Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Nisan 2020) |
Kitle kaynak (İngilizce: crowdsourcing), bir sorunun çözümünün hazırı yoksa, kendi çalışanlarından veya piyasadaki seçme profesyonel danışman ya da uzmanlardan değil de, kitlelerden, yani becerebilen herhangi birisinden sağlanması sürecine verilen isim ya da sıfattır.
- Diyelim ki bir teşkilatın/kurumun bir sorunu var. Kurum bu sorunu dört yoldan çözmeye çalışabilir.
- En ucuzu ve en kolayı hazır almaktır.
- Hazır yoksa sorunun önce kendi çalışanları tarafından çözülmesi yolunu deneyecektir.
- O da olmazsa fiyat ve diğer olanaklar el verdiği kadarıyla piyasadaki seçme profesyonel danışman ya da uzmanlardan faydalanma yolunu deneyecektir.
- O da mümkün değilse yapılabilecek tek şey kalmıştır: Gereksinimi ilan etmek ve tahmin edilemeyen bir örgüt ya da kişinin olası çözümünü beklemek. Kitle kaynak bu sonuncusudur.
İnternet üzerinden
Kitle kaynak çözümlere İnternet aracılığıyla ulaşılabilir. Şu İnternet siteleri bu oluşuma örnektir:
- Vikipedi: Bu site kitle kaynaklı çözümlere örnektir. Yazan ve güncelleştirenler bu işi para almadan yaparlar.
- istockphoto.com7 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: Grafik projelerinde kullanma amacıyla fotoğraf arayanlara amatör fotoğrafçıların çektiklerini ucuza temin eden site. Örneğin profesyonel fotoğrafçılar 100 dolar istediği bir durumda bu site 1 dolar ile ayni gereksinimi karşılayabilir.
- Amazon Mechanical Turk: Makinelere zor, insanlara kolay cevapları para karşılığı insanlara verdirtir. Bu cevaplar genellikle basit ama çok yüksek sayıda olur; o zaman her küçük cevaba cüzi bir miktar ödenir.
- innocentive.com2 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: Firmaların Ar-Ge bölümlerinin başa çıkamadığı bilimsel ya da mühendislik sorunlarını çözene mükafat önerilebilen bir site. Burada bir çözüm on binlerce dolar gelir getirebilir.
- yourencore.com26 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: Firmaların bir kezlik projeler için emekli bilim adamları bulmalarını sağlayan site.
- Emporis: Gönüllülerce bina verileri toplanmasını sağlayan site.
- / : Resim aramada kullanılmak üzere resmi anlatan yazıların bir internet oyununun yan etkisi olarak elde edilmesi için site.
- reCAPTCHA: Otomatik tanınması zor yazıların insan emeğiyle bilgisayar ortamında aranır taranır hale getirilmesini sağlayan site.
- : Kitle kaynak yöntemiyle siyasi faaliyetler örgütleyen bir site.
- ve : uzayın incelenmesine gönüllü insan gücü sağlayan iki site.
- : Protein katlama stratejileri bulmak için kitlelerin yaratıcılığından yararlanan internet oyunu.
- Birleşik Devletler'de Teksas eyaletinin polis teşkilatı Ocak 2008'de halktan gönüllülerin elektronik nöbet beklemeleri için sınır boyu kameralar yerleştireceğini açıkladı.
- (Kasım 2007) ve (Mayıs 2008): Amerikan başkanlık seçiminde kullanılmak üzere halkın çektiği Cumhuriyetçi yanlısı videoların kullanımını kolaylaştıran siteler.
Tarihten örnekler
Başka kitle kaynak çözümler, geleneksel mükafatlı yarışma düzenleyerek edinilebilir; Örnekler:
- Kronometre: İngiliz Parlamentosu'nun 1700'lü yıllarda gemilerin dünya küresi üzerindeki yerlerini doğu-batı yönünde kolayca ve hassas hesaplayabilmelerini sağlamak amacıyla geçirdiği bir mükafat kanunuyla başlayan 40 yıllık bir yarış sonucu geliştirilmiştir. Kazanan daha önce tahta saat kulesi yapan marangoz John Harrison olmuştur. En yakın rakibi ayın gökte katettiği mesafelerin ölçümüne dayanan, bulutsuz gece ve karmaşık hesaplar gerektiren bir yöntem geliştirmiş, ama kronometrenin daha kolay ve yaklaşık on kat daha hassas sonucu karşısında yenik düşmüştür.
- Konserve: Teknolojisi Fransa'da Napolyon'un ordusuna sefer azığı temin yöntemi için sunduğu mükafat karşılığı bu teknolojiyi zaten geliştirmiş olan Nicolas Appert'in sırlarını açıklamasıyla topluma mal olmuştur.
- Sodyum karbonat: 1783'te Fransa kralı 16. Louis tarafından daha önce külden üretilen ve çok ihtiyaç duyulan sodyum karbonatı ormanları yakmadan örneğin deniz tuzundan üretme yöntemi için bir ödül vadetmiştir. 1791'de Nicolas Leblanc bu ödülü kazanmış fakat Fransız İhtilali yüzünden alamamıştır.
- Türbin: İlk yatay su çarkı Fransa Sanayiyi Cesaretlendirme Derneğinin mükafatını kazanmak için tarafından 1827 de geliştirilmiş idi.
Süregelen geleneksel örnekler
- : Nobel Ödülleri'nin örnek aldığı, Fransız İhtilali öncesine dayanan, Fransa'ya kısıtlı ve yıllık ödüller veren bir hayır kurumudur.
- Nobel Ödülleri
- Loebner Ödülleri: İnsanlarla kurduğu sanal sohbetle kendisinin bir insan olduğunu düşündüren makinenin yapıcısına verilir.
- : 6 matematik sorunundan biri çözüldü, beşi hala her biri bir milyon dolarlık ödülü kazanacak dehayı bekliyor.
Ayrıca bakınız
- Açık kaynak (İngilizce: Open source)
- Özgür yazılım (İngilizce: Free software)
Kitle kaynağın bunlardan farkı, bilgiye ulaşım sürecine kitlelerin katılmasını konu almasıdır. Sonunda elde edilen çözüm özgür yazılımdaki gibi erkin yani her sırrı herkesçe bilinebilen ve de kaygısızca herkesin kullanabileceği bir şey olmayabilir, hatta açık kaynaktaki gibi sırları herkesçe bilinebilen ama kullanımı kimi kurallarla kısıtlı bir şey bile olmayabilir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Nisan 2020 Kitle kaynak Ingilizce crowdsourcing bir sorunun cozumunun haziri yoksa kendi calisanlarindan veya piyasadaki secme profesyonel danisman ya da uzmanlardan degil de kitlelerden yani becerebilen herhangi birisinden saglanmasi surecine verilen isim ya da sifattir Diyelim ki bir teskilatin kurumun bir sorunu var Kurum bu sorunu dort yoldan cozmeye calisabilir En ucuzu ve en kolayi hazir almaktir Hazir yoksa sorunun once kendi calisanlari tarafindan cozulmesi yolunu deneyecektir O da olmazsa fiyat ve diger olanaklar el verdigi kadariyla piyasadaki secme profesyonel danisman ya da uzmanlardan faydalanma yolunu deneyecektir O da mumkun degilse yapilabilecek tek sey kalmistir Gereksinimi ilan etmek ve tahmin edilemeyen bir orgut ya da kisinin olasi cozumunu beklemek Kitle kaynak bu sonuncusudur Internet uzerindenKitle kaynak cozumlere Internet araciligiyla ulasilabilir Su Internet siteleri bu olusuma ornektir Vikipedi Bu site kitle kaynakli cozumlere ornektir Yazan ve guncellestirenler bu isi para almadan yaparlar istockphoto com7 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Grafik projelerinde kullanma amaciyla fotograf arayanlara amator fotografcilarin cektiklerini ucuza temin eden site Ornegin profesyonel fotografcilar 100 dolar istedigi bir durumda bu site 1 dolar ile ayni gereksinimi karsilayabilir Amazon Mechanical Turk Makinelere zor insanlara kolay cevaplari para karsiligi insanlara verdirtir Bu cevaplar genellikle basit ama cok yuksek sayida olur o zaman her kucuk cevaba cuzi bir miktar odenir innocentive com2 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Firmalarin Ar Ge bolumlerinin basa cikamadigi bilimsel ya da muhendislik sorunlarini cozene mukafat onerilebilen bir site Burada bir cozum on binlerce dolar gelir getirebilir yourencore com26 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Firmalarin bir kezlik projeler icin emekli bilim adamlari bulmalarini saglayan site Emporis Gonullulerce bina verileri toplanmasini saglayan site Resim aramada kullanilmak uzere resmi anlatan yazilarin bir internet oyununun yan etkisi olarak elde edilmesi icin site reCAPTCHA Otomatik taninmasi zor yazilarin insan emegiyle bilgisayar ortaminda aranir taranir hale getirilmesini saglayan site Kitle kaynak yontemiyle siyasi faaliyetler orgutleyen bir site ve uzayin incelenmesine gonullu insan gucu saglayan iki site Protein katlama stratejileri bulmak icin kitlelerin yaraticiligindan yararlanan internet oyunu Birlesik Devletler de Teksas eyaletinin polis teskilati Ocak 2008 de halktan gonullulerin elektronik nobet beklemeleri icin sinir boyu kameralar yerlestirecegini acikladi Kasim 2007 ve Mayis 2008 Amerikan baskanlik seciminde kullanilmak uzere halkin cektigi Cumhuriyetci yanlisi videolarin kullanimini kolaylastiran siteler Tarihten orneklerBaska kitle kaynak cozumler geleneksel mukafatli yarisma duzenleyerek edinilebilir Ornekler Kronometre Ingiliz Parlamentosu nun 1700 lu yillarda gemilerin dunya kuresi uzerindeki yerlerini dogu bati yonunde kolayca ve hassas hesaplayabilmelerini saglamak amaciyla gecirdigi bir mukafat kanunuyla baslayan 40 yillik bir yaris sonucu gelistirilmistir Kazanan daha once tahta saat kulesi yapan marangoz John Harrison olmustur En yakin rakibi ayin gokte katettigi mesafelerin olcumune dayanan bulutsuz gece ve karmasik hesaplar gerektiren bir yontem gelistirmis ama kronometrenin daha kolay ve yaklasik on kat daha hassas sonucu karsisinda yenik dusmustur Konserve Teknolojisi Fransa da Napolyon un ordusuna sefer azigi temin yontemi icin sundugu mukafat karsiligi bu teknolojiyi zaten gelistirmis olan Nicolas Appert in sirlarini aciklamasiyla topluma mal olmustur Sodyum karbonat 1783 te Fransa krali 16 Louis tarafindan daha once kulden uretilen ve cok ihtiyac duyulan sodyum karbonati ormanlari yakmadan ornegin deniz tuzundan uretme yontemi icin bir odul vadetmistir 1791 de Nicolas Leblanc bu odulu kazanmis fakat Fransiz Ihtilali yuzunden alamamistir Turbin Ilk yatay su carki Fransa Sanayiyi Cesaretlendirme Derneginin mukafatini kazanmak icin tarafindan 1827 de gelistirilmis idi Suregelen geleneksel ornekler Nobel Odulleri nin ornek aldigi Fransiz Ihtilali oncesine dayanan Fransa ya kisitli ve yillik oduller veren bir hayir kurumudur Nobel Odulleri Loebner Odulleri Insanlarla kurdugu sanal sohbetle kendisinin bir insan oldugunu dusunduren makinenin yapicisina verilir 6 matematik sorunundan biri cozuldu besi hala her biri bir milyon dolarlik odulu kazanacak dehayi bekliyor Ayrica bakinizAcik kaynak Ingilizce Open source Ozgur yazilim Ingilizce Free software Kitle kaynagin bunlardan farki bilgiye ulasim surecine kitlelerin katilmasini konu almasidir Sonunda elde edilen cozum ozgur yazilimdaki gibi erkin yani her sirri herkesce bilinebilen ve de kaygisizca herkesin kullanabilecegi bir sey olmayabilir hatta acik kaynaktaki gibi sirlari herkesce bilinebilen ama kullanimi kimi kurallarla kisitli bir sey bile olmayabilir