İzmir Devlet Tiyatrosu Konak Sahnesi, 1927 yılında İzmir'de inşa edilen ve , Mithatpaşa Caddesi, Sabancı Kültür Merkezi ile Ordu Evi arasında bulunan tiyatro binası.
Tarihi
Mimar Necmettin Emre tarafından tasarlandıktan sonra 1926 yılında binanın yapımına başlanmış ve 1927 yılında açılmıştır. Resmi olarak açıldıktan sonra 14 Nisan 1957'de sorumluluğunda Devlet Tiyatroları'na verilmiştir. Devlet Tiyatroları'na geçtikten sonra bina önemli bir restorasyondan geçmiştir ve halka açık bir tiyatro olma amacıyla açılmıştır. Devlet Tiyatrolarının ilk bölge tiyatrosu olarak açılmıştır. İlk olarak Vali Kazım Dirik'in kararıyla 1927'de Türk Ocakları'nın himayesine geçmiş, sonradan Cumhuriyet Halk Partisi binayı sahiplenmiştir ve 1927'de halk evi olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bina resmiyet kazandıktan sonra değişiklikler ve eklemeler yapılarak 1957'de Devlet Tiyatrolarının mülkiyetine geçmiştir. Şu an, oyunlar izleyiciye açıktır. 2009'da bina onarıma girdi.
Nitelikleri
Bina, Birinci Ulusal Mimarlık Akımı tarzında yapılmıştır. Bu örnekte Osmanlı canlanma tür görülür. Milli tiyatro binasının mimarisi Osmanlı izleri barındırıyor. Binadaki derin saçak çiniler, kemerler, pencereler, kırık tahta destekler, kubbeler bu izlerden bazılarıdır. Binada ve T şekilli plan vardır. Bu T şekli dikdörtgen şeklinde fuaye ve diğer alanları ve dikdörtgen tiyatro alanının kesişmesiyle oluşmaktadır. Binanın deniz yoluyla kesiştiği alanda dairesel konsol vardır. Binanın girişi kule gibi yükseltilip eklenen sekizgen kubbe ile vurgulanmıştır. Bu yapıda klasik tasarım özellikleri vardır. Bu yapıdaki fark ise klasik usulde yapılan bu binaya eklenen Osmanlı mimarisinin ögeleridir. Yapının neoklasik bir tarzı vardır.
Bağlamsal özellikleri
Bu yapının bağlamını zamanında yaşanan ekonomik faktörler, siyasi koşullar, yasal yapısı, ekolojik durumu ve kültürel koşullar oluşur. Kentsel alanda bulunmaktadır. Milli tiyatronun konumu az çok yoğun bir alandır. Güneybatı tarafında Devlet Konservatuvarı Sabancı Kültür Sarayı var ve kuzeydoğu tarafında İzmir Orduevi var. O öncelikle kıyıda bulunan bir kültür yeriydi kubbesiyle şekliyle İzmir silüetine önem kazandırıyordu ancak daha sonra önündeki deniz dolduruldu. Eğer kot farkına bakarsak bunu anlayabiliriz. Peyzajlı bahçe içinde yer alır. Peyzaj ve yapı arasındaki ilişki hakkında bazı detayları bulabilirsiniz. Oturma alanları ve ağaçların sahip olduğu çerçeve kubbe gibi sekizgen bir forma sahiptir. Yapının bağlamı daha çok tarihseldir. Bunu içerdiği birçok Osmanlı mimari ögeden anlayabiliriz. Bu bina, diğer neoklasik örnekler gibi eksensel bir yaklaşıma sahiptir.
Mekansal deneyimleri
Binaya ilk olarak girdiğimizde binanın Türk modernist bir tarzla tasarlandığını fark ediyoruz. Binanın bahçesi tasarlanmış ve çay bahçesiyle de ilişki sağlanmıştır. Binanın bahçe düzenlemesi yeşil alanlardan, çay bahçesinden ve ortada, küçük bir sekizgen, yeşil alanla beraber büyük ve uzun bir ağaçtan oluşuyor. Sonradan, sekizgen yapıyı kubbe kısmında da fark ediyoruz. Bu tipte bağlantılar binanın devamlılığını sağlıyor ve insanlar tarafından anlaşılabilirliğini arttırıyor. Binanın ana girişi kendini belli ediyor ve böylelikle nereden girileceğini anlayabiliyoruz. Giriş merdivenlerle yükseltilmiş. Giriş kapısının yanındaki duvardaki Osmanlı-Türk süslemeleri bile binanın milli mimarimizin güzel bir örneği olduğunu bize anlatıyor. Ayrıca binanın başka girişleri de mevcut, bunlardan biri bodrum katına, diğerleri şu an kapatılmış olmakla beraber tiyatro sahnesine gitmekte. Bodrum katındaki giriş, daha alçak ve dar olduğundan diğerlerine kıyasla bize farklı bir deneyim yaşatmakta. Merdivenlerin yeşil şeritlerle renklendirildiğini ve kıvrımlı rampayı görüyoruz. Bodrum girişi, bize sanki oyulmuş bir mağara ve biz yavaşça o mağaranın içine girmeye çalışıyormuşuz izlenimini vermekte. Binanın içine girdikten sonra bizi ferah ve geniş bir alan karşılıyor ve yerlerdeki süslemeler dikkatimizi çekiyor. Bütün bina boyunca zeminde farklı tipte süslemeler görüyoruz. İçeride, kemerli yapı aniden dikkatimizi çekiyor. Bazı kırık kemerli yapıdaki kapılar ve pencereler girişteki kemerli yapı görünümünü desteklemiş durumda. Sağ tarafta misafir odasını, biraz ileride solda tiyatro salonunu görüyoruz. Süslemeler çoğu yerde karşımıza çıkıyor. Tiyatro salonu kapatılmış olan, dışarıya açılan iki tane çıkışa sahip. Salonun arkasında, sahnenin mekanik kısmıyla ilgili eşyaların bulunduğu bir asma kat mevcut. Salonun duvarında ve tavanında aşırı dikkat çekici ve yoğun süslemeler mevcut. Giriş tarafında misafir odası ise yüksek ve hafif karanlık bir yapıda, ilginç olan durum şu ki oda, sol tarafında tuvalete doğru inen merdivenlere sahip. Yukarıda ise çalışma odaları ve toplantı odası var. Yukarıya çıkan merdiven çok hoş bir yapıya ve hafif kıvrıma sahip. Merdiven basamaklarının hafifçe eskimiş ve çatlamış olduklarını gözlemliyoruz. Aşağı ve yukarı kattaki eski tipteki ışıklandırmalar ve merdiven bize eski Türk mimarisini hatırlatıyor. Yukarı katta iken zemindeki süslemelerin değiştiğini görebiliyoruz. Yukarı kattaki odalar sağ ve sol tarafta ana koridorun etrafında dizilmiş durumda.
Yapısı
Bina betonarme olarak inşa edilmiştir. Bodrum katının üzerine iki kat olarak inşa edilmiştir. Saçaklar ve balkon, payandalar tarafından sağlanan destekle ayakta durmaktadır. Binanın dış cephesi yeşilimsi bir renkte boyanmıştır. İçeride de bu tonlarda renkleri görmeye devam ediyoruz. İçerideki kemerler kolonlar tarafından taşınmaktadır ve kemerlerin üstünde üstü kaplanmış taşlar vardır. Duvar ile tavan arasındaki geçişlerde alçı kullanılmıştır. Ahşap kapı ve pencereler kullanılmak üzere tercih edilmiştir. Misafir odasındaki merdivenlerde de ahşap kullanılarak uyum sağlanmıştır. Genel olarak süslemeler hem cephede hem de binanın içinde kullanılmıştır ve bu da binaya renkli ve hareketli bir görünüm kazandırmıştır. Çini seramikleri ana girişteki duvarda, tiyatro salonunda ve aynı zamanda üst kattaki üçlü, küçük pencerelerde kullanılmıştır. Bu küçük pencerelerden gelen kontrollü bir ışık sağlanmıştır. Zemindeki süslemeler pürüzsüz bir dokuya sahip. Tiyatro salonundaki tavanda duvarda aşırı yoğun bir şekilde süslemeler kullanılmıştır. İçerideki ana merdivenin korkuluk ve tırabzanı dökme demirden yapılmıştır. Ayrıca, merdiven basamakları da eski görünümlü mermer mozaik malzemesinden yapılmıştır.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2018.
- ^ . 30 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2018.
- ^ http://kentyasam.com/izmir-devlet-tiyatrosi-binasi-onariliyor-hbrdty-21162.html[]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2018.
- ^ . mimdap.org. 15 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ A.Ş, ÜNİBEL. . www.visitizmir.org. 19 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2024.
- ^ İzmir Kent Ansiklopedisi, Mimarlık, 2.cilt- İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir Mimarlık Rehberi 2005- Mimarlar Odası Şubesi İzmir Life sayı 37 Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı- İnci Aslanoğlu
Wikimedia Commons'ta National Theatre of İzmir ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Izmir Devlet Tiyatrosu Konak Sahnesi 1927 yilinda Izmir de insa edilen ve Mithatpasa Caddesi Sabanci Kultur Merkezi ile Ordu Evi arasinda bulunan tiyatro binasi Binanin disaridan gorunumuTarihiMimar Necmettin Emre tarafindan tasarlandiktan sonra 1926 yilinda binanin yapimina baslanmis ve 1927 yilinda acilmistir Resmi olarak acildiktan sonra 14 Nisan 1957 de sorumlulugunda Devlet Tiyatrolari na verilmistir Devlet Tiyatrolari na gectikten sonra bina onemli bir restorasyondan gecmistir ve halka acik bir tiyatro olma amaciyla acilmistir Devlet Tiyatrolarinin ilk bolge tiyatrosu olarak acilmistir Ilk olarak Vali Kazim Dirik in karariyla 1927 de Turk Ocaklari nin himayesine gecmis sonradan Cumhuriyet Halk Partisi binayi sahiplenmistir ve 1927 de halk evi olarak kullanilmaya baslanmistir Bina resmiyet kazandiktan sonra degisiklikler ve eklemeler yapilarak 1957 de Devlet Tiyatrolarinin mulkiyetine gecmistir Su an oyunlar izleyiciye aciktir 2009 da bina onarima girdi NitelikleriBinanin iceriden gorunumu Bina Birinci Ulusal Mimarlik Akimi tarzinda yapilmistir Bu ornekte Osmanli canlanma tur gorulur Milli tiyatro binasinin mimarisi Osmanli izleri barindiriyor Binadaki derin sacak ciniler kemerler pencereler kirik tahta destekler kubbeler bu izlerden bazilaridir Binada ve T sekilli plan vardir Bu T sekli dikdortgen seklinde fuaye ve diger alanlari ve dikdortgen tiyatro alaninin kesismesiyle olusmaktadir Binanin deniz yoluyla kesistigi alanda dairesel konsol vardir Binanin girisi kule gibi yukseltilip eklenen sekizgen kubbe ile vurgulanmistir Bu yapida klasik tasarim ozellikleri vardir Bu yapidaki fark ise klasik usulde yapilan bu binaya eklenen Osmanli mimarisinin ogeleridir Yapinin neoklasik bir tarzi vardir Baglamsal ozellikleriBu yapinin baglamini zamaninda yasanan ekonomik faktorler siyasi kosullar yasal yapisi ekolojik durumu ve kulturel kosullar olusur Kentsel alanda bulunmaktadir Milli tiyatronun konumu az cok yogun bir alandir Guneybati tarafinda Devlet Konservatuvari Sabanci Kultur Sarayi var ve kuzeydogu tarafinda Izmir Orduevi var O oncelikle kiyida bulunan bir kultur yeriydi kubbesiyle sekliyle Izmir siluetine onem kazandiriyordu ancak daha sonra onundeki deniz dolduruldu Eger kot farkina bakarsak bunu anlayabiliriz Peyzajli bahce icinde yer alir Peyzaj ve yapi arasindaki iliski hakkinda bazi detaylari bulabilirsiniz Oturma alanlari ve agaclarin sahip oldugu cerceve kubbe gibi sekizgen bir forma sahiptir Yapinin baglami daha cok tarihseldir Bunu icerdigi bircok Osmanli mimari ogeden anlayabiliriz Bu bina diger neoklasik ornekler gibi eksensel bir yaklasima sahiptir Mekansal deneyimleriBinaya ilk olarak girdigimizde binanin Turk modernist bir tarzla tasarlandigini fark ediyoruz Binanin bahcesi tasarlanmis ve cay bahcesiyle de iliski saglanmistir Binanin bahce duzenlemesi yesil alanlardan cay bahcesinden ve ortada kucuk bir sekizgen yesil alanla beraber buyuk ve uzun bir agactan olusuyor Sonradan sekizgen yapiyi kubbe kisminda da fark ediyoruz Bu tipte baglantilar binanin devamliligini sagliyor ve insanlar tarafindan anlasilabilirligini arttiriyor Binanin ana girisi kendini belli ediyor ve boylelikle nereden girilecegini anlayabiliyoruz Giris merdivenlerle yukseltilmis Giris kapisinin yanindaki duvardaki Osmanli Turk suslemeleri bile binanin milli mimarimizin guzel bir ornegi oldugunu bize anlatiyor Ayrica binanin baska girisleri de mevcut bunlardan biri bodrum katina digerleri su an kapatilmis olmakla beraber tiyatro sahnesine gitmekte Bodrum katindaki giris daha alcak ve dar oldugundan digerlerine kiyasla bize farkli bir deneyim yasatmakta Merdivenlerin yesil seritlerle renklendirildigini ve kivrimli rampayi goruyoruz Bodrum girisi bize sanki oyulmus bir magara ve biz yavasca o magaranin icine girmeye calisiyormusuz izlenimini vermekte Binanin icine girdikten sonra bizi ferah ve genis bir alan karsiliyor ve yerlerdeki suslemeler dikkatimizi cekiyor Butun bina boyunca zeminde farkli tipte suslemeler goruyoruz Iceride kemerli yapi aniden dikkatimizi cekiyor Bazi kirik kemerli yapidaki kapilar ve pencereler giristeki kemerli yapi gorunumunu desteklemis durumda Sag tarafta misafir odasini biraz ileride solda tiyatro salonunu goruyoruz Suslemeler cogu yerde karsimiza cikiyor Tiyatro salonu kapatilmis olan disariya acilan iki tane cikisa sahip Salonun arkasinda sahnenin mekanik kismiyla ilgili esyalarin bulundugu bir asma kat mevcut Salonun duvarinda ve tavaninda asiri dikkat cekici ve yogun suslemeler mevcut Giris tarafinda misafir odasi ise yuksek ve hafif karanlik bir yapida ilginc olan durum su ki oda sol tarafinda tuvalete dogru inen merdivenlere sahip Yukarida ise calisma odalari ve toplanti odasi var Yukariya cikan merdiven cok hos bir yapiya ve hafif kivrima sahip Merdiven basamaklarinin hafifce eskimis ve catlamis olduklarini gozlemliyoruz Asagi ve yukari kattaki eski tipteki isiklandirmalar ve merdiven bize eski Turk mimarisini hatirlatiyor Yukari katta iken zemindeki suslemelerin degistigini gorebiliyoruz Yukari kattaki odalar sag ve sol tarafta ana koridorun etrafinda dizilmis durumda YapisiBina betonarme olarak insa edilmistir Bodrum katinin uzerine iki kat olarak insa edilmistir Sacaklar ve balkon payandalar tarafindan saglanan destekle ayakta durmaktadir Binanin dis cephesi yesilimsi bir renkte boyanmistir Iceride de bu tonlarda renkleri gormeye devam ediyoruz Icerideki kemerler kolonlar tarafindan tasinmaktadir ve kemerlerin ustunde ustu kaplanmis taslar vardir Duvar ile tavan arasindaki gecislerde alci kullanilmistir Ahsap kapi ve pencereler kullanilmak uzere tercih edilmistir Misafir odasindaki merdivenlerde de ahsap kullanilarak uyum saglanmistir Genel olarak suslemeler hem cephede hem de binanin icinde kullanilmistir ve bu da binaya renkli ve hareketli bir gorunum kazandirmistir Cini seramikleri ana giristeki duvarda tiyatro salonunda ve ayni zamanda ust kattaki uclu kucuk pencerelerde kullanilmistir Bu kucuk pencerelerden gelen kontrollu bir isik saglanmistir Zemindeki suslemeler puruzsuz bir dokuya sahip Tiyatro salonundaki tavanda duvarda asiri yogun bir sekilde suslemeler kullanilmistir Icerideki ana merdivenin korkuluk ve tirabzani dokme demirden yapilmistir Ayrica merdiven basamaklari da eski gorunumlu mermer mozaik malzemesinden yapilmistir Kaynakca Arsivlenmis kopya 4 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2018 30 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2018 http kentyasam com izmir devlet tiyatrosi binasi onariliyor hbrdty 21162 html olu kirik baglanti Arsivlenmis kopya 21 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2018 mimdap org 15 Subat 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi A S UNIBEL www visitizmir org 19 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2024 Izmir Kent Ansiklopedisi Mimarlik 2 cilt Izmir Buyuksehir Belediyesi Izmir Mimarlik Rehberi 2005 Mimarlar Odasi Subesi Izmir Life sayi 37 Erken Cumhuriyet Donemi Mimarligi Inci Aslanoglu Wikimedia Commons ta National Theatre of Izmir ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur