Kordalıların evrimi, Kambriyen dönemde erken ikincil ağızlılardan başlamış bir süreçtir. Pek çok bilim insanı, kordalıların 590 milyon yıl önce ortaya çıktığını iddia ediyor. Bu tür ilk temsilciler yumuşak gövdeliydi ve bu nedenle zayıf bir fosil kaydı bıraktı. Bilinen en eski kordalı fosillerin, yaklaşık 530 milyon yıl öncesine tarihlenir, bunlar Myllokunmingia, Haikouichthys ve Zhongjianichthys gibi, Myllokunmingiidae familyasına atanmış çenesiz balıklardır. Yunnanozoon lividum ve gibi (her ikisi de 530 milyon yıl öncesine dayanan ve çeşitli kordalı özelliklere sahip olan) yaşlı hayvanların kordalı olarak kabul edilip edilmemesi gerektiği konusunda anlaşmazlık var. Kapsamlı bir omurgalı fosil kaydı ise yaklaşık 400 milyon yıl önce (Devoniyen) başlar.
Teoriler
Derisidikenli ata teorisi
Teori Johannes Muller (1860) tarafından verildi ve derisidikenlilerin ve hemikordatların larva evrelerinin karşılaştırmalı çalışmalarına dayanıyor. Hemikordatların Tornaria larvası, Bipinnaria, Auricularia, Dipleurula ve Doliolaria gibi derisi dikenli larvalarını andırır, bunların hepsi siliyer bantlara ve apikal kirpik kümelerine sahiptir. Johannes Muller, W. Garstang ve DeBeers, derisidikenli larvalarının neoteni ile kordalılara yol açtığını öne sürdüler. Ayrıca kordalılar gibi derisidikenliler de deuterostomdur ve mezodermal iskelet elemanlarına sahiptir.
Ordovisyen döneminden (450 mya) adlı fosil derisidikenlilerin keşfi, derisidikenli kordalıların soyunu daha da doğrulamaktadır. Kalsikordatlar, hem derisidikenliler hem de kordalılar ile yakınlık gösteren asimetrik hayvanlardı, ancak iskeletleri CaCO3'ten, omurgalılarda ise kemikler hidratlı Ca ve fosfattan yapılmıştır. Her biri filtre beslemesi için kanatlarla kaplı bir dizi solungaç yarığına, küçük parçalı bir gövdeye ve postanal bir kuyruğa sahip büyük bir farinksleri vardı. Planktonların suda bol olduğu Kambriyen-Ordovisyen dönemlerinde, çeşitli hayvan gruplarında filtre beslemesi için delikli bir yutak evrimleşmiş gibi görünmektedir.
Hemikordat (Yarı sırtipliler) ata teorisi
Romer (1959), atalardan kalma deuterostomların, mukus yüklü kirpikli dokunaçları, modern lophophoratlar ve pterobranch hemichordatlar, Cephalodiscus ve Rhabdopleura gibi suda sallanırken planktonları yakalamaya yarayan yerleşik dokunaç besleyiciler olduğunu öne sürdü. Bazı mutasyonlarla, bu atalarda faringeal solungaç yarıkları gelişti, bu da yutağı su akımı içinden geçerken planktonları yakalamak için eleğe benzer hale getirdi. Mevcut pterobranch'lar hem siliyer kollara hem de faringeal solungaç yarıklarına sahiptir. Yarı sırtiplilerden Tornaria larvası, derisidikenli larvaları ile filogenetik ilişki gösterir ve hemikordatlar da kordalılara yakınlık gösterir.
Ürokordat (Tulumlular) ata teorisi
W. Garstang (1928) ve NJ Berrill (1955), tipik kordalı karakterler taşıyan ürokordatların iribaş benzeri larvalarına, yani kuyrukta notokord ile birlikte segmentli miyotomlar, dorsal oyuk sinir kordonu, duyu organları ve faringeal solungaç yarıklarına önem verdiler. Garstang (1928), kordalıların, larval evre tarafından neoteni ile yetişkine evrilerek ve yerleşik yetişkin evresini kaybederek ürokordatı besleyen bazı sapsız filtrelerden evrimleştiğini öne sürdü.
Sefalokordat ata teorisi
Chamberlain (1900), sefalokordatların ilkel ve gelişmiş karakterlerini inceledi ve mevcut sefalokordatların tipik durumda tüm kordalı karakterlere sahipken, kordat olmayanların kalp, kafa, duyu organları, solunum yokluğu gibi bazı ilkel özelliklerini de gösterdiklerini öne sürdü. pigment, solenositler tarafından gıda yakalama ve atılımının filtre besleme modu. En erken kordalı Pikaia gracilens'in Kambriyen ortalarından 60 örneğin fosilleri, British Columbia, Kanada'daki Burgess Shale'de keşfedildi. Amphioxus benzeri fosiller, aerodinamik, şerit biçimli, 5 cm uzunluğunda gövde ve gövdenin üçte iki arkasında notokord ve miyomerler gösterir. Boyun bölgesinde iki dokunaç ve solungaç yarıkları olan küçük bir kafası vardır. Diğer kordat benzeri fosiller şunlardır: Çin'deki erken Kambriyen çökellerinden Cathaymyrus ve Amphioxus'a daha çok benzeyen Güney Afrika'dan erken Permiyen'den Paleobranchiostomata.
Birleşik Teori
E. J. W. Barrington (1965), yukarıdaki tüm teorileri birleştirdi ve derisidikenliler ile kordalıların ortak atasının, Kambriyen'in plankton bakımından zengin ortamında yaşayan, sapsız bir siliyer kol beslenici (sessile ciliary arm feeder) olduğunu öne sürdü. Modern deniz laleleri (Echinodermata), sakallı solucanlar ve Pterobranchia sınıfından yarı sırtipliler, belki de atalarının zamanında meydana gelen aynı çevrede yaşamaya devam ettikleri için atasal beslenme biçimini koruyarak benzer bir atadan evrimleşmişlerdir. Bununla birlikte, (yutakanın solungaç yarıklarıyla delinmesi) o dönemde çok sayıda grupta evrimleşmiş olması gerekir ki bu, kirpikli kolla beslemeye kıyasla yutaktan su süzerek yiyecek toplamanın çok daha üstün bir yöntemi olmalıydı. Bu nedenle, o zamanın yerleşik proto-askidiyenleri (Ascidiacea), siliyer kol beslenmesini kaybetti ve tek yiyecek toplama yöntemi olarak faringeal filtre beslemesini benimsedi. Bir süre sonra, sudaki plankton popülasyonu azaldığında, bu tulumluların serbest yüzen kuyruklu larvası başkalaşım geçirmedi ve neotenik bir yetişkin oldu, çünkü serbest yüzme modu yiyecek kıtlığı zamanında yiyecek aramada üstündü. Kafatassız benzeri atalar, Ascidiacea (tulumlular) sınıfı üyelerinin larvalarında zaten mevcut olan kordalı özelliklerinin mükemmelliği ve genişlemesiyle evrimleşmiştir. Bu tür ilkel kordalıların fosilleri zaten bulunmuştur – örn. Kambriyen ortalarından Pikaia gracilens.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2021.
- ^ . www.mindat.org. 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2021.
- ^ a b c d e (İngilizce). 17 Eylül 2006. 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kordalilarin evrimi Kambriyen donemde erken ikincil agizlilardan baslamis bir surectir Pek cok bilim insani kordalilarin 590 milyon yil once ortaya ciktigini iddia ediyor Bu tur ilk temsilciler yumusak govdeliydi ve bu nedenle zayif bir fosil kaydi birakti Bilinen en eski kordali fosillerin yaklasik 530 milyon yil oncesine tarihlenir bunlar Myllokunmingia Haikouichthys ve Zhongjianichthys gibi Myllokunmingiidae familyasina atanmis cenesiz baliklardir Yunnanozoon lividum ve gibi her ikisi de 530 milyon yil oncesine dayanan ve cesitli kordali ozelliklere sahip olan yasli hayvanlarin kordali olarak kabul edilip edilmemesi gerektigi konusunda anlasmazlik var Kapsamli bir omurgali fosil kaydi ise yaklasik 400 milyon yil once Devoniyen baslar Myllokunmingia bilinen en eski kordalilardandir TeorilerDerisidikenli ata teorisi Teori Johannes Muller 1860 tarafindan verildi ve derisidikenlilerin ve hemikordatlarin larva evrelerinin karsilastirmali calismalarina dayaniyor Hemikordatlarin Tornaria larvasi Bipinnaria Auricularia Dipleurula ve Doliolaria gibi derisi dikenli larvalarini andirir bunlarin hepsi siliyer bantlara ve apikal kirpik kumelerine sahiptir Johannes Muller W Garstang ve DeBeers derisidikenli larvalarinin neoteni ile kordalilara yol actigini one surduler Ayrica kordalilar gibi derisidikenliler de deuterostomdur ve mezodermal iskelet elemanlarina sahiptir Ordovisyen doneminden 450 mya adli fosil derisidikenlilerin kesfi derisidikenli kordalilarin soyunu daha da dogrulamaktadir Kalsikordatlar hem derisidikenliler hem de kordalilar ile yakinlik gosteren asimetrik hayvanlardi ancak iskeletleri CaCO3 ten omurgalilarda ise kemikler hidratli Ca ve fosfattan yapilmistir Her biri filtre beslemesi icin kanatlarla kapli bir dizi solungac yarigina kucuk parcali bir govdeye ve postanal bir kuyruga sahip buyuk bir farinksleri vardi Planktonlarin suda bol oldugu Kambriyen Ordovisyen donemlerinde cesitli hayvan gruplarinda filtre beslemesi icin delikli bir yutak evrimlesmis gibi gorunmektedir Hemikordat Yari sirtipliler ata teorisi Romer 1959 atalardan kalma deuterostomlarin mukus yuklu kirpikli dokunaclari modern lophophoratlar ve pterobranch hemichordatlar Cephalodiscus ve Rhabdopleura gibi suda sallanirken planktonlari yakalamaya yarayan yerlesik dokunac besleyiciler oldugunu one surdu Bazi mutasyonlarla bu atalarda faringeal solungac yariklari gelisti bu da yutagi su akimi icinden gecerken planktonlari yakalamak icin elege benzer hale getirdi Mevcut pterobranch lar hem siliyer kollara hem de faringeal solungac yariklarina sahiptir Yari sirtiplilerden Tornaria larvasi derisidikenli larvalari ile filogenetik iliski gosterir ve hemikordatlar da kordalilara yakinlik gosterir Urokordat Tulumlular ata teorisi W Garstang 1928 ve NJ Berrill 1955 tipik kordali karakterler tasiyan urokordatlarin iribas benzeri larvalarina yani kuyrukta notokord ile birlikte segmentli miyotomlar dorsal oyuk sinir kordonu duyu organlari ve faringeal solungac yariklarina onem verdiler Garstang 1928 kordalilarin larval evre tarafindan neoteni ile yetiskine evrilerek ve yerlesik yetiskin evresini kaybederek urokordati besleyen bazi sapsiz filtrelerden evrimlestigini one surdu Sefalokordat ata teorisi Chamberlain 1900 sefalokordatlarin ilkel ve gelismis karakterlerini inceledi ve mevcut sefalokordatlarin tipik durumda tum kordali karakterlere sahipken kordat olmayanlarin kalp kafa duyu organlari solunum yoklugu gibi bazi ilkel ozelliklerini de gosterdiklerini one surdu pigment solenositler tarafindan gida yakalama ve atiliminin filtre besleme modu En erken kordali Pikaia gracilens in Kambriyen ortalarindan 60 ornegin fosilleri British Columbia Kanada daki Burgess Shale de kesfedildi Amphioxus benzeri fosiller aerodinamik serit bicimli 5 cm uzunlugunda govde ve govdenin ucte iki arkasinda notokord ve miyomerler gosterir Boyun bolgesinde iki dokunac ve solungac yariklari olan kucuk bir kafasi vardir Diger kordat benzeri fosiller sunlardir Cin deki erken Kambriyen cokellerinden Cathaymyrus ve Amphioxus a daha cok benzeyen Guney Afrika dan erken Permiyen den Paleobranchiostomata Birlesik TeoriE J W Barrington 1965 yukaridaki tum teorileri birlestirdi ve derisidikenliler ile kordalilarin ortak atasinin Kambriyen in plankton bakimindan zengin ortaminda yasayan sapsiz bir siliyer kol beslenici sessile ciliary arm feeder oldugunu one surdu Modern deniz laleleri Echinodermata sakalli solucanlar ve Pterobranchia sinifindan yari sirtipliler belki de atalarinin zamaninda meydana gelen ayni cevrede yasamaya devam ettikleri icin atasal beslenme bicimini koruyarak benzer bir atadan evrimlesmislerdir Bununla birlikte yutakanin solungac yariklariyla delinmesi o donemde cok sayida grupta evrimlesmis olmasi gerekir ki bu kirpikli kolla beslemeye kiyasla yutaktan su suzerek yiyecek toplamanin cok daha ustun bir yontemi olmaliydi Bu nedenle o zamanin yerlesik proto askidiyenleri Ascidiacea siliyer kol beslenmesini kaybetti ve tek yiyecek toplama yontemi olarak faringeal filtre beslemesini benimsedi Bir sure sonra sudaki plankton populasyonu azaldiginda bu tulumlularin serbest yuzen kuyruklu larvasi baskalasim gecirmedi ve neotenik bir yetiskin oldu cunku serbest yuzme modu yiyecek kitligi zamaninda yiyecek aramada ustundu Kafatassiz benzeri atalar Ascidiacea tulumlular sinifi uyelerinin larvalarinda zaten mevcut olan kordali ozelliklerinin mukemmelligi ve genislemesiyle evrimlesmistir Bu tur ilkel kordalilarin fosilleri zaten bulunmustur orn Kambriyen ortalarindan Pikaia gracilens Ayrica bakinizYasamin evrimsel tarihi Sinir sistemlerinin evrimi Gozun evrimi Kalbin evrimi Hayvanlarin evrimi Baliklarin evrimiKaynakca a b Encyclopedia Britannica Ingilizce 17 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Haziran 2021 www mindat org 7 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Haziran 2021 a b c d e Ingilizce 17 Eylul 2006 2 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Haziran 2021