Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kristal Gece veya diğer bilinen adıyla Kırık Camlar Gecesi, (Almanca: Kristallnacht), 1938'de 9 Kasım'ı 10 Kasım'a bağlayan gece, Nasyonal Sosyalist Parti idaresi tarafından düzenlenen ve Yahudiler'e âit ev, iş yeri ve sinagoglara yapılmış kanlı ve ölümcül saldırıların gerçekleştiği gecenin adıdır.
 | |
| Bölge | Danzig Serbest Şehri, Nazi Almanyası |
|---|---|
| Tarih | 9-10 Kasım 1938 |
| Hedef | Yahudiler |
Saldırı türü | Pogrom, yağmalama, kundaklama |
| Ölü | 91+ |
| İşleyenler | Sturmabteilung, Alman siviller |
O gece gerçekleşen yağma eylemleri sırasında ev, işyeri ve ibâdethanelerin tuz buz olmuş camları her yere saçılmış ve o meşûm gece ve o gecede yaşanan olaylar, halk arasında "kristal gece" şeklinde hatırlanır olmuştur. Olayların "resmî" asıl ismi, Almanca "Novemberpogrom", yâni "Kasım Kıyımı"dır.
"Kasım Kıyımı" adı verilen süreçte, 7 ile 13 Kasım 1938 arasında toplam 400 kişi öldürüldü. 1400 sinagog, Yahudilere âit çok sayıda dinî veya sivil toplantı mekânı, binlerce işyeri, dükkân, ev ile birlikte Yahudi mezarlıkları talan ve yağma edildi. 10 Kasım'dan sonra 30.000 Yahudi, toplama kamplarında gözaltına alındı, yüzlercesi bu kamplarda ya da kamplarda gördükleri muamelenin etkileri sonucu öldü.
"Kasım Kıyımı", 1933'te başlayan Yahudi düşmanlığının düzenli bir takibe dönüşmesinin başlangıcı olarak kabul edilir. Olaylar, 3 yıl sonrasında da Yahudi Soykırımı'na dönüştü. Bu süreçte "Kasım Kıyımı", Yahudi Soykırımı'nı hazırlayan temel olaylar arasında kabul edilir.
Olayların perde arkası
Bu saldırıların gerekçesi Paris'te meydana gelen bir suikasttı. 1938'de Almanya ülkede yaşayan 17 bin Polonyalı Yahudi'yi sınır dışı etti. Polonya tarafından da ülkeye kabul edilmeyen bu kişiler iki ülke arasında sıkışıp kaldı, çoğu soğuk, açlık ve hastalıktan yaşamını yitirdi. Bu kaderi paylaşanların arasında kendi ailesinin de bulunduğunu öğrenen 17 yaşındaki Herschel Grynszpan, Paris'teki Alman Büyükelçiliği'ni basarak karşısına ilk çıkan kişi Konsolos yardımcısı Ernst vom Rath'ı vurdu. Hitler'in sağkolu Goebbels, bunun planlanarak düzenlenmiş bir Yahudi komplosu olduğunu öne sürerek Alman ırkının öcünü alması gerektiğini konuşmalarında halka empoze etti. Yahudilere karşı arada sırada yapılan saldırıları öven Goebbels, partisinin bu tür saldırı girişimlerinin olmayacağını, ancak bu tür olayların olması halinde asla müdahale edilmeyeceğini basın yoluyla duyurdu. Sivil ajanların da halkı kışkırtmasıyla Kasım'ın 9'unu 10'una bağlayan gece kanlı saldırılara göz yumuldu. Polis ve itfaiye olaylara kasıtlı olarak müdahale etmedi. Olaylar yer yer 13 Kasım'a kadar sürmüştür.
Olaylar pek çok ülkede tepkiyle karşılandı. ABD, 14 Kasım günü büyükelçisini Berlin'den geri çekti.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Herbert Schultheis, Die Reichskristallnacht in Deutschland nach Augenzeugenberichten, Rötter Druck und Verlag GmbH, Bad Neustadt a. d. Saale,
- ^ "Prof. Dr. Meier Schwarz'ın Zukunf-braucht-erinnerung.de başlıklı internet sitesinde yayınlanan makalesi". 9 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Kasım 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kristal Gece veya diger bilinen adiyla Kirik Camlar Gecesi Almanca Kristallnacht 1938 de 9 Kasim i 10 Kasim a baglayan gece Nasyonal Sosyalist Parti idaresi tarafindan duzenlenen ve Yahudiler e ait ev is yeri ve sinagoglara yapilmis kanli ve olumcul saldirilarin gerceklestigi gecenin adidir Kristal GeceBolgeDanzig Serbest Sehri Nazi AlmanyasiTarih9 10 Kasim 1938HedefYahudilerSaldiri turuPogrom yagmalama kundaklamaOlu91 IsleyenlerSturmabteilung Alman sivillerDogu Almanya da Kristallnacht anisina basilmis bir posta pulu O gece gerceklesen yagma eylemleri sirasinda ev isyeri ve ibadethanelerin tuz buz olmus camlari her yere sacilmis ve o mesum gece ve o gecede yasanan olaylar halk arasinda kristal gece seklinde hatirlanir olmustur Olaylarin resmi asil ismi Almanca Novemberpogrom yani Kasim Kiyimi dir Kasim Kiyimi adi verilen surecte 7 ile 13 Kasim 1938 arasinda toplam 400 kisi olduruldu 1400 sinagog Yahudilere ait cok sayida dini veya sivil toplanti mekani binlerce isyeri dukkan ev ile birlikte Yahudi mezarliklari talan ve yagma edildi 10 Kasim dan sonra 30 000 Yahudi toplama kamplarinda gozaltina alindi yuzlercesi bu kamplarda ya da kamplarda gordukleri muamelenin etkileri sonucu oldu Kasim Kiyimi 1933 te baslayan Yahudi dusmanliginin duzenli bir takibe donusmesinin baslangici olarak kabul edilir Olaylar 3 yil sonrasinda da Yahudi Soykirimi na donustu Bu surecte Kasim Kiyimi Yahudi Soykirimi ni hazirlayan temel olaylar arasinda kabul edilir Olaylarin perde arkasiBu saldirilarin gerekcesi Paris te meydana gelen bir suikastti 1938 de Almanya ulkede yasayan 17 bin Polonyali Yahudi yi sinir disi etti Polonya tarafindan da ulkeye kabul edilmeyen bu kisiler iki ulke arasinda sikisip kaldi cogu soguk aclik ve hastaliktan yasamini yitirdi Bu kaderi paylasanlarin arasinda kendi ailesinin de bulundugunu ogrenen 17 yasindaki Herschel Grynszpan Paris teki Alman Buyukelciligi ni basarak karsisina ilk cikan kisi Konsolos yardimcisi Ernst vom Rath i vurdu Hitler in sagkolu Goebbels bunun planlanarak duzenlenmis bir Yahudi komplosu oldugunu one surerek Alman irkinin ocunu almasi gerektigini konusmalarinda halka empoze etti Yahudilere karsi arada sirada yapilan saldirilari oven Goebbels partisinin bu tur saldiri girisimlerinin olmayacagini ancak bu tur olaylarin olmasi halinde asla mudahale edilmeyecegini basin yoluyla duyurdu Sivil ajanlarin da halki kiskirtmasiyla Kasim in 9 unu 10 una baglayan gece kanli saldirilara goz yumuldu Polis ve itfaiye olaylara kasitli olarak mudahale etmedi Olaylar yer yer 13 Kasim a kadar surmustur Olaylar pek cok ulkede tepkiyle karsilandi ABD 14 Kasim gunu buyukelcisini Berlin den geri cekti Ayrica bakiniz6 7 Eylul olaylari 1934 Trakya OlaylariKaynakcaHerbert Schultheis Die Reichskristallnacht in Deutschland nach Augenzeugenberichten Rotter Druck und Verlag GmbH Bad Neustadt a d Saale ISBN 978 3 9800482 3 1 Prof Dr Meier Schwarz in Zukunf braucht erinnerung de baslikli internet sitesinde yayinlanan makalesi 9 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Kasim 2018