Kıbrıs Ermenileri, Kıbrıs'ta yaşayan Ermeni etnik topluluk. Kıbrıs'ta Ermenilerin sayısı 3.500 civarındadır ve dikkate değer bir oranda olmak üzere, çoğunlukla Lefkoşa'da ikamet etmektedirler. Ancak Limasol ve Larnaka kentlerinde de topluluk oluşturmuşlardır.
Diller | |
---|---|
Din | |
Tarih
Ermenilerin Kıbrıs'taki varlığı, Kilikya Krallığı'nın 1078 tarihinde Anadolu topraklarından Kıbrıs adasının kuzeyini çevirmesi ile başlar. Krallık, Selçuklu Hanedanı tarafından istilaya uğrarken kaçan Ermeniler, Bizans İmparatorluğu yönetimindeki Kıbrıs'a mülteci olarak yerleşir. Kilikya ile Kıbrıs arasındaki ilişkiler Haçlı Seferleri sırasında gelişmeye devam eder, Ermeni II. Leo, Kıbrıs Krallığı'nı yöneten Lüzinyan hanedanına mensup biri ile evlenir.
Orta Çağ'da Kıbrıs'ta iki Ermeni piskoposluğunun bulunduğu, bunların Lefkoşa ve Mağusa'da oldukları bilinmektedir. Lefkoşa'da bu dönemde Surp Kevork Kilisesi ve Surp Boghos ile Surp Bedros Kilisesi adlarında iki Ermeni kilisesinin bulunduğu, St. Kevork Kilisesi'nin 1567'de Venedikliler tarafından kapatıldığı bilinmektedir.
Orta Çağ'da ve 19. yüzyılın sonlarında Ermeni toplumu, Kıbrıs adasına ve diğer Akdeniz'deki adalara zaman zaman ise Osmanlı İmparatorluğu'nun Güneydoğu Avrupa'daki topraklarına kadar ilerleyerek geniş bir coğrafyaya yayıldı. Günümüzde Kıbrıs'taki Ermenilerin çoğunluğu, 1915-23 dönemlerinde gelenlerdir.
Lefkoşa'daki Orta Çağa özgü geleneksel Ermeni yapıları 1974 tarihinden itibaren terk edildi.Beşparmak Dağları'nda bulunan Surp Magar Manastırı, Kıbrıs Harekâtı sırasında terk edildi. Ayrıca Limasol Bölgesi'ndeki Armenokhori köyünde büyük bir Ermeni nüfusu vardır.
Politika
Latinler, Suriye ile Lübnan asıllı Maronitler ve Kıbrıslı Ermeniler özel azınlık statüsüne sahiptir.
Marios Karoyian (Yunanca: Μάριος Καρογιάν) 1961 doğumlu Ermeni asıllı Kıbrıslı politikacıdır ve 2006 senesinden itibaren Demokrat Parti'nin genel başkanıdır. Son 2008 seçimleri sonucunda Dimitris Hristofyas Kıbrıs Cumhuriyeti devlet başkanı oldu, Karoyian ise Kıbrıs Temsilciler Meclisi başkanı olarak Kıbrıs'taki en yüksek ikinci siyasi pozisyona geldi (fiili olarak; Hukuki olarak başkan yardımcılığı'ndan sonra en üst makamdır fakat 1963 senesinden beri Kıbrıs Türkleri tarafından kullanılmadığından başkan yardımcılığı boştur).
Ermeni toplumu, Kıbrıs Temsilciler Meclisi'nde kendileri tarafından seçilen biri tarafından temsil edilirler.
Mahdessian Vartkes mevcut Kıbrıs Temsilciler Meclisindeki Ermeni temsilcidir. 21 Mayıs 2006 tarihinde Kıbrıs Temsilciler Meclisine dindar Ermeni toplumu adayı olarak seçildi. Seçimde Mahdessian oyların yüzde 52.6 (899)'sını aldı, diğer aday Vahakn N. Atamian ise yüzde 47.4 (810) oy aldı.
Eğitim
Ermeni okulları Lefkoşa, Larnaka ve Limasol'da özellikle bulunur ve bu şehirlerdeki Ermeni kiliselerinin etkin himayesi altındadır.
Lefkoşa'da çok sayıda özel okul vardır, bunlar arasında Melkonian Educational Institution en bilinenleri arasındadır. Okul, Armenian General Benevolent Union (AGBU) adındaki kuruluşa aittir. Melkonian okulu uluslararası kuruluşlara üye olduğundan Ermeni öğrenciler, dünya üzerindeki büyük kültürel ve bilimsel etkinliklere katılabilmekteydi. Fakat mali ve finansal zorluklar nedeniyle Kıbrıs mahkemeleri tarafından kapatıldı.
Din
Kıbrıs'ta altı adet Ermeni kilisesi vardır, dörttü Lefkoşa'da olmak üzere diğer ikisi Limassol ve Larnaka şehirlerindedir.
Ermeni piskoposların bulunduğu ve ana kilise olan Sourp Asdvadzadzin Ermeni Apostolik Kilisesi, başkent Lefkoşa'da bulunmaktadır. Ayrıca Ermeni Apostolik Kilisesi (Larnaka'da) ve Sourp Kevork Ermeni Apostolik Kilisesi (Limassol'da) bulunmaktadır.
Ayrıca Kuzey Kıbrıs'ta üç terkedilmiş kilise vardır, Antik Sourp Magar Manastırı dahil olmak üzere bu yapılar Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kıbrıs Harekâtı'ndan sonra Ermeni toplumu tarafından kullanılamamıştır. Tarihi Ermeni Protestan Kilisesi'nin içinde olduğu bu Ermeni kiliselerinde yenileme çalışmaları yapılmaktadır.
Kıbrıs'taki Ermeni Apostolik Kilisesi, Kilikya Kutsal Piskoposluğu ve Ermeni Apostolik Kilisesi'nin yetki alanına girmektedir.
Kıbrıslı Türklerin yönetimindeki kuzeyde Özel Ermeni Mezarlığı bulunur, fakat özel izin ile cenazeler oraya gömülebilmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Introduction" (İngilizce). Hayem.org. 16 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2009.
- ^ a b "About Cyprus". hayem.org (İngilizce). 31 Ekim 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2009.
- ^ a b c Keshishian, Kevork K. (1978). Nicosia: Capital of Cyprus Then and Now. The Mouflon Book and Art Centre. ss. sf. 152.
- ^ "Nicosia's Armenian quarter being returned to Armenian community of Cyprus". PanARMENIAN (İngilizce). 2 Nisan 2008. 19 Nisan 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Nisan 2008.
- ^ "Armenians In Limassol". hayem.org (İngilizce). 31 Ekim 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2009.
- ^ "Parliament President M.Garoyian:Leaving for Armenia" (İngilizce). Cyprusarmenians.com. 11 Haziran 2008. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2009.
- ^ "Current Representative of the Armenian Religious Group". Cyprusarmenians.com (İngilizce). 30 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2009.
1 May 2006 he was elected Member of the House of Representatives standing as an Armenian Religious Group candidate...
- ^ "Dr. Vahakn Atamyan" (İngilizce). Cyprusarmenians.com. 30 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2009.
- ^ a b "Nicosia, the principal cultural centre of the Armenian Cypriots" (İngilizce). Hayem.org. 27 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2009.
- ^ a b "Armenian Churches in Cyprus" (İngilizce). Hayem.org. 21 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2009.
- ^ "St. Magar Monastery" (İngilizce). Hayem.org. 27 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2009.
Dış bağlantılar
- (İngilizce) (Yunanca) Kıbrıs Ermenileri resmî web sitesi17 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) İlk ve Son Kıbrıs Ermenileri web sitesi5 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kibris Ermenileri Kibris ta yasayan Ermeni etnik topluluk Kibris ta Ermenilerin sayisi 3 500 civarindadir ve dikkate deger bir oranda olmak uzere cogunlukla Lefkosa da ikamet etmektedirler Ancak Limasol ve Larnaka kentlerinde de topluluk olusturmuslardir Kibris ErmenileriDillerErmenice Turkce ve YunancaDinHristiyanlikTarihErmenilerin Kibris taki varligi Kilikya Kralligi nin 1078 tarihinde Anadolu topraklarindan Kibris adasinin kuzeyini cevirmesi ile baslar Krallik Selcuklu Hanedani tarafindan istilaya ugrarken kacan Ermeniler Bizans Imparatorlugu yonetimindeki Kibris a multeci olarak yerlesir Kilikya ile Kibris arasindaki iliskiler Hacli Seferleri sirasinda gelismeye devam eder Ermeni II Leo Kibris Kralligi ni yoneten Luzinyan hanedanina mensup biri ile evlenir Orta Cag da Kibris ta iki Ermeni piskoposlugunun bulundugu bunlarin Lefkosa ve Magusa da olduklari bilinmektedir Lefkosa da bu donemde Surp Kevork Kilisesi ve Surp Boghos ile Surp Bedros Kilisesi adlarinda iki Ermeni kilisesinin bulundugu St Kevork Kilisesi nin 1567 de Venedikliler tarafindan kapatildigi bilinmektedir Orta Cag da ve 19 yuzyilin sonlarinda Ermeni toplumu Kibris adasina ve diger Akdeniz deki adalara zaman zaman ise Osmanli Imparatorlugu nun Guneydogu Avrupa daki topraklarina kadar ilerleyerek genis bir cografyaya yayildi Gunumuzde Kibris taki Ermenilerin cogunlugu 1915 23 donemlerinde gelenlerdir Lefkosa daki Orta Caga ozgu geleneksel Ermeni yapilari 1974 tarihinden itibaren terk edildi Besparmak Daglari nda bulunan Surp Magar Manastiri Kibris Harekati sirasinda terk edildi Ayrica Limasol Bolgesi ndeki Armenokhori koyunde buyuk bir Ermeni nufusu vardir PolitikaLatinler Suriye ile Lubnan asilli Maronitler ve Kibrisli Ermeniler ozel azinlik statusune sahiptir Marios Karoyian Yunanca Marios Karogian 1961 dogumlu Ermeni asilli Kibrisli politikacidir ve 2006 senesinden itibaren Demokrat Parti nin genel baskanidir Son 2008 secimleri sonucunda Dimitris Hristofyas Kibris Cumhuriyeti devlet baskani oldu Karoyian ise Kibris Temsilciler Meclisi baskani olarak Kibris taki en yuksek ikinci siyasi pozisyona geldi fiili olarak Hukuki olarak baskan yardimciligi ndan sonra en ust makamdir fakat 1963 senesinden beri Kibris Turkleri tarafindan kullanilmadigindan baskan yardimciligi bostur Ermeni toplumu Kibris Temsilciler Meclisi nde kendileri tarafindan secilen biri tarafindan temsil edilirler Mahdessian Vartkes mevcut Kibris Temsilciler Meclisindeki Ermeni temsilcidir 21 Mayis 2006 tarihinde Kibris Temsilciler Meclisine dindar Ermeni toplumu adayi olarak secildi Secimde Mahdessian oylarin yuzde 52 6 899 sini aldi diger aday Vahakn N Atamian ise yuzde 47 4 810 oy aldi EgitimErmeni okullari Lefkosa Larnaka ve Limasol da ozellikle bulunur ve bu sehirlerdeki Ermeni kiliselerinin etkin himayesi altindadir Lefkosa da cok sayida ozel okul vardir bunlar arasinda Melkonian Educational Institution en bilinenleri arasindadir Okul Armenian General Benevolent Union AGBU adindaki kurulusa aittir Melkonian okulu uluslararasi kuruluslara uye oldugundan Ermeni ogrenciler dunya uzerindeki buyuk kulturel ve bilimsel etkinliklere katilabilmekteydi Fakat mali ve finansal zorluklar nedeniyle Kibris mahkemeleri tarafindan kapatildi DinKibris ta alti adet Ermeni kilisesi vardir dorttu Lefkosa da olmak uzere diger ikisi Limassol ve Larnaka sehirlerindedir Ermeni piskoposlarin bulundugu ve ana kilise olan Sourp Asdvadzadzin Ermeni Apostolik Kilisesi baskent Lefkosa da bulunmaktadir Ayrica Ermeni Apostolik Kilisesi Larnaka da ve Sourp Kevork Ermeni Apostolik Kilisesi Limassol da bulunmaktadir Ayrica Kuzey Kibris ta uc terkedilmis kilise vardir Antik Sourp Magar Manastiri dahil olmak uzere bu yapilar Turk Silahli Kuvvetleri nin Kibris Harekati ndan sonra Ermeni toplumu tarafindan kullanilamamistir Tarihi Ermeni Protestan Kilisesi nin icinde oldugu bu Ermeni kiliselerinde yenileme calismalari yapilmaktadir Kibris taki Ermeni Apostolik Kilisesi Kilikya Kutsal Piskoposlugu ve Ermeni Apostolik Kilisesi nin yetki alanina girmektedir Kibrisli Turklerin yonetimindeki kuzeyde Ozel Ermeni Mezarligi bulunur fakat ozel izin ile cenazeler oraya gomulebilmektedir Ayrica bakinizKibris Marunileri Ermenistan Kibris Cumhuriyeti iliskileriKaynakca Introduction Ingilizce Hayem org 16 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2009 a b About Cyprus hayem org Ingilizce 31 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2009 a b c Keshishian Kevork K 1978 Nicosia Capital of Cyprus Then and Now The Mouflon Book and Art Centre ss sf 152 Nicosia s Armenian quarter being returned to Armenian community of Cyprus PanARMENIAN Ingilizce 2 Nisan 2008 19 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Nisan 2008 Armenians In Limassol hayem org Ingilizce 31 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2009 Parliament President M Garoyian Leaving for Armenia Ingilizce Cyprusarmenians com 11 Haziran 2008 Erisim tarihi 31 Mayis 2009 Current Representative of the Armenian Religious Group Cyprusarmenians com Ingilizce 30 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2009 1 May 2006 he was elected Member of the House of Representatives standing as an Armenian Religious Group candidate Dr Vahakn Atamyan Ingilizce Cyprusarmenians com 30 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2009 a b Nicosia the principal cultural centre of the Armenian Cypriots Ingilizce Hayem org 27 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2009 a b Armenian Churches in Cyprus Ingilizce Hayem org 21 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2009 St Magar Monastery Ingilizce Hayem org 27 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2009 Dis baglantilar Ingilizce Yunanca Kibris Ermenileri resmi web sitesi17 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ilk ve Son Kibris Ermenileri web sitesi5 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde