Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Komün, kapalı toplum demektir. Bir grup insanın, kendi arasında, ortaklaşa üretmesine ve tüketmesine dayanır. Kapalı cemaatler ve tarikatlar komündür.[] Komünün karşıtı sosyete'dir. Sosyete açık toplum demektir. Gizli Mason Cemiyetleri de komün toplumlarıdır.
Komün, ortaklaşma ve paylaşma çerçevesinde oluşturdukları belirli değerler doğrultusunda yaşamayı tercih eden ve belirli sayıda üyesi bulunan topluluktur. Kelime, Latincede "paylaşmak" demek olan "communis" kökünden türemiştir. Topluluğun hayat görüşüne göre bu değerler, ekonominin paylaşılmasından beraber ibadet etmeye kadar çok çeşitli olabilir. Mülkiyetin paylaşılmasının yanında, hiyerarşi karşıtlığı, topluluğu ilgilendiren kararların konsensüs ile alınması, sürdürülebilir ekolojik yaşam gibi prensipler, günümüz komünlerinde en çok ortaklaşılan değerler olarak ön plana çıkmıştır. Kamuoyunda komünlerin tarihi araştırmacısı olarak bilinen, kendisi de bir komünde yaşayan Prof. Yaacov Oved, komünü; "Üyelerinin, hür iradeleriyle, "herkesten yeteneğine, herkese ihtiyacı kadar" ilkesiyle paylaşılan bir hayatı yaşamayı seçtiği otonom bir topluluk." olarak açıklamıştır.
Gerek 68 kuşağında oluşturulan komünlerin insanların kafasında oluşturduğu olumsuz anlamdan bir ölçüde kurtulmak, gerek diğer dillerin çoğunluğunda komün kelimesinin köy, belediye ya da yerel yönetim anlamına gelmesi yüzünden birçok komün, günümüzde kendini daha çok "kasıtlı toplum" (intentional community) olarak tanımlamaktadır. Barry Shenker, "Kasıtlı Toplumlar - Komünel Yaşamda İdeoloji ve Yabancılaşma" (Intentional Communities - Ideology and Alienation in Communal Living) isimli kitabında bu durumu şöyle açıklar:
"Kasıtlı toplumlar" terimi, gündelik yaşamda kullanılan bir terim değil, bu yüzden bazı açıklamalar gerektiriyor. Kasıtlı toplumlar, örgütler, mezhepler ve sosyal hareketlerle belli özellikleri paylaşmalarına rağmen bunların hiçbiri değildir. Bir kasıtlı toplum, belirli amaçların gerçekleşmesi için bütün bir hayat tarzı yaratmış insanlardan oluşan, görece küçük bir gruptur. Terimin iki kavramı da aynı derecede önemlidir. Kasıtlı topluma benzemeyen kasıtlı toplumlar da var, mesela doğmuş ve yıllardır kendiliğinden büyümüş bir kabile ya da köy... Kasıtlı toplumlar, (kurucular "kasıtlarını" ilan etmeden öncesine kadar gündelik bir grup olarak var olsalar da) belirli sayıda insanın hedeflerini gerçekleştirmek için bilinçli ve amaçlı olarak bir grupta birleşmeleri sonucu ortaya çıkıyor. Bu amaçlar kısmi olmuyor: Her yönüyle bir hayat şekli yaratmaya çalışıyorlar, bu yüzden de örgütler ya da sosyal hareketlerden farklı olarak onlar kasıtlı toplumlar. Bir topluluk olmalarının iki niteliği daha var: Yüz yüze ilişkilerle tanınıyorlar ve komünalizmi, kendi içinde (araçsal değerden farklı olarak) ahlaki bir son olarak kucaklıyorlar. Açık ki "kasıtlılığın" ve "toplumculuğun" dereceleri olabiliyor. Kasıtlı toplum olarak nitelendirebilmek için, bunların hangi derecelere kadar olması gerektiğini, kendi içinde bir girişim olacağı için ben söyleyemem ama yukarıda bahsedilenler, bize kasıtlı toplumun temelini anlatıyor."
International Communal Studies Association'ın eski başkanı, dünyaca ünlü, Avustralyalı Dr. Bill Metcalf ise kitabında komünü şöyle açıklar: "Komünel yaşam, ya bir komünde ya da kasıtlı toplumda gerçekleşir, aradaki farkı ise samimi paylaşımın seviyesi belirler. Komün üyeleri, grubu, çekirdek aile biriminin yerine geçirir, genelde bir 'ortak amaç' ve kolektif bir ev yaşamı sürdürür ve genel kararları grup olarak alacak kadar samimiyet yaratılır. Bence 'komün' kelimesi, komünel yaşamın daha uç, topluluğa karşı yüksek miktarda sorumluluk duyulan çarpıcı biçimleri için kullanılmalı. Bu (sorumluluk), iki yoldan birinde, ideal haliyle ise iki yolda da gösterilir. Bu yollar ekonomik ve sosyaldir. Tabii ki neredeyse hiçbir grup, bu alanların ikisinde de derecelendirmelerinin sonuna kadar bütün yolu gitmiş değil... Kasıtlı toplumların birinci uçta durduğu, komünden komşuluğa uzanan bir derecelendirme var."
Komünlerin hedefi
Bir komünün yaşam biçimi, seçtikleri ortak ilgi ve amaca göre şekillenir. Birçok insan için komünel yaşamın tercih edilme sebebi ortaklaşılan ekonomi olsa da, hayatı basitleştirme, politik ideoloji, doğal hayat, farklı aile bağları, daha sosyal ve kaliteli bir yaşam, kısacası yaşanılan toplumun değerlerinden farklı bir düzende hayat sürmek, bir komünde yaşamak için en büyük sebebi oluşturur. Bu doğrultuda komünler, politik, ekolojik, ruhani, psikoterapi amaçlı gibi sınıflandırılabilir.
Komünün temel prensipleri
Yine Barry Shenker'a göre:
"Nicelik belirtmeden, çok genel olarak aşağıdaki koşullar gerçekleştiğinde kasıtlı toplumların oluştuğunu düşünüyorum:
- Bilinçli ve amaca yönelik bir eylem olarak kuruluysa;
- Üye eğer toplulukta doğmuşsa bile, üyelik gönüllülük üzerinden işliyorsa ve bilinçli bir eyleme dayanıyorsa;
- Grup kendini çevresinden ayrı ve çevresine göre değişik görüyorsa ve çevresiyle grup olarak ilişki kuruyorsa ya da grup olarak geri çekiliyorsa;
- Topluluk göreceli olarak kendi kendine yetiyorsa, çoğu üye potansiyel olarak hayatı boyunca (ya da üye olduğu sürece) orada yaşayabilecekse;
- Paylaşmak, topluluğun ideolojisinin bir parçasıysa;
- Topluluğun kolektif amaçları varsa ve üyelerinin, memnuniyetleri doğrultusunda çalışmasına ihtiyaç duyuyor, bunu bekliyorsa;
- Bireysel bir faydaya yönelik olsa bile, topluluğun amaçlarının, sadece kolektif bir yapı içinde gerçekleşebileceğini iddia eden bir ideoloji varsa;
- Tek bir birey değil, topluluğun kendisi ya da topluluğun seçtiği kişiler yetkinin kaynağıysa;
- Topluluğun hayatının genel gidişatı, doğal olarak iyiyse, mesela araçsal değerlerinin de üzerinde, kendi içinde bir sonsa;
- Topluluğun varlığı, kişisel üyeliğin zaman aralığını aşan, ahlaki bir değere ve amaca sahipse.
Bu özelliklerin, sadece çeşitli seviyelerde değil, çeşitli yollarda da varolabileceğinin vurgulamalıyız. Paylaşmak, eşitlik, kendi kendine yeterlilik ve diğer özellikler, birçok şekilde anlamlandırılabilir ve göreceğimiz gibi bu, kasıtlı toplumların kalıcılığında önemli bir etkendir. Asıl nokta, bu özelliklerin hem dışarıdaki bir gözlemcinin, hem de üyelerin kendi gözünde varolduğu yerde, kasıtlı bir toplumun oluştuğu."
Bill Metclaf ise komünün temel prensiplerini "Çekirdek ailenin aksi olarak grubun önemi, ortak bir amaç, ortak ev hayatı, genel ve samimi ilişkiler içinde alınan grup kararları ve gündelik hayatı paylaşmak" olarak sıralıyor.
Bunun yanında günümüz kasıtlı toplumlarında, sosyal düzenin işleyebilmesi için hiyerarşinin kalkması gerektiğine dair eşitlikçilik anlayışı, günümüz toplumlarının boyutlarının çok büyük olduğuna, merkeziyetçiliğin dağıtılması gerektiğine dair bir inanç ve kasıtlı olarak bürokrasiyi yok etmeye yönelik çabalar gitgide artış göstermektedir.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Komun kapali toplum demektir Bir grup insanin kendi arasinda ortaklasa uretmesine ve tuketmesine dayanir Kapali cemaatler ve tarikatlar komundur kaynak belirtilmeli Komunun karsiti sosyete dir Sosyete acik toplum demektir Gizli Mason Cemiyetleri de komun toplumlaridir Komun ortaklasma ve paylasma cercevesinde olusturduklari belirli degerler dogrultusunda yasamayi tercih eden ve belirli sayida uyesi bulunan topluluktur Kelime Latincede paylasmak demek olan communis kokunden turemistir Toplulugun hayat gorusune gore bu degerler ekonominin paylasilmasindan beraber ibadet etmeye kadar cok cesitli olabilir Mulkiyetin paylasilmasinin yaninda hiyerarsi karsitligi toplulugu ilgilendiren kararlarin konsensus ile alinmasi surdurulebilir ekolojik yasam gibi prensipler gunumuz komunlerinde en cok ortaklasilan degerler olarak on plana cikmistir Kamuoyunda komunlerin tarihi arastirmacisi olarak bilinen kendisi de bir komunde yasayan Prof Yaacov Oved komunu Uyelerinin hur iradeleriyle herkesten yetenegine herkese ihtiyaci kadar ilkesiyle paylasilan bir hayati yasamayi sectigi otonom bir topluluk olarak aciklamistir Gerek 68 kusaginda olusturulan komunlerin insanlarin kafasinda olusturdugu olumsuz anlamdan bir olcude kurtulmak gerek diger dillerin cogunlugunda komun kelimesinin koy belediye ya da yerel yonetim anlamina gelmesi yuzunden bircok komun gunumuzde kendini daha cok kasitli toplum intentional community olarak tanimlamaktadir Barry Shenker Kasitli Toplumlar Komunel Yasamda Ideoloji ve Yabancilasma Intentional Communities Ideology and Alienation in Communal Living isimli kitabinda bu durumu soyle aciklar Kasitli toplumlar terimi gundelik yasamda kullanilan bir terim degil bu yuzden bazi aciklamalar gerektiriyor Kasitli toplumlar orgutler mezhepler ve sosyal hareketlerle belli ozellikleri paylasmalarina ragmen bunlarin hicbiri degildir Bir kasitli toplum belirli amaclarin gerceklesmesi icin butun bir hayat tarzi yaratmis insanlardan olusan gorece kucuk bir gruptur Terimin iki kavrami da ayni derecede onemlidir Kasitli topluma benzemeyen kasitli toplumlar da var mesela dogmus ve yillardir kendiliginden buyumus bir kabile ya da koy Kasitli toplumlar kurucular kasitlarini ilan etmeden oncesine kadar gundelik bir grup olarak var olsalar da belirli sayida insanin hedeflerini gerceklestirmek icin bilincli ve amacli olarak bir grupta birlesmeleri sonucu ortaya cikiyor Bu amaclar kismi olmuyor Her yonuyle bir hayat sekli yaratmaya calisiyorlar bu yuzden de orgutler ya da sosyal hareketlerden farkli olarak onlar kasitli toplumlar Bir topluluk olmalarinin iki niteligi daha var Yuz yuze iliskilerle taniniyorlar ve komunalizmi kendi icinde aracsal degerden farkli olarak ahlaki bir son olarak kucakliyorlar Acik ki kasitliligin ve toplumculugun dereceleri olabiliyor Kasitli toplum olarak nitelendirebilmek icin bunlarin hangi derecelere kadar olmasi gerektigini kendi icinde bir girisim olacagi icin ben soyleyemem ama yukarida bahsedilenler bize kasitli toplumun temelini anlatiyor International Communal Studies Association in eski baskani dunyaca unlu Avustralyali Dr Bill Metcalf ise kitabinda komunu soyle aciklar Komunel yasam ya bir komunde ya da kasitli toplumda gerceklesir aradaki farki ise samimi paylasimin seviyesi belirler Komun uyeleri grubu cekirdek aile biriminin yerine gecirir genelde bir ortak amac ve kolektif bir ev yasami surdurur ve genel kararlari grup olarak alacak kadar samimiyet yaratilir Bence komun kelimesi komunel yasamin daha uc topluluga karsi yuksek miktarda sorumluluk duyulan carpici bicimleri icin kullanilmali Bu sorumluluk iki yoldan birinde ideal haliyle ise iki yolda da gosterilir Bu yollar ekonomik ve sosyaldir Tabii ki neredeyse hicbir grup bu alanlarin ikisinde de derecelendirmelerinin sonuna kadar butun yolu gitmis degil Kasitli toplumlarin birinci ucta durdugu komunden komsuluga uzanan bir derecelendirme var Komunlerin hedefiBir komunun yasam bicimi sectikleri ortak ilgi ve amaca gore sekillenir Bircok insan icin komunel yasamin tercih edilme sebebi ortaklasilan ekonomi olsa da hayati basitlestirme politik ideoloji dogal hayat farkli aile baglari daha sosyal ve kaliteli bir yasam kisacasi yasanilan toplumun degerlerinden farkli bir duzende hayat surmek bir komunde yasamak icin en buyuk sebebi olusturur Bu dogrultuda komunler politik ekolojik ruhani psikoterapi amacli gibi siniflandirilabilir Komunun temel prensipleriYine Barry Shenker a gore Nicelik belirtmeden cok genel olarak asagidaki kosullar gerceklestiginde kasitli toplumlarin olustugunu dusunuyorum Bilincli ve amaca yonelik bir eylem olarak kuruluysa Uye eger toplulukta dogmussa bile uyelik gonulluluk uzerinden isliyorsa ve bilincli bir eyleme dayaniyorsa Grup kendini cevresinden ayri ve cevresine gore degisik goruyorsa ve cevresiyle grup olarak iliski kuruyorsa ya da grup olarak geri cekiliyorsa Topluluk goreceli olarak kendi kendine yetiyorsa cogu uye potansiyel olarak hayati boyunca ya da uye oldugu surece orada yasayabilecekse Paylasmak toplulugun ideolojisinin bir parcasiysa Toplulugun kolektif amaclari varsa ve uyelerinin memnuniyetleri dogrultusunda calismasina ihtiyac duyuyor bunu bekliyorsa Bireysel bir faydaya yonelik olsa bile toplulugun amaclarinin sadece kolektif bir yapi icinde gerceklesebilecegini iddia eden bir ideoloji varsa Tek bir birey degil toplulugun kendisi ya da toplulugun sectigi kisiler yetkinin kaynagiysa Toplulugun hayatinin genel gidisati dogal olarak iyiyse mesela aracsal degerlerinin de uzerinde kendi icinde bir sonsa Toplulugun varligi kisisel uyeligin zaman araligini asan ahlaki bir degere ve amaca sahipse Bu ozelliklerin sadece cesitli seviyelerde degil cesitli yollarda da varolabileceginin vurgulamaliyiz Paylasmak esitlik kendi kendine yeterlilik ve diger ozellikler bircok sekilde anlamlandirilabilir ve gorecegimiz gibi bu kasitli toplumlarin kaliciliginda onemli bir etkendir Asil nokta bu ozelliklerin hem disaridaki bir gozlemcinin hem de uyelerin kendi gozunde varoldugu yerde kasitli bir toplumun olustugu Bill Metclaf ise komunun temel prensiplerini Cekirdek ailenin aksi olarak grubun onemi ortak bir amac ortak ev hayati genel ve samimi iliskiler icinde alinan grup kararlari ve gundelik hayati paylasmak olarak siraliyor Bunun yaninda gunumuz kasitli toplumlarinda sosyal duzenin isleyebilmesi icin hiyerarsinin kalkmasi gerektigine dair esitlikcilik anlayisi gunumuz toplumlarinin boyutlarinin cok buyuk olduguna merkeziyetciligin dagitilmasi gerektigine dair bir inanc ve kasitli olarak burokrasiyi yok etmeye yonelik cabalar gitgide artis gostermektedir Ayrica bakinizKibbutz