Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kinzi Kalesi veya Kindzi Kalesi (Gürcüce: ქინძის ციხე), tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı Bağdaşen köyünün kuzeybatısında Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kaledir. Günümüzde Bağdaşen köyü sınırları içinde bulunduğu için "Bağdaşan Kalesi" veya "Kinzodamal Kalesi" olarak da adlandırılmaktadır.
ქინძის ციხე (kindzis tsihe) | |
 | |
| Diğer ad(lar) | Bağdaşan Kalesi Kinzodamal Kalesi |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Durum | Harabe |
| Tür | Kale |
| Konum | Bağdaşen, Ardahan |
| Koordinatlar | 41°03′49″K 42°22′33″D / 41.06361°K 42.37583°D |
| Tamamlanma | Orta Çağ |
| Yükseklik | |
| Mimari | Gürcü mimarisi |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Taş, kireç harcı |
Tarihçe
Kinzi Kalesi veya Kindzi Kalesi, Orta Çağ'da Gürcistan sınırları içinde yer alan Kindzotamali köyünün kalesiydi. 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre o tarihte Gürcistan Vilayeti içinde Ardahan-i Büzürg livasının Güney nahiyesinde Tamali (Damal) adını taşıyan iki köy bulunuyordu. Kinzi Kalesi'nin kuzeybatısında bulunan Tamali köyünde 9 hane yaşıyordu. Kalenin güneydoğusunda bulunan Tamali köyü, muhtemelen diğerinden ayırt edilebilmesi için Osmanlı tahrir defterinde "Kinzdamal" (رباط كنزدمال) adıyla kaydedilmiştir. Kinzdamal köyünde 45 Hristiyan hane bulunuyor ve nüfusun çoğunluğu Gürcülerden oluşuyordu. Kinzi Kalesi'nin ne zaman inşa edildiği bilinmektedir. Bununla birlikte kuzey duvarı ve burçları üzerindeki tepe mazgallarının Orta Çağ'dan kalma Şeytan Kalesi ve Kurt Kale tepe mazgallarıyla benzer yapıda olması, bu kalenin de aynı dönemde inşa edildiğini düşündürmektedir. Kinzi Kalesi Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Nitekim Gürcüce bir kelime olan "Kindzi" (ქინძი) kişniş anlamına gelir. Birinci Dünya Savaşı yıllarında Ardahan sancağını gezen Gürcü araştırmacı ve gazeteci Konstantine Martvileli, Kürtlerin yaşadığı Kinzotamal köyünde büyükçe bir kalenin bulunduğunu ve duvarlarının neredeyse tamamen sağlam kalmış olduğunu yazmıştır.
Mimari
Kinzi Kalesi, Ardahan ve Artvin illerinin sınırında yer alan Bilbilan Yaylası'nın doğusunda, yaklaşık 2200 metre yükseklikte, küçük bir tepe üzerinde inşa edilmiştir. Kalenin inşasında irili ufaklı taşlar ve kireç harcı kullanılmıştır. Kinzi Kalesi'nin inşa edildiği yer geniş bir alan (52 x 45 m) kaplamaktadır. Günümüze kalan duvarlarının yüksekliği 25-30 metreyi bulur. Düzgün bir planı olmayan kalenin yarım daire biçiminde üç kulesi bulunmaktadır. Güneyden ulaşılan kalenin güney duvarının bazı kısımları yıkılmıştır. Kinzi Kalesi, ilk inşa tarihinden itibaren onarılıp korunmuştur. Nitekim Osmanlı döneminde de onarılmış olduğu duvar örgüsünden anlaşılmaktadır. Kalenin batı duvarının birkaç metre önünde kuzey-güney yönünde konumlanan bir duvar kalıntısı bulunmaktadır. Bu duvarın uzunluğu 10,90 metre, yüksekliği 2,80 metredir.
Kaynakça
- ^ a b 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2015, s. 121. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Sami Patacı, Ardahan Kale ve Kuleleri, Ardahan, 2016, s. 62 25 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 411, III. cilt (1958), s. 509, 515". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2023.
- ^ Sami Patacı, Ardahan Kale ve Kuleleri, Ardahan, 2016, s. 63 25 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "ქინძი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 12 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ISBN 978-0-9535878-3
- ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde", Sakartvelo gazetesi (Gürcüce), 9 Ekim 1917, sayı 219" (PDF). 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Nisan 2023.
- ^ ""Kinzi Kalesi" - Neredekal.com". 12 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2023.
- ^ Sami Patacı, Ardahan Kale ve Kuleleri, Ardahan, 2016, s. 62-63 25 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kinzi Kalesi veya Kindzi Kalesi Gurcuce ქინძის ციხე tarihsel Artani bolgesinde gunumuzde Ardahan ilinin merkez ilcesine bagli Bagdasen koyunun kuzeybatisinda Orta Cag da Gurculerden kalma bir kaledir Gunumuzde Bagdasen koyu sinirlari icinde bulundugu icin Bagdasan Kalesi veya Kinzodamal Kalesi olarak da adlandirilmaktadir Kinzi Kalesiქინძის ციხე kindzis tsihe Diger ad lar Bagdasan Kalesi Kinzodamal KalesiGenel bilgilerDurumHarabeTurKaleKonumBagdasen ArdahanKoordinatlar41 03 49 K 42 22 33 D 41 06361 K 42 37583 D 41 06361 42 37583TamamlanmaOrta CagYukseklikMimariGurcu mimarisiTeknik ayrintilarMalzemeTas kirec harciTarihceKinzi Kalesi veya Kindzi Kalesi Orta Cag da Gurcistan sinirlari icinde yer alan Kindzotamali koyunun kalesiydi 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahrir defterine gore o tarihte Gurcistan Vilayeti icinde Ardahan i Buzurg livasinin Guney nahiyesinde Tamali Damal adini tasiyan iki koy bulunuyordu Kinzi Kalesi nin kuzeybatisinda bulunan Tamali koyunde 9 hane yasiyordu Kalenin guneydogusunda bulunan Tamali koyu muhtemelen digerinden ayirt edilebilmesi icin Osmanli tahrir defterinde Kinzdamal رباط كنزدمال adiyla kaydedilmistir Kinzdamal koyunde 45 Hristiyan hane bulunuyor ve nufusun cogunlugu Gurculerden olusuyordu Kinzi Kalesi nin ne zaman insa edildigi bilinmektedir Bununla birlikte kuzey duvari ve burclari uzerindeki tepe mazgallarinin Orta Cag dan kalma Seytan Kalesi ve Kurt Kale tepe mazgallariyla benzer yapida olmasi bu kalenin de ayni donemde insa edildigini dusundurmektedir Kinzi Kalesi Osmanlilar 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Nitekim Gurcuce bir kelime olan Kindzi ქინძი kisnis anlamina gelir Birinci Dunya Savasi yillarinda Ardahan sancagini gezen Gurcu arastirmaci ve gazeteci Konstantine Martvileli Kurtlerin yasadigi Kinzotamal koyunde buyukce bir kalenin bulundugunu ve duvarlarinin neredeyse tamamen saglam kalmis oldugunu yazmistir MimariKinzi Kalesi Ardahan ve Artvin illerinin sinirinda yer alan Bilbilan Yaylasi nin dogusunda yaklasik 2200 metre yukseklikte kucuk bir tepe uzerinde insa edilmistir Kalenin insasinda irili ufakli taslar ve kirec harci kullanilmistir Kinzi Kalesi nin insa edildigi yer genis bir alan 52 x 45 m kaplamaktadir Gunumuze kalan duvarlarinin yuksekligi 25 30 metreyi bulur Duzgun bir plani olmayan kalenin yarim daire biciminde uc kulesi bulunmaktadir Guneyden ulasilan kalenin guney duvarinin bazi kisimlari yikilmistir Kinzi Kalesi ilk insa tarihinden itibaren onarilip korunmustur Nitekim Osmanli doneminde de onarilmis oldugu duvar orgusunden anlasilmaktadir Kalenin bati duvarinin birkac metre onunde kuzey guney yonunde konumlanan bir duvar kalintisi bulunmaktadir Bu duvarin uzunlugu 10 90 metre yuksekligi 2 80 metredir Kaynakca a b 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2015 s 121 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 Sami Pataci Ardahan Kale ve Kuleleri Ardahan 2016 s 62 25 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 605 030 254 7 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt II cilt 1941 s 411 III cilt 1958 s 509 515 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2023 Sami Pataci Ardahan Kale ve Kuleleri Ardahan 2016 s 63 25 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 605 030 254 7 ქინძი A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 12 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 0 9535878 3 Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde Sakartvelo gazetesi Gurcuce 9 Ekim 1917 sayi 219 PDF 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Nisan 2023 Kinzi Kalesi Neredekal com 12 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2023 Sami Pataci Ardahan Kale ve Kuleleri Ardahan 2016 s 62 63 25 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 605 030 254 7