Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Antik çağ
Kıbrıs, Akdeniz'in doğusunda bulunan Akdeniz'in üçüncü büyük adasıdır. Kıbrıs'ın ilk yerlileri büyük ihtimalle Karyalılardır, bunu Fenikeliler ve Yunanlar takip eder. Adaya ilk Yahudiler Yunanlar işgali altında girmiştir. Adadaki diğer dini gruplarla iyi ilişkiler içinde olan Yahudilere Romalılar da hoşgörüyle yaklaşıyordu. Kıbrıs Kralı Ptolemy Lathyrus ile Alexander Jannæus arasında geçen Ptolemais şehrindeki savaşta birçok Yahudi öldürüldü. Savaş sırasında Yahudiler Kral Lathyrus'a sadık kaldılar.
Yahudi ayaklanmaları ve Bizans dönemi
Yahudiler, Roma hakimiyeti altındaki Kıbrıs'ta iyi yaşıyorlardı. Bu dönemde, önce Pavlus ardından Barnabas Hristiyanlığı yaymak için vaazlar verdiler. İsa'nın fikirlerini yayıp Yahudileri Hristiyanlaştırmaya çalıştılar. Yahudiler, Artemion önderliğinde 117 senesinde Trajan hükümdarlığındaki Romalılara karşı ayaklandılar; Dio Cassius'a göre 240.000 Yunan katledildi. Buna ceza olarak Yahudilerin (gemileri kaza yapsa bile) Kıbrıs topraklarına ayak basmaları yasaklandı. Yine de Yahudiler adada yaşamaya devam etti. Sakin geçen birkaç yılın ardından Yahudi cemaati tekrar gelişmeye başladı. 610'da Yahudiler Herakleios hükümdarlığı altında tekrar ayaklandılar. 646 ve 1154 yıllarında Araplar Kıbrıs'ı yıkıma uğrattı
Latin dönem (1191-1570)
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Osmanlı dönemi (1570-1878)
Osmanlı-Venedik Savaşıyla (1570-1573) ada Osmanlı İmparatorluğu'nun eline geçti. Osmanlı topraklarından göç eden Sefaradlar sayesinde adadaki Yahudi cemaati tekrar kalkındı. Famagusta Osmanlı Yahudi cemaatinin merkezi haline geldi.
1878'e kadar süren Osmanlı hakimiyetindeki topraklar İngiliz hakimiyetine geçti.
Modern tarih
19.yy'ın son 20 senesinde Rus ve Romanyalı Yahudi mültecileri Kıbrıs'a yerleştirme çabaları gerçekleşmiştir. İlk uğraşıda 1883'te birkaç yüz Rus Yahudisi Papho yakınlarındaki Orides'e yerleştirildi. 1885'te 27 Romanyalı aile kolonizasyon için geldiği adada cemaat kurmayı başaramadılar. 1891'de getirilen Romanya Yahudileri ise adada kalıcı olamadılar. Londra'daki Ahavat Zion ve Yahudi Kolonizasyon Birliği'nin destekleriyle Walter Cohen 15 Rus Yahudi ailesini Margo'da koloni kurmak için 1897'de getirdi. Ağustos 1899'da Basel'deki Üçüncü Siyonist Kongre delegesi Davis Trietsch, Kıbrıs'ta Yahudi kolonileri için (özellikle Romanyalı Yahudiler için) yardım alma çabasında bulundu. Her ne kadar bu teklif konseyden geri döndüyse de Trietsch'in ısrarcılığı iki düzine Romanya Yahudisinin bu topraklara göç etmesini sağladı. Bunu 28 Romanya Yahudi ailesi izledi ve Yahudi Kolonizasyon Birliği'nden destek aldılar. Bu yerleşimciler Margo ve Aşeriton'da çiftlikler kurdular. Yahudi Kolonizasyon Birliği Kıbrıs konusunda küçük yardımlar yapmaya devam etti. 1900'lerin başlarında Yahudi cemaatlerinin çoğu Nicosia'da bulunmaktaydı.
1901'de adadaki Yahudi nüfusu 63 erkek 56 kadından ibaretti. 1902'de Theodor Herzl Londra Parlamenter göçmen komitesine "İngiltere ve Birleşik Devletlere Yahudi Göçü Sorunu İlerideki Kıbrıs Yahudi Kolonizasyonu ile Çözüldü" başlıklı bir broşür sundu.
II.Dünya Savaşı ve Holokost sırasında Kıbrıs Avrupa'daki Yahudi cemaatleri için önemli bir rol oynadı. 1933'te Nazizmdeki yükselişle yüzlerce Yahudi Kıbrıs'a kaçtı. Avrupa'daki imha kamplarından kaçıp Filistin'e gitmeye çalışan Yahudiler için İngiltere Kıbrıs'ta bir toplama kampı açtı. 1946'dan 1948'de İsrail bağımsızlığını ilan edene kadar 50,000 Yahudi mülteci İngiliz kontrolünde adada tutuklu kaldı. İsrail devleti kurulduktan sonra mültecilerin çoğu İsrail'e göç etti. Adada, İsrail'e gitmeyi bekleyen mültecilerden 2000 bebek dünyaya geldi.
Bugün
İsrail'in 1948'de bağımsızlığını ilan etmesiyle birlikte İngiltere garantörlüğündeki Kıbrıs'la diplomatik ilişkiler başladı. İsrail ve Kıbrıs'ın ilişkileri Kıbrıs 1960'ta bağımsızlığını ilan etmesiyle gelişti.
2003'te haham tarafından İsrail'den Kıbrıs'a adadaki Yahudi hayatını canlandırmak için gönderildi. Reskin, 12 Eylül 2005'te dönemin İsrail elçisi, Rabbi Moshe Kotlarsky, Kıbrıs Eğitim Bakanı, Larnaca Vali tesmilcisi Alexis Michaelides, Kıbrıs hükûmet görevlileri, politikacılar ve diplomatların bulunduğu bir törenle Kıbrıs Yahudi cemaati başkanlığına aday gösterildi.
Ayrıca, Larnaka'da ilk sinagog ve mikve açıldı.
Kıbrıs'ta bugün, çoğu iş imkânları için gelmiş, 350 civarında Yahudi aile yaşamaktadır. Bunların yarısı İsrailli olup geriye kalanları İngiliz ve Rus kökenlidir.
Kaynakça
- ^ "JewishEncyclopedia.com - CYPRUS:". 20 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2010.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- The Jewish Virtual Library17 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- http://www.marycy.org/cyprus.html17 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- http://www.eretz.com/NEW/article/Cyprus%20jews.pdf6 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bibliography on the Jews of Cyprus (Chiefly in Hebrew and English)5 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antik cagKibris Akdeniz in dogusunda bulunan Akdeniz in ucuncu buyuk adasidir Kibris in ilk yerlileri buyuk ihtimalle Karyalilardir bunu Fenikeliler ve Yunanlar takip eder Adaya ilk Yahudiler Yunanlar isgali altinda girmistir Adadaki diger dini gruplarla iyi iliskiler icinde olan Yahudilere Romalilar da hosgoruyle yaklasiyordu Kibris Krali Ptolemy Lathyrus ile Alexander Jannaeus arasinda gecen Ptolemais sehrindeki savasta bircok Yahudi olduruldu Savas sirasinda Yahudiler Kral Lathyrus a sadik kaldilar Yahudi ayaklanmalari ve Bizans donemiYahudiler Roma hakimiyeti altindaki Kibris ta iyi yasiyorlardi Bu donemde once Pavlus ardindan Barnabas Hristiyanligi yaymak icin vaazlar verdiler Isa nin fikirlerini yayip Yahudileri Hristiyanlastirmaya calistilar Yahudiler Artemion onderliginde 117 senesinde Trajan hukumdarligindaki Romalilara karsi ayaklandilar Dio Cassius a gore 240 000 Yunan katledildi Buna ceza olarak Yahudilerin gemileri kaza yapsa bile Kibris topraklarina ayak basmalari yasaklandi Yine de Yahudiler adada yasamaya devam etti Sakin gecen birkac yilin ardindan Yahudi cemaati tekrar gelismeye basladi 610 da Yahudiler Herakleios hukumdarligi altinda tekrar ayaklandilar 646 ve 1154 yillarinda Araplar Kibris i yikima ugrattiLatin donem 1191 1570 Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Osmanli donemi 1570 1878 Osmanli Venedik Savasiyla 1570 1573 ada Osmanli Imparatorlugu nun eline gecti Osmanli topraklarindan goc eden Sefaradlar sayesinde adadaki Yahudi cemaati tekrar kalkindi Famagusta Osmanli Yahudi cemaatinin merkezi haline geldi 1878 e kadar suren Osmanli hakimiyetindeki topraklar Ingiliz hakimiyetine gecti Modern tarih19 yy in son 20 senesinde Rus ve Romanyali Yahudi multecileri Kibris a yerlestirme cabalari gerceklesmistir Ilk ugrasida 1883 te birkac yuz Rus Yahudisi Papho yakinlarindaki Orides e yerlestirildi 1885 te 27 Romanyali aile kolonizasyon icin geldigi adada cemaat kurmayi basaramadilar 1891 de getirilen Romanya Yahudileri ise adada kalici olamadilar Londra daki Ahavat Zion ve Yahudi Kolonizasyon Birligi nin destekleriyle Walter Cohen 15 Rus Yahudi ailesini Margo da koloni kurmak icin 1897 de getirdi Agustos 1899 da Basel deki Ucuncu Siyonist Kongre delegesi Davis Trietsch Kibris ta Yahudi kolonileri icin ozellikle Romanyali Yahudiler icin yardim alma cabasinda bulundu Her ne kadar bu teklif konseyden geri donduyse de Trietsch in israrciligi iki duzine Romanya Yahudisinin bu topraklara goc etmesini sagladi Bunu 28 Romanya Yahudi ailesi izledi ve Yahudi Kolonizasyon Birligi nden destek aldilar Bu yerlesimciler Margo ve Aseriton da ciftlikler kurdular Yahudi Kolonizasyon Birligi Kibris konusunda kucuk yardimlar yapmaya devam etti 1900 lerin baslarinda Yahudi cemaatlerinin cogu Nicosia da bulunmaktaydi 1901 de adadaki Yahudi nufusu 63 erkek 56 kadindan ibaretti 1902 de Theodor Herzl Londra Parlamenter gocmen komitesine Ingiltere ve Birlesik Devletlere Yahudi Gocu Sorunu Ilerideki Kibris Yahudi Kolonizasyonu ile Cozuldu baslikli bir brosur sundu II Dunya Savasi ve Holokost sirasinda Kibris Avrupa daki Yahudi cemaatleri icin onemli bir rol oynadi 1933 te Nazizmdeki yukselisle yuzlerce Yahudi Kibris a kacti Avrupa daki imha kamplarindan kacip Filistin e gitmeye calisan Yahudiler icin Ingiltere Kibris ta bir toplama kampi acti 1946 dan 1948 de Israil bagimsizligini ilan edene kadar 50 000 Yahudi multeci Ingiliz kontrolunde adada tutuklu kaldi Israil devleti kurulduktan sonra multecilerin cogu Israil e goc etti Adada Israil e gitmeyi bekleyen multecilerden 2000 bebek dunyaya geldi BugunIsrail in 1948 de bagimsizligini ilan etmesiyle birlikte Ingiltere garantorlugundeki Kibris la diplomatik iliskiler basladi Israil ve Kibris in iliskileri Kibris 1960 ta bagimsizligini ilan etmesiyle gelisti 2003 te haham tarafindan Israil den Kibris a adadaki Yahudi hayatini canlandirmak icin gonderildi Reskin 12 Eylul 2005 te donemin Israil elcisi Rabbi Moshe Kotlarsky Kibris Egitim Bakani Larnaca Vali tesmilcisi Alexis Michaelides Kibris hukumet gorevlileri politikacilar ve diplomatlarin bulundugu bir torenle Kibris Yahudi cemaati baskanligina aday gosterildi Ayrica Larnaka da ilk sinagog ve mikve acildi Kibris ta bugun cogu is imkanlari icin gelmis 350 civarinda Yahudi aile yasamaktadir Bunlarin yarisi Israilli olup geriye kalanlari Ingiliz ve Rus kokenlidir Kaynakca JewishEncyclopedia com CYPRUS 20 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2010 Ayrica bakinizAntik Roma Bizans Imparatorlugu Fenike Holokost II Dunya Savasi Ingiliz Milletler Toplulugu Israil Kibris Cumhuriyeti Tarihi Kibris Yahudileri Larnaka Sinagogu Yunanistan daki Yahudilerin tarihi YunanlarDis baglantilarThe Jewish Virtual Library17 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www marycy org cyprus html17 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www eretz com NEW article Cyprus 20jews pdf6 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bibliography on the Jews of Cyprus Chiefly in Hebrew and English 5 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde