Köykent, Türkiye Cumhuriyeti'nin Köy Enstitüleri Projesi'nden sonraki en kapsamlı kırsal kalkınma projesinin adıdır. Cumhuriyet Halk Partisi'nin 1969 yılı seçim bildirgesinde yer almış, daha sonra da bu dönemde kurulan Köy İşleri Bakanlığı tarafından benimsenerek geliştirilmiştir. Bakanlığın 1973 yılında yayımladığı raporda, köykent yaklaşımının amacı üç madde halinde özetlenmiştir:
- Az sayıda personel ve az yatırımla, en kısa zamanda kırsal kesim nüfusunun tüm gereksinmelerinin karşılanması,
- Hızlı nüfus artışının ortaya çıkardığı fazla nüfusun bir bölümü ile işsiz nüfusun köykentlerde iş olanaklarına kavuşturulması,
- Böylece, iş olanaklarına kavuşturulan kırsal nüfusun kentlere akımı sonucunda büyük kentler civarında oluşacak nüfus yığılmalarını engelleyerek, sağlıklı kentleşmenin sağlanması.
Bülent Ecevit, köykentlerde köylerin değil, hizmetlerin, okulların ve sağlık ocaklarının birleştirileceğini, bir köyün kendi başına fabrika kuramayacağını ama birbirine yakın konumda olan ve emekleri, bilgileri ve maddi olanakları birleşen köykentler sayesinde, köylüler, verimli tarım işletmelerinin yanı sıra, ortaklaşa sanayi işletmeleri de kurabileceklerini, kültür ve spor tesislerinden ortaklaşa yararlanabileceklerini, öylelikle kentlerin tüm olanaklarının köylere de ulaşmış olacağını belirtmiştir.
Köykentler ile, köylünün kalkınması ve kırsal alanların sanayileşmesi için zorunlu olan altyapı ve hizmetlerin köylülere daha kısa sürede ve daha düşük maliyetle sunulabilmesi, böylece, tarımsal sanayileşmenin altyapısının da hazırlanması amaçlanmıştır.
Kırsal Kalkınma
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarından itibaren organize olamamış dağınık kırsal yerleşim, her zaman için çözüm bekleyen bir sorun olmuştur. Sorunun çözümünde ise ‘merkez köy’ kavramı bir çıkış yolu olarak görülmüştür. Bu anlayışla cumhuriyetin ilk yıllarında ideal cumhuriyet köyü, pilot köy, örnek köy gibi denemeler geliştirilmekle birlikte bu uygulamalarda süreklilik sağlanamamıştır.
CHP tarafından geliştirilerek ve ‘Köykent’ olarak ilk kez 1969 seçim bildirgesiyle kamuoyuna açıklanan Toprak İşleyenin, Su Kullananın vurgusunun yapıldığı seçim bildirgesinde köykentlerin amacı köylünün kendi şehrini yaratması olarak ortaya konmuştur. Köykentlerin merkez köylerden farkı, projenin basit ekonomik ereklerin ötesinde sosyal içeriğin ağır bastığı bir toplumsal dönüşüm ve kalkınma projesi olmasıdır.
Uygulamalar
Proje, 1978–1979'da Ecevit başkanlığında, CHP iktidarı döneminde Van ve Bolu'da birer köyde uygulanmaya başlamış ama 1979'da yapılan ara seçim sonrasında CHP'nin iktidardan ayrılması ile sonuçlanmamıştır.
2002 yılında Ordu'nun Mesudiye ilçesini ziyaret eden ve buradaki pilot projeyi inceleyen Dünya Bankası Türkiye Temsilcisi olan Ajay Chibber, Köykent projesine başlangıç olarak 300 milyon dolarlık kredi yardımı ile başlama konusunda bir karar almış bulunuyoruz demiş ve bu projenin Türkiye açısından çok yenilikçi ve çok önemli bir proje olduğunu düşündüklerini, özellikle kırsal kesimlerde köylülere daha iyi hizmetler getirilmeye çalışılacağını belirtmiştir.
Bolu-Taşkesti Köykent Projesi
1978 yılında ilk köykent projesinin uygulandığı Taşkesti beldesinde kurulan fabrikada 23 kişi çalışmakta, kooperatif sayesinde orman köylüsü ürünlerini değerlendirmektedir.
1984'te açılan, Taşkesti ve Çevre Köyleri Tarımsal Kalkındırma Kooperatifi'nin çalıştırdığı kereste fabrikası, ikinci dünya savaşı yıllarından kalma bir buhar kazanı ve 1970'li yılların teknolojisine sahip makinelerle üretime devam etmektedir.
Mesudiye Köykent Projesi
Yöredeki dokuz köyü kapsayan projede içme suyundan telefon santralına, kütüphaneden kooperatife, fabrikadan okula eksiksiz bir sosyal ve ekonomik yapılaşma gerçekleştirildi.Proje zamanın Mesudiye Kaymakamı Şafak Başa'nın öncülüğünde, yine zamanın Başbakanlık Müsteşar yardımcısı Selçuk Polat'ın desteğinde bir yıldan az bir sürede tamamlandı.
Kaynakça
- Özel
- ^ "Chhibber: Köy-Kent'e hayranız 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". www.hurriyet.com.tr 2 Mayıs 2002
- Genel
- Erdönmez, C. (2009). Köykent: Olumlu Ve Olumsuz Yönleriyle Bir Kırsal Kalkınma Projesinin Çözümlemesi 14 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Türkiye Ormancılık Dergisi, 6 (2), 35-51.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koykent Turkiye Cumhuriyeti nin Koy Enstituleri Projesi nden sonraki en kapsamli kirsal kalkinma projesinin adidir Cumhuriyet Halk Partisi nin 1969 yili secim bildirgesinde yer almis daha sonra da bu donemde kurulan Koy Isleri Bakanligi tarafindan benimsenerek gelistirilmistir Bakanligin 1973 yilinda yayimladigi raporda koykent yaklasiminin amaci uc madde halinde ozetlenmistir Az sayida personel ve az yatirimla en kisa zamanda kirsal kesim nufusunun tum gereksinmelerinin karsilanmasi Hizli nufus artisinin ortaya cikardigi fazla nufusun bir bolumu ile issiz nufusun koykentlerde is olanaklarina kavusturulmasi Boylece is olanaklarina kavusturulan kirsal nufusun kentlere akimi sonucunda buyuk kentler civarinda olusacak nufus yigilmalarini engelleyerek saglikli kentlesmenin saglanmasi Bulent Ecevit koykentlerde koylerin degil hizmetlerin okullarin ve saglik ocaklarinin birlestirilecegini bir koyun kendi basina fabrika kuramayacagini ama birbirine yakin konumda olan ve emekleri bilgileri ve maddi olanaklari birlesen koykentler sayesinde koyluler verimli tarim isletmelerinin yani sira ortaklasa sanayi isletmeleri de kurabileceklerini kultur ve spor tesislerinden ortaklasa yararlanabileceklerini oylelikle kentlerin tum olanaklarinin koylere de ulasmis olacagini belirtmistir Koykentler ile koylunun kalkinmasi ve kirsal alanlarin sanayilesmesi icin zorunlu olan altyapi ve hizmetlerin koylulere daha kisa surede ve daha dusuk maliyetle sunulabilmesi boylece tarimsal sanayilesmenin altyapisinin da hazirlanmasi amaclanmistir Kirsal KalkinmaTurkiye Cumhuriyeti nin kurulus yillarindan itibaren organize olamamis daginik kirsal yerlesim her zaman icin cozum bekleyen bir sorun olmustur Sorunun cozumunde ise merkez koy kavrami bir cikis yolu olarak gorulmustur Bu anlayisla cumhuriyetin ilk yillarinda ideal cumhuriyet koyu pilot koy ornek koy gibi denemeler gelistirilmekle birlikte bu uygulamalarda sureklilik saglanamamistir CHP tarafindan gelistirilerek ve Koykent olarak ilk kez 1969 secim bildirgesiyle kamuoyuna aciklanan Toprak Isleyenin Su Kullananin vurgusunun yapildigi secim bildirgesinde koykentlerin amaci koylunun kendi sehrini yaratmasi olarak ortaya konmustur Koykentlerin merkez koylerden farki projenin basit ekonomik ereklerin otesinde sosyal icerigin agir bastigi bir toplumsal donusum ve kalkinma projesi olmasidir UygulamalarProje 1978 1979 da Ecevit baskanliginda CHP iktidari doneminde Van ve Bolu da birer koyde uygulanmaya baslamis ama 1979 da yapilan ara secim sonrasinda CHP nin iktidardan ayrilmasi ile sonuclanmamistir 2002 yilinda Ordu nun Mesudiye ilcesini ziyaret eden ve buradaki pilot projeyi inceleyen Dunya Bankasi Turkiye Temsilcisi olan Ajay Chibber Koykent projesine baslangic olarak 300 milyon dolarlik kredi yardimi ile baslama konusunda bir karar almis bulunuyoruz demis ve bu projenin Turkiye acisindan cok yenilikci ve cok onemli bir proje oldugunu dusunduklerini ozellikle kirsal kesimlerde koylulere daha iyi hizmetler getirilmeye calisilacagini belirtmistir Bolu Taskesti Koykent Projesi 1978 yilinda ilk koykent projesinin uygulandigi Taskesti beldesinde kurulan fabrikada 23 kisi calismakta kooperatif sayesinde orman koylusu urunlerini degerlendirmektedir 1984 te acilan Taskesti ve Cevre Koyleri Tarimsal Kalkindirma Kooperatifi nin calistirdigi kereste fabrikasi ikinci dunya savasi yillarindan kalma bir buhar kazani ve 1970 li yillarin teknolojisine sahip makinelerle uretime devam etmektedir Mesudiye Koykent Projesi Yoredeki dokuz koyu kapsayan projede icme suyundan telefon santralina kutuphaneden kooperatife fabrikadan okula eksiksiz bir sosyal ve ekonomik yapilasma gerceklestirildi Proje zamanin Mesudiye Kaymakami Safak Basa nin onculugunde yine zamanin Basbakanlik Mustesar yardimcisi Selcuk Polat in desteginde bir yildan az bir surede tamamlandi KaynakcaOzel Chhibber Koy Kent e hayraniz 29 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde www hurriyet com tr 2 Mayis 2002 GenelErdonmez C 2009 Koykent Olumlu Ve Olumsuz Yonleriyle Bir Kirsal Kalkinma Projesinin Cozumlemesi 14 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkiye Ormancilik Dergisi 6 2 35 51