Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Masonluk, kökenleri 16. yüzyılın sonu ve 17. yüzyılın başlarında taş ustalarının yeterliliklerini ve yetkililer ile müşterilerle ilişkilerini düzenleyen yerel localara dayanan, kendi tanımına göre "kardeşlik" üzerine kurulu kurum. Tarih boyunca birçok komplo teorisine konu olmuştur.
Türkçeye Fransızcadan geçen mason sözcüğü, İngilizcedeki freemason sözcüğünden türemiştir ve "özgür duvar işçisi" demektir. Masonluk, çeşitli biçimlerde mevcut olup üyelerinin tek ruhsal ve doğaötesi ülküleri paylaşması ile ayırt edilir. Bunlardan ilki "Yüce Varlık"a olan inançtır. Masonlar, bu varlığın adlandırılmasında Evrenin Ulu Mimarı sözünü kullanırlar.
Kökleri her ne kadar 16. yüzyılın sonu ve 17. yüzyılın başlarına kadar dayanıyor olsa da, 24 Haziran 1717 tarihinde Londra'da bir araya gelen dört locanın girişimiyle Londra Büyük Locası kurulmuştur. Masonlara göre masonluk akılcılık, bilimsellik ve insanlığın oluşumundan bu yana ortaya çıkarak, insanlığın gelişimine ve bilgi birikimlerine katkıda bulunmuş bir kültür ve düşün üst yapı kurumudur.İçrek ve sadece üyelerine açık olan örgüttür. Dünyanın birçok ülkesinde 5 milyon üyesi ile değişik biçimlerde mevcuttur. Sadece İngiltere, İskoçya ve İrlanda'da 480.000; Amerika Birleşik Devletleri'nde ise 2 milyonu aşkın üyesi bulunmaktadır. Çeşitli ülkelerdeki mason örgütleri ortak amaç ve ülküde birleşme bakımından evrensel, kendi yurtlarındaki yönetsel kuruluşlarında ise tümüyle bağımsız ve ulusal birer kurumdurlar.
Tarihi
Masonluğun ilk dönemlerdeki gelişimi biraz tartışmalı bir konudur ve öngörülere dayanmaktadır. İskoçya'da ilk Mason localarının 16. yüzyıl başlarında var olduğunu söyleyebilmek için kanıtlar bulunmaktadır. Bununla birlikte İngiltere'de 17. yüzyılın ortalarında var olduklarına dair kesin kaynaklar mevcuttur.Masonik Elyazması isimli şiir yaklaşık 1390 yılına tarihlenmiştir ve en eski masonik belge olarak bilinmektedir.
24 Haziran 1717'de İngiltere'de 4 Loca bir araya gelerek, ilk Büyük Loca'yı, 'nı kurdular. Kısa zaman içinde İngiltere'deki diğer locaların da katılması ile genişlemiş ve 1723 yılında Büyük Loca, geleneksel ve eski yasalarını derleme görevini Protestan bir rahip olan 'a vererek ilk yazılı anayasasını oluşturdu ve Masonluğun, ara vermeden sürdürülecek olan, yazılı tarihi ve ilk yazılı yasaları böylece yasal olarak başlamış oldu. Anderson Anayasası (ya da Anderson Yasaları) adı verilen bu kuralların ana hatlarına, bugün hâlen dünya düzenli Masonluğu'nca uyulmaktadır. Her ne kadar Anderson Anayasası kısa süreli bir anlaşmazlığa yol açmış ve 'nın önderliğinde bir grup İngiltere Büyük Locası'ndan ayrılarak ayrı bir Büyük Loca kurmuş olsa da 1813 yılında bu iki Büyük Loca tekrar bir araya gelerek, bugün varlığını hâlen sürdüren ve düzenli Masonluğun ilk Büyük Locası olarak kabul edilen 'nı oluşturmuşlardır. Geleneksel olarak, günümüzde de sürdürüldüğü şekliyle, İngiltere Birleşik Büyük Locası Büyük Üstatları kraliyet ailesi ile soylu dük veya lordlar arasından seçilir.
İrlanda ve İskoçya'nın Büyük Locası 1725 ve 1736 yıllarında peş peşe kuruldu. Masonluk 1730'lu yıllarda Gelenekçiler ve Modernler tarafından Kuzey Amerika'daki İngiliz kolonilerine ihraç edildi. Ayrıca, İrlanda ve İskoçya Büyük Locaları pek çok bölgesel büyük localar altında örgütlenen kardeş localar kurdu. Amerikan Devrimi'nden sonra eyaletlerde bağımsız ABD Büyük Locaları oluştu.[]
Felsefe ve ülkü
Masonlar arasında ortak bir felsefi tutum ve insanlık ülküsünden söz edilebilir. Masonlara göre masonluk, bütün insanlar için ortak koşulan insanlık ülküsü noktasında insanlar arasında sevgi, saygı, hoşgörü, hak eşitliği, evrensel kardeşlik ve bilimsel gelişmenin gerekliliğini kabul eder. Yine masonlara göre masonluk, bütün insanlar arasında, sevgi, hoşgörü ve kardeşliğin kurulmasını hedefleyen ve çalışmalarını gerçeğin araştırılması yolunda yoğunlaştırmış bir düşün üst yapı kurumudur.
Masonlara göre, bir masonun amacı her bakımdan gelişmiş, ülküsel bir insan olmaktır. Bu doğrultuda masonik felsefe, daha iyi bir birey olmaya odaklanmıştır. Öyle ki masonlukta, kötü bir bireyi iyi bir birey hâline getirme uğraşı söz konusu değildir. Gerçekten masonlara göre, masonluk bir evrim sürecidir. Masonlar kendi aralarında kardeşliklerini ve bağlılıklarını dile getirmek amaçlı, birbirlerine karşı birader ya da kardeş olarak hitap ederler. Bununla birlikte yine kendi aralarında ileti niteliği taşıyan birtakım özdeyişler de kullanırlar. Bunlardan biri olan ve "Audi, vide, tace" yani "Dinle, gör ve ağzı sıkı ol" anlamına gelen Latince özdeyiş, masonların genel yaşamlarını biçimlendiren tavrı özetlemektedir. Masonlar arasında; dinlemek, görmek yolunda bir adım olarak kabul edilmekte ve bu eylem sonucunda kişi yaşam üzerine düşünüp gerçeği kendi içinde aramaya başlamasının gerekliliği vurgulanmaktadır. Masonlar arasında sık kullanılan bir diğer özdeyiş olan V.i.t.r.i.o.l.'de ise yine aynı şekilde insanın kendi içine bir yolculuğa çıkıp kendini evren üzerine derin bir düşünceye yollaması gerektiği anlatılmaktadır. Masonlar benzer bir düşünce sevkini, aralarına yeni katılan adayı sadece bir mumun yandığı ve bir kitap ile kuru kafanın bulunduğu karanlık bir odada ölüm ve yaşam üzerine düşündürmek amacıyla yalnız bıraktıkları mason adayına karşı gerçekleştirirler.[]
Masonlukta genel olarak tanrıya "Evrenin Ulu Mimarı" denmesi, evrenin sistemli ve düzenli bir şekilde ilerlediğini belirtmeyi amaçlar. Ancak Skoç Riti masonlarının aksine Fransız Riti'nden olan Özgür Masonlar bir tanrı arayışını ve dogmatik gördükleri birtakım görüşleri kabul etmez ve sadece bilimselliğin ışığında yaşadıklarını söylerler. Masonların aralarında sıkça kullandıkları ışık sözcüğü ise farkındalığa aracı olan aydınlığın asıl kaynağı olarak ele alınır. Sonuç olarak masonlar, masonluğu dogmatiklikten uzak, akıl ve bilimin öncülüğünde belirli erdem değerleri ile ülküsel insana giden evrim yolu ve yetkinleşme sanatı olarak tanımlamaktadırlar.
İşlevsel Masonluk
Masonluk, Orta Çağ'daki ve Rönesans'taki zanaat örgütünün değişik bir biçimde devamı olarak ortaya çıkmaktadır. Operatif masonluk, duvarcılık mesleğini beden çalışmasıyla ve elle yapılan zanaatkarların kurmuş olduğu meslek birliklerinden ortaya çıkmıştır. Orta Çağ'da katedral ve kiliseleri inşa eden duvar ustalarına mason diye hitap edilmiştir. Bu zanaatkarların mesleki sırları saklamaları için aralarında kullandıkları sembolik anlamlar taşıyan kelimeler ve rumuzlar olmuştur. Aynı zamanda Tanrı'nın evini inşa ettikleri için halk ve din görevlileri arasında masonlar yani duvar işçileri kutsal olarak kabul edilmişlerdir. Operatif masonlar toplandıkları loncalarda çalışmalar yapıyorlardı. Aralarında Çırak, Kalfa ve Usta olarak belirlenmiş, becerilerine ve bilgi birikimlerine göre şekillenen bir derece sistemi mevcut olmuştur.
Şövalye kökeni
Masonluğun kökleri ile ilgili bir başka çokça tartışılan ve öne sürülen konu ise, Masonların, şövalye kökenli bir topluluk olması ile alakalıdır. Tapınak Şövalyeleri'ne 1307 yılında Vatikan ve Fransa başta olmak üzere çoğu Avrupa krallığı tarafından açılan açık savaşın ardından 1314 yılında İskoçya'nın İngiltere'ye karşı kazandığı Bannockburn zaferinde Tapınak Şövalyeleri'nin kendi kıyafet ve kılıçları ile İskoç kralı Robert Bruce'un yanında savaştıkları, tüm tarih kitaplarında yerini almış bir gerçektir. başta olmak üzere Tapınak Şövalyeleri tarafından yapıldığı bugün net olarak bilinen nice kilise ve kale de, bahsekonu şövalyelerin bu dönemlerde Britanya'daki varlıklarını açıkça göstermektedir.
Yoğunlukla, Avrupa ve ABD'de çalışmalarını sürdüren çok sayıda Masonik rit ise Şövalye Masonluğu denen bir janrı kabul etmişler ve çalışmalarını Masonluğun şövalye kökenleri üzerine sürdürmeyi tercih etmişlerdir. Şövalye Masonluğu doğrultusunda çalışmayan ritlerin bile hemen hemen tamamı şövalyeliğe mutlaka bir atıf yaparlar. Örneğin, Türkiye'de de uygulanan, dünyanın en yaygın riti Skoç Riti'nin yüksek derecelerinin çoğunluğu şövalyelik üzerinedir ve şövalye isimleri taşır. İkinci en yaygın rit olan ve özellikle ABD'de yoğun olarak izlenen York Riti'nin en yüksek derecesinin adı Tapınak Şövalyesi'dir.
Masonların kullandıkları pek çok sembolün şövalyelerden gelmiş olması bir sır değildir. Örneğin, Masonların bazı törenlerinde kullandıkları kılıçlar, gerek şekilleri gerek anlamlarıyla bu geleneği yansıtmakta olan şövalye kılıçlarıdır.
Masonluğun köklerini şövalyelere dayandıran görüşlere göre, kimlikleri ortaya çıkan Tapınakçılar, kendilerine -daha önce kıta Avrupasında olduğu gibi- yönelebilecek saldırılardan korunmak için, duvarcı loncaları kimliğine bürünmüş, sembollerini ve çalışmalarını eski duvarcıların sembolleri ile birleştirmiş ve eski sembollerine bu yönlü anlamlar da yüklemiş, duvarcı kimliği ile kendilerini tanıtmışlar, fakat çalışmalarını ve esas yüzlerini her zaman, hatta sonradan aralarına kabul edilen ve henüz belli bir dereceye gelmemiş olan üyelerinden bile gizli tutmuşlardır. Belki bu yüzdendir ki, günümüzde hâlen izlenilmeye devam edilen Masonik ritlerde de şövalyeliği esas alan dereceler hep yukarılarda yer alır.
Masonluğun kökenleri ile ilgili konular bugün Masonların dahi kesin olarak görüş birliğine varabildikleri bir konu değildir. Farklı obediyans ve ritler, farklı görüşleri öne sürerler. Bugünkünden çok daha gizli olan geçmişlerinde herhangi bir yazılı kayıt tutulmamış olması bunun en önemli sebebidir. Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası'nın da dahil olduğu dünya Masonluğu da, Özgür Masonlar Büyük Locası'nın dahil olduğu obediyanslar da, ritüellerinde Masonluğun köklerini Operatif Masonlara dayandırır, ilk 3 derece ritüellerinde -şövalye yaşam tarzı denebilecek bir anlayışa atıfları saymazsak- şövalyelikten, ismen, bahis açmazlar. Şövalyelik kökleri ile ilgili konular yüksek derecelerde işlenilir.
Masonluktaki dereceler
Geleneksel dünya düzenli Masonluğu Büyük Locaları, Çırak, Kalfa ve Üstat olmak üzere Masonluğun üç remzi derecesinde çalışırlar. Üstat derecesi, Masonluğun en üst derecesi olarak kabul görür ve localarda Üstat derecesinin üzerinde herhangi bir derece ne konuşulur ne de bulunur.
Genel olarak 33 dereceli bir sistemin çeşitli tarikat ve cemiyetlere bağlı kimseleri aynı localarda çalıştırmak amacı ile Elias Ashmole'nin düşündüğü kabul edilir. Ashmole, bu sistem içinde, insan düşüncesinin çeşitli dereceleriyle ilgili bilgileri bir gelişim içinde anlatmak, uygulamak amacını gütmüştür. Fakat 33 dereceli sistemi Ashmole'den önce Fransız Masonlarının düşündüğü ve Dante'nin, düşüncelerinden yararlanarak hazırladığı da Jean Palou gibi bazı masonluk tarihini inceleyenler tarafından ileri sürülmektedir. Derecenin bulucusu kim olursa olsun, gerçek olan bugün için 33 derecenin geniş ölçüde kabul edilmiş olması ve belirli görüşleri ve öğretilere işaret etmesidir. Yalnız Ashmole'nin önerdiği 33 derecenin gruplandırılması ile şimdiki gruplandırma arasında fark vardır. Ashmole, 33 dereceyi dört gruba ayırmıştır. Birinci grup 1-3. dereceleri içerir. Operatif Masonluğun çırak-kalfa-usta derecelerine gelmektedir, ikinci grup, 15 dereceli olacaktır ve geçmişe ait bütün ananeler parça parça açıklanacaktır. Esası Rose-Croixlardan alınmıştır. Üçüncü grup 13 derecelidir ve Templier Şövalyelerinin geleneklerini yansıtmaktadır. Sonuncusu dördüncü grup, Simyagerlerden alınmıştır ve bütün derecelerin sentezini belirtmektedir. Ashmole'nin bu ayrımına karşılık, şimdiki 33 derece 7 kısma ayrılmaktadır.
Türkiye'deki Mason Localarının da kabul ettiği İskoç Ritüeline göre masonluk 33 derece üzerine düzenlenmiş bulunmaktadır. Her derece belirli bir öğretinin temelini oluşturmaktadır ve kendine özgü sembolleri, kutsal kelimeleri, ritüeli ve ikaf töreni vardır.
Masonlukta 33 derece her zaman kabul edilmiş değildir. Eski Operatif masonlar, yalnız çıraklık ve kalfalık arkadaşlık sınıflarını kabul etmişlerdir. Ustalık ise bir derece olmayıp, yalnızca bir yöneticiliktir. Bu yöneticilik, liyakat ve ehliyet esaslarına dayanmıştır. Masonluğun fikri çalışmalar durumunu almasından, Londra Büyük Mahfilinin kuruluşundan sonra da, iki derece kabul edilmiştir. Buna karşılık Ramsayın reformcu davranışları ve mükemmel üstatlar mahfili kurmak isteği, dördüncü dereceyi ortaya çıkartmıştır. Bu arada, masonluğun yalnız Hristiyanlık etkisinde kalmadığını göstermek için, o çağda (XVII. yy.) var olan bütün dini ve fikri temayülleri masonluk içinde temsil ettirme endişesi, birdenbire dereceleri 91'e kadar çıkartmıştır. 1758 yılında, II.Frederick (1712-1786), 33'lüler Süprem Konseyi kurmayı ve İskoç ritinin muntazam bir dereceler sistemine kavuşmasını istedi. Sonunda, 1800 yılında, ilk defa bir 33'ler konseyi Charleston'da kuruldu. Bu konseyden yetki alan masonlar, 1804 yılında Fransa'da, 1805'te italya'da, 1813 yılında Kuzey Amerika'da, 1817'de Belçika'da, 1824'te de İrlanda'da, 1829'de İskoçya'da ve 1861'de Türkiye'de, 33'ler konseyi kurmuş ve 33 derece hemen hemen ortak bir derece sistemi olmuştur. Buna rağmen günümüzde, yalnız dört dereceyi uygulayan bazı Alman Ritleri vardır.
Farklı bir dernek hüviyeti altında ve farklı bir yerde toplantılarını gerçekleştiren, 3. derecesinin üzerindeki dereceler için rit adı verilen Masonik yollar ve öğretiler izlenir. Bu ritlere katılmak veya katılmamak Üstat derecesine sahip Masonların kendi isteklerine kalmış bir seçimdir, zorunlu veya yapılması gereken bir yükümlülük değildir. Bu derecelerin çalışmaları, Masonluğun ilk üç derecesinde verilen öğretilerin gizlerine ve sırlarına daha vakıf olabilmek için yapılan araştırmaların yanı sıra yüksek felsefi ve spiritüel çalışmaları da içinde barındırır.
Türkiye'de de takip edilen 33 dereceli Skoç Riti dünya üzerinde en fazla üyeye sahip olan ve bu yönüyle en fazla tercih edilen felsefi dereceler ritidir. Onu, özellikle ABD'de geniş bir kesimce benimsenen takip etmektedir.
Dünya üzerinde var olan çeşitli ritler içerisinde 99 dereceli Memfis-Misraim Riti gibi yoğun bir çalışma gerçekleştirenleri var olduğu gibi, tek dereceden oluşan bazı ritler de vardır.
Herhangi bir ritte, dördüncü derece ve yukarısına devam edebilmek için Büyük Loca'ya bağlı olarak çalışan düzenli bir Locada Üstat derecesine sahip olmuş olmanın yanı sıra bu ana Loca ile ilişkilerinin herhangi bir dönemde düzensiz olmaması ve yükümlülüklerinin aksatılmadan yerine getirilmesi gerekir. Kendi Locasında düzensiz ilan edilen bir üyenin, yüksek derecelerdeki üyeliği de otomatik olarak düşer. Ayrıca bu localarda sadece erkekler ve akraba olmayanlar bulunmaktadır.
1. Derece: Çırak
2. Derece: Kalfa
3. Derece: Üstat
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Masonluk ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası21 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Özgür Masonlar Büyük Locası 28 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
İlgili Türkçe kitaplar
- "Türkiye ve Dünyada Masonluk ve Masonlar", İlhami Soysal, Der Yayınları, İstanbul. 1978.
Kaynakça
- ^ Calderón, H. M. (1999). Definición de la francmasonería moderna y descripción de sus linderos. Pág. 18. México: Herbasa.
- ^ Trueba Lara, J. L. (2012). Masones en México: historia del poder oculto. Colección Punto de Lectura núm. 2. México: Santillana. isbn 978-607-11-2357-2
- ^ . Masons of California. 24 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 12 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2011.
- ^ "masonlar.org". 1 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2011.
- ^ Hodapp, Christopher. Freemasons for Dummies. Indianapolis: Wiley, 2005. p.52.
- ^ UGLE http://www.ugle.org.uk/masonry/YQA-about-freemasonry.htm 23 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Türkiye'de Masonluk Tarihi, Özgür Masonlar Büyük Locası". 12 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Kasım 2017.
- ^ Stevenson, David (Kasım 1988). The Origins of Freemasonry: Scotland's Century 1590-1710. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN . OCLC 17546610.
- ^ Coil, Henry Wilson (1961). William M. Brown, William L. Cummings, Harold Van Buren Voorhes (Ed.). Coil's Masonic Encyclopedia (Revised and Updated by Allen E. Roberts, 1995 bas.). Richmond, Va: Macoy Pub. & Masonic Supply Co. ISBN .
- ^ . Masonicsites.org. 8 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 26 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Kasım 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2011.
- ^ . 28 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2011.
- ^ "Masonic Light". 16 Nisan 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2011.
- ^ "14 bin masonumuz var". 15 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2011.
- ^ . mason.org.tr. 21 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Masonluk kokenleri 16 yuzyilin sonu ve 17 yuzyilin baslarinda tas ustalarinin yeterliliklerini ve yetkililer ile musterilerle iliskilerini duzenleyen yerel localara dayanan kendi tanimina gore kardeslik uzerine kurulu kurum Tarih boyunca bircok komplo teorisine konu olmustur Masonlugun gonye ve pergelin ortasinda yer alan G harfinden olusan geleneksel amblemiBir Mason locasina kabul toreni Turkceye Fransizcadan gecen mason sozcugu Ingilizcedeki freemason sozcugunden turemistir ve ozgur duvar iscisi demektir Masonluk cesitli bicimlerde mevcut olup uyelerinin tek ruhsal ve dogaotesi ulkuleri paylasmasi ile ayirt edilir Bunlardan ilki Yuce Varlik a olan inanctir Masonlar bu varligin adlandirilmasinda Evrenin Ulu Mimari sozunu kullanirlar Kokleri her ne kadar 16 yuzyilin sonu ve 17 yuzyilin baslarina kadar dayaniyor olsa da 24 Haziran 1717 tarihinde Londra da bir araya gelen dort locanin girisimiyle Londra Buyuk Locasi kurulmustur Masonlara gore masonluk akilcilik bilimsellik ve insanligin olusumundan bu yana ortaya cikarak insanligin gelisimine ve bilgi birikimlerine katkida bulunmus bir kultur ve dusun ust yapi kurumudur Icrek ve sadece uyelerine acik olan orguttur Dunyanin bircok ulkesinde 5 milyon uyesi ile degisik bicimlerde mevcuttur Sadece Ingiltere Iskocya ve Irlanda da 480 000 Amerika Birlesik Devletleri nde ise 2 milyonu askin uyesi bulunmaktadir Cesitli ulkelerdeki mason orgutleri ortak amac ve ulkude birlesme bakimindan evrensel kendi yurtlarindaki yonetsel kuruluslarinda ise tumuyle bagimsiz ve ulusal birer kurumdurlar TarihiMasonlugun ilk donemlerdeki gelisimi biraz tartismali bir konudur ve ongorulere dayanmaktadir Iskocya da ilk Mason localarinin 16 yuzyil baslarinda var oldugunu soyleyebilmek icin kanitlar bulunmaktadir Bununla birlikte Ingiltere de 17 yuzyilin ortalarinda var olduklarina dair kesin kaynaklar mevcuttur Masonik Elyazmasi isimli siir yaklasik 1390 yilina tarihlenmistir ve en eski masonik belge olarak bilinmektedir 24 Haziran 1717 de Ingiltere de 4 Loca bir araya gelerek ilk Buyuk Loca yi ni kurdular Kisa zaman icinde Ingiltere deki diger localarin da katilmasi ile genislemis ve 1723 yilinda Buyuk Loca geleneksel ve eski yasalarini derleme gorevini Protestan bir rahip olan a vererek ilk yazili anayasasini olusturdu ve Masonlugun ara vermeden surdurulecek olan yazili tarihi ve ilk yazili yasalari boylece yasal olarak baslamis oldu Anderson Anayasasi ya da Anderson Yasalari adi verilen bu kurallarin ana hatlarina bugun halen dunya duzenli Masonlugu nca uyulmaktadir Her ne kadar Anderson Anayasasi kisa sureli bir anlasmazliga yol acmis ve nin onderliginde bir grup Ingiltere Buyuk Locasi ndan ayrilarak ayri bir Buyuk Loca kurmus olsa da 1813 yilinda bu iki Buyuk Loca tekrar bir araya gelerek bugun varligini halen surduren ve duzenli Masonlugun ilk Buyuk Locasi olarak kabul edilen ni olusturmuslardir Geleneksel olarak gunumuzde de surduruldugu sekliyle Ingiltere Birlesik Buyuk Locasi Buyuk Ustatlari kraliyet ailesi ile soylu duk veya lordlar arasindan secilir Irlanda ve Iskocya nin Buyuk Locasi 1725 ve 1736 yillarinda pes pese kuruldu Masonluk 1730 lu yillarda Gelenekciler ve Modernler tarafindan Kuzey Amerika daki Ingiliz kolonilerine ihrac edildi Ayrica Irlanda ve Iskocya Buyuk Localari pek cok bolgesel buyuk localar altinda orgutlenen kardes localar kurdu Amerikan Devrimi nden sonra eyaletlerde bagimsiz ABD Buyuk Localari olustu kaynak belirtilmeli Felsefe ve ulkuEn ustunde Masonik simge bulunan 1793 te Fransa da yayimlanan Insan Haklari Bildirgesi Masonlar arasinda ortak bir felsefi tutum ve insanlik ulkusunden soz edilebilir Masonlara gore masonluk butun insanlar icin ortak kosulan insanlik ulkusu noktasinda insanlar arasinda sevgi saygi hosgoru hak esitligi evrensel kardeslik ve bilimsel gelismenin gerekliligini kabul eder Yine masonlara gore masonluk butun insanlar arasinda sevgi hosgoru ve kardesligin kurulmasini hedefleyen ve calismalarini gercegin arastirilmasi yolunda yogunlastirmis bir dusun ust yapi kurumudur Masonlara gore bir masonun amaci her bakimdan gelismis ulkusel bir insan olmaktir Bu dogrultuda masonik felsefe daha iyi bir birey olmaya odaklanmistir Oyle ki masonlukta kotu bir bireyi iyi bir birey haline getirme ugrasi soz konusu degildir Gercekten masonlara gore masonluk bir evrim surecidir Masonlar kendi aralarinda kardesliklerini ve bagliliklarini dile getirmek amacli birbirlerine karsi birader ya da kardes olarak hitap ederler Bununla birlikte yine kendi aralarinda ileti niteligi tasiyan birtakim ozdeyisler de kullanirlar Bunlardan biri olan ve Audi vide tace yani Dinle gor ve agzi siki ol anlamina gelen Latince ozdeyis masonlarin genel yasamlarini bicimlendiren tavri ozetlemektedir Masonlar arasinda dinlemek gormek yolunda bir adim olarak kabul edilmekte ve bu eylem sonucunda kisi yasam uzerine dusunup gercegi kendi icinde aramaya baslamasinin gerekliligi vurgulanmaktadir Masonlar arasinda sik kullanilan bir diger ozdeyis olan V i t r i o l de ise yine ayni sekilde insanin kendi icine bir yolculuga cikip kendini evren uzerine derin bir dusunceye yollamasi gerektigi anlatilmaktadir Masonlar benzer bir dusunce sevkini aralarina yeni katilan adayi sadece bir mumun yandigi ve bir kitap ile kuru kafanin bulundugu karanlik bir odada olum ve yasam uzerine dusundurmek amaciyla yalniz biraktiklari mason adayina karsi gerceklestirirler kaynak belirtilmeli Masonlukta genel olarak tanriya Evrenin Ulu Mimari denmesi evrenin sistemli ve duzenli bir sekilde ilerledigini belirtmeyi amaclar Ancak Skoc Riti masonlarinin aksine Fransiz Riti nden olan Ozgur Masonlar bir tanri arayisini ve dogmatik gordukleri birtakim gorusleri kabul etmez ve sadece bilimselligin isiginda yasadiklarini soylerler Masonlarin aralarinda sikca kullandiklari isik sozcugu ise farkindaliga araci olan aydinligin asil kaynagi olarak ele alinir Sonuc olarak masonlar masonlugu dogmatiklikten uzak akil ve bilimin onculugunde belirli erdem degerleri ile ulkusel insana giden evrim yolu ve yetkinlesme sanati olarak tanimlamaktadirlar Islevsel MasonlukMasonluk Orta Cag daki ve Ronesans taki zanaat orgutunun degisik bir bicimde devami olarak ortaya cikmaktadir Operatif masonluk duvarcilik meslegini beden calismasiyla ve elle yapilan zanaatkarlarin kurmus oldugu meslek birliklerinden ortaya cikmistir Orta Cag da katedral ve kiliseleri insa eden duvar ustalarina mason diye hitap edilmistir Bu zanaatkarlarin mesleki sirlari saklamalari icin aralarinda kullandiklari sembolik anlamlar tasiyan kelimeler ve rumuzlar olmustur Ayni zamanda Tanri nin evini insa ettikleri icin halk ve din gorevlileri arasinda masonlar yani duvar iscileri kutsal olarak kabul edilmislerdir Operatif masonlar toplandiklari loncalarda calismalar yapiyorlardi Aralarinda Cirak Kalfa ve Usta olarak belirlenmis becerilerine ve bilgi birikimlerine gore sekillenen bir derece sistemi mevcut olmustur Sovalye kokeniMasonlugun kokleri ile ilgili bir baska cokca tartisilan ve one surulen konu ise Masonlarin sovalye kokenli bir topluluk olmasi ile alakalidir Tapinak Sovalyeleri ne 1307 yilinda Vatikan ve Fransa basta olmak uzere cogu Avrupa kralligi tarafindan acilan acik savasin ardindan 1314 yilinda Iskocya nin Ingiltere ye karsi kazandigi Bannockburn zaferinde Tapinak Sovalyeleri nin kendi kiyafet ve kiliclari ile Iskoc krali Robert Bruce un yaninda savastiklari tum tarih kitaplarinda yerini almis bir gercektir basta olmak uzere Tapinak Sovalyeleri tarafindan yapildigi bugun net olarak bilinen nice kilise ve kale de bahsekonu sovalyelerin bu donemlerde Britanya daki varliklarini acikca gostermektedir Yogunlukla Avrupa ve ABD de calismalarini surduren cok sayida Masonik rit ise Sovalye Masonlugu denen bir janri kabul etmisler ve calismalarini Masonlugun sovalye kokenleri uzerine surdurmeyi tercih etmislerdir Sovalye Masonlugu dogrultusunda calismayan ritlerin bile hemen hemen tamami sovalyelige mutlaka bir atif yaparlar Ornegin Turkiye de de uygulanan dunyanin en yaygin riti Skoc Riti nin yuksek derecelerinin cogunlugu sovalyelik uzerinedir ve sovalye isimleri tasir Ikinci en yaygin rit olan ve ozellikle ABD de yogun olarak izlenen York Riti nin en yuksek derecesinin adi Tapinak Sovalyesi dir Masonlarin kullandiklari pek cok sembolun sovalyelerden gelmis olmasi bir sir degildir Ornegin Masonlarin bazi torenlerinde kullandiklari kiliclar gerek sekilleri gerek anlamlariyla bu gelenegi yansitmakta olan sovalye kiliclaridir Masonlugun koklerini sovalyelere dayandiran goruslere gore kimlikleri ortaya cikan Tapinakcilar kendilerine daha once kita Avrupasinda oldugu gibi yonelebilecek saldirilardan korunmak icin duvarci loncalari kimligine burunmus sembollerini ve calismalarini eski duvarcilarin sembolleri ile birlestirmis ve eski sembollerine bu yonlu anlamlar da yuklemis duvarci kimligi ile kendilerini tanitmislar fakat calismalarini ve esas yuzlerini her zaman hatta sonradan aralarina kabul edilen ve henuz belli bir dereceye gelmemis olan uyelerinden bile gizli tutmuslardir Belki bu yuzdendir ki gunumuzde halen izlenilmeye devam edilen Masonik ritlerde de sovalyeligi esas alan dereceler hep yukarilarda yer alir Masonlugun kokenleri ile ilgili konular bugun Masonlarin dahi kesin olarak gorus birligine varabildikleri bir konu degildir Farkli obediyans ve ritler farkli gorusleri one surerler Bugunkunden cok daha gizli olan gecmislerinde herhangi bir yazili kayit tutulmamis olmasi bunun en onemli sebebidir Hur ve Kabul Edilmis Masonlar Buyuk Locasi nin da dahil oldugu dunya Masonlugu da Ozgur Masonlar Buyuk Locasi nin dahil oldugu obediyanslar da rituellerinde Masonlugun koklerini Operatif Masonlara dayandirir ilk 3 derece rituellerinde sovalye yasam tarzi denebilecek bir anlayisa atiflari saymazsak sovalyelikten ismen bahis acmazlar Sovalyelik kokleri ile ilgili konular yuksek derecelerde islenilir Masonluktaki derecelerMasonik giysileriyle Osmanli asilzade Damad Ahmed Nami Bey Geleneksel dunya duzenli Masonlugu Buyuk Localari Cirak Kalfa ve Ustat olmak uzere Masonlugun uc remzi derecesinde calisirlar Ustat derecesi Masonlugun en ust derecesi olarak kabul gorur ve localarda Ustat derecesinin uzerinde herhangi bir derece ne konusulur ne de bulunur Genel olarak 33 dereceli bir sistemin cesitli tarikat ve cemiyetlere bagli kimseleri ayni localarda calistirmak amaci ile Elias Ashmole nin dusundugu kabul edilir Ashmole bu sistem icinde insan dusuncesinin cesitli dereceleriyle ilgili bilgileri bir gelisim icinde anlatmak uygulamak amacini gutmustur Fakat 33 dereceli sistemi Ashmole den once Fransiz Masonlarinin dusundugu ve Dante nin dusuncelerinden yararlanarak hazirladigi da Jean Palou gibi bazi masonluk tarihini inceleyenler tarafindan ileri surulmektedir Derecenin bulucusu kim olursa olsun gercek olan bugun icin 33 derecenin genis olcude kabul edilmis olmasi ve belirli gorusleri ve ogretilere isaret etmesidir Yalniz Ashmole nin onerdigi 33 derecenin gruplandirilmasi ile simdiki gruplandirma arasinda fark vardir Ashmole 33 dereceyi dort gruba ayirmistir Birinci grup 1 3 dereceleri icerir Operatif Masonlugun cirak kalfa usta derecelerine gelmektedir ikinci grup 15 dereceli olacaktir ve gecmise ait butun ananeler parca parca aciklanacaktir Esasi Rose Croixlardan alinmistir Ucuncu grup 13 derecelidir ve Templier Sovalyelerinin geleneklerini yansitmaktadir Sonuncusu dorduncu grup Simyagerlerden alinmistir ve butun derecelerin sentezini belirtmektedir Ashmole nin bu ayrimina karsilik simdiki 33 derece 7 kisma ayrilmaktadir Turkiye deki Mason Localarinin da kabul ettigi Iskoc Ritueline gore masonluk 33 derece uzerine duzenlenmis bulunmaktadir Her derece belirli bir ogretinin temelini olusturmaktadir ve kendine ozgu sembolleri kutsal kelimeleri ritueli ve ikaf toreni vardir Ates Evi olarak bilinen bir Mason tapinagi Genellikle Skoc riti dusuncesine sahip Masonlar icin hizmet vermektedir Washington ABD 12 Ocak 2009 Masonlukta 33 derece her zaman kabul edilmis degildir Eski Operatif masonlar yalniz ciraklik ve kalfalik arkadaslik siniflarini kabul etmislerdir Ustalik ise bir derece olmayip yalnizca bir yoneticiliktir Bu yoneticilik liyakat ve ehliyet esaslarina dayanmistir Masonlugun fikri calismalar durumunu almasindan Londra Buyuk Mahfilinin kurulusundan sonra da iki derece kabul edilmistir Buna karsilik Ramsayin reformcu davranislari ve mukemmel ustatlar mahfili kurmak istegi dorduncu dereceyi ortaya cikartmistir Bu arada masonlugun yalniz Hristiyanlik etkisinde kalmadigini gostermek icin o cagda XVII yy var olan butun dini ve fikri temayulleri masonluk icinde temsil ettirme endisesi birdenbire dereceleri 91 e kadar cikartmistir 1758 yilinda II Frederick 1712 1786 33 luler Suprem Konseyi kurmayi ve Iskoc ritinin muntazam bir dereceler sistemine kavusmasini istedi Sonunda 1800 yilinda ilk defa bir 33 ler konseyi Charleston da kuruldu Bu konseyden yetki alan masonlar 1804 yilinda Fransa da 1805 te italya da 1813 yilinda Kuzey Amerika da 1817 de Belcika da 1824 te de Irlanda da 1829 de Iskocya da ve 1861 de Turkiye de 33 ler konseyi kurmus ve 33 derece hemen hemen ortak bir derece sistemi olmustur Buna ragmen gunumuzde yalniz dort dereceyi uygulayan bazi Alman Ritleri vardir Santa Cruz de Tenerife Masonik Tapinagi Ispanya da Franco diktatorlugu doneminde hayatta kalan birkac mason tapinagindan biriydi Farkli bir dernek huviyeti altinda ve farkli bir yerde toplantilarini gerceklestiren 3 derecesinin uzerindeki dereceler icin rit adi verilen Masonik yollar ve ogretiler izlenir Bu ritlere katilmak veya katilmamak Ustat derecesine sahip Masonlarin kendi isteklerine kalmis bir secimdir zorunlu veya yapilmasi gereken bir yukumluluk degildir Bu derecelerin calismalari Masonlugun ilk uc derecesinde verilen ogretilerin gizlerine ve sirlarina daha vakif olabilmek icin yapilan arastirmalarin yani sira yuksek felsefi ve spirituel calismalari da icinde barindirir Turkiye de de takip edilen 33 dereceli Skoc Riti dunya uzerinde en fazla uyeye sahip olan ve bu yonuyle en fazla tercih edilen felsefi dereceler ritidir Onu ozellikle ABD de genis bir kesimce benimsenen takip etmektedir Dunya uzerinde var olan cesitli ritler icerisinde 99 dereceli Memfis Misraim Riti gibi yogun bir calisma gerceklestirenleri var oldugu gibi tek dereceden olusan bazi ritler de vardir Herhangi bir ritte dorduncu derece ve yukarisina devam edebilmek icin Buyuk Loca ya bagli olarak calisan duzenli bir Locada Ustat derecesine sahip olmus olmanin yani sira bu ana Loca ile iliskilerinin herhangi bir donemde duzensiz olmamasi ve yukumluluklerinin aksatilmadan yerine getirilmesi gerekir Kendi Locasinda duzensiz ilan edilen bir uyenin yuksek derecelerdeki uyeligi de otomatik olarak duser Ayrica bu localarda sadece erkekler ve akraba olmayanlar bulunmaktadir 1 Derece Cirak 2 Derece Kalfa 3 Derece UstatDis baglantilarWikimedia Commons ta Masonluk ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Hur ve Kabul Edilmis Masonlar Buyuk Locasi21 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ozgur Masonlar Buyuk Locasi 28 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ilgili Turkce kitaplar Turkiye ve Dunyada Masonluk ve Masonlar Ilhami Soysal Der Yayinlari Istanbul 1978 Kaynakca Calderon H M 1999 Definicion de la francmasoneria moderna y descripcion de sus linderos Pag 18 Mexico Herbasa Trueba Lara J L 2012 Masones en Mexico historia del poder oculto Coleccion Punto de Lectura num 2 Mexico Santillana isbn 978 607 11 2357 2 Masons of California 24 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi 12 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Aralik 2011 masonlar org 1 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2011 Hodapp Christopher Freemasons for Dummies Indianapolis Wiley 2005 p 52 UGLE http www ugle org uk masonry YQA about freemasonry htm 23 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkiye de Masonluk Tarihi Ozgur Masonlar Buyuk Locasi 12 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Kasim 2017 Stevenson David Kasim 1988 The Origins of Freemasonry Scotland s Century 1590 1710 Cambridge Cambridge University Press ISBN 9780521353267 OCLC 17546610 Coil Henry Wilson 1961 William M Brown William L Cummings Harold Van Buren Voorhes Ed Coil s Masonic Encyclopedia Revised and Updated by Allen E Roberts 1995 bas Richmond Va Macoy Pub amp Masonic Supply Co ISBN 9780880530545 KB1 bakim Birden fazla ad editor listesi link Masonicsites org 8 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi 26 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2012 Arsivlenmis kopya 7 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2011 Arsivlenmis kopya 5 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2011 Arsivlenmis kopya 17 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2011 28 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2011 Masonic Light 16 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2011 14 bin masonumuz var 15 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2011 mason org tr 21 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Aralik 2015 Ayrica bakinizMasonlar listesi Prince Hall Masonlugu Mason Locasi Buyuk Loca Her seyi goren goz Anderson Anayasasi Hathor Pentalpha Locasi Mason Bilim Akademisi Mason Tapinagi Illuminati