Kına (Lawsonia inermis), kınagiller (Lythraceae) familyasından bir çiçekli bitki. Bu bitkinin yapraklarının kurutulup öğütülmesiyle hazırlanan boyayıcı maddeye ve bu madde kullanılarak vücut üzerinde oluşturulan geçici şekillere de kına denir. Antik çağdan beri cilt, saç ve tırnakları, ayrıca ipek, yün ve deriyi boyamak için kullanılmaktadır.
Kına | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Lawsonia inermis L. |
Kına, uzun bir çalı veya kısa bir ağaç olarak tasvir edilir. Boyu 1,8 ile 7,6 metre arasında değişir. Tüysüz ve çok dallıdır. Yaprakları eliptiktir ve ortalama boyutları 1,5 – 5 cm x 0,5 – 2 cm'dir. Kına meyveleri 4–8 mm çapında, küçük ve kahverengi kapsüllerdir.
Kına bitkisinin doğal yetişme alanları kuzey Afrika, batı ve güneybatı Asya ve kuzey Avustralasya'da yarı kurak iklim ve tropikal bölgelerdir. 35 - 45 °C arasında yetiştirildiğinde maksimum boya ulaşır.
Boyadığı dokuya kızıl renk veren kına tozu ticarette başlıca esmer ve yeşil kına olmak üzere iki tipte bulunur. Yeşil kına saf kına değildir.
Hazırlanışı ve uygulanışı
Kırılmamış, normal haldeki kına yaprakları cildi boyamaz. Kurutulmuş kına yaprakları sıvıyla karıştırılıp bir hamur haline getirildiğinde bazı moleküller yapraktan ayrılarak cildin üst tabakasındaki proteinlere yapışır. Bu da hızlı ve geçici bir boya etkisi yaratır.
Genellikle yaprakların kurutulması, öğütülmesi ve elekten geçirilmesi yoluyla elde edilen bir toz halinde satılır. Bu kuru toz, geleneğe göre su, limon suyu, çay veya başka sıvılarla karıştırılır.
Kına ilk uygulandığında görünen rengi turuncudur ama üç gün içinde kararak kırmızı-kahverengi bir renge dönüşür. Avuç içi ve ayak tabanı derinin en kalın tabakalarına sahip olduğu için bu bölgelerde kına en koyu rengini alır ve en uzun süreyle kalır. Birkaç günün ardından ölü deri hücrelerinin atılması yoluyla deriden çıkmaya başlar.
Gelenekler ve kullanım alanları
Erkeklerin sakallarına kına yakılmasının sünnet olduğu rivayet edilmektedir. Ayrıca kadınların erkeklerden ayrılacak şekilde tırnaklarına kına yakmalarını tavsiye eden hadisler olduğu rivayet edilmektedir.
Ticari amaçla paketlenen ve kozmetik saç boyası olarak kullanılabilen kına pek çok ülkede satılmaktadır; Hindistan, Orta Doğu, Avrupa, Avustralya, Kanada ve ABD'de popülerdir.
Gelinler için düzenlenen kına gecesi geleneği Kuzey Afrika, Afrika Boynuzu, güneydoğu Asya, Arap yarımadası, Yakın Doğu ve güney Asya'da popülerdir.
Edebiyatta
Kına, Divan edebiyatında kırmızı rengi nedeniyle kanlı göz yaşına ve şaraba benzetilmiştir.
Kaynakça
- ^ Dinimiz İslam, Helal ve Haramlar, Neleri Kullanabiliriz. http://www.dinimizislam.com/detay.asp?Aid=1551 27 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "(Sakallarınızı kınalayın. Çünkü melekler müminin kına sürünmesine sevinir.) [İ. Adiy]"
- ^ Dinimiz İslam, Helal ve Haramlar, Neleri Kullanabiliriz. http://www.dinimizislam.com/detay.asp?Aid=1551 27 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. "(Kadının elinde kına eseri olmasını hoş görürlerdi.) [Beyheki]"
Dış bağlantılar
Myrtales ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Ağaç ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kina Lawsonia inermis kinagiller Lythraceae familyasindan bir cicekli bitki Bu bitkinin yapraklarinin kurutulup ogutulmesiyle hazirlanan boyayici maddeye ve bu madde kullanilarak vucut uzerinde olusturulan gecici sekillere de kina denir Antik cagdan beri cilt sac ve tirnaklari ayrica ipek yun ve deriyi boyamak icin kullanilmaktadir KinaBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeBolum Magnoliophyta Kapali tohumlular Sinif Magnoliopsida Iki cenekliler Takim MyrtalesFamilya Lythraceae Kinagiller Cins Lawsonia L Tur L inermisIkili adlandirmaLawsonia inermis L Kina uzun bir cali veya kisa bir agac olarak tasvir edilir Boyu 1 8 ile 7 6 metre arasinda degisir Tuysuz ve cok dallidir Yapraklari eliptiktir ve ortalama boyutlari 1 5 5 cm x 0 5 2 cm dir Kina meyveleri 4 8 mm capinda kucuk ve kahverengi kapsullerdir Kina bitkisinin dogal yetisme alanlari kuzey Afrika bati ve guneybati Asya ve kuzey Avustralasya da yari kurak iklim ve tropikal bolgelerdir 35 45 C arasinda yetistirildiginde maksimum boya ulasir Boyadigi dokuya kizil renk veren kina tozu ticarette baslica esmer ve yesil kina olmak uzere iki tipte bulunur Yesil kina saf kina degildir Hazirlanisi ve uygulanisiKirilmamis normal haldeki kina yapraklari cildi boyamaz Kurutulmus kina yapraklari siviyla karistirilip bir hamur haline getirildiginde bazi molekuller yapraktan ayrilarak cildin ust tabakasindaki proteinlere yapisir Bu da hizli ve gecici bir boya etkisi yaratir Genellikle yapraklarin kurutulmasi ogutulmesi ve elekten gecirilmesi yoluyla elde edilen bir toz halinde satilir Bu kuru toz gelenege gore su limon suyu cay veya baska sivilarla karistirilir Kina ilk uygulandiginda gorunen rengi turuncudur ama uc gun icinde kararak kirmizi kahverengi bir renge donusur Avuc ici ve ayak tabani derinin en kalin tabakalarina sahip oldugu icin bu bolgelerde kina en koyu rengini alir ve en uzun sureyle kalir Birkac gunun ardindan olu deri hucrelerinin atilmasi yoluyla deriden cikmaya baslar Gelenekler ve kullanim alanlariErkeklerin sakallarina kina yakilmasinin sunnet oldugu rivayet edilmektedir Ayrica kadinlarin erkeklerden ayrilacak sekilde tirnaklarina kina yakmalarini tavsiye eden hadisler oldugu rivayet edilmektedir Ticari amacla paketlenen ve kozmetik sac boyasi olarak kullanilabilen kina pek cok ulkede satilmaktadir Hindistan Orta Dogu Avrupa Avustralya Kanada ve ABD de populerdir Gelinler icin duzenlenen kina gecesi gelenegi Kuzey Afrika Afrika Boynuzu guneydogu Asya Arap yarimadasi Yakin Dogu ve guney Asya da populerdir EdebiyattaKina Divan edebiyatinda kirmizi rengi nedeniyle kanli goz yasina ve saraba benzetilmistir Kaynakca Dinimiz Islam Helal ve Haramlar Neleri Kullanabiliriz http www dinimizislam com detay asp Aid 1551 27 Agustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Sakallarinizi kinalayin Cunku melekler muminin kina surunmesine sevinir I Adiy Dinimiz Islam Helal ve Haramlar Neleri Kullanabiliriz http www dinimizislam com detay asp Aid 1551 27 Agustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Kadinin elinde kina eseri olmasini hos gorurlerdi Beyheki Dis baglantilarMyrtales ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Agac ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz