Hurşidiler veya Küçük Luristan Atabeyliği Farsça لر کوچک Lor e kūchek Lurca Lor e Kūček Kürtçe Xurşidi

Hurşidiler veya Küçük Luristan Atabeyliği (Farsça: لر کوچک Lor-e kūchek, Lurca: Lor-e Kūček, Kürtçe: Xurşidiyan), 1184 ile 1597 yılları arasında Luristan ve Çaharmahal ve Bahtiyari eyaletlerini kapsayan bölgede hüküm sürmüş Kürt devletidir. Halkı Kürt ve Lurlar oluşturmaktaydı. Ünlü gezgin Marco Polo buraya da seyahat etmiş ve kurucusunun Şucaedîn Hurşid Kürd, adında bir Kürt beyi olduğunu yazmıştır.

Hurşidiler

Küçük Luristan Atabeyliği

1184-1597

Başkent

Hürremabad

Hükûmet

Monarşi

Tarihçe

• Kuruluşu	1184
• Dağılışı	1597

Bu Atabeyliği tarihi Kürt hanedanlıkları arasında sayan Şerefhanın aktadıklarına göre, bu hanedanlığın kurucusu Kürt Cengrewi (Şavaşçılar) aşiretinin önden gelenlerinden olan Hurşid isminde bir Bey idi. Bu nedenden olacaki bazı kaynaklarda bu atabeyliğe Hurşidiler denmekte. Şerefhan'nın Şerefname adlı eserini İngilizce'ye çeviren Mehrdad R. Izady bazı İrani kaynaklara dayanarak, aksine Atabeyliğin Zengene Aşiretince kurulduğunu iddia etmektedir.

Moğol istilası zamanında Şabankara'lar ile bu saldırılara karşı koysalarda, Luristan işgal edildi. İşgalden sonra toparlansalar'da Timur' un saldırıları sonucu yıprandılar, Lurlar ile Kürtler 1380'lerde bu ailenin Luristan'daki hakimiyetine son verdiler. Hakimiyet aynı soydan başka bir aileye geçti. Fakat yeni hükümdarlar "Atabey" unvanını bırakıp "Melik" unvanını almışlardır. "Küçük Lur" Atabeyleri 1597 yılına kadar Luristan'da hüküm sürmüşlerdir. Son hükümdar kendi rızasıyla Kızılbaşlara katılmıştır.

Atabeg ve Melikler

Şucaedîn Hurşîdî Kurd
Seyfeddin Rüstem Nureddin
Şerefeddin Ebubekir
İzzeddin Garşasp
Hüsameddin Halil Bedir Süca
Bedireddin Mesud
Tacdin Hüsameddin Halil
Felekedîn Hesen
Cemaleddin Hıdır Tacdin
Hisameddin Emeri Şemseddin Derneki Şerefeddine Tahamtane Bedire Süca
Şemseddin Mehmud Nureddin İzzettin Garşasp
İzzettin Muhammed İzzettin
Devlet Hatun
İzzettin Hüseyin
Şuca'edin Muhammed
Melîk İzzettin Süca'adin
Sidi Ahmed
Şah Hüseyin
Şah Rüstem
Oxur
Cihangir
Rüstem Han

Kaynakça

^ atabakan-e-lorestan. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2021.
^ Yıldız, Erdal. "Şerefhan Şerefnâme Kürt Tarihi cilt 1" (İngilizce). 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2021. s 110
^ Minorsky “Lur-i Buzurg,” EI1 III, pp. 52-55. B. Spuler “Hazāraspids,” EI2, pp. 336-37.
^ Ismail Kamandar Fattah (2000). Les dialectes kurdes méridionaux.
^ ^a ^b Polo, Marco, Pisa. The Travels of Marco Polo, Volume 1 (İngilizce). Library of Alexandria. ISBN . 28 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2021.
^ Polo, Marco; Yule, Henry; Cordier, Henry (1993). The Travels of Marco Polo - The Complete Yule-Cordier Edition. I. New York: Courier Corporation. s. 85. ISBN .
^ Mehrdad R. Izady: Sharafnamah, Sharaf al-Din Bitlisi, a parallel english-persian text, 2005
^ Kurdica.com: Lur-e Kûchik 20 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 29.10.08

[1] atabakan-e-lorestan. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2021.

[2] Yıldız, Erdal. "Şerefhan Şerefnâme Kürt Tarihi cilt 1" (İngilizce). 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2021. s 110

[3] Minorsky “Lur-i Buzurg,” EI1 III, pp. 52-55. B. Spuler “Hazāraspids,” EI2, pp. 336-37.

[4] Ismail Kamandar Fattah (2000). Les dialectes kurdes méridionaux.

[books.google.de-5] Polo, Marco, Pisa. The Travels of Marco Polo, Volume 1 (İngilizce). Library of Alexandria. ISBN . 28 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2021.

[6] Polo, Marco; Yule, Henry; Cordier, Henry (1993). The Travels of Marco Polo - The Complete Yule-Cordier Edition. I. New York: Courier Corporation. s. 85. ISBN .

[7] Mehrdad R. Izady: Sharafnamah, Sharaf al-Din Bitlisi, a parallel english-persian text, 2005

[8] Kurdica.com: Lur-e Kûchik 20 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 29.10.08