Bu madde, uygun değildir.Haziran 2020) ( |
E = mc2, fizikte kütle-enerji eşdeğerliğinin temel formülüdür.
Bu formül, enerji ile kütle arasında ilişki kurar. Bu formülde boşluktaki (vakumlanmış ortam) ışık hızının karesi, kilogram başına ne kadar nükleer enerji düştüğünü belirtir. Formülü bir cümlede anlatmak gerekirse: Bir maddede kilogram başına, boşluktaki ışığın metre saniye−1 cinsinden hızının karesinin sayısal değeri kadar enerji (joule) düşer.
(Vakumlanmış ortam) oluştuğunda (vakumsuz ortam) oluşmuş oluyor, vakumlayıcı vakumladığı ortamın ölçümünü doğru yapabilmesi için çektiği enerjiyi boşaltıp derecelendireceği ikinci vakumsuz ortamı kendi kendine oluşturup yedekleyemeyeceğinden ötürü hesap fiziksel olarak yanlıştır.
Formül
Eğer formülün harflerle simgelenmiş elemanları incelenirse:
- E- Cismin enerjisi (joule)
- m- Cismin kütlesi (kilogram)
- c2- Işık hızının karesinin sayısal değeri (kilogram ile çarpıldığında (metre/saniye) değeri kullanılmalıdır).
Okunuşu: Bir madde, 1 kg ise enerjisi 89 875 517 873 681 764 J'dir.
Bir eşitlikle eşitliğin iki tarafındaki birimler birbirini sağlamalıdır. c2, kütlenin sahip olduğu nükleer enerjidir. Uluslararası birim sistemine göre; enerjinin birimi joule (J), kütlenin birimi kilogram (kg), hızın birimi de metre bölü saniye (ms−1)dir. Eğer birimler eşitliğe yazılırsa:
1 Joule = 89875517873681764 kg.m^2/s^2
Bulunuşu
Albert Einstein, kendisine kadar süregelen bir yargıyı yıkarak bilim dünyasında yeni bir çığır açmıştır. Ondan öncesinde kütle ile enerji arasında bir bağlantı kurulmamıştır ve ayrı olgular oldukları varsayılmıştır. 19. yüzyılda kimyagerlerin hassas aygıtları olmadığı için kimsenin dönüşüm sonrası kütle kaybından haberleri yoktu. Basit tepkimeler sonrası oluşan kütle kaybı fark edilememişti. Einstein ise bütün bilinenleri yıkarak çağdaş bilimin temel taşlarını atmıştır. Ona göre her şey enerjidir, yani maddeler de çok yoğun enerjilerdir. Kimyasal reaksiyonlar sonrası küçük de olsa kütlenin bir kısmı enerjiye dönüşmektedir. Bu durumu açıklamak için eşitliğin az farklı formülasyonu ilk defa Albert Einstein tarafından 1905'te ünlü makalelerinde yayımlanmıştır. Aynı yıl önermiş olduğu özel görelilik teorisinin bir sonucu olarak türetmiştir. Birim kütleden inanılmaz enerji elde edilebileceğini gösteren bu formül sayesinde diğer insanlar tarafından atom bombası da icat edilir.
Popüler kültüre etkileri
Bu formül fizikçi olmayanlar için bile en ünlü eşitliklerden bir tanesidir. Neredeyse Albert Einstein ile özdeşleşmiştir. Ayrıca formülün popüler kültürdeki yeri de büyüktür. Birçok film ve televizyon programlarında bu formüle rastlamak mümkündür. Ayrıca müzik endüstrisine de ilham kaynağı olmuştur. Count Basie'nin 1957'deki albümünün adı E=mc2dir. Ayrıca Mariah Carey'in 2008'de çıkardığı albümünün adı da aynıdır. müzik grubunun da 1986 yılında yazdıkları şarkı da E=mc2'dir.
Formülle ilgili ek bilgiler
Kinetik enerji olarak ifade edilir. Görelilik formüllerinde, ifadenin altında 0 olursa değer klasik değerli, normal yazılırsa göreli değerlidir. Mesela m0 sabit kütle, m ise göreli kütledir.
Bu KE ifadesi ile eşdeğerdir.
Eşitliğe momentum (momentum=p, göreli momentum olmak üzere) da eklenirse;
olur. O da 'ye eşittir. E=mc^2 eşitliği, p=0 olduğunda geçerlidir.
Enerjiye fotonlardan bahsedilirken çokça kullanılan pc ifadesinden bakınca ilginç bir sonuca ulaşılır. Fakat ilginç olan, bulduktan hemen sonra zaten ışık hızı (c) sabit olduğundan E=mc^2'nin buna işaret ettiğinin anlaşılmasıdır. Bu ifadeye şu şekilde ulaşılabilir.
eşitliği için pc 'e eşittir. Eşitliğin karesini alınca,
'ye ulaşılır.
Kısa bir hesaptan sonra, sonuca ulaşılır:
Fotonlar için E=p.c geçerlidir.
Kaynakça
Fizik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Matematik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Haziran 2020 E mc2 fizikte kutle enerji esdegerliginin temel formuludur Almanya Bu formul enerji ile kutle arasinda iliski kurar Bu formulde bosluktaki vakumlanmis ortam isik hizinin karesi kilogram basina ne kadar nukleer enerji dustugunu belirtir Formulu bir cumlede anlatmak gerekirse Bir maddede kilogram basina bosluktaki isigin metre saniye 1 cinsinden hizinin karesinin sayisal degeri kadar enerji joule duser Vakumlanmis ortam olustugunda vakumsuz ortam olusmus oluyor vakumlayici vakumladigi ortamin olcumunu dogru yapabilmesi icin cektigi enerjiyi bosaltip derecelendirecegi ikinci vakumsuz ortami kendi kendine olusturup yedekleyemeyeceginden oturu hesap fiziksel olarak yanlistir FormulEger formulun harflerle simgelenmis elemanlari incelenirse E Cismin enerjisi joule m Cismin kutlesi kilogram c2 Isik hizinin karesinin sayisal degeri kilogram ile carpildiginda metre saniye degeri kullanilmalidir Okunusu Bir madde 1 kg ise enerjisi 89 875 517 873 681 764 J dir Bir esitlikle esitligin iki tarafindaki birimler birbirini saglamalidir c2 kutlenin sahip oldugu nukleer enerjidir Uluslararasi birim sistemine gore enerjinin birimi joule J kutlenin birimi kilogram kg hizin birimi de metre bolu saniye ms 1 dir Eger birimler esitlige yazilirsa 1 Joule 89875517873681764 kg m 2 s 2BulunusuAlbert Einstein kendisine kadar suregelen bir yargiyi yikarak bilim dunyasinda yeni bir cigir acmistir Ondan oncesinde kutle ile enerji arasinda bir baglanti kurulmamistir ve ayri olgular olduklari varsayilmistir 19 yuzyilda kimyagerlerin hassas aygitlari olmadigi icin kimsenin donusum sonrasi kutle kaybindan haberleri yoktu Basit tepkimeler sonrasi olusan kutle kaybi fark edilememisti Einstein ise butun bilinenleri yikarak cagdas bilimin temel taslarini atmistir Ona gore her sey enerjidir yani maddeler de cok yogun enerjilerdir Kimyasal reaksiyonlar sonrasi kucuk de olsa kutlenin bir kismi enerjiye donusmektedir Bu durumu aciklamak icin esitligin az farkli formulasyonu ilk defa Albert Einstein tarafindan 1905 te unlu makalelerinde yayimlanmistir Ayni yil onermis oldugu ozel gorelilik teorisinin bir sonucu olarak turetmistir Birim kutleden inanilmaz enerji elde edilebilecegini gosteren bu formul sayesinde diger insanlar tarafindan atom bombasi da icat edilir Populer kulture etkileriBu formul fizikci olmayanlar icin bile en unlu esitliklerden bir tanesidir Neredeyse Albert Einstein ile ozdeslesmistir Ayrica formulun populer kulturdeki yeri de buyuktur Bircok film ve televizyon programlarinda bu formule rastlamak mumkundur Ayrica muzik endustrisine de ilham kaynagi olmustur Count Basie nin 1957 deki albumunun adi E mc2dir Ayrica Mariah Carey in 2008 de cikardigi albumunun adi da aynidir muzik grubunun da 1986 yilinda yazdiklari sarki da E mc2 dir Formulle ilgili ek bilgilerKinetik enerji Ek mc2 m0c2 displaystyle Ek mc 2 m 0 c 2 olarak ifade edilir Gorelilik formullerinde ifadenin altinda 0 olursa deger klasik degerli normal yazilirsa goreli degerlidir Mesela m0 sabit kutle m ise goreli kutledir Bu KE ifadesi KE mc2 m01 v2c2c2 mc2 m0cc2 v2 displaystyle KE mc 2 frac m 0 sqrt 1 frac v 2 c 2 c 2 mc 2 frac m 0 c sqrt c 2 v 2 ile esdegerdir Esitlige momentum momentum p goreli momentum m0v1 v2c2 displaystyle frac m 0 v sqrt 1 frac v 2 c 2 olmak uzere da eklenirse E2 m02c4 p2c2 displaystyle E 2 m 0 2 c 4 p 2 c 2 olur O da E m02c4 p2c2 displaystyle E sqrt m 0 2 c 4 p 2 c 2 ye esittir E mc 2 esitligi p 0 oldugunda gecerlidir Enerjiye fotonlardan bahsedilirken cokca kullanilan pc ifadesinden bakinca ilginc bir sonuca ulasilir Fakat ilginc olan bulduktan hemen sonra zaten isik hizi c sabit oldugundan E mc 2 nin buna isaret ettiginin anlasilmasidir Bu ifadeye su sekilde ulasilabilir E m02c4 p2c2 displaystyle E sqrt m 0 2 c 4 p 2 c 2 esitligi icin pc pc p02 m02c4 displaystyle pc sqrt p 0 2 m 0 2 c 4 e esittir Esitligin karesini alinca p2c2 m02v2c21 v2c m02v2c2c41 v2c2 displaystyle p 2 c 2 frac m 0 2 v 2 c 2 1 frac v 2 c frac m 0 2 frac v 2 c 2 c 4 1 frac v 2 c 2 ye ulasilir Kisa bir hesaptan sonra sonuca ulasilir p2c2 m02c4 v2c2 1 1 v2c2 m02c41 v2c2 m02c4 m2c4 mc2 2 E pc displaystyle p 2 c 2 frac m 0 2 c 4 frac v 2 c 2 1 1 frac v 2 c 2 frac m 0 2 c 4 1 frac v 2 c 2 m 0 2 c 4 m 2 c 4 mc 2 2 Rightarrow E pc Fotonlar icin E p c gecerlidir KaynakcaFizik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Matematik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz