Kuzey Makedonya'da İslam, ülkede Hristiyanlık'tan sonra en çok takipçisi olan dindir. 2002 yılında yapılan nüfus sayımına göre 2.022.547 vatandaştan 674.015'i Müslümandır. Bu oran toplam nüfusun %33,33'ünü teşkil etmektedir. Bu oranlara göre Kuzey Makedonya; Türkiye, Kosova, Arnavutluk ve Bosna Hersek ardından en fazla Müslüman vatandaşı barındıran 5. Avrupa ülkesidir.
Kuzey Makedonya Müslümanlarının büyük bölümünü Arnavutlar, geri kalanı Türkler, Boşnaklar ve Makedon ve Slav asıllı Müslümanlar oluşturmaktadır. Müslümanların büyük çoğunluğu Sünni olup Hanefi mezhebine mensuptur. Kuzey Makedonya'da bunun yanı sıra Bektaşi ve Halveti tarikatlarının da var olduğu bilinmektedir.
Demografi
Kuzey Makedonya Cumhuriyeti çok kültürlü ve çok dinli bir toplum yapısına sahiptir. Çok dinli ve çok milletli diğer Balkan ülkelerinde olduğu gibi Kuzey Makedonya'da da nüfus sayımları azınlık ve çoğunluk arasındaki birçok dengeyi değiştirme potansiyelinden ötürü sorunlu bir süreçtir ve bu ülkede en son sayım 2002'de gerçekleştirilmiştir. 2011 yılında yapılması planlanan ancak sayım işlemi resmî olarak başladıktan sonra iptal edilen sayımdan sonra yeniden sayım gerçekleştirilmemiştir. Resmî rakamlara göre nüfusun %64’ü Makedon Ortodoks Kilisesi'ne bağlı Hristiyanlardan oluşmaktadır; ikinci en büyük dinî grup ise %34 oranıyla Müslümanlardır.
Ülkedeki Müslüman nüfus Arnavutlar (%72) Türkler (%11), Romanlar (%8) ve Boşnaklar (%4) ve Makedon asıllı Müslüman halklar (%5) oluşturmaktadır. Makedon Müslüman halk, Torbeş olarak adlandırılır. Torbeşler, Osmanlı zamanında Müslüman olmayı seçmiş Slavlardır ve Kuzey Makedonya Cumhuriyeti tarafından Hristiyan Makedonlardan farklı bir etnik grup olarak kabul edilmektedir.
Müslüman oranının en yüksek olduğu bölge ülkenin batısıdır. Bu bölge Arnavut ve Türk azınlığın yerleşim bölgesi olarak da tanımlanabilir. Müslümanlar, Debre, Gostivar ve Kalkandelen gibi şehirlerde Hristiyanlara kıyasen daha yüksek bir nüfus oranına sahiplerdir. Yüksek sayıda azınlık nüfusu olan diğer şehirler arasında Struga, Kırçova, Üsküp, Kumanova ve Köprülü sayılabilir.
Yıllara Göre Müslüman Nüfus
Aşağıdaki tabloda farklı yıllarda ülkedeki Müslüman nüfusun sayısı ve oranı gösterilmiştir. Kuzey Makedonya'daki genel nüfus 1904'ten 1961'e kadar düşmüş; sonra yükseklmeye başlayarak 2002'de %33.3'e ulaşmıştır. Müslüman nüfus oranının 2050 yılında ülke nüfusunun %50'sinden yukarıda olacağı tahmin edilmektedir.
Yıl | Müslüman nüfus | Müslüman oranı |
---|---|---|
1904 | ||
1912 | ||
1921 | ||
1948 | ||
1953 | ||
1961 | ||
1971 | ||
1981 | ||
1991 | ||
1994 | ||
2002 |
Müslüman kuruluşlar
Kuzey Makedonya Müslümanlarının etrafında organize olduğu dinî kurum Kuzey Makedonya Cumhuriyeti İslam Dinî Birliği'dir. Birlik, seçilmiş Reisu’l-Ulema ve ona bağlı 13 müftü aracılığı ile Kuzey Makedonya'nın bütün şehirlerinde yaklaşık 600 cami ve mescitte faaliyet göstermektedir.
Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nde Müslüman halkın devlet tarafından tanınan diğer resmî kurumu, Bektaşi grupların oluşturduğu Kuzey Makedonya Bektaşiler Birliği'dir. Bu birlik, merkezi Tiran'da bulunan Dünya Bektaşiler İslam Birliği'ne bağlıdır.
Kaynakça
- ^ "Volkszählung in Mazedonien 2002" (PDF). Staatliches Statistisches Büro (İngilizce). Erişim tarihi: 2013-09-14. PDF-Datei, 3,05 MB 1 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (PDF). 1 Nisan 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020.
- ^ a b c d "Makedonya Müslümanları- Rapor (Kasım 2014)". www.academia.edu/. İHH İnsani ve Sosyal Araştırmaları Merkezi, Kasım 2014. 22 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Kasım 2017.
- ^ Marusic, Sinisa Jakov. "Macedonia Says Planned Register Won't Replace Census". www.balkaninsight.com. Balkaninsight.com, 28 Eylül 2017. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Kasım 2017.
- ^ Vrgova, Roska. (PDF). commonweb.unifr.ch. Contemprary Southeasstern Euroğe. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017.
- ^ Muhic, Ferid. . studies.aljazeera.ne. Aljazeera Center For Studies, 8 Ekim 2013. 19 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017.
- ^ "The Future of World Religions: Population Growth Projections, 2010-2050". www.pewforum.org/. Pew Research Center, 2 Nisan 2015. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Kasım 2017.
- ^ a b c d e f g h i j k Kettani, Houssain (2010). (PDF). International Journal of Environmental Science and Development vol. 1, no. 2, p. 156. 27 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kuzey Makedonya da Islam ulkede Hristiyanlik tan sonra en cok takipcisi olan dindir 2002 yilinda yapilan nufus sayimina gore 2 022 547 vatandastan 674 015 i Muslumandir Bu oran toplam nufusun 33 33 unu teskil etmektedir Bu oranlara gore Kuzey Makedonya Turkiye Kosova Arnavutluk ve Bosna Hersek ardindan en fazla Musluman vatandasi barindiran 5 Avrupa ulkesidir Kuzey Makedonya Muslumanlarinin buyuk bolumunu Arnavutlar geri kalani Turkler Bosnaklar ve Makedon ve Slav asilli Muslumanlar olusturmaktadir Muslumanlarin buyuk cogunlugu Sunni olup Hanefi mezhebine mensuptur Kuzey Makedonya da bunun yani sira Bektasi ve Halveti tarikatlarinin da var oldugu bilinmektedir Cogunlugu Hristiyan olan Kuzey Makedonya da Islam in yayilmasi Yesil bolgelerde Musluman nufusu 50 nin uzerinde DemografiKuzey Makedonya Cumhuriyeti cok kulturlu ve cok dinli bir toplum yapisina sahiptir Cok dinli ve cok milletli diger Balkan ulkelerinde oldugu gibi Kuzey Makedonya da da nufus sayimlari azinlik ve cogunluk arasindaki bircok dengeyi degistirme potansiyelinden oturu sorunlu bir surectir ve bu ulkede en son sayim 2002 de gerceklestirilmistir 2011 yilinda yapilmasi planlanan ancak sayim islemi resmi olarak basladiktan sonra iptal edilen sayimdan sonra yeniden sayim gerceklestirilmemistir Resmi rakamlara gore nufusun 64 u Makedon Ortodoks Kilisesi ne bagli Hristiyanlardan olusmaktadir ikinci en buyuk dini grup ise 34 oraniyla Muslumanlardir Tetovo da bulunan Alaca Cami Kuzey Makedonya nin en eski Camilerinden biri kabul edilir 1495 Osmanli mimarisi 1930 larda Uskup teki Dukkancik Camisini gosteren kartpostal Ulkedeki Musluman nufus Arnavutlar 72 Turkler 11 Romanlar 8 ve Bosnaklar 4 ve Makedon asilli Musluman halklar 5 olusturmaktadir Makedon Musluman halk Torbes olarak adlandirilir Torbesler Osmanli zamaninda Musluman olmayi secmis Slavlardir ve Kuzey Makedonya Cumhuriyeti tarafindan Hristiyan Makedonlardan farkli bir etnik grup olarak kabul edilmektedir Musluman oraninin en yuksek oldugu bolge ulkenin batisidir Bu bolge Arnavut ve Turk azinligin yerlesim bolgesi olarak da tanimlanabilir Muslumanlar Debre Gostivar ve Kalkandelen gibi sehirlerde Hristiyanlara kiyasen daha yuksek bir nufus oranina sahiplerdir Yuksek sayida azinlik nufusu olan diger sehirler arasinda Struga Kircova Uskup Kumanova ve Koprulu sayilabilir Yillara Gore Musluman Nufus Asagidaki tabloda farkli yillarda ulkedeki Musluman nufusun sayisi ve orani gosterilmistir Kuzey Makedonya daki genel nufus 1904 ten 1961 e kadar dusmus sonra yukseklmeye baslayarak 2002 de 33 3 e ulasmistir Musluman nufus oraninin 2050 yilinda ulke nufusunun 50 sinden yukarida olacagi tahmin edilmektedir Yil Musluman nufus Musluman orani1904 634 000 36 76 1912 384 000 33 47 1921 269 000 31 43 1948 314 603 27 29 1953 388 515 29 78 1961 338 200 24 05 1971 414 176 25 14 1981 546 437 28 62 1991 611 326 30 06 1994 581 203 30 04 2002 674 015 33 33 Musluman kuruluslarKuzey Makedonya Muslumanlarinin etrafinda organize oldugu dini kurum Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Islam Dini Birligi dir Birlik secilmis Reisu l Ulema ve ona bagli 13 muftu araciligi ile Kuzey Makedonya nin butun sehirlerinde yaklasik 600 cami ve mescitte faaliyet gostermektedir Kuzey Makedonya Cumhuriyeti nde Musluman halkin devlet tarafindan taninan diger resmi kurumu Bektasi gruplarin olusturdugu Kuzey Makedonya Bektasiler Birligi dir Bu birlik merkezi Tiran da bulunan Dunya Bektasiler Islam Birligi ne baglidir Kaynakca Volkszahlung in Mazedonien 2002 PDF Staatliches Statistisches Buro Ingilizce Erisim tarihi 2013 09 14 PDF Datei 3 05 MB 1 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDF 1 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2020 a b c d Makedonya Muslumanlari Rapor Kasim 2014 www academia edu IHH Insani ve Sosyal Arastirmalari Merkezi Kasim 2014 22 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Kasim 2017 Marusic Sinisa Jakov Macedonia Says Planned Register Won t Replace Census www balkaninsight com Balkaninsight com 28 Eylul 2017 16 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Kasim 2017 Vrgova Roska PDF commonweb unifr ch Contemprary Southeasstern Euroge 16 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 16 Kasim 2017 Muhic Ferid studies aljazeera ne Aljazeera Center For Studies 8 Ekim 2013 19 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Kasim 2017 The Future of World Religions Population Growth Projections 2010 2050 www pewforum org Pew Research Center 2 Nisan 2015 25 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Kasim 2017 a b c d e f g h i j k Kettani Houssain 2010 PDF International Journal of Environmental Science and Development vol 1 no 2 p 156 27 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 16 Kasim 2017