Köprüköy muharebeleri veya Bergmann Hücumu (Rusça: Кёприкейская операция - Köprüköy Operasyonu), (2 Kasım 1914 - 16 Kasım 1914) I. Dünya Savaşı sırasında Kafkasya Cephesi'nde Hasan İzzet Paşa ve Georgy Berhmann arasında yaşanan muharebeler. General Georgy Berhmann I. Kafkas Kolordu komutanı olarak Osmanlı İmparatorluğu'na karşı inisiyatifi 2 Kasım'da ele aldı ve çatışma 16 Kasım'da bittiğinde sadece 25 kilometre Osmanlı toprakları içinde tutunabildiler.
Köprüköy muharebeleri | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kafkasya Cephesi | |||||||||
![]() Rusların Anadoluda'ki ilerlemesi | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
![]() ![]() | ![]() | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
![]() ![]() ![]() | ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||||
Çatışan birlikler | |||||||||
![]() ![]() | ![]() | ||||||||
Güçler | |||||||||
96,000 | 75,000 | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
Toplam: 14,023 | Toplam: 7,000 1,000 Öldürüldü 4,000 Yaralı 1,000 Soğuk Isırığından Öldü |
Operasyon
Birinci Köprüköy Muharebesi
1 Kasım 1914 tarihinde General Georgy Berhmann, Osmanlı-Rus sınırını geçer. Rusların resmi savaş ilanı Osmanlı Devleti'ne 2 Kasım'da geldi. General Georgy Berhmann'ın amacı, Doğubeyazıt ve Köprüköy'ü ele geçirmekti. Bu hedef için 25 piyade taburu, 37 süvari birimi ve 120 topçudan oluşan bir kuvveti ayırmışlardı.
Harekâtın başında Rus generali Georgy Berhmann iki kanattan ilerlemektedir. Sağ kanatta Sarıkamış yönünden Köprüköy'e doğru ilerleyen bir birlik, sol kanat üzerinde ise Erivan'dan yola çıkarak Pasinler Ovası'nı amaçlayan Rus IV. Kolordusu vardı.
4 Kasım'da Rus sağ kanadı Köprüköy'e ulaştı. 3. Ordu komutanı Hasan İzzet Paşa sert kış şartlarında karşı saldırı düşüncesinde değildi. Onun planı, savunmada kalmak ve Köprüköy hattını korumaktır. Savaş Bakanı Enver Paşa tarafından bu plan iptal edildi.
7 Kasım'da Osmanlı 3. Ordusu'nun XI. Kolordu ve süvari birimleri karşı saldırıyı başlatmıştır. Bu saldırı Kürt aşiret alayı tarafından da desteklenmiştir. İlk saldırıların XI. Kolordu'nun 30. ve 18. bölüklerinin geri çekilmesinin sonrasında bölge Ruslar tarafından tekrar kazanıldı. Osmanlı birlikleri Köprüköy'de konumunu korumayı başarır.
İkinci Köprüköy Muharebesi
11 Kasım'da Ahmet Fevzi Paşa yönetimindeki IX. Kolordu sol kanadına XI. Kolordu'nun taşınmasıyla güçlenir. 3. Ordu süvarisi desteğiyle Rusları tekrar zorlamaya başlar. 11-12 Kasım'da IX. Kolordu, Paşa'nın komutasında ve XI. Kolordu solunda olmak üzere süvari birliğinin öncülüğünde ilerlemeye başladı. Ziya Bey'in (Yergök) komutasındaki 83. Piyade Alayı 16 Kasım'da Köprüköy'ü ele geçirmeyi başardı.
Kasım ayının ortasında Ruslar Erzurum-Sarıkamış ekseninde Osmanlı İmparatorluğu'nun içine 25 kilometrede tutunarak cepheyi sabitlediler. Ordu komutanı Hasan İzzet Paşa cephane yokluğu, zorlu kış koşullarında askerin yorgun düşmesi ve yer yer donma olaylarının başlaması nedeniyle Rusları takipten vazgeçmek zorunda kalmıştır.
Sonuç
Savaşın ilk günlerinde kazanılan bu başarı Osmanlı ordusunda moralleri düzeltmiş ve Rus ordusunun Kuzeydoğu Anadolu'daki giriştikleri ilk saldırı durdurularak, geri püskürtülmeleri sağlanmıştır.
Doğu Cephesi'nde büyük bedeller karşılığında kazanılan bu kısmi başarı, Enver Paşa'yı Sarıkamış Harekâtı için cesaretlendirmiştir. Enver Paşa gibi saray damadı olan ve hızla albaylığa yükseltilen Hafız Hakkı Paşa, Enver Paşa tarafından 3. Ordu'nun başına getirilerek 27 Kasım'da İstanbul'dan Erzurum'a gelir. Bir süre sonra Sarıkamış Harekâtı'nı bizzat yönetmek üzere Enver Paşa da Erzurum'a gelmiştir.
Kayıplar
Osmanlı Ordusu'ndaki kayıplar yüksekti: 9.000 şehit, 3.000 esir ve 2.800 firari.
Kaynakça
- ^ Johnson, Rob. The Great War and the Middle East (İngilizce). Oxford University. s. 156.
- ^ P. Muratoff, W. E. D. Allen (1953). Caucasian Battlefields (İngilizce). New York: Cambridge Library Collection. s. 242.
- ^ a b c d e f g h Rogan, Eugene (2015). The Fall of the Ottomans: The Great War in the Middle East (İngilizce). s. 78.
- ^ İlden, Şerif (1922). Sarıkamış. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- ^ Birinci Dünya Harbi'nde Türk Harbi Kafkas Cephesi üçüncü ordu harekatı
- ^ "Bergmann Offensive". Vikipedi. 5 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2024.
- ^ Hinterhoff, Eugene (1984). The Campaign in Armenia. Marshall Cavendish Illustrated Encyclopedia of World War I, vol ii. New York: Marshall Cavendish Corporation. ss. p.500. ISBN .
- ^ Önal, Sami (Mart 2007). Tuğgeneral Ziya Yergök'ün Anıları - Sarıkamış'tan Esarete (8. bas.). İstanbul: Remzi Kitabevi. ss. 47-55. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koprukoy muharebeleri veya Bergmann Hucumu Rusca Kyoprikejskaya operaciya Koprukoy Operasyonu 2 Kasim 1914 16 Kasim 1914 I Dunya Savasi sirasinda Kafkasya Cephesi nde Hasan Izzet Pasa ve Georgy Berhmann arasinda yasanan muharebeler General Georgy Berhmann I Kafkas Kolordu komutani olarak Osmanli Imparatorlugu na karsi inisiyatifi 2 Kasim da ele aldi ve catisma 16 Kasim da bittiginde sadece 25 kilometre Osmanli topraklari icinde tutunabildiler Koprukoy muharebeleriKafkasya CephesiRuslarin Anadoluda ki ilerlemesiTarih2 21 Kasim 1914BolgeErzurum Vilayeti Kuzeydogu Anadolu Pasinler Sarikamis bolgesi SebepRuslarin Erzurum ve cevresini Ele Gecirmeyi AmaclamasiSonucOsmanli zaferiTaraflarOsmanli Devleti Alman ImparatorluguRus ImparatorluguKomutanlar ve liderlerEnver Pasa Hasan Izzet Pasa Felix Guse Ali Galip Pasiner Ahmet Fevzi Pasa Yusuf Izzet Bey Koprululu Serif Bey Ali Ihsan Pasa Arif Baytin Ziya Bey Bahaeddin Sakir Yakub CemilGeorgi Berhmann Nikolay Yudenic Nikolay IstominCatisan birliklerUcuncu Ordu Kurt Asiret AlayiRus Kafkas OrdusuGucler96 00075 000KayiplarToplam 14 023 1 983 Olu 6 170 Yarali 3 070 Esir 2 800 Firari Muharebelerden Once ordudaki 20 000 asker firar etti Ermeni Cogunluklu Toplam 7 000 1 000 Olduruldu 4 000 Yarali 1 000 Soguk Isirigindan OlduOperasyonBirinci Koprukoy Muharebesi 1 Kasim 1914 tarihinde General Georgy Berhmann Osmanli Rus sinirini gecer Ruslarin resmi savas ilani Osmanli Devleti ne 2 Kasim da geldi General Georgy Berhmann in amaci Dogubeyazit ve Koprukoy u ele gecirmekti Bu hedef icin 25 piyade taburu 37 suvari birimi ve 120 topcudan olusan bir kuvveti ayirmislardi Harekatin basinda Rus generali Georgy Berhmann iki kanattan ilerlemektedir Sag kanatta Sarikamis yonunden Koprukoy e dogru ilerleyen bir birlik sol kanat uzerinde ise Erivan dan yola cikarak Pasinler Ovasi ni amaclayan Rus IV Kolordusu vardi 4 Kasim da Rus sag kanadi Koprukoy e ulasti 3 Ordu komutani Hasan Izzet Pasa sert kis sartlarinda karsi saldiri dusuncesinde degildi Onun plani savunmada kalmak ve Koprukoy hattini korumaktir Savas Bakani Enver Pasa tarafindan bu plan iptal edildi 7 Kasim da Osmanli 3 Ordusu nun XI Kolordu ve suvari birimleri karsi saldiriyi baslatmistir Bu saldiri Kurt asiret alayi tarafindan da desteklenmistir Ilk saldirilarin XI Kolordu nun 30 ve 18 boluklerinin geri cekilmesinin sonrasinda bolge Ruslar tarafindan tekrar kazanildi Osmanli birlikleri Koprukoy de konumunu korumayi basarir Ikinci Koprukoy Muharebesi 11 Kasim da Ahmet Fevzi Pasa yonetimindeki IX Kolordu sol kanadina XI Kolordu nun tasinmasiyla guclenir 3 Ordu suvarisi destegiyle Ruslari tekrar zorlamaya baslar 11 12 Kasim da IX Kolordu Pasa nin komutasinda ve XI Kolordu solunda olmak uzere suvari birliginin onculugunde ilerlemeye basladi Ziya Bey in Yergok komutasindaki 83 Piyade Alayi 16 Kasim da Koprukoy u ele gecirmeyi basardi Kasim ayinin ortasinda Ruslar Erzurum Sarikamis ekseninde Osmanli Imparatorlugu nun icine 25 kilometrede tutunarak cepheyi sabitlediler Ordu komutani Hasan Izzet Pasa cephane yoklugu zorlu kis kosullarinda askerin yorgun dusmesi ve yer yer donma olaylarinin baslamasi nedeniyle Ruslari takipten vazgecmek zorunda kalmistir SonucSavasin ilk gunlerinde kazanilan bu basari Osmanli ordusunda moralleri duzeltmis ve Rus ordusunun Kuzeydogu Anadolu daki giristikleri ilk saldiri durdurularak geri puskurtulmeleri saglanmistir Dogu Cephesi nde buyuk bedeller karsiliginda kazanilan bu kismi basari Enver Pasa yi Sarikamis Harekati icin cesaretlendirmistir Enver Pasa gibi saray damadi olan ve hizla albayliga yukseltilen Hafiz Hakki Pasa Enver Pasa tarafindan 3 Ordu nun basina getirilerek 27 Kasim da Istanbul dan Erzurum a gelir Bir sure sonra Sarikamis Harekati ni bizzat yonetmek uzere Enver Pasa da Erzurum a gelmistir KayiplarOsmanli Ordusu ndaki kayiplar yuksekti 9 000 sehit 3 000 esir ve 2 800 firari Kaynakca Johnson Rob The Great War and the Middle East Ingilizce Oxford University s 156 P Muratoff W E D Allen 1953 Caucasian Battlefields Ingilizce New York Cambridge Library Collection s 242 a b c d e f g h Rogan Eugene 2015 The Fall of the Ottomans The Great War in the Middle East Ingilizce s 78 Ilden Serif 1922 Sarikamis Istanbul Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari Birinci Dunya Harbi nde Turk Harbi Kafkas Cephesi ucuncu ordu harekati Bergmann Offensive Vikipedi 5 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Subat 2024 Hinterhoff Eugene 1984 The Campaign in Armenia Marshall Cavendish Illustrated Encyclopedia of World War I vol ii New York Marshall Cavendish Corporation ss p 500 ISBN 0 86307 181 3 KB1 bakim Fazladan yazi link Onal Sami Mart 2007 Tuggeneral Ziya Yergok un Anilari Sarikamis tan Esarete 8 bas Istanbul Remzi Kitabevi ss 47 55 ISBN 9789751410757 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim