Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kuzey Altayca, Rusya'nın Altay Cumhuriyeti'nde bazı kabileleler tarafından konuşulan bir Türk lehçesidir. Geleneksel olarak tek bir dil olarak kabul edilse de, Güney Altay ve Kuzey çeşitleri karşılıklı olarak tamamen anlaşılır değildir. Standart Altayca, Güney Altayca temel alınarak oluşturulmuştur ve Kuzey Altayca konuşanlar tarafından kabul görmemektedir.
| Kuzey Altayca | |
|---|---|
| тÿндÿк алтай тили | |
| Anadil | Rusya Federasyonu |
| Bölge | Altay Cumhuriyeti Altay Krayı |
| Anadil konuşuru | <5,000 |
| Dil Ailesi | Türk Dilleri
|
| Ağızları |
|
| Kiril alfabesi | |
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | atv |
| Glottolog | nort2686 |
| Northern Altai 25 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | |
 Rusya içerisindeki, Kuzey ve Güney Altaycayı gösteren harita | |
Kuzey Altayca Kiril alfabesiyle yazılır. 2006 yılında Altay Krayı'nda Kumandı ağzı için bir alfabe oluşturulmuştur.
Demografi
2002 Rus Nüfus Sayımı verilerine göre Rusya'da 65.534 kişi Altayca'ya hakim olduğunu belirtmiştir. Sadece %10 kadarı Kuzey Altayca, geri kalanı ise Güney Altayca konuşmaktadır. Ayrıca bazı verilere göre Altaylıların sadece %2'si akıcı bir şekilde Altayca konuşmaktadır.
Ağızları
Kuzey Altayca aşağıdaki ağızlardan oluşur:
Dilsel özellikler
Aşağıdaki özellikler, Kuzey Altaycada yaygın olarak kullanılan Türkçe izoglosların sonucunu ifade eder.
- */ag/ — Proto-Türkçe */ag/ Kuzey Altaycada üç varyasyonda bulunur: /u/, /aw/, /aʁ/
- */eb/ — Proto-Türkçe */eb/, çeşide bağlı olarak /yj/ veya /yg/ olarak bulunur.
- */VdV/ — Birkaç sözcüksel istisna dışında (muhtemel alıntılar), proto-Türkçe intervokal */d/, /j/ ile sonuçlanır.
Kaynakça
- ^ "Northern Altai". ELP . 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.
- ^ Raymond G. Gordon, Jr, ed. 2005. Ethnologue: Languages of the World. 15th edition. Dallas: Summer Institute of Linguistics.
- ^ "В Алтайском крае издана азбука кумандинского языка. 2006". 27 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
- ^ "Всероссийская перепись населения 2002 года. Том 13. «Коренные малочисленные народы Российской Федерации»". 20 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
- ^ "Энциклопедия «Кругосвет»". 9 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
- ^ "Russian census figures". 2 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
- ^ "Russian census figures". 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022.
- ^ Диалект Черневых Татар (Туба-Кижи): грамматический очерк и словарь. Moskova: Наука. 1966. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ Диалект Кумандинцев (Куманды-Кижи): грамматический очерк, тексты, переводы и словарь. Москва: Наука. 1972. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ Диалект Лебединских Татар-Чалканцев (Куу-Кижи). Москва: Наука. 1985. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=()
Dış bağlantılar
- Kuzey Altay için Ethnologue girişi 21 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İnteraktif Türk dilleri haritası
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kuzey Altayca Rusya nin Altay Cumhuriyeti nde bazi kabileleler tarafindan konusulan bir Turk lehcesidir Geleneksel olarak tek bir dil olarak kabul edilse de Guney Altay ve Kuzey cesitleri karsilikli olarak tamamen anlasilir degildir Standart Altayca Guney Altayca temel alinarak olusturulmustur ve Kuzey Altayca konusanlar tarafindan kabul gormemektedir Kuzey Altaycatyndyk altaj tiliAnadil Rusya FederasyonuBolge Altay Cumhuriyeti Altay KrayiAnadil konusuru lt 5 000Dil Ailesi Turk Dilleri Saz Turkcesi Sibirya Turk dilleri GuneySibirya Yenisey Turk dilleri Kuzey AltaycaAgizlari Kumandy Chelkan Tubalar Yazi sistemi Kiril alfabesiDil kodlariISO 639 3 a href https iso639 3 sil org code atv class extiw title iso639 3 atv atv a Glottolog nort2686Northern Altai 25 Kasim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Rusya icerisindeki Kuzey ve Guney Altaycayi gosteren harita Kuzey Altayca Kiril alfabesiyle yazilir 2006 yilinda Altay Krayi nda Kumandi agzi icin bir alfabe olusturulmustur Demografi2002 Rus Nufus Sayimi verilerine gore Rusya da 65 534 kisi Altayca ya hakim oldugunu belirtmistir Sadece 10 kadari Kuzey Altayca geri kalani ise Guney Altayca konusmaktadir Ayrica bazi verilere gore Altaylilarin sadece 2 si akici bir sekilde Altayca konusmaktadir AgizlariKuzey Altayca asagidaki agizlardan olusur Kumandi agzi 1 862 Kumandi bu dili anadili olarak beyan etmistir ancak 1 044 u bu dili bildigini ifade etmistri Celkandu agzi 466 Celkandu bu dili anadili olarak 539 kisi bu dili konusabildigini beyan etmistir Dilsel ozelliklerAsagidaki ozellikler Kuzey Altaycada yaygin olarak kullanilan Turkce izogloslarin sonucunu ifade eder ag Proto Turkce ag Kuzey Altaycada uc varyasyonda bulunur u aw aʁ eb Proto Turkce eb ceside bagli olarak yj veya yg olarak bulunur VdV Birkac sozcuksel istisna disinda muhtemel alintilar proto Turkce intervokal d j ile sonuclanir Kaynakca Northern Altai ELP 18 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2021 Raymond G Gordon Jr ed 2005 Ethnologue Languages of the World 15th edition Dallas Summer Institute of Linguistics V Altajskom krae izdana azbuka kumandinskogo yazyka 2006 27 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Vserossijskaya perepis naseleniya 2002 goda Tom 13 Korennye malochislennye narody Rossijskoj Federacii 20 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Enciklopediya Krugosvet 9 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Russian census figures 2 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Russian census figures 4 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Dialekt Chernevyh Tatar Tuba Kizhi grammaticheskij ocherk i slovar Moskova Nauka 1966 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Dialekt Kumandincev Kumandy Kizhi grammaticheskij ocherk teksty perevody i slovar Moskva Nauka 1972 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Dialekt Lebedinskih Tatar Chalkancev Kuu Kizhi Moskva Nauka 1985 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Dis baglantilarKuzey Altay icin Ethnologue girisi 21 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Interaktif Turk dilleri haritasi