kuzey ile cografi kuzey arasindaki sapma acisinin hesaba katilmamasi ya da yanlis katilmasi Okunan kerteriz acisinin harita uzerine tam kesinlikle aktarilamamasi cizimde yapilan ufak kaydirmalar Harita uzerindeki ufak hatalar ya da yeryuzu sekillerinin zamanla kaymis veya degismis olmasi Yukarida sayilan sebeplerden oturu siklikla cizilen uc cizgi bir noktada kesismez ve bir ucgen olusturur Bu ucgen kerteriz alinan noktayi kesinlikle kapsar ve bu ucgen ne kadar kucuk cikiyorsa hatalar o denli azdir Kerteriz iki boyutta alindigindan kesin yerin belirlenmesi uc noktayla yapilir bu bakimdan uc boyutta calisan GPS in kesin yeri belirlemesi icin dort farkli uydudan gelen dort koordinat degerini kullanmasiyla benzerlik gosterir Kerteriz kelimesi Turkcede pusula kadraninin cevresindeki yon gosteren centikler anlamindaki kerte kelimesinden turemis olabilir Kerte kelimesi Italyanca ceyrek anlamindaki quarto dan dilimize gecmistir Bir diger olasi etimoloji Ingilizce quarters kelimesidir TDK Sozlugunde sozcuk Yunanca kokenli olarak belirtilmistir Kerteriz olcme eylemi Turkcede olcmek atmak etmek yapmak fiilleriyle ifade edilse de gunumuzdeki yaygin kullanim kerteriz almak seklindedir Ayrica bakinizGeri KerterizKaynakca Kerteriz Meydan Larousse Buyuk Lugat ve Ansiklopedi Kerteriz Resimli Ansiklopedik Buyuk Sozluk Arkin Yayinlari